1 Zawartość dokumentacji. A. Część opisowa 2 1. Podstawa opracowania 2 2. Cel i zakres opracowania 2 3. Charakterystyka obiektu 2 4. Akty prawne i normatywy wykorzystane w projekcie 3 5. Instalacja c.o. 3 5.1. Rozprowadzenie mediów 4 5.2. Grzejniki 4 5.3. Armatura 4 5.4. Odpowietrzenie i odwodnienie 4 5.5. Regulacja 5 5.6. Rozliczanie kosztów energii cieplnej 5 6. Wentylacja 5 6.1. Wentylacja pomieszczeń 5 6.2. Wentylacja łazienek 6 7.Warunki wykonawstwa 6 7.1. Wytyczne montaŝu instalacji c.o. 6 7.2. Próby ciśnieniowe 6 7.3. Zabezpieczenie termiczne 6 8. Zagadnienia BHP i p/poŝ. 7 9. Uwagi końcowe 7 10. Podstawowe parametry pracy instalacji 7 11. Wytyczne branŝowe 8 Część budowlana 8 D. Załączniki. Uprawnienia projektowe 9 Zaświadczenie o przynaleŝności do izby inŝynierów budownictwa 10 Oświadczenie projektanta 11 C. Część graficzna. 1. instalacja centralnego ogrzewania - rzut piwnic rys.nr C/01 12 2. instalacja centralnego ogrzewania - rzut parteru rys.nr C/02 13 3. instalacja centralnego ogrzewania - rzut I piętra rys.nr C/03 14 4. instalacja centralnego ogrzewania - rzut II piętra rys.nr C/04 15 Kosztorys (odrębne opracowanie).
2 A. Część opisowa OPIS TECHNICZNY do PB wewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania i wentylacji pomieszczeń w nowoprojektowanym budynku mieszkalnym wielorodzinnym w Częstochowie przy ul. Kontkiewicza dz.nr. 166/2, 165/5, 70/3. 1. Podstawa opracowania Projekt opracowano w oparciu o: Projekt budowlany obiektu Wytyczne zawarte w specyfikacji przetargowej Wymogi narzucone przez Inwestora Dobór elementów węzła ciepłowniczego Warunki wykonania podłączenia do sieci ciepłowniczej wydane przez Fortum Częstochowa Obowiązujące normy i przepisy 2. Cel i zakres opracowania Celem opracowania jest projekt instalacji centralnego ogrzewania budynku tak by uzyskać temperatury powietrza w ogrzewanych pomieszczeniach wg Polskich Norm zgodnie z ich funkcjami i przeznaczeniem. Opracowanie obejmuje swym zakresem doprowadzenie medium grzewczego od rozdzielacza ogrzewania znajdującego się w podpiwniczeniu budynku w węźle cieplnym do grzejników. W związku z powyŝszym w projekcie przewiduje się: - wykonanie instalacji z wielowarstwowych rur typu TECE flex firmy TECE - prowadzenie instalacji zasilającej grzejniki w wylewce podłogi lub pod tynkiem - piony instalacyjne prowadzone w szachcie wykonanym na klatce schodowej - rury instalacji prowadzone w podpiwniczeniu i w szachcie instalacyjnym na powierzchni tynku wykonać z rur stalowych - prowadzenie rur instalacji c.o. w izolacji termicznej - ogrzewanie pomieszczeń za pomocą grzejników stalowych, płytowych typu VNH CosmoNova V z podłączeniem dolnym oraz grzejników łazienkowych Artec Berlin-T VM - indywidualne rozliczanie kosztów ciepła przez kaŝdego z lokatorów przez załoŝenie liczników ciepła dla kaŝdego z projektowanych mieszkań. 3. Charakterystyka obiektu Lokalizacja - działki nr 166/2,165/5,70/3 przy ul. Kontkiewicza w Częstochowie. Budynek trzy kondygnacyjny w całości podpiwniczony. Kondygnacje piwniczną zajmują pomieszczenia komórek lokatorskich oraz garaŝe indywidualne. Pomieszczenia te dostępne są z klatki schodowej. Pozostałe kondygnacje zajmują lokale mieszkalne. Na kaŝdej kondygnacji zaprojektowano wspólną strefę komunikacyjną, z której zapewnia się na kondygnacjach segmentów A,B i E dostęp do dwóch mieszkań, w segmentach C i D dostęp do 3 mieszkań. Węzeł cieplny zlokalizowana jest w piwnicach.
