Wszystko co trzeba wiedzieć o pozwoleniu na wytwarzanie odpadów O pozwoleniu na wytwarzanie odpadów trzeba myśleć już na kilka miesięcy przed otwarciem firmy, w której w związku z eksploatacją instalacji będą wytwarzane odpady. Aby planowo uruchomić działalność, sam proces ubiegania się o pozwolenie trzeba rozpocząć nie później niż 2 miesiące przed datą uruchomienia instalacji. To wystarczający czas, by organ, który wydaje pozwolenie, mógł rozpatrzyć nawet najbardziej skomplikowaną sytuację. W prostszych przypadkach decyzje są wydawane nawet w ciągu miesiąca. Taką samą zasadę należy zastosować w przypadku wprowadzania zmian w instalacji już istniejącej i skutkujących zmianami w zakresie rodzaju i ilości wytwarzanych odpadów. W e-booku: Kiedy potrzebne jest pozwolenie na wytwarzanie odpadów Czy potrzebne jest pozwolenie na odpady wytwarzane przez pracowników Kiedy trzeba zmienić pozwolenie na wytwarzanie odpadów Odmowa wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów Wygaśnięcie lub cofnięcie pozwolenia Autorzy: Dorota Rosłoń, Bartłomiej Matysiak, Agnieszka Świerczewska-Opłocka, Grzegorz Dziub
Kiedy potrzebne jest pozwolenie na wytwarzanie odpadów Zgodnie z ustawą o odpadach działalność powinno się zaplanować i prowadzić tak, aby w pierwszej kolejności zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na życie i zdrowie ludzi oraz na środowisko. Nie da się jednak całkowicie wyeliminować powstawania odpadów. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest wymagane, gdy w instalacji powstaje więcej niż 1 Mg odpadów niebezpiecznych lub więcej 5000 Mg odpadów innych niż niebezpieczne. Dlatego też jeśli wcześniej te limity nie były przekraczane i firma nie miała pozwolenia, ale w związku z rozszerzeniem działalności zwiększyła się także ilość wytwarzanych odpadów, trzeba będzie takie pozwolenie uzyskać. Uwaga! Pozwolenie nie obejmuje wszystkich odpadów powstałych na terenie zakładu, ale odpadów powstających w wyniku eksploatacji instalacji. Wytwarzanie odpadów powstałych na skutek prowadzenia innych rodzajów działalności (np. działalność biurowa lub handlowa czy utrzymanie porządku na terenie zakładu) nie wymaga pozwolenia. Punktem wyjścia w określeniu, które odpady powstają w instalacji, a które poza nią, jest dokładne zdefiniowanie instalacji oraz prowadzonych w niej procesów. Ustawa Prawo ochrony środowiska definiuje instalację jako: a) stacjonarne urządzenie techniczne, b) zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu, c) budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję. Kolejnym krokiem jest ocena, czy w tej konkretnej sytuacji wytwarzanie odpadów jest spowodowane jej eksploatacją. Przykład
Przedsiębiorca produkuje elementy z tworzyw sztucznych. W magazynie, podczas pakowania gotowych wyrobów, powstają odpady, takie jak taśmy, etykiety, odpady z foli. Jako że w pozwoleniu i zgodnie z definicją instalacji magazyn nie jest wliczany do instalacji produkcji elementów tworzyw sztucznych, powstające w nim odpady nie będą się zaliczały do odpadów wytworzonych w związku z eksploatacją instalacji. Jednak każdy przypadek trzeba traktować osobno, ponieważ czasami magazyny lub pakownie mogą być funkcjonalnie traktowane jako część instalacji. Trzeba wziąć pod uwagę nie tylko specyfikę i charakterystykę konkretnej instalacji, ale także elementy wchodzące w jej skład. Jeśli odpady powstają niezależnie od funkcjonowania instalacji, nie trzeba uwzględniać ich we wniosku o wydanie pozwolenia. Dla odpadów tych trzeba tylko prowadzić ewidencję i składać marszałkowi województwa do 15 marca za rok poprzedni sprawozdania o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi. Kto może być wnioskodawcą Wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów musi złożyć prowadzący instalację (może nim być także obcokrajowiec). Przez prowadzącego instalację należy rozumieć podmiot uprawniony na podstawie określonego tytułu prawnego do władania instalacją w celu jej eksploatacji zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska (art. 3 pkt 31 ustawy Prawo ochrony środowiska). Zakres wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów określa art. 184 ust. 2, 2a i 2b, 3 i 4 ustawy POŚ. Do wniosku trzeba dołączyć: 1. Tytuł prawny do terenu, na którym odbywa się magazynowanie odpadów, 2. Dokument potwierdzający, że wnioskodawca jest uprawniony do występowania w obrocie prawnym składamy w przypadku, gdy prowadzącym instalację jest osoba prawna, 3. Streszczenie wniosku sporządzone w języku niespecjalistycznym,
