Modernizcj linii elektroeneretycznych 220 kv n terenie spółki PSE Południe S.A. relcji Jochimów Roowiec 1, Jochimów Roowiec 2, Łośnice Koksochemi, Łośnice Kielce, Łośnice Siersz
Kto jest kim w inwestycji Inwestor Zmwijący Wykonwc konsorcjum firm Polskie Sieci Elektroeneretyczne S.A. (PSE) www.pse.pl są opertorem systemu przesyłoweo enerii elektrycznej w Polsce. Spółk jest włsnością Skrbu Pństw o szczeólnym znczeniu dl polskiej ospodrki. Form prwn orz zkres jej odpowiedzilności jko OSP określony jest w ustwie Prwo Eneretyczne. PSE zjmują się przesyłniem enerii elektrycznej siecią przesyłową (400 kv i 220 kv orz częstotliwości 50 Hz) do wszystkich reionów krju. Są odpowiedzilne z wykonywnie szereu obowiązków związnych z zpewnieniem bezpieczeństw prcy polskieo systemu elektroeneretyczneo, rozwojem sieci przesyłowej orz połączeń trnsrnicznych z sąsiednimi systemmi. PSE są włścicielem pond 13 400 kilometrów linii orz pond 100 stcji elektroeneretycznych njwyższych npięć. Inżynier Kontrktu Przedsiębiorstwo Budownictw Elektroeneretyczneo ELBUD w Ktowicch Spółk z o.o. Lider Konsorcjum www.elbud.ktowice.pl to cenion n rynku firm o wieloletnich trdycjch i doświdczeniu, świdcząc usłui w zkresie budownictw elektroeneretyczneo. Firm specjlizuje się w budowie orz modernizcji sieci rozdzielczych 110 kv i przesyłowych 220 i 400 kv orz stcji trnsformtorowo-rozdzielczych o npięcich SN, 110 kv, 220 kv i 400 kv. Ofert firmy obejmuje usłui z zkresu projektowni, kompletcji dostw, budowy i uruchomieni obiektów. ELBUD Ktowice Sp. z o.o. posid kdrę inżynieryjno-techniczną, któr potrfi sprwnie zornizowć i koordynowć prce włsnych bryd montżowych i podwykonwców orz prowdzić bezpośredni ndzór nd wszystkimi etpmi przyotowni i relizcji inwestycji. Posidn i ciąle ktulizown wiