Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 listopada 2016 r. (OR. en) 14244/16 COEST 292 CFSP/PESC 925 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 14 listopada 2016 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 14243/16 COEST 291 CFSP/PESC 923 Dotyczy: PARTNERSTWO WSCHODNIE Konkluzje Rady 1. Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie Partnerstwa Wschodniego, przyjęte przez Radę (do Spraw Zagranicznych) w dniu 14 listopada 2016 r. 14244/16 ds/md/mk 1 DG C 2A PL
ZAŁĄCZNIK Konkluzje Rady w sprawie Partnerstwa Wschodniego Rada do Spraw Zagranicznych (14 listopada 2016) 1. Rada potwierdza, że przywiązuje dużą wagę do Partnerstwa Wschodniego, które jest jednym z konkretnych wymiarów europejskiej polityki sąsiedztwa i oferuje stowarzyszenie polityczne i integrację gospodarczą z UE, a obywatelom wymierne efekty. Przypomina, że u podstaw Partnerstwa Wschodniego leży wspólne przywiązanie do prawa międzynarodowego i podstawowych wartości w tym demokracji, praworządności, poszanowania praw człowieka, podstawowych wolności i równości płci oraz do gospodarki rynkowej, zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów. 2. Rada z zadowoleniem przyjmuje postępy w realizacji zobowiązań ze szczytu w Rydze zarówno w dwustronnych, jak i wielostronnych kwestiach Partnerstwa Wschodniego. Z zadowoleniem przyjmuje realizację zmienionej europejskiej polityki sąsiedztwa, która pozwala na bardziej zróżnicowanie i dopasowane stosunki dwustronne oparte na potrzebach państw partnerskich oraz na wspólnych interesach UE i tych państw. Z zadowoleniem przyjmuje także fakt, że w globalnej strategii Unii Europejskiej na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa położono nacisk na unijne sąsiedztwo. 14244/16 ds/md/mk 2
3. Uznając postępy poczynione przez państwa partnerskie, Rada podkreśla, że ważna jest niezmienna wola wdrażania reform, zwłaszcza w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, walki z korupcją i administracji publicznej. Potwierdza, że popiera plany reform państw partnerskich, zgodnie z podejściem UE opartym na zachętach. Wdrażanie reform jest kluczem do dalszego powodzenia Partnerstwa Wschodniego i zasadniczym elementem zwiększania państwowej i społecznej odporności państw partnerskich, jak głosi strategia globalna UE. 4. Rada z zadowoleniem przyjmuje postępy we wdrażaniu układów o stowarzyszeniu / pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu (DCFTA) z Gruzją, Mołdawią i Ukrainą; przewidują one przyspieszenie stowarzyszenia politycznego i integracji gospodarczej z UE. Z zadowoleniem przyjmuje postępy w negocjacjach w sprawie nowej umowy ramowej z Armenią i przypomina o swojej decyzji upoważniającej do rozpoczęcia negocjacji w sprawie nowej kompleksowej umowy z Azerbejdżanem; obie one powinny stać się solidną podstawą długofalowych relacji z tymi państwami. Rada przypomina o poprawie stosunków UE Białoruś, o czym mowa w konkluzjach z lutego 2016 r., i z zadowoleniem przyjmuje możliwość dalszego rozwijania wzajemnych relacji, stosownie do konkretnych kroków, które poczyni Białoruś m.in. w dziedzinie praw człowieka i demokracji. 