1. Załącznik nr 1 do Strategii Rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Partnerstwo Nyskie 2020 STRESZCZENIE STRATEGII ROZWOJU OBSZARU FUNKCJONALNEGO PARTNERSTWO NYSKIE 2020 Strategia Rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Partnerstwo Nyskie 2020 została opracowana jako jego podstawowy dokument strategiczny. Ma ona wyznaczać perspektywy i kierunki współpracy partnerskiej, a także stanowić podstawę współpracy podmiotów tworzących PN2020 w zakresie przygotowania dokumentów i opracowań realizacyjnych oraz podejmowania wspólnych działań (w tym również wnioskowania o środki zewnętrzne). Dokument został opracowany metodą partycypacyjno-ekspercką, dążono do maksymalnego uspołecznienia zarówno zapisów Strategii, jak i procesu jej opracowywania. W związku z tym przyjęto trójetapową koncepcję prac. W pierwszej kolejności przygotowana została pogłębiona diagnoza ilościowa oraz jakościowa. Zastosowano w niej triangulację metod badawczych oraz źródeł danych przeprowadzoną tak, aby uwzględnić odmienne perspektywy i punkty widzenia różnych grup interesariuszy. Zgromadzone dane posłużyły do przeprowadzenia wieloaspektowej analizy aktualnej sytuacji OF PN2020. Obejmowała ona opis potrzeb oraz uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych. W oparciu o dane z diagnozy przeprowadzona została również analiza strategiczna. Końcowym etapem prac było przygotowanie części strategiczno-wdrożeniowej. Rozwój OF PN2020 został zaplanowany na kolejnych, coraz bardziej szczegółowych poziomach, rozpoczynając od misji i wizji, poprzez cele strategiczne i operacyjne, aż do przypisanych im priorytetów. Opracowana została również część wdrożeniowa dokumentu obejmująca między innymi system monitoringu i ewaluacji. Czym jest Partnerstwo Nyskie 2020 Początkiem historii Partnerstwa Nyskiego 2020 było podpisanie listu intencyjnego pomiędzy dwoma samorządami terytorialnymi: gminą Nysa i powiatem nyskim. Miało to miejsce 19 lipca 2012 roku i było motywowane dążeniem do nawiązania formalnej współpracy. Następnie do PN2020 zapraszano kolejne samorządy z obszaru powiatów: nyskiego, prudnickiego i głubczyckiego oraz brzeskiego, wskutek czego nastąpiło podpisanie umowy partnerskiej, które miało miejsce 25 marca 2013 roku. W skład PN2020 wchodzą: gmina Nysa Lider PN2020, powiat nyski, powiat głubczycki, powiat prudnicki, gmina Biała, gmina Branice, gmina Głubczyce, gmina Głuchołazy, gmina Grodków, gmina Kietrz, gmina Korfantów, strona 1
gmina Lubrza, gmina Łambinowice, gmina Otmuchów, gmina Paczków, gmina Prudnik, gmina Skoroszyce, gmina Pakosławice. OF PN2020 położony jest w południowo-zachodniej części województwa opolskiego. Od południa graniczy z Republiką Czeską, od zachodu z województwem dolnośląskim, od wschodu z województwem śląskim, a od północy z powiatami województwa opolskiego: brzeskim, opolskim, krapkowickim i kędzierzyńsko-kozielskim. W jego skład wchodzi piętnaście gmin (dziesięć gmin miejsko-wiejskich i pięć wiejskich) oraz trzy powiaty. W ramach podziału województwa opolskiego dla potrzeb Klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS) na podregiony, powiaty nyski i prudnicki wchodzą w skład podregionu nyskiego, zaś powiat głubczycki opolskiego. OF PN2020 zajmuje powierzchnię równą 2379 km², co stanowi 25,28% województwa