WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA KLASY III (z planem wynikowym) Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły w Ząbkowicach Śląskich Opracowany do programu Drogi świadków Chrystusa (AZ-4-01/1) Podręcznik Jestem świadkiem Chrystusa w rodzinie BLOK TEMATYCZNY TEMAT Ścieżki edukacyjne 1. Dorosłe życie. 2. Zrozumieć człowieka. 3. Wezwani do świętości. 4. Będziesz miłował Pana, Boga swego. 5. Będziesz miłował bliźniego. 6. Kochać samego siebie. 7. Codzienne życie miłością. CELE I ZADANIA I WĘDRUJĄC KU DOROSŁOŚCI ukazanie, że dorosłość wymaga brania odpowiedzialności za własne życie, zachęta do brania odpowiedzialności za własne życie. ukazanie, że człowiek powołany jest do miłości i że w Chrystusie może odnaleźć sens swego życia, wspomaganie rozumienia sensu życia. rozwijanie przekonania, iż świętość człowieka jest udziałem w życiu Boga, odkrywanie własnego powołania do świętości. II TY ŚCIEŻKĘ ŻYCIA MI UKAŻESZ ukazanie miłości jako jedynie prawdziwej relacji człowieka do Boga, wychowanie do miłości Boga. ukazanie, że autentycznym motywem miłości bliźniego jest miłość Boga, wspieranie ucznia w pełnieniu czynów miłości. ukazanie miłości własnej jako miary miłości bliźniego, przedstawienie sposobów prawidłowego kształtowania miłości własnej. ukazanie możliwości praktykowania miłości w codziennym życiu, refleksja nad sposobami realizowania miłości ze względu na Boga. uświadomienie, że świętość osiąga się w życiu codziennym OSIĄGNIĘCIA UCZNIA uczeń wyjaśnia związek: być dorosłym znaczy być odpowiedzialnym za siebie i innych, rozumie, co znaczy być odpowiedzialnym za swoje życie, zastanawia się nad swoim życiem. uczeń wymienia, co należy zrobić, by zrozumieć siebie, tłumaczy, dlaczego w Chrystusie człowiek odnajduje własną wielkość, dąży do rozumienia siebie. uczeń wyjaśnia, na czym polega świętość, interpretuje, na czym polega powszechne powołanie do świętości, poznał, dlaczego świętość jest udziałem w życiu Boga. uczeń uzasadnia, dlaczego miłość jest najważniejsza, wie, na czym polega czynna miłość Boga, interpretuje związek: rozwijanie miłości do Boga i moralność chrześcijańska. uczeń wyjaśnia, kto jest naszym bliźnim, wie, na czym polega miłość bliźniego według Jezusa, odnosi się z miłością wobec bliźnich. uczeń poznał, na czym polega miłość własna, wymienia postawy przeciwne miłości własnej, troszczy się o autentyczną miłość własną. uczeń tłumaczy, na czym polega codzienne życie miłością, podaje przykłady osób z potwierdzoną przez Kościół praktyką miłości w życiu, troszczy się o właściwe relacje z bliźnimi. uczeń wie, dlaczego mamy być świętymi,
8. Święci na co dzień. 9. Godność osoby. 10. Wolność wyrazem godności człowieka. 11. Moralność czynów i uczuć ludzkich. Edukacja prozdrowotna 12. Sąd sumienia. 13. Kobieta i mężczyzna. 14. Czystość dar i zadanie. Edukacja prozdrowotna 15. Rodzina drogą człowieka. poprzez wierne spełnianie powierzonych zadań, ukazanie wielu aspektów chrześcijańskiej świętości. III ZBUDOWAĆ DOM NA SKALE pogłębianie rozumienia znaczenia godności człowieka i uświadomienie istniejących zagrożeń, wpajanie uczniom szacunku do każdej osoby. ukazanie istoty wolności w ujęciu chrześcijańskim, poszukiwanie motywacji dla realizacji wolności chrześcijańskiej. przedstawienie nauczania Kościoła na temat oceny moralnej ludzkich czynów i uczuć, wskazanie konieczności bycia coraz bardziej moralnie odpowiedzialnym za czyny i uczucia. ukazanie istoty sumienia jako imperatywnego sądu człowieka, poszukiwanie motywacji kształtowania własnego sumienia. ukazanie nauczania Kościoła na temat zróżnicowania i komplementarności kobiety i mężczyzny, odkrywanie