3 Charakterystyka energetyczna budynku. 1. Dane ogólne 1. Liczba kondygnacji mieszkalnych 3 2. Kubatura części ogrzewanej [m 3 ] 5 233 3. Powierzchnia uŝytkowa budynku [m 2 ] 2 013 4. Liczba mieszkań 36 5. Sposób przygotowania ciepłej wody Centralne 6. Rodzaj systemu ogrzewania budynku Centralne 7. Współczynnik kształtu A/V [1/m] 0,366 8. Strefa klimatyczna 3 2. Współczynniki przenikania ciepła przez przegrody zewnętrzne [W/(m 2 K)] Nazwa przegrody Komentarz Typ Ko 1. SZ ściana zewnętrzna Pustak ścienny typu MAX 29cm + styropian 12cm ZN 0,261 2. StrPiw strop piwnic Styropian 13cm + strop Ackermana 24cm + styropian WN 0,231 4cm + podkład z betonu pod posadzkę 5cm 3. StrOst strop ostatniej Strop Ackermana 24cm + wełna mineralna 22cm WN 0,215 kondygnacji 4. OK Okna zewnętrzne OKNO 1,10 5. DW Drzwi mieszkań WN 2,60 6. DZ Drzwi zewnętrzne ZN 1,50 3. Charakterystyka energetyczna budynku 1. Obliczeniowa moc cieplna systemu ogrzewania [kw] 70,3 2. Strata ciepła na wentylację [kw] 23,7 3. Wskaźnik cieplny budynku [W/m 3 ] 13,427 4. Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku [kwh/a] 181594 5. 6. Graniczny wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w standardowym sezonie grzewczym [kwh/(m 3 rok)] 30,990 Wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku w standardowym sezonie grzewczym [kwh/(m 3 rok)] 30,702 4. Akty prawne i normatywy wykorzystane w projekcie PN-82/B-02403 Ogrzewnictwo. Temperatury obliczeniowe zewnętrzne, Dzienniku Ustaw Nr 75 z dnia 12.04.2002 r. Normy, normatywy i wytyczne techniczne w zakresie projektowania instalacji grzewczych. Wymagania techniczne COBRIT INSTAL Wytyczne projektowania instalacji centralnego ogrzewania zeszyt 2 Łączne obliczeniowe zapotrzebowanie ciepła budynku wynosi 70,3 kw. 5. Instalacja c.o. Budynek ogrzewany będzie z niskotemperaturowego węzła cieplnego usytuowanego w przyziemiu budynku - segmentu C. Parametry obliczeniowe, nominalne czynnika grzewczego 80/60 C. Instalacja pracować będzie w układzie zamkniętym, dwururowym o obiegu wymuszonym - pompowym. Instalacja c.o. projektowana jest jako dwa niezaleŝne obiegi grzewcze zasilanych przez trójdrogowe zawory mieszające. Indywidualne rozliczanie kosztów energii cieplnej przez kaŝdego z lokatorów realizowane będzie przez załoŝenie liczników ciepła dla kaŝdego z projektowanych mieszkań.