opolskiego i 0,76% Polski. Zdecydowanie największą powierzchnię w strukturze użytkowania zajmują grunty rolne (77,84%) należy podkreślić, że obszar charakteryzuje się bardzo dobrymi warunkami klimatycznymi i żyznymi glebami (czarne ziemie, gleby brunatne, mady). W 2013 roku OF PN2020 zamieszkiwały 241 104 osoby, przy czym w latach 2004-2013 zanotowano spadek liczby mieszkańców o blisko 5%. W strukturze wieku ludności można zaobserwować malejący udział osób w wieku przedprodukcyjnym oraz zwiększający się odsetek najstarszych grup wieku. Takie zmiany struktury demograficznej będą skutkować zmianami w zakresie zapotrzebowania na usługi społeczne, jak również sytuacji na rynku pracy. Ruch migracyjny w OF PN2020 jest niewielki, z utrzymującym się nieznacznym ujemnym saldem migracji. Największą dynamiką migracji charakteryzuje się rdzeń obszaru i jego otoczenie (czyli powiat nyski). Wysoki poziom przywiązania do miejsca zamieszkania został stwierdzony również w badaniach społecznych i może być uznany za ważny atut zarówno poszczególnych gmin i powiatów jak i całego OF. Na tle kraju i regionu poziom rozwoju gospodarczego OF PN2020 jest stosunkowo niski. W prawie wszystkich jednostkach samorządu terytorialnego OF PN2020 (poza gminą Nysa) wartość wskaźnika liczby podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON w przeliczeniu na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym jest niższa od średniej krajowej. Można jednak zauważyć jego wzrost w latach 2004-2013. W strukturze podmiotów gospodarczych zdecydowanie przeważają mikroprzedsiębiorstwa, a ich udział w ogólnej liczbie przedsiębiorstw na przestrzeni lat 2004-2013 jeszcze się zwiększył. Może być to interpretowane jako oznaka niskiego poziomu rozwoju lokalnej gospodarki, aczkolwiek świadczy również o dużej liczbie osób przedsiębiorczych, gotowych do podjęcia ryzyka związanego z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej. Branżami szczególnie ważnymi dla OF PN2020 są przede wszystkim budownictwo i przemysł rolno-spożywczy i to właśnie te branże mogą być uznane za najbardziej innowacyjne. Korzystne warunki naturalne powodują, że w OF PN2020 znajduje się blisko jedna trzecia gospodarstw rolnych całego województwa opolskiego, przy czym największą grupę stanowią gospodarstwa małe. Rozdrobnienie gospodarstw może mieć negatywny wpływ na ich możliwości rynkowe. 2 strona
Przed OF PN2020, podobnie jak przed całym województwem opolskim stoi więc wiele wyzwań dotyczących wykorzystania dobrej koniunktury do rozwoju gospodarczego. Rozwój gospodarczy wspierają Instytucje Otoczenia Biznesu w gminach OF PN2020 mają siedziby trzy podmioty tego typu. W OF PN2020 zlokalizowano również podstrefy dwóch specjalnych stref ekonomicznych wałbrzyskiej i katowickiej. Dostępność terenów pod potencjalne przyszłe inwestycje należy określić jako wystarczającą, zarówno jeśli chodzi o tereny typu greenfield, jak i brownfield (część jest w pełni uzbrojona). Można uznać, że wszystkie wymienione czynniki mają pozytywny wpływ na atrakcyjność inwestycyjną obszaru. Jednym z kluczowych aspektów wpływających na jakość życia mieszkańców jest sytuacja na lokalnym rynku pracy. W latach 2004-2013 łączna liczba ludności aktywnej zawodowo we wszystkich trzech powiatach OF PN2020 spadła, zaś obecna wartość wskaźnika liczby