5. Rada powtarza, że wzmocnienie gospodarczo-handlowego wymiaru Partnerstwa Wschodniego pomoże dalej pogłębiać integrację gospodarczą z UE. Wypracowanie ram rozsądnej polityki gospodarczej w tym poprzez działania lewarujące ze strony UE i międzynarodowych instytucji finansowych pomoże stworzyć atrakcyjne otoczenie dla nowoczesnych, ekologicznych gospodarek, przyciągających inwestycje oraz promujących zrównoważony rozwój i kontakty biznesowe. Rada odnotowuje, że pomoc makrofinansowa MFW i UE jest niezmiernie ważna dla tych państw partnerskich, które mają do czynienia ze szczególnie trudną sytuacją gospodarczo-finansową, wdrażają reformy strukturalne, z zastrzeżeniem że spełnione są warunki tej pomocy. Zachęca do dalszych postępów w celu pełnego wdrożenia DCFTA, tak by stworzyć nowe możliwości handlowe i inwestycyjne. Dodatkowe wsparcie małym i średnim przedsiębiorstwom na ten cel zapewni instrument DCFTA w ramach inicjatywy EU4Business. 14244/16 ds/md/mk 3
6. Przypominając o znaczeniu gospodarki cyfrowej, Rada z zadowoleniem przyjmuje dyskusje przeprowadzone na niedawnym ministerialnym spotkaniu Partnerstwa Wschodniego poświęconym społeczności cyfrowej i oczekuje, że dalsze zbliżanie przepisów doprowadzi do harmonizacji rynków cyfrowych oraz zmniejszy przeszkody i bariery niepozwalające czerpać pełnych korzyści z gospodarki cyfrowej. 7. Rada uznaje, że mobilność i kontakty międzyludzkie zbliżają do siebie społeczeństwa państw członkowskich UE i państw partnerskich. Przypomina, że większa mobilność obywateli w bezpiecznym i dobrze zarządzanym otoczeniu pozostaje jednym z kluczowych celów Partnerstwa Wschodniego. Podkreśla wagę tego, by na czas sfinalizować procesy decyzyjne niezbędne do liberalizacji wizowej zarówno wobec Gruzji, jak i Ukrainy. Z chęcią w odpowiednim czasie rozważy ewentualne rozpoczęcie dialogu wizowego z Armenią i z zadowoleniem przyjmuje kroki przedsięwzięte we wdrażaniu partnerstwa na rzecz mobilności z Azerbejdżanem. Z zadowoleniem przyjmuje niedawne podpisanie partnerstwa na rzecz mobilności z Białorusią i oczekuje na zakończenie negocjacji w sprawie umowy o ułatwieniach wizowych i umowy o readmisji. 8. Kluczowa dla pogłębiania wzajemnego zrozumienia, wzmacniania instytucji oraz promowania modernizacji i zrównoważonego rozwoju jest współpraca w dziedzinie edukacji, nauki, badań, kultury, szkoleń, młodzieży i innowacji. Rada uznaje, że kontakty międzyludzkie, w tym działania na rzecz budowy zdolności w tych dziedzinach, przyczyniają się do tworzenia miejsc pracy, większej przedsiębiorczości, mobilności i większego zaangażowania społecznego. 9. Rada potwierdza wagę angażowania organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji młodzieżowych i lokalnych m.in. we wdrażanie programów stowarzyszeniowych i priorytetów partnerstwa w taki sposób, który przyczynia się do demokratycznej i gospodarczej transformacji państw partnerskich. Innowacyjny potencjał podmiotów społeczeństwa obywatelskiego pomoże rządom partnerskim lepiej realizować inkluzywne procesy i reformy nakierowane na modernizację. Można się spodziewać, że potencjał w tej dziedzinie rozwiną stypendia dla społeczeństwa obywatelskiego w ramach inicjatywy EU4Youth. Ważne w tej kwestii jest także Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego. 14244/16 ds/md/mk 4
10. Rada potwierdza, że jedną z kluczowych dziedzin zaangażowania UE w ramach Partnerstwa Wschodniego jest łączność międzysystemowa. Połączenia energetyczne, niezakłócone dostawy gazu oraz zrównoważone użytkowanie zasobów energetycznych, w tym poprzez rozpoznanie niewykorzystanego potencjału efektywności energetycznej, odgrywają ważną rolę w dywersyfikowaniu źródeł energii i zwiększaniu odporności państw partnerskich. W tej kwestii Rada apeluje o dobrze funkcjonujące rynki energii o stabilnych, przejrzystych i sprzyjających inwestycjom ramach regulacyjnych i zachęca do dalszego wzmacniania gazowej i elektroenergetycznej łączności międzysystemowej między państwami partnerskimi a UE oraz do większych inwestycji w energię odnawialną. Trzeba należycie respektować stosowanie najwyższych międzynarodowych standardów bezpieczeństwa jądrowego i ochrony środowiska. 