4 5.1. Rozprowadzenie mediów Rozprowadzenie instalacji wykonane będzie z rur stalowych prowadzonych od węzła cieplnego w podpiwniczeniu do szachtów instalacyjnych na klatkach schodowych po powierzchni tynku. Przewody naleŝy izolować cieplnie otuliną typu Thermaflex FRZ. Podejścia do grzejników wykonane będą z wielowarstwowych rur typu TECE flex firmy TECE prowadzonych pod powierzchnią podłogi, izolowanych cieplnie otuliną typu Thermaflex Thermacompact S o grubości 9mm. Przewody układane na izolacji termicznej podłogi, styropianie zalane będą wylewką - jastrychem o minimalnej grubość warstwy jastrychu 45mm (45mm+d, gdzie d to średnica przewodu ). Przewody mocować do ścian i stropów uchwytami do rur zgodnie z technologią i wytycznymi producenta rur. Jako podpory przesuwne wykorzystujemy obejmy i uchwyty do rur wg katalogu TECE. Jako podpory stałe wykorzystujemy przelotowe uchwyty do rur z przekładką gumową, umieszczone na odsadzce rury. Uchwyty mocowane są do przegród budowlanych lub wsporników. Jako kompensatory w pierwszej kolejności wykorzystujemy łuki, kolana i odsadzki wynikające ze zmiany kierunku prowadzenia przewodu (kompensacja naturalna - samokompensacja) lub kompensatory U-kształtowe. Dla rur, które są wmurowane w ściany pod tynkiem lub wbudowane w jastrych, zakłada się, Ŝe przyrost długości przejmowany jest przez izolację. Maksymalne długości między podporami ruchomymi Średnica przewodu Dz [mm] 16x2,0 18x2,0 20x2,5 25x2,5 32x3,0 40x4,0 50x4,5 Maksymalne długości między podporami [m] 1,20 1,20 1,30 1,50 1,60 1,70 2,00 Przy przejściach rur przez przegrody budowlane naleŝy stosować tuleje ochronne o średnicy wewnętrznej większej od średnicy zewnętrznej przewodu o co najmniej 2 cm przy przejściu przez przegrodę pionową i o co najmniej 1 cm przy przejściu przez strop. Tuleja powinna być dłuŝsza niŝ grubość przegrody pionowej o ok. 5 cm z kaŝdej strony, a przy przejściu przez strop powinna wystawać ok. 2 cm powyŝej posadzki. Przestrzeń między rurą przewodu a tuleją ochronną powinna być wypełniona materiałem trwale plastycznym, umoŝliwiającym jej wzdłuŝne przemieszczenie się i utrudniające powstawanie w niej napręŝeń ścinających. 5.2. Grzejniki W projekcie zastosowano grzejniki Cosmo Nova V o wysokości 600mm oraz grzejniki łazienkowe Artec Berlin-T VM o wysokości 1200 lub 1800mm firmy VNH. Grzejniki typu KV dostarczane są z wkładką termostatyczną Danfoss nr 013G9360 z nastawą wstępną. Podłączenia grzejników projektuje się od dołu przez kątowe zawory odcinające. Grzejniki KV fabrycznie wyposaŝone są w ręczny, przygrzejnikowy odpowietrznik i korek zaślepiający. Grzejniki naleŝy wyposaŝyć dodatkowo w zestaw przyłączeniowy, odcinający Danfoss RLV- KS, kątowy Dn15 i głowicę termostatyczną Everis firmy Danfoss wyposaŝonych w ogranicznik temperatury minimalnej na poziomie + 16 C zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 2002 r. Wielkości Grzejników podano na rzutach pomieszczeń i na rozwinięciach. 5.3. Armatura Oprócz armatury przygrzejnikowej instalację naleŝy wyposaŝyć zgodnie z rozwinięciem instalacji c.o.: na wyjściu z rozdzielacza oraz na odgałęzieniach do poszczególnych obiegów mieszkaniowych zamontować naleŝy odcinające zawory kulowe, gwintowane, ze spustem, gwintowane zawory zwrotne, liczniki energii cieplnej. 5.4. Odpowietrzenie i odwodnienie Przyjęto odpowietrzenia miejscowe przez odpowietrzniki ręczne na grzejnikach, na końcach pionów i w miejscach w których występuje groźba pojawienia się zatorów powietrznych, projektuje się automatyczne odpowietrzniki typu Taco-Vent z zaworami stopowymi Taco ½. Odwodnienie instalacji projektuje się przez zawory odcinające z króćcem spustowym projektowane na podejściu pionów instalacyjnych wg rozwinięcia instalacji centralnego ogrzewania.