związków pomiędzy płciowością kobiety a wartościami religijnymi. ukazanie czystości jako daru i zadania, motywowanie wewnętrznego zaangażowania w odkrywanie zobowiązań wobec czystości. ukazanie podstawowych wartości życia rodzinnego, wspomaganie troski o rodzinę aktualną i przyszłą. wylicza środki konieczne do osiągania świętości, troszczy się o własny wzrost świętości. uczeń wyjaśnia pojęcie godność człowieka, rozumie, co stanowi o godności człowieka, troszczy się o własną i cudzą godność. uczeń wskazuje założenia chrześcijańskiej nauki o wolności, interpretuje związek Dekalogu i wolności, umacnia swoją wolność. uczeń wyjaśnia, dlaczego czyny człowieka podlegają ocenie moralnej, wskazuje obiektywne kryteria moralnej oceny czynów i uczuć człowieka. wyjaśnia, kiedy uczucia nabierają wartości moralnej. uczeń określa, czym jest sumienie, opisuje, co znaczy być człowiekiem sumienia, wskazuje, jakie są możliwości kształtowania sumienia. uczeń wie, jak człowiek wierzący powinien patrzeć na swoją płciowość, tłumaczy, na czym polega zróżnicowanie i komplementarność płciowa, akceptuje i formuje własną płciowość. uczeń wie, że czystość to osiągnięcie integracji osobowej, poznał naukę Kościoła na temat czystości, troszczy się o czystość własną i innych. uczeń rozumie, dlaczego Kościół w swoim nauczaniu tak wiele uwagi poświęca rodzinie, dostrzega konieczność bycia dla rodziny, modli się za rodziny. IV JEŚLI MYŚLISZ O MAŁŻEŃSTWIE 16. Cywilizacja miłości. 17. Jak budować cywilizację miłości? 18. Dynamizm miłości. wyjaśnienie znaczenia pojęcia cywilizacja miłości, wskazanie na rodzinę, jako podstawowe środowisko budowania cywilizacji miłości. odkrywanie sposobów urzeczywistniania cywilizacji miłości, kształtowanie przekonania, że cywilizacją miłości możemy budować tylko z Bożą pomocą. ukazanie, że rozwój został wpisany w naturę człowieka, zachęta do współpracy z Bogiem w realizacji Jego zamysłu. uczeń wyjaśnia termin cywilizacja miłości, wie, dlaczego rodzina jest podstawowym miejscem tworzenia cywilizacji miłości, zauważa wartość cywilizacji miłości. uczeń wyjaśnia, na czym polega chrześcijańska misja świata, na podstawie Ef 4, 22-32 wylicza konieczne warunki w tworzeniu cywilizacji miłości, prosi Boga o pomoc. uczeń wyjaśnia, na czym polega dynamizm rozwoju człowieka, tłumaczy wartość miłości małżeńskiej, 2
19. Poznaj i zaakceptuj siebie. 20. W zgodzie z naturą. 21. Naturalne planowanie rodziny. 22. Być rodzicem. 23. Owoc miłości. 24. Spojrzenie w przyszłość. 25. Dekalog cywilizacji miłości. kształtowanie umiejętności przyjmowania własnej płodności jako daru, wspomaganie odpowiedzialności za dar płci i płodności. przedstawienie założeń naturalnego planowania rodziny oraz stosowanych przy tym zasad, pomoc w zaakceptowaniu naturalnych praw płodności. zaznajomienie z nauczaniem Kościoła o świadomym i odpowiedzialnym przekazywaniu życia, wyjaśnienie, że nauczanie to jest oparte na zasadach naturalnego planowania rodziny. uwrażliwienie na konieczność dokonania odpowiedzialnego wyboru partnera życia małżeńskiego, wspomaganie odpowiedzialności ze względu na możliwość stania się ojcem i matką. ukazanie chrześcijańskich motywów decyzji o wydaniu na świat potomstwa, kształtowanie postawy odpowiedzialnego rodzicielstwa. zapoznanie uczniów z programem i celem przygotowania narzeczonych do zawarcia sakramentu małżeństwa, motywowanie do odpowiedzialnego uczestnictwa w kursach przedmałżeńskich. uporządkowanie kwestii związanych z płodnością, małżeństwem i rodziną, kształtowanie umiejętności rozmowy na tematy związane z miłością małżeńską. jest świadomy konieczności korzystania z rozumu w