pracujących na 1000 mieszkańców jest niższa od wartości wojewódzkich i krajowych. Od 2009 roku następuje coroczny, nieznaczny wzrost stopy bezrobocia, związany z sytuacją gospodarczą w kraju i na świecie. Znaczący odsetek bezrobotnych stanowią osoby długotrwale pozostające bez pracy, co świadczy o strukturalnym charakterze bezrobocia spowodowanym niedopasowaniem kwalifikacji osób poszukujących zatrudnienia do potrzeb pracodawców. OF PN2020 charakteryzuje się rozbudowaną i różnorodną bazą sportowo-rekreacyjną, która umożliwia działalność klubów sportowych o zróżnicowanych profilach. We wszystkich gminach OF PN2020 funkcjonują również domy kultury, których działalność obejmuje zarówno różnorodne zajęcia dla dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych, jak i organizację imprez kulturalnych. Bogata i zróżnicowana oferta w zakresie spędzania wolnego czasu nie tylko wpływa na jakość życia mieszkańców, ale także stanowi czynnik przyciągający turystów. Innym ważnym wyróżnikiem OF PN2020 jest potencjał związany ze środowiskiem naturalnym. W granicach OF stosowane są cztery powierzchniowe formy ochrony przyrody: rezerwaty przyrody, park krajobrazowy, obszar chronionego krajobrazu, a także obszary Natura 2000. Wszystkie gminy mają zorganizowane systemy odbierania i zagospodarowania odpadów, jednak w części z nich wartości wskaźników dotyczących segregacji są niskie. Ze względu na warunki naturalne OF PN2020 posiada możliwości w zakresie pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych, obecnie najbardziej wykorzystywana jest energia wiatrowa i wodna. W okresie 2004-2013 zaobserwowano wyraźny wzrost dochodów budżetów powiatów i gmin OF PN2020. Co warte podkreślenia jednostki samorządu terytorialnego OF PN2020 wykazują wysoką aktywność w pozyskiwaniu środków zewnętrznych, w wielu wypadkach udaje im się uzyskać dofinansowanie projektów na poziomie wyższym niż projekty wojewódzkie. Wnioski z diagnozy OF PN2020 Transgraniczne położenie OF PN2020 stanowi znaczący potencjał, który może w przyszłości zostać wykorzystany dla rozwoju społecznego i gospodarczego. Starzenie się społeczeństwa gmin i powiatów OF PN2020 stanowi wyzwanie z punktu widzenia polityki rynku pracy, jak również oferty usług medycznych i opiekuńczych. strona 3
Lokalna gospodarka znajduje się obecnie na stosunkowo niskim poziomie rozwoju konieczne jest stymulowanie postaw przedsiębiorczych oraz innowacyjnych dla lepszego wykorzystania dostępnych możliwości. Bezrobocie stanowi jeden z ważnych problemów społecznych OF PN2020, ze względu na jego strukturalny charakter potrzebne są zwłaszcza działania mające na celu zrównoważenie podaży i popytu na pracę. Środowisko naturalne stanowi istotny atut OF PN2020, dlatego konieczne jest podjęcie działań na rzecz przeciwdziałania jego degradacji. Istnienie obszaru funkcjonalnego oparte jest z jednej strony na uzupełnianiu się partnerów odznaczających się różnymi atutami, jak również dążenie do równomiernego, wysokiego poziomu rozwoju w wybranych dziedzinach. Sytuacja w kluczowych obszarach strategicznych (rynek pracy, rozwój społeczny i transport) jest silnie zróżnicowana. Zarówno rynek pracy, jak i rozwój społeczny wymagają zdecydowanej interwencji ze strony Partnerów, gdyż aktualnie w obszarach tych zachodzą zjawiska niepożądane. Natomiast