5 Odcięcie grzejników następować będzie przez zawory odcinające typu Danfoss RLV-KS, odwodnienie instalacji c.o. w poszczególnych mieszkaniach moŝliwe będzie korzystając z zaworów zaprojektowanych na podejściu kaŝdego z mieszkań uŝywając spręŝonego powietrza do przedmuchu instalacji prowadzonej w wylewce podłogi. OpróŜnianie instalacji moŝliwe jest przez zastosowanie przedmuchu spręŝonym powietrzem i powinno następować tylko w miejscach wystąpienia awarii lub pojedynczych sekcjach czy grzejnikach instalacji c.o. Bezwzględnie naleŝy unikać bezpodstawnego odwadniania instalacji c.o. co ma ogromny wpływ na Ŝywotność i poprawną pracę układu. 5.5. Regulacja Regulacja hydrauliczna realizowana będzie przez zastosowanie nastawy wstępnej na przygrzejnikowych zaworach termostatycznych (wielkości nastaw wstępnych pokazano na rozwinięciach instalacji centralnego ogrzewania). Regulacja przepływu czynnika grzejnego dokonywana będzie takŝe na pionach poprzez wybór właściwych parametrów pracy pomp elektronicznych przyporządkowanych do danych obiegów. Elektroniczne pompy obiegowe instalacji centralnego ogrzewania typu Wilo Star-E naleŝy ustawić na pracę w charakterystyce stałego ciśnienia. 5.6. Rozliczanie kosztów energii cieplnej Indywidualne rozliczanie kosztów zuŝytej energii cieplnej przez kaŝdego z lokatorów i najemcami powierzchni uŝytkowej moŝliwe będzie dzięki zastosowaniu liczników ciepła dla kaŝdego z projektowanych mieszkań. Projektowany system rozliczania kosztów energii cieplnej CQM-III-K firmy APATOR-KFAP składa się z wirnikowego przetwornika przepływu z wyjściem impulsowym, dwóch czujników temperatury typu Pt 500 i licznika energii cieplnej LQM-II-K. Po zastosowaniu dodatkowego modułu komunikacyjnego M-BUS i konwertera istnieje moŝliwość zdalnego odczytu wskazań liczników z jednego miejsca w budynku np. z pomieszczenia wymiennikowni. Program komputerowy dostarczany do obsługi systemu pozwala na ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów zuŝytej energii cieplnej przez mieszkania lokatorskie. 6. Wentylacja W projekcie przyjęto mieszaną wentylację pomieszczeń zakładając nawiew powietrza przez nieszczelności i nawietrzaki okienne, wywiew natomiast garwitacyjny przez murowane kanały wentylacyjne wyprowadzone ponad dach budynku. Niezbędną ilość świeŝego powietrza wentylacyjnego przyjęto zgodnie z Polską Normą. Niezbędna ilość ciepła do ogrzania powietrza wentylacyjnego została ujęta w stratach cieplnych pomieszczeń i uwzględniona przy doborze wielkości grzejników. 6.1. Wentylacja pomieszczeń Grawitacyjna wentylacja pomieszczeń wykonana zgodnej z PN-83/B-03430. Nawiew świeŝego powietrza do pomieszczeń projektuje się przez typowe okna rozwieralno-uchylne wyposaŝone dodatkowo w typowe nawiewniki higrosterowane. Nawiewnik higrosterowany: umoŝliwia dopływ powietrza zewnętrznego do mieszkania. instalowany w górnej części okien. wielkość nawiewu jest proporcjonalna do poziomu wilgotności względnej w pomieszczeniu. optymalizuje automatycznie strumień nawiewanego powietrza dla kaŝdego pomieszczenia, całodobowo, w zaleŝności od potrzeb wentylacyjnych. zapewnia prawidłową wentylację nie powodując wychłodzenia. wyposaŝony w blokadę minimalizującą przepływ. Podstawowe dane techniczne: Zakres pracy od 30 do 70% wilgotności względnej w pomieszczeniu. Przepływ powietrza od 5 do 35 m3/h Tłumienie akustyczne 33 db(a) (z okapem standardowym) Przepływ powietrza po między pomieszczeniami w mieszkaniu realizowany będzie poprzez zastosowanie kratek wentylacyjnych w dolnej części drzwi łazienek oraz nieszczelności w drzwiach między pomieszczeniami. Odpływ powietrza zapewniony będzie przez otwory wywiewne, usytuowane w górnej części pomieszczeń Kuchni, łazienek, wc-tów i przyłączone do pionowych przewodów wentylacji