rozwijaniu swego człowieczeństwa. uczeń wyjaśnia, na czym polega naturalne planowanie rodziny, poznał naturalny rytm płodności, akceptuje naturalne prawa rządzące płodnością. uczeń wyjaśnia, na czym polega naturalne planowanie rodziny, poznał naturalny rytm płodności, akceptuje naturalne prawa rządzące płodnością. uczeń poznał nauczanie Kościoła w zakresie planowania rodziny, wyjaśnia, na czym polega świadome rodzicielstwo, przyjmuje naukę Kościoła związaną z naturalnym planowaniem rodziny. uczeń wyjaśnia, dlaczego wybór życiowego partnera jest tak ważny, poznaje zadania małżeńskie i rodzicielskie określone w nauce Chrystusa, zastanawia się nad własnym odniesieniem ku przyszłości. uczeń uzasadnia, dlaczego dziecko jest owocem miłości ludzi i miłości Boga, wskazuje chrześcijańskie motywy powoływania ludzi do życia, wie, na czym polega odpowiedzialne rodzicielstwo. uczeń wie, że dobre przygotowanie do życia rodzinnego owocuje w przyszłym małżeństwie i rodzinie, rozumie, jaki jest cel kursów przedmałżeńskich, wyjaśnia, dlaczego w Kościele organizowane są takie kursy. uczeń dostrzega wartość małżeństwa i rodziny, poznał naukę objawioną na temat małżeństwa i rodziny, akceptuje zasady moralne niezbędne w życiu chrześcijańskim. V CO BÓG ZŁĄCZYŁ, TEGO CZŁOWIEK NIECH NIE ROZDZIELA 26. Małżeństwo w zamyśle Bożym. Edukacja czytelnicza i medialna 27. Sakrament małżeństwa. 28. Miłość małżeńska darem Boga. 29. Miłość małżeńska jako zadanie. ukazanie planów i zamiarów Boga wobec małżeństwa, zachęta do odpowiedzialnego traktowania małżeństwa. ukazanie wartości małżeństwa jako sakramentu, rozwijanie motywów zawarcia sakramentalnego małżeństwa. odkrywanie cech miłości małżeńskiej, ukazanie, że miłość małżeńska jest darem Bożym. wyjaśnienie zadań wynikających z przysięgi małżeńskiej, kształtowanie przekonania o Bożej pomocy w realizacji tych zadań. uczeń opisuje, jakie cele i zadania stawia przed małżeństwem Bóg, wie, na jakiej podstawie Kościół naucza o nierozerwalności małżeństwa, wymienia i wyjaśnia cechy charakterystyczna małżeństwa. uczeń wie, dlaczego małżeństwo jest sakramentem, zauważa wartość małżeństwa sakramentalnego, rozwija dary wspomagające pomyślność małżeńską. uczeń zauważa dar Boga w miłości małżeńskiej, wyjaśnia, na czym polega autentyczna miłość małżeńska, troszczy się o dobre przygotowanie do przyjęcia miłości małżeńskiej. uczeń wyjaśnia, na czym polega miłość, wierność i uczciwość małżeńska, rozumie, co powinno charakteryzować przeżywanie miłości w sferze 3
30. Zagrożenia życia małżeńskiego. uzasadnienie stanowiska Kościoła wobec zagrożeń dla życia małżeńskiego, zachęta do korzystania z sakramentów w realizacji zadań małżeńskich. seksualnej, troszczy się o dochowanie wierności przyszłemu współmałżonkowi. uczeń wymienia zagrożenia życia małżeńskiego, wyjaśnia warunki pomyślności małżeństwa, wskazuje możliwości życia religijnego osób żyjących w związkach niesakramentalnych. VI POZWÓLCIE DZIECIOM PRZYJŚĆ DO MNIE 31. Chrześcijańska rodzina. 32. Powołanie do macierzyństwa i ojcostwa. 33. Wychowanie dzieci. 34. Służba życiu. 35. Rodzina i społeczeństwo. ukazanie specyfiki rodziny chrześcijańskiej, zachęta do pielęgnowania wartości chrześcijańskich w rodzinie. rozwijanie przekonania o godności małżonków w ich rodzicielstwie, rozumienie rodzicielstwa jako kontynuacji dzieła stwarzania. ukazanie cech wychowania chrześcijańskiego, kształtowanie postawy odpowiedzialności za chrześcijańskie wychowanie dzieci. ukazanie stanowiska Kościoła wobec kwestii bezpłodności, zachęta do podjęcia duchowej adopcji. ukazanie zadań rodziny w spełnianiu funkcji prokreacyjnej i edukacyjnej, wspomaganie