poziom rozwoju transportu może być uznany za stosunkowo wysoki, co stanowi mocną stronę OF PN2020. Wspomnieć należy o turystyce, która przenika się z trzema obszarami kluczowymi dla rozwoju OF PN2020, jednak obecne wykorzystanie potencjału w tym zakresie jest nieznaczne. Zróżnicowaniu wewnętrznemu czynników oddziałujących na poszczególne obszary strategiczne towarzyszy stosunkowo ograniczony i spójny zestaw czynników zewnętrznych, które będą miały wpływ na realizację Strategii. Najważniejsze z nich - koniunktura gospodarcza w Polsce i na świecie, dostępność środków zewnętrznych oraz polityka w skali regionu i kraju - zostały uwzględnione przy opracowywaniu zapisów części strategicznej dokumentu. Do ważnych czynników warunkujących rozwój OF PN2020 należy jego przygraniczne położenie i sąsiedztwo Republiki Czeskiej. Gminy OF PN2020 wchodzą w skład dwóch euroregionów, które zostały utworzone w celu pogłębienia współpracy przygranicznej: Pradziad i Silesia. Euroregion Pradziad to ponadgraniczne porozumienie samorządów lokalnych z pogranicza polsko-czeskiego, które swoim zasięgiem obejmuje 41 gmin po stronie polskiej oraz dawne powiaty Bruntal i Jesenik po stronie czeskiej. Spośród Partnerów PN2020 należą do niego gminy Biała, Głuchołazy, Grodków, Korfantów, Lubrza, Nysa, Otmuchów, Paczków, Prudnik, Skoroszyce i Pakosławice oraz powiaty nyski i prudnicki. W 2013 roku powstała Strategia rozwoju współpracy polsko-czeskiej w Euroregionie Pradziad na lata 2014-2020. Wśród określonych w niej kluczowych wyzwań znalazły się m.in. podjęcie efektywnych działań na rzecz odwrócenia negatywnych zmian demograficznych i migracyjnych oraz utrzymanie istniejących i powstanie nowych miejsc pracy. Euroregion Silesia powstał na mocy porozumienia między polskim Stowarzyszeniem Gmin Dorzecza Górnej Odry a Regionalnym Stowarzyszeniem ds. Czesko-Polskiej Współpracy Śląsk Opawski (obecnie pod nazwą Euroregion Silesia-CZ). Euroregion liczy 76 członków, w tym 56 jednostek po stronie czeskiej oraz 20 po stronie polskiej, w tym gminy powiatu głubczyckiego: Kietrz, Branice i Głubczyce (a także niebędący Partnerem OF PN2020 Baborów). 4 strona
Położenie na obszarze przygranicznym pozwala samorządom i organizacjom działającym na tym terenie na wnioskowanie o środki finansowe z Funduszu Mikroprojektów warto podkreślić, że możliwość ta była już wykorzystywana. Dotychczasowe powiązania między Partnerami Jeszcze przed podpisaniem umowy partnerstwa władze samorządowe gmin i powiatów OF PN2020 prowadziły współpracę, m.in. w obszarze kultury. Warto zwrócić uwagę również na silne powiązania funkcjonalne, zarówno w zakresie życia prywatnego mieszkańców, jak i gospodarki. W obszarze gospodarczym powiązania te są związane z funkcjonowaniem Instytucji Otoczenia Biznesu. Z ich usług korzystać mogą przedsiębiorstwa ze wszystkich gmin i powiatów OF PN2020. Niektórzy przedsiębiorcy poprzez swoje filie, oddziały lub placówki prowadzą działalność na terenie wielu gmin i powiatów OF PN2020. Znaczenie mają również międzygminne i międzypowiatowe dojazdy mieszkańców do miejsc zatrudnienia. Tego rodzaju mobilność może pozytywnie wpływać na sytuację rynku pracy, zwiększając możliwości dopasowania do siebie podaży i popytu siły roboczej. W obszarze społecznym mieszkańców OF PN2020 łączy