6 grawitacyjnej o średnicy 140x140 mm wyprowadzonych ponad dach budynku. Kanały wywiewne osłonić naleŝy typowymi kratkami wentylacyjnymi o wymiarach 140x270mm. 6.2. Wentylacja łazienek PoniewaŜ w projektowanych łazienkach znajdują się termy i powietrze do procesu spalania pobierane jest z pomieszczenia pomieszczenia łazienek wymagają wentylacji grawitacyjnej zgodnej z PN-83/B-03430. Dopływ powietrza wewnętrznego do łazienek bezokiennych powinien być zapewniony przez otwory w dolnych częściach drzwi lub przez szczeliny pomiędzy dolną krawędzią drzwi a podłogą lub progiem. Przekrój netto otworów lub szczelin powinien wynosić 200 cm 2. Odpływ powietrza z łazienek bezokiennych powinien być zapewniony przez otwory wywiewne, usytuowane w górnej części ściany i przyłączone do pionowych przewodów wentylacji grawitacyjnej o średnicy 140x140 mm wyprowadzonych ponad dach budynku. Kanały wywiewne osłonić naleŝy typowymi kratkami wentylacyjnymi o wymiarach 140x270mm. 7.Warunki wykonawstwa 7.1. Wytyczne montaŝu instalacji c.o. Przewody prowadzić w miejscach i na wysokościach jak pokazano na rzutach pomieszczeń i rozwinięciu, ze spadkiem 3 %0 w kierunku źródła ciepła. Tam, gdzie wymaga tego trasa prowadzenia przewodów wykonać naleŝy otwory w ścianach na przeprowadzenie rurociągów wewnętrznej instalacji c.o.. Przy przejściach rur przez przegrody budowlane naleŝy stosować tuleje ochronne o średnicy wewnętrznej większej od średnicy zewnętrznej przewodu o co najmniej 2 cm przy przejściu przez przegrodę pionową i o co najmniej 1 cm przy przejściu przez strop. Tuleja powinna być dłuŝsza niŝ grubość przegrody pionowej o ok. 5 cm z kaŝdej strony, a przy przejściu przez strop powinna wystawać ok. 2 cm powyŝej posadzki. Przestrzeń między rurą przewodu a tuleją ochronną powinna być wypełniona materiałem trwale plastycznym, umoŝliwiającym jej wzdłuŝne przemieszczenie się i utrudniające powstawanie w niej napręŝeń ścinających. 7.2. Próby ciśnieniowe Po wykonaniu całej instalacji c.o. naleŝy dokonać jej płukania i próby ciśnieniowej. Próby ciśnieniowe (szczelności) wykonać na ciśnienie próbne: P Próbne = P Robocze + 2 bar = 6 bar + 2 bar = 8,0 bar. Próby ciśnieniowe wykonać zgodnie z "Warunkami technicznymi wykonania i odbioru instalacji z tworzyw sztucznych i "Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montaŝowych", tom II. - "Instalacje sanitarne i przemysłowe", "Wymaganiami technicznymi COBRIT INSTAL Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji centralnego ogrzewania. Po wykonaniu pozytywnej próby potwierdzonej protokołem jej odbioru wszystkie przewody stalowe naleŝy zabezpieczyć antykorozyjnie poprzez dwukrotne malowanie farbą gruntową i nawierzchniową oczyszczonych do 3 stopnia czystości - powierzchni. Następnie przewody zaizolować otuliną termoizolacyjną np. otuliną THERMAFLEX. Zakończenia izolacji powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem lub zawilgoceniem. Materiał izolacji powinien być suchy, czysty i nieuszkodzony. Rurociągi powinny być oznakowane wg kolorów określających media płynące nimi. 7.3. Zabezpieczenie termiczne Po pozytywnej próbie ciśnieniowej, potwierdzonej protokołem jej odbioru, naleŝy przewody stalowe, prowadzone w podpiwniczeniu i w szachtach, zaizolować otuliną termoizolacyjną, np. otuliną THERMAFLEX lub pianką PE powleczoną zewnętrznie folią polietylenową. Grubość izolacji dla przewodów: dla DN 20 30 mm, DN 25 30 mm, DN 32 35 mm, DN 40 35 mm, DN 50 35 mm,