11. Rada uważa oenzetowską agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 oraz paryskie porozumienie klimatyczne 2015 za dodatkowe ważne elementy w kontaktach z partnerami z Partnerstwa Wschodniego. Z zadowoleniem przyjmuje niedawne pierwsze ministerialne spotkanie Partnerstwa Wschodniego w sprawie środowiska i zmiany klimatu, dowodzące wagi dalszej współpracy w kwestiach środowiskowych, i apeluje o wdrożenie deklaracji ministerialnej. 12. Rada odnotowuje, że dla zwiększenia mobilności i rozwoju gospodarczego potrzebne są lepsze połączenia drogowe, kolejowe, morskie i lotnicze między UE a państwami partnerskimi oraz między samymi państwami partnerskimi. Aby można było ten cel osiągnąć, równie ważny jest zestaw ukierunkowanych reform w dziedzinie transportu. Rada odnotowuje, że niedawno uzgodnione rozszerzenie bazowej transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), wraz z długoterminowym planem działania i odpowiednimi mechanizmami finansowymi, przyczyni się do dobrobytu gospodarczego i stabilności gospodarczej na obszarze Partnerstwa Wschodniego. 13. Przypominając o konkluzjach z grudnia 2015 r. w sprawie europejskiej polityki sąsiedztwa, Rada podkreśla wagę intensywniejszej współpracy między UE a partnerami z Partnerstwa Wschodniego w dziedzinie bezpieczeństwa, w tym co do reformy sektora bezpieczeństwa, zagrożeń hybrydowych, zarządzania granicami i zwalczania cyberprzestępczości. Docenia wagę współpracy w kwestiach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony i z zadowoleniem przyjmuje ważny udział państw partnerskich w unijnych operacjach i misjach WPBiO. 14244/16 ds/md/mk 5
14. Rada apeluje o ponowne podjęcie wysiłków w celu propagowania pokojowego rozstrzygania konfliktów w regionie na podstawie zasad i norm prawa międzynarodowego. Rozwiązywanie konfliktów, budowa zaufania i stosunki dobrosąsiedzkie są niezbędne dla rozwoju społecznogospodarczego i współpracy społeczno-gospodarczej. UE nadal jest gotowa wspierać integralność terytorialną, niepodległość i suwerenność wszystkich swoich partnerów. Rada przypomina o roli UE w rozwiązywaniu konfliktów i budowie zaufania w ramach wsparcia dla istniejących formatów i procesów. 15. Rada apeluje o dalsze wysiłki w kwestii wzmocnionej strategicznej komunikacji na temat Partnerstwa Wschodniego oraz o lepsze wyeksponowanie i zwiększenie zasięgu tej polityki i jej wyników. Powinny się na nie składać wsparcie dla partnerów i dla niezależnych mediów w sąsiedztwie, a także praca nad uwrażliwianiem opinii publicznej na dezinformację ze strony podmiotów zewnętrznych oraz nad umiejętnością reagowania na nią. W tej kwestii Rada z zadowoleniem przyjmuje prace grupy zadaniowej ESDZ East Stratcom. 16. Rada oczekuje na następny szczyt Partnerstwa Wschodniego, który ma się odbyć w listopadzie 2017 r. w Brukseli, i powróci do tej sprawy w pierwszej połowie 2017 r. Podczas szczytu zweryfikowane zostaną działania Partnerstwa Wschodniego od szczytu w Rydze i omówione zostanie dalsze zacieśnianie współpracy między państwami partnerskimi a UE oraz między samymi państwami partnerskimi. Rada zachęca wysoką przedstawiciel i Komisję Europejską, by we współpracy z państwami członkowskimi i państwami partnerskimi podjęły przygotowania do szczytu, poruszając kwestię oczekiwanych rezultatów, w tym w czterech priorytetowych dziedzinach współpracy ustalonych w Rydze. 14244/16 ds/md/mk 6