m.in. aktywność w ramach Lokalnej Grupy Działania Nyskie Księstwo Jezior i Gór, Złota Ziemia oraz Płaskowyż Dobrej Ziemi. Spójność budują również kontakty towarzyskie i rodzinne z mieszkańcami innych jednostek terytorialnych. Ponadlokalny charakter mają także organizacje pozarządowe. Wspólną inicjatywą jest również prowadzenie schroniska dla zwierząt, w którego działalność zaangażowani są mieszkańcy Nysy, Paczkowa, Korfantowa, Otmuchowa, Prudnika i Głuchołaz. Również w czasie wolnym mieszkańcy OF PN2020 korzystają z oferty spoza swojego miejsca zamieszkania. Odwiedzają lokalne muzea (Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach, Muzeum Gazownictwa w Paczkowie), są klientami gospodarstw agroturystycznych czy stadniny koni w Mańkowicach. Do innych miejsc wypoczynku mieszkańców zaliczyć można Jezioro Nyskie, Jezioro Otmuchowskie, Zalew Paczkowski oraz Góry Opawskie. Duże znaczenie mają również organizowane we współpracy pomiędzy gminami i powiatami imprezy i wydarzenia kulturalne (w tym również cykliczne), które cieszą się zainteresowaniem mieszkańców całego OF PN2020. Należy podkreślić, że różnorodność zasobów poszczególnych Partnerów sprzyja rosnącej integracji społeczności. Mieszkańcy OF PN2020 organizują swoje życie zawodowe i czas wolny korzystając z możliwości, jakie daje im nie tylko ich miejsce zamieszkania, ale również inne jednostki administracyjne. Czym jest obszar funkcjonalny Założenia Partnerstwa Nyskiego odpowiadają idei obszarów funkcjonalnych będącej elementem nowego podejścia do polityki rozwoju regionalnego. Obszar funkcjonalny to zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi, jednolitymi celami rozwoju 1. Obszary funkcjonalne powinny być wykorzystywane do planowania zarówno 1 Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Warszawa, 2012, s. 178. strona 5
rozwoju przestrzennego, jak i społeczno-gospodarczego 2, w celu zapewnienia jak najlepszych efektów wspólnych działań jednostek samorządowych. W dokumentach na szczeblu wojewódzkim odwołania do obszarów funkcjonalnych można znaleźć w Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego do 2020 roku. Podejście terytorialne do zagadnień rozwojowych umożliwiło zidentyfikowanie biegunów wzrostu, przy których określono obszary funkcjonalne. Zwrócono również uwagę na podział regionu na mniejsze części, tzw. subregiony. Nysa, wraz ze swoim obszarem funkcjonalnym, jest jednym z czterech stanowiących bieguny wzrostu ośrodków subregionalnych województwa opolskiego (Subregion Południowy). Wizja OF PN2020 Obszar Funkcjonalny Partnerstwo Nyskie 2020 zintegrowana przestrzeń łącząca bogactwo historii z innowacyjną gospodarką, atrakcyjne i przyjazne miejsce do życia, pracy, wypoczynku i rozwoju Obszar Funkcjonalny Partnerstwo Nyskie 2020 to: przyjazne i bezpieczne miejsce zapewniające atrakcyjne warunki do życia, aktywności kulturalnej i sportowej oraz rozwoju, czyste środowisko i unikalne walory krajobrazowo-przyrodnicze stanowiące wymarzone warunki spędzania wolnego czasu zarówno przez mieszkańców, jak i turystów, wielokulturowy obszar o bogatej historii i dziedzictwie kulturowym, subregion w pełni wykorzystujący swój potencjał do rozwoju rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego oraz turystyki, miejsce charakteryzujące się innowacyjną gospodarką i