rozumienia roli i zadań rodziny. uczeń poznał, jaka jest specyfika rodziny chrześcijańskiej, wyjaśnia, w jaki sposób rodzina jest uczestnikiem zbawczego posłannictwa Kościoła, ukazuje rolę rodziny dla człowieka, społeczeństwa i Kościoła. uczeń wyjaśnia, dlaczego być ojcem i matką to realizować powołanie, opisuje, w czym wyraża się świadome rodzicielstwo, zastanawia się nad własnym przygotowaniem do roli rodzica. uczeń opisuje, czym powinni charakteryzować się rodzicewychowawcy, wie, na czym polega wychowanie dzieci w rodzinie chrześcijańskiej, podejmuje samowychowanie w oparciu o wartości chrześcijańskie. uczeń poznał naukę Kościoła nt. niepłodności, wie, jakie jest stanowisko Kościoła wobec zapłodnienia in vitro, opisuje, na czym polega duchowa adopcja. uczeń wymienia wartość rodziny w wymiarze społecznym, wylicza i wyjaśnia funkcje rodziny, uzasadnia troskę Kościoła o rodziny. VII BĄDŹCIE PODDANI SOBIE, KIERUJĄC SIĘ NAWZAJEM BOJAŹNIĄ CHRYSTUSA 36. Wspólnota życia i miłości. 37. Rodzina w życiu i misji Kościoła. 38. Rodzina wspólnota wierząca i ewangelizująca. 39. Wspólnota dialogu z Bogiem. ukazanie miłości jako warunku dla tworzenia rodziny, wspomaganie procesu tworzenia wspólnoty z innymi. ukazanie potrójnej misji Chrystusa realizowanej w rodzinie, wspomaganie realizacji zadań rodziny jako wspólnoty zbawiającej. ukazanie religijnych wymiarów rodziny, budzenie odpowiedzialności za rodziny. ukazanie rodziny jako wspólnoty życia z Bogiem, zachęta do podejmowania wysiłków w nawiązywaniu relacji z Bogiem. uczeń wie, jaką wspólnotą powinna być rodzina, wyjaśnia, kiedy rodzinę możemy nazwać wspólnotą życia i miłości, ukazuje, jaką rolę pełni Jezus w rodzinie chrześcijańskiej. uczeń wyjaśnia zadania rodziny w całokształcie zadań Kościoła, wskazuje, jaką misję realizuje Jezus w rodzinie, tłumaczy, dlaczego rodzinę nazywamy wspólnotą zbawiającą. uczeń wie, jakie religijne zadania ma do spełnienia rodzina, wyjaśnia, na czym polega posługa ewangelizacji w rodzinie, troszczy się o rodzinę. uczeń wie, w czym wyraża się przykład wiary rodziców, tłumaczy, na czym polega funkcja prorocka i kapłańska rodziców, uzasadnia wartość praktyki sakramentalnej w życiu rodziny. 4
40. Domowe sanktuarium Kościoła. 41. Wspólnota w służbie człowieka. 42. Życie i misja Świętej Rodziny. ukazanie rodziny jako miejsca oddawania czci Bogu, prowadzenie do odkrywania religijnych wartości swojej rodziny. ukazanie sposobów rozwiązywania konfliktów w rodzinie, zachęta do współpracy z Bogiem w realizacji zadań rodziny. ukazanie życia i misji Świętej Rodziny z Nazaretu, wskazanie na wiarę, modlitwę i służbę drugiemu człowiekowi. uczeń wyjaśnia, co znaczy, że rodzina jest sanktuarium Kościoła, tłumaczy, czym jest codzienna modlitwa rodziny, wie, jaka powinna być codzienna relacja rodziny z Bogiem. uczeń wymienia zasady rozwiązywania konfliktów, wyjaśnia, w czym przejawia się umacniająca wartość konfliktu, troszczy się o właściwą komunikację. uczeń wyjaśnia, dlaczego Święta Rodzina stawiana jest chrześcijanom za wzór, wie, co powinno charakteryzować życie rodzin chrześcijańskich, stara się naśladować Świętą Rodzinę. VIII LITURGIA KOŚCIOŁA DOMOWEGO 43. Wspominając chrzest i Eucharystię. 44. Wspominając bierzmowanie. 45. Wspominając sakrament małżeństwa. 46. Powołanie kapłańskie w rodzinie. 47. Cierpienie i choroba w rodzinie. 48. Różaniec modlitwą rodzin. 49. Przeżywając Adwent. 50. Świętując Narodzenie Pańskie. 