4. Oświadczenie o wielkości przedsiębiorstwa, które potrzebne jest do ustalenia wysokości opłaty skarbowej, która wynosi w zależności od rodzaju działalności: dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą 2.011,00 zł, w związku z działalnością wykonywaną przez mikro przedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców 506,00 zł, pozostałych pozwoleń (w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podmioty prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie ) 506,00 zł, dokumentów stwierdzających ustanowienie pełnomocnika oraz ich odpisów (wypisów, kopii) 17,00 zł. Szczegółowych informacji dotyczących numerów kont oraz opłat należy szukać w Biuletynie Informacji Publicznej poszczególnych organów. 5. Pełnomocnictwo, jeśli składającym wniosek nie jest osoba uprawniona do reprezentowania podmiotu wg np. wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub KRS. Wymienione dokumenty trzeba złożyć do: marszałka województwa w przypadku przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ) w przypadku przedsięwzięć na terenach zamkniętych. starosty w pozostałych przypadkach. Pozwolenie jest wydawane maksymalnie na 10 lat. Uwaga! Brak obowiązku posiadania pozwolenia na wytwarzanie odpadów nie zwalnia z konieczności prawidłowej gospodarki odpadami, prowadzenia ewidencji wytwarzanych odpadów oraz przekładania rocznych sprawozdań do właściwego urzędu marszałkowskiego. Kara za brak pozwolenia Jeżeli przedsiębiorca nie złożył wniosku, ponieważ źle ocenił ilość lub rodzaj wytwarzanych odpadów i rozpoczął działalność bez wymaganego pozwolenia, grozi mu kara aresztu,
ograniczenia wolności lub grzywny. Wysokość grzywny waha się od 1.000 zł do 1.000.000 zł. Czy potrzebne jest pozwolenie na odpady wytwarzane przez pracowników W wyniku prowadzonej działalności powstają różne odpady. W zależności od specyfiki przedsiębiorstwa mogą to być jednocześnie zarówno odpady z produkcji, jak i odpady związane z przebywaniem pracowników. We wniosku o wydanie pozwolenia trzeba jednak uwzględnić tylko odpady powstające w instalacji. A zatem odpady wytwarzane przez pracowników, np. szklane butelki po napojach, odpady z konsumpcji, resztki papieru z drukarki itp., nie muszą być ujęte we wniosku, ponieważ zalicza się je do odpadów komunalnych. Przykład: W dużej drukarni powstają odpadowe farby, lakiery oraz rozpuszczalniki. Są to odpady niebezpieczne wytwarzane w instalacji. Jeśli rocznie powstaje ponad 1 Mg tych odpadów, drukarnia musi uzyskać pozwolenie na ich wytwarzanie. W firmie tej powstają również odpady związane z przebywaniem pracowników, a więc np. papier z drukarki, odpady ze szkła i papieru, odpady z konsumpcji posiłków itp. jednak tych odpadów nie należy uwzględniać we wniosku o wydanie pozwolenia. Trzeba w nim uwzględnić tylko odpady wytwarzane w instalacji. Kiedy trzeba zmienić pozwolenie na wytwarzanie odpadów Jeżeli firma nie miała wcześniej pozwolenia na wytwarzanie odpadów, ponieważ nie przekraczała dopuszczalnych limitów odpadów, ale w związku ze zwiększeniem produkcji ilości wytwarzanych odpadów również wzrosły (i wynoszą więcej niż wspomniane wcześniej 1 Mg odpadów niebezpiecznych lub powyżej 5000 Mg odpadów innych niż niebezpieczne) musi złożyć wniosek o wydanie tego pozwolenia. Zdarzają się też sytuacje, że firma ma pozwolenie na wytwarzanie danych rodzajów odpadów,