dużą przedsiębiorczością, które przyciąga nowych inwestorów, zintegrowany wewnętrznie obszar promujący swoje atuty w otoczeniu i współpracujący z innymi regionami, w tym zagranicznymi. Misja OF PN2020 podejmowanie wspólnych działań na rzecz zapewnienia mieszkańcom, przedsiębiorcom i osobom odwiedzającym OF PN2020 usług społecznych na wysokim poziomie, odpowiednich warunków nauki, pracy i aktywnego wypoczynku przy jednoczesnym racjonalnym wykorzystaniu zasobów naturalnych i potencjału lokalnego do rozwoju innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki. Podczas prac nad Strategią posługiwano się podziałem na trzy obszary rozwojowe: obszar społeczny (demografia, warunki życia, ochrona zdrowia i opieka społeczna, edukacja i opieka nad dziećmi, kultura i rekreacja, organizacje pozarządowe), 2 http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_przestrzenna/kpzk/strony/koncepcja_przestrzennego_zagosp odarowania_kraju.aspx [dostęp 24.04.2015]. 6 strona
obszar zasobów i potencjałów (potencjał i ład przestrzenny, infrastruktura techniczna, potencjał ekologiczny i gospodarka odpadami, transport, potencjał turystyczny, położenie przygraniczne i współpraca międzynarodowa), obszar gospodarki i rynku pracy (przedsiębiorstwa, innowacyjność przedsiębiorstw, specjalizacja OF PN2020, instytucje otoczenia biznesu, bezrobocie, promocja i atrakcyjność inwestycyjna, rolnictwo, kapitał ludzki i współpraca z sektorem edukacji). Do każdego z nich zostały przypisane cele strategiczne, określające najważniejsze oczekiwane rezultaty działań. Cele strategiczne związane są z decyzjami dotyczącymi utrzymania lub zmiany wykorzystania zasobów gmin, powiatów i całego OF PN2020, w tym również zasobów będących w dyspozycji sektora prywatnego i pozarządowego. Co ważne mają one charakter długookresowy. Cele strategiczne: Obszar społeczny Cel 1. Rozwinięte usługi społeczne odpowiadające potrzebom mieszkańców Cel 2. Wysoki poziom kapitału ludzkiego i społecznego Obszar zasobów i potencjałów Cel 3. Rozwinięta infrastruktura techniczna Cel 4. Wzrost poziomu wykorzystania istniejących potencjałów Obszar gospodarki i rynku pracy Cel 5. Wysoki poziom rozwoju gospodarczego Do poszczególnych celów strategicznych przypisane zostały cele operacyjne. Mają one charakter uszczegóławiający, a ich realizacja została zaplanowana w krótszej perspektywie czasowej. Wskazują one działania właściwe dla koncepcji rozwoju gmin, powiatów i łącznie OF PN2020. Wyznaczonych zostało siedemnaście szczegółowych celów operacyjnych, które zostały zaprezentowane poniżej. Cel strategiczny 1. Rozwinięte usługi społeczne odpowiadające potrzebom mieszkańców posiada następujące cele operacyjne: 1.1. Zapewnione warunki życia odpowiadające potrzebom i oczekiwaniom mieszkańców, 1.2. Wysoki poziom usług świadczonych w zakresie ochrony zdrowia mieszkańców, 1.3. Rozwinięty i dostosowany do potrzeb mieszkańców system opieki i pomocy społecznej, 1.4. Zwiększony poziom dostępności i jakości oferty spędzania czasu wolnego dla mieszkańców. Cel strategiczny 2. Wysoki poziom kapitału ludzkiego i społecznego posiada dwa przypisane cele operacyjne: 2.1. Rozwinięty kapitał ludzki, strona 7