51. Czas oczyszczenia. przypomnienie znaczenia sakramentów chrztu, pojednania i Eucharystii dla wzrostu chrześcijanina w wierze, wskazanie potrzeby zgłębiania sensu sakramentów. odnowienie rozumienia istoty sakramentu bierzmowania, przybliżenie wartości darów i zadań wynikających z tego sakramentu. rozwijanie przekonania o potrzebie religijnego świętowania jubileuszy życia małżeńskiego, wspomaganie postawy szacunku wobec małżonków-jubilatów. ukazanie sensu powołania kapłańskiego i zakonnego, określenie roli wspólnoty Kościoła we wspieraniu powołanych. kształtowanie umiejętności towarzyszenia w cierpieniu członkowi rodziny, ukazanie sakramentu namaszczenia chorych jako daru i pomocy w przeżywaniu cierpienia. pogłębienie rozumienia wartości modlitwy różańcowej, wspomaganie umiejętności modlitwy różańcowej w rodzinie. uświadomienie znaczenia Adwentu w życiu Kościoła i każdego chrześcijanina, kształtowanie postawy twórczego oczekiwania na spotkanie z Bogiem. zgłębianie tajemnicy wcielenia i narodzenia Chrystusa w życiu człowieka i świata, wspieranie religijnego wymiaru świętowania w domowym Kościele. ukazanie Wielkiego Postu jako okresu nawrócenia, podkreślenie konieczności szczególnej pracy nad sobą w okresie uczeń wie, co jest najważniejsze w sakramentach, opisuje, co wnoszą sakramenty w życie człowieka, dziękuje za dary sakramentalne. uczeń wyjaśnia, czym jest sakrament bierzmowania, tłumaczy związek tego sakramentu z Zesłaniem Ducha Świętego, wie, co sprawia sakrament bierzmowania. uczeń wymienia religijne aspekty małżeństwa, okazuje wdzięczność swoim rodzicom, modli się za małżonków. uczeń wie, czym jest powołanie do życia konsekrowanego, wyjaśnia, dlaczego kapłaństwo jest godnością, przywilejem i służbą, zastanawia się nad własną drogą życia. uczeń wie, jak chrześcijanin powinien traktować chorobę w rodzinie, wylicza łaski sakramentu namaszczenia chorych, wspomaga chorych i cierpiących. uczeń wie, czym jest modlitwa różańcowa, wyjaśnia sens teologiczny i praktykę modlitwy różańcowej, przypomina sposób odmawiania różańca. uczeń wyjaśnia etymologię słowa Adwent, przedstawia chrześcijański wymiar Adwentu, świadomie oczekuje na przyjście Pana. uczeń wie, jakie znaczenie ma dla niego wspólne przeżywanie świąt Bożego Narodzenia, opisuje, na czym powinno polegać religijne obchodzenie świąt Bożego Narodzenia, okazuje wdzięczność za narodzenie Jezusa. uczeń wyjaśnia, jaki jest sens corocznie przeżywanego czasu Wielkiego Postu, 5
Wielkiego Postu. przedstawia cechy charakterystyczne Wielkiego Postu, nawraca się. ukazanie chrześcijańskiego znaczenia święcenia pokarmów, uczeń wie, jakie jest religijne znaczenie symboliki poświęcania 52. Przy wielkanocnym stole. wspomaganie chrześcijańskiego charakteru świętowania pokarmów wielkanocnych, uroczystego śniadania w dzień Zmartwychwstania Chrystusa. potrafi poprowadzić w chrześcijańskim stylu przebieg śniadania wielkanocnego, 53. Niedziela w rodzinie. 54. Zawierzając się sercu Jezusowemu. 55. Oddając się Sercu Maryi. pogłębienie rozumienia znaczenia niedzieli jako pamiątki zmartwychwstania Jezusa, wychowanie do świątecznego przeżywania niedzieli w rodzinie. ukazanie istoty kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa, kształtowanie postawy zawierzenia Najświętszemu Sercu Jezusowemu. ukazanie teologicznego sensu kultu Maryi, kształtowanie postawy oddania Matce Bożej. dostrzega wartość rodzinnego świętowania. uczeń wyjaśnia, dlaczego niedzielę traktujemy inaczej niż pozostałe dni tygodnia, opisuje, czym jest Dzień Pański, zastanawia się w jaki sposób sam przeżywa niedzielę. uczeń poznał historię kultu Serca Pana Jezusa i praktyki pierwszych piątków miesiąca, wie, dlaczego czcimy Serce Jezusa, zawierza się Sercu Jezusa. uczeń wymienia formy kultu maryjnego, wie, dlaczego chrześcijanie oddają cześć Maryi, zawierza swoje życie Maryi. 6