7 DN 65 40 mm, DN 80 45 mm, DN 100 50 mm, DN 125 60 mm, DN 150 60 mm. Zakończenia izolacji powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem lub zawilgoceniem. Materiał izolacji powinien być suchy, czysty i nieuszkodzony. Izolacja cieplna powinna być wykonana w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie się ognia. Rurociągi powinny być oznakowane wg kolorów określających media płynące nimi. 8. Zagadnienia BHP i p/poŝ. Wszystkie roboty montaŝowe i próby ciśnieniowe wykonać zgodnie z "Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montaŝowych", tom II. - "Instalacje sanitarne i przemysłowe", oraz wytycznymi i zaleceniami producentów urządzeń i "Wymaganiami technicznymi COBRIT INSTAL Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji centralnego ogrzewania. Podczas wykonywania robót montaŝowych baczną uwagę zwrócić, aby nie spowodować poŝaru. Wszystkie prace winni wykonywać pracownicy przeszkoleni z zakresu przepisów BHP i ochrony p/poŝ. 9. Uwagi końcowe Odstępstwa od projektu naleŝy uzgadniać z projektantem. Urządzenia montować zgodnie z zaleceniami producentów. Oznaczyć stany otwarcia i zamknięcia zaworów odcinających, zadbać aby wszystkie zawory odcinające znajdowały się w pozycji otwartej. NaleŜy bezwzględnie przestrzegać narzuconych przez producenta oraz wymaganych w polskich normach okresowych przeglądów urządzeń. Izolować cieplnie rury rozprowadzające instalacji centralnego ogrzewania, przewody stalowe izolacją Thermaflex FRZ natomiast rury wielowarstwowe TECE flex otuliną Termaflex Thermacompact S o grubości 9mm. Instalację powinien wykonywać doświadczony instalator przeszkolony i posiadający stosowne certyfikaty odnośnie technologi TECE flex. Wszystkie rury instalacji c.o. zabezpieczyć przed dostępem osób trzecich, szczegóły wykonania szachtów instalacyjnych zawierać będzie projekt architektoniczny. Usytuowanie grzejników w pomieszczeniach wymuszone zostało sposobem rozmieszczenia sprzętów i urządzeń wyposaŝenia wnętrz. Elektroniczne pompy obiegowe instalacji centralnego ogrzewania naleŝy ustawić na pracę w charakterystyce stałego ciśnienia. W miejscu styku instalacji z tworzywa sztucznego z rurami stalowymi wykonać elektryczne połączenia wyrównawcze. NaleŜy wykonać mostek składający się z dwóch obejm dwudzielnych śrubowych i drutu miedzianego o przekroju 16 mm 2. 10. Podstawowe parametry pracy instalacji Obliczenia strat ciepła pomieszczeń wykonano w programie OZC, obliczenia hydrauliczne instalacji c.o. wykonano w programie TEDI naleŝących do pakietu oprogramowania firmy Instal System. Wyniki obliczeń hydraulicznych w formie graficznej przedstawione są na rozwinięciu instalacji. Parametry pracy instalacji - temperatury obliczeniowe 80/60 C - moc grzewcza instalacji 70,3 kw - sumaryczny przepływ 3,02 t/h - pojemność wodna instalacji 1400 dm3
8 Obiegi grzewcze: - obieg ABC Obliczeniowa moc cieplna obiegu Q = 40 891 W Obliczeniowy przepływ czynnika V = 1 760 kg/h Suma oporów hydraulicznych P = 35,0 kpa - obieg DE Obliczeniowa moc cieplna obiegu Q = 29 393 W Obliczeniowy przepływ czynnika V = 1 260 kg/h Suma oporów hydraulicznych P = 29,4 kpa 11. Wytyczne branŝowe Część budowlana Wykonanie przebić przez przegrody budowlane Wykonanie mocowań rur i armatury instalacji c.o.