2.2. Wysoki poziom kapitału społecznego wśród mieszkańców. Cel strategiczny 3. Rozwinięta infrastruktura techniczna również ma dwa cele operacyjne: 3.1. Wzrost poziomu dostępu do infrastruktury technicznej, 3.2. Wzrost poziomu dostępności komunikacyjnej. Cel strategiczny 4. Wzrost poziomu wykorzystania istniejących potencjałów ma trzy wyznaczone cele operacyjne: 4.1. Wysoki poziom zachowania i wykorzystania potencjału przestrzennego, 4.2. Wysoki poziom zachowania i wykorzystania zasobów przyrodniczych, 4.3. Wzrost poziomu wykorzystania potencjału turystycznego i transgranicznego. Cel strategiczny 5. Wysoki poziom rozwoju gospodarczego opiera się na następujących celach operacyjnych: 5.1. Wysoki poziom przedsiębiorczości i innowacyjności przedsiębiorstw, 5.2. Zwiększony poziom wykorzystania zasobów lokalnych do rozwoju gospodarki, w tym rolnictwa i przetwórstwa, 5.3. Wzrost poziomu wsparcia dla przedsiębiorców, 5.4. Wzrost poziomu kooperacji, 5.5. Niski poziom bezrobocia, 5.6. Rozwinięta i spójna promocja. Realizacja celów przyczyniać się będzie do zwiększania spójności wewnętrznej i zewnętrznej OF PN2020. Cele z obszaru społecznego wpłyną na poprawę jakości życia mieszkańców OF oraz rozwój aktywnego społeczeństwa obywatelskiego. Umożliwiona zostanie również dalsza integracja lokalnej społeczności. Wdrażanie działań w zakresie celów z obszaru zasobów i potencjałów przyczyni się do wzmocnienia powiązań funkcjonalnych pomiędzy gminami i powiatami OF PN2020, jak również możliwości nawiązywania szerszej współpracy pomiędzy OF PN2020 a innymi partnerami (w tym zagranicznymi). Ponadto realizacja celów z obszaru gospodarczego wpłynie na rozwój różnorodnych form współpracy gospodarczej, przyczyniających się do rozwiązania problemów rynku pracy oraz zwiększenia innowacyjności lokalnych przedsiębiorstw. Strategia obejmuje horyzont czasowy do roku 2026 z pespektywą do roku 2030. Podstawą rozłożenia realizacji poszczególnych celów w czasie były opinie przedstawicieli Partnerów, którzy ocenili ich pilność. Sześć celów o najwyższych średnich ocenach pilności ma zostać zrealizowane do roku 2020, zaś sześć o najmniejszej do 2030. Pozostałe pięć celów powinno zostać osiągnięte przed rokiem 2026. Uznano, że dla optymalizacji procesu wdrażania zapisów Strategii potrzebny jest podział koordynacji poszczególnych zadań pomiędzy Partnerów. Przy podziale wzięto pod uwagę oceny ważności i pilności celów, a także deklarowane przez Partnerów posiadanie kompetencji potrzebnych do wdrażania danego celu oraz gotowość podjęcia się roli lidera związanych z nim projektów. 8 strona
Kolejna tabela (Tabela 1.) prezentuje pełne zestawienie celów wraz ze średnimi ocenami pilności i proponowanym okresem realizacji oraz proponowanym przyporządkowaniem do nich Partnerów. Podsumowanie Strategia Rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Partnerstwo Nyskie 2020 stanowi podstawowy dokument strategiczny Partnerstwa. Została ona opracowana na bazie pogłębionej diagnozy obecnej sytuacji OF PN2020. W oparciu o dane pierwotne i wtórne możliwe było scharakteryzowanie OF PN2020 jako obszaru o dużym potencjale w zakresie przedsiębiorczości oraz rolnictwa, charakteryzującego się dobrym skomunikowaniem wewnętrznym i zewnętrznym oraz rozwijającym się kapitałem ludzkim i społecznym. W gminach i powiatach występują jednak braki infrastrukturalne, które uniemożliwiają pełne wykorzystanie posiadanego potencjału oraz