ale w związku ze zmianą lub rozszerzeniem działalności będą powstawały nowe rodzaje odpadów nieujęte w posiadanym przez nich dokumencie. W takiej sytuacji można skorzystać z dwóch rozwiązań albo złożyć wniosek o wydanie nowego pozwolenia, albo ubiegać się o zmianę tego, które już mamy. Zgodnie z art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego dotychczasowe pozwolenie na wytwarzanie odpadów może zostać zmienione. Zatem można, ale nie trzeba występować o nową decyzję w tym zakresie. Zmiana pozwolenia jest korzystniejsza finansowo Rozważając zmianę pozwolenia, warto wziąć pod uwagę również finanse. Koszty związane ze zmianą pozwolenia na wytwarzanie odpadów są o połowę niższe niż w przypadku wydania nowego dokumentu. Opłata skarbowa za zmianę pozwolenia wynosi 1.005,5 zł (zamiast 2.011 zł) lub 253 zł zamiast 506 zł (w przypadku małych lub średnich przedsiębiorstw). Kiedy warto pomyśleć o nowym pozwoleniu Jeżeli czas, na który zostało wydane pozwolenie na wytwarzanie odpadów, dobiega końca, warto pomyśleć o nowym. Istotne jest również to, czy po zmianie dotychczasowej decyzji na wytwarzanie odpadów będzie ona czytelna i korzystanie z jej zapisów nie będzie utrudnione. Decyzja o tym, czy sporządzony zostanie wniosek o nowe pozwolenie, czy też o jego zmianę, należy zatem do przedsiębiorcy. Uwaga! Jeżeli w zakładzie zwiększyła się ilość odpadów powstających poza instalacją oraz odpadów związanych np. z serwisowaniem i konserwacją instalacji, nie trzeba ubiegać się o pozwolenie na wytwarzanie odpadów. Odmowa wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów Po złożeniu wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów organ właściwy do jego wydania weryfikuje poprawność wniosku oraz sprawdza, czy dołączono do niego komplet niezbędnych dokumentów. Jeżeli okaże się, że są jakieś braki formalne lub podane dane są nieprawidłowe, przedsiębiorca (wytwórca odpadów, który ubiega się o wydanie pozwolenia) otrzyma pisemne wezwanie do uzupełnienia braków lub złożenia wyjaśnień. Termin na
załatwienie tych czynności to 7 dni od daty doręczenia wezwania. Jeżeli wnioskujący nie usunie braków lub nie złoży wyjaśnień w podanym terminie, sprawa nie zostanie rozpatrzona. Jeżeli wniosek jest wypełniony poprawnie i zostały do niego dołączone wszystkie potrzebnie dokumenty, nie ma podstaw do odmowy wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Od decyzji odmawiającej wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów można się odwołać w terminie 14 dni od jej wydania. Wygaśnięcie lub cofnięcie pozwolenia Pozwolenie na wytwarzanie odpadów, tak jak każde pozwolenie na korzystanie ze środowiska, może wygasnąć, zostać cofnięte i ograniczone. Kwestie te regulowane są ustawą Prawo ochrony środowiska mówią o tym szczegółowo artykuły 193 200. Pozwolenie może wygasnąć, gdy: kończy się termin jego ważności (pozwolenie może być wydane maksymalnie na 10 lat), posiadacz pozwolenia przestał być prowadzącym instalację (np. dokonał jej zbycia), posiadacz pozwolenia zawnioskował o wygaszenie decyzji, posiadacz pozwolenia w ciągu dwóch lat od uprawomocnienia się decyzji nie rozpoczął działalności objętej pozwoleniem, posiadacz pozwolenia przez dwa lata nie prowadził działalności, której dotyczy pozwolenie. Uwaga! Poza pierwszą przytoczoną sytuacją wygaszenie pozwolenia nastąpi w drodze decyzji administracyjnej. Podstawa prawna: Ustawa o odpadach z 14 grudnia 2012 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 21 ze zm.).
Redaktor: Anna Kolasa Menedżer produktu: Mariusz Miętusiewicz Kierownik grupy wydawniczej: Julita Lewandowska-Tomasiuk Korekta: Zespół Numer produktowy: 2BL0019 ISBN 978-83-269-4888-6 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z.o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: ochronasrodowiska@wip.pl NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2016 Wszystko co trzeba wiedzieć o pozwoleniu na wytwarzanie odpadów wraz z przysługującymi Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w subskrypcji (e-letter, strona www i inne) chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w Wszystko co trzeba wiedzieć o pozwoleniu na wytwarzanie odpadów oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. 1BL001 Publikacja została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Wszystko co trzeba wiedzieć o pozwoleniu na wytwarzanie odpadów lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Centrum Obsługi Klienta: Tel: 22 518 29 29 2BL0019