Słońce najbliższą gwiazdą Bogacenie słownictwa Kometus i astronauta (fragment) Piaskowy Wilk zwrócił się do Kometusa i zapytał, jak się sprawy mają w wielkim kosmosie. Kometus odpowiedział, że jak zwykle panuje tam lodowate zimno i grobowa cisza. Chociaż oczywiście cały czas coś się dzieje! zapiszczał. No i zaczął opowiadać. O zderzających się gwiazdach i gwiazdach, które wygasły, gwiazdach, które zmieniły kolor, i tych, które zmieniły się w czarne dziury. Karusia miała zupełny mętlik w głowie od tych gwiezdnych opowieści. No, ale wasza gwiazda wygląda całkiem rześko i żółto powiedział Kometus i zamachał ogonem, wskazując słońce. To wcale nie jest gwiazda powiedziała Karusia. Tylko słońce. Kometus z niedowierzaniem spojrzał na Karusię. [...] Wilk natychmiast próbował ratować sytuację, tłumacząc Karusi, że tak właściwie to Kometus ma rację. Słońce jest gwiazdą. To chyba strasznie dużą odparła Karusia. Na pewno bardzo bliską powiedział Piaskowy Wilk. Pozostałe gwiazdy są przynajmniej tak samo duże jak Słońce i równie gorące, tylko że znajdują się o wiele dalej.
Kometus niespokojnie przestępował z nogi na nogę. Poprawił swój przypalony ogon. Pyszczek skierował na północ. No, komu w drogę... Na mnie czas. Nie dla mnie to ziemskie życie. Do następnego zderzenia! [...] To musi być wspaniałe! powiedziała Karusia. Latać w kosmosie. Też bym tak chciała. Wilk uśmiechnął się tylko, lśniącobiało i trochę przekornie. Przecież latasz! powiedział. Cały czas latasz w kosmosie, w rakiecie-planecie, czyli Ziemi. To Ziemia lata? zdziwiła się Karusia. Jeszcze jak! powiedział Wilk. Sto siedem tysięcy kilometrów na godzinę, gna przez kosmos jak strzała! [...] Rakieta-planeta? W takim razie jestem astronautą! pomyślała Karusia. Åsa Lind, Piaskowy Wilk tłum. Agnieszka Stróżyk 1. Kto rozmawiał o kosmosie? 2. Jak wyobrażasz sobie Kometusa? Dorysuj go na ilustracji. 11
3. Zaznacz właściwe odpowiedzi. 1. Co o kosmosie mówił Kometus? Panuje tam bezruch i spokój. Jest cicho, ale cały czas coś się dzieje. 2. Dlaczego Słońce wydaje się większe od innych gwiazd? Słońce jest największą z gwiazd. Słońce jest najbliżej Ziemi, inne gwiazdy są dalej. 3. Czego Karusia dowiedziała się o Ziemi? Ziemia mknie w kosmosie z wielką prędkością. Ziemia porusza się w kosmosie powoli i dostojnie. 4. Przeczytaj zdania i podkreśl słowa Słońce, słońce, Ziemia, ziemia. Przepisz uważnie obydwa zdania do zeszytu. Najbliższą gwiazdą Ziemi jest Słońce. Najpierw na ziemię spadł deszcz, a potem zaświeciło słońce. Gdy piszemy o Słońcu jako gwieździe i o Ziemi jako planecie, to używamy wielkich liter. 12
1. Co o kosmosie mówił Kometus? Panuje tam bezruch i spokój. Jest cicho, ale cały czas coś się dzieje. 2. Dlaczego Słońce wydaje się większe od innych gwiazd? Słońce jest największą z gwiazd. Słońce jest najbliżej Ziemi, inne gwiazdy są dalej. 3. Czego Karusia dowiedziała się o Ziemi? Ziemia mknie w kosmosie z wielką prędkością. Ziemia porusza się w kosmosie powoli i dostojnie. 4. Przeczytaj zdania i podkreśl słowa Słońce, słońce, Ziemia, ziemia. Przepisz uważnie obydwa zdania do zeszytu. Najbliższą gwiazdą Ziemi jest Słońce. Najpierw na ziemię spadł deszcz, a potem zaświeciło słońce. Gdy piszemy o Słońcu jako gwieździe i o Ziemi jako planecie, to używamy wielkich liter.
5. Wytnij z wycinanki odpowiedzi do pytań. Dopasuj je i wklej. Czym jest Słońce? Jaki ma kształt? Jakie jest duże? Jaki ma kolor? Słońce jest ogromne. Różnica między wielkością Ziemi a wielkością Słońca jest taka jak między ziarnkiem grochu a dużą piłką plażową. Odległość Ziemi od Słońca jest też ogromna. Samolot musiałby pokonywać tę odległość przez 4 lata, a samochód przez 120 lat. Światło słoneczne jest znacznie szybsze. Pędzi do nas z gigantyczną prędkością i dociera do Ziemi w ciągu 8 minut. 6. Znajdź w tekście A to ciekawe! zdanie mówiące o tym, jaka jest różnica między wielkością Słońca i Ziemi. Przepisz to zdanie do zeszytu.
Pokażę dzieciom, jak Ziemia porusza się w kosmosie. Ziemia obraca się i krąży wokół Słońca. 7. Uzupełnij zdania podanymi wyrazami. rok Słońce Ziemia krąży okrążenie Z i_e m i]a] cały czas wokół. Pełne trwa. 8. Wyrazy z pętli przepisz w kolejności alfabetycznej. astronom astronomia gwiazda gwiazdozbiór kosmos kosmonauta
Słońce i obiekty krążące wokół niego tworzą Układ Słoneczny. Ziemia jest jedną z ośmiu planet krążących wokół Słońca. Pierwsze cztery planety (licząc od Słońca) to: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars. Są to planety skaliste. Dalej krążą: Jowisz, Saturn, Uran i Neptun. Te planety są gazowymi kulami. 9. W tekście A to ciekawe! podkreśl nazwy planet. 10. Naklej na obrazku nazwy planet Układu Słonecznego. Czy Księżyc też należy do Układu Słonecznego? Tak. Księżyc krąży wokół Ziemi. Mówi się o nim, że jest satelitą Ziemi.