wpływają na jakość życia ludności. Problemami są również zanieczyszczenie środowiska naturalnego oraz bezrobocie strukturalne. Należy podkreślić, że OF PN2020 charakteryzuje się wysokim stopniem spójności funkcjonalnej a wyzwania stojące przed gminami i powiatami są w znacznej mierze tożsame. Z drugiej strony Partnerzy odznaczają się zróżnicowanymi atutami, które mogą się wzajemnie uzupełniać. Analiza prospektywna kluczowych zakresów strategicznych wykazała, że o ile transport jest dobrze rozwinięty, o tyle konieczne jest podjęcie działań w obszarach rynku pracy i rozwoju społecznego. Opracowane przy udziale mieszkańców misja i wizja OF PN2020 odnoszą się do optymalnego wykorzystania potencjałów i zasobów, zarówno w zakresie warunków życia mieszkańców, jak i rozwoju gospodarczego. Wizja kreuje OF PN2020 jako zintegrowaną przestrzeń łączącą bogactwo historii z innowacyjną gospodarką, atrakcyjne i przyjazne miejsce do życia, pracy, wypoczynku i rozwoju. Misja została sformułowana jako podejmowanie wspólnych działań na rzecz zapewnienia mieszkańcom, przedsiębiorcom i osobom odwiedzającym OF PN2020 usług społecznych na wysokim poziomie, odpowiednich warunków nauki, pracy i aktywnego wypoczynku przy jednoczesnym racjonalnym wykorzystaniu zasobów naturalnych i potencjału lokalnego do rozwoju innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki. strona 9
Tabela 1. Średnia ocena pilności i okres realizacji poszczególnych celów operacyjnych oraz proponowane przyporządkowanie Partnerów cel średnia ocena pilności* okres realizacji Partnerzy 1.1. Zapewnione warunki życia odpowiadające potrzebom i oczekiwaniom mieszkańców 4,24 do roku 2026 gmina Łambinowice 1.2. Wysoki poziom usług świadczonych w zakresie ochrony zdrowia mieszkańców 4,59 do roku 2020 powiat głubczycki 1.3. Rozwinięty i dostosowany do potrzeb mieszkańców system opieki i pomocy społecznej 3,94 do roku 2026 powiat nyski 1.4. Zwiększony poziom dostępności i jakości oferty spędzania czasu wolnego dla mieszkańców 3,24 do roku 2030 gmina Głuchołazy 2.1. Rozwinięty kapitał ludzki 3,71 do roku 2030 gmina Skoroszyce 2.2. Wysoki poziom kapitału społecznego 3,77 do roku 2030 gmina Branice 3.1. Wzrost poziomu dostępu do infrastruktury technicznej 4,47 do roku 2020 gmina Grodków 3.2. Wzrost poziomu dostępności komunikacyjnej 4,35 do roku 2020 powiat prudnicki 4.1. Wysoki poziom zachowania i wykorzystania potencjału przestrzennego 4,12 do roku 2026 gmina Paczków 4.2. Wysoki poziom zachowania i wykorzystania zasobów przyrodniczych 3,71 do roku 2030 gmina Korfantów 4.3. Wzrost poziomu wykorzystania potencjału turystycznego i transgranicznego 4,12 do roku 2026 gmina Nysa 5.1. Wysoki poziom przedsiębiorczości i innowacyjności przedsiębiorstw 4,77 do roku 2020 gmina Biała 5.2. Zwiększony poziom wykorzystania zasobów lokalnych do rozwoju gospodarki, w tym rolnictwa i przetwórstwa 4,41 do roku 2020 gmina Lubrza 5.3. Wzrost poziomu wsparcia dla przedsiębiorców 3,77 do roku 2030 gmina Prudnik 5.4. Wzrost poziomu kooperacji 3,59 do roku 2030 gmina Kietrz 5.5. Niski poziom bezrobocia 4,38 do roku 2020 gmina Otmuchów 5.6. Rozwinięta i spójna promocja 4,12 do roku 2026 gmina Głubczyce *w na skali od 1 do 5, gdzie 1 oznaczało najmniejszą pilność Źródło: opracowanie własne na podstawie badania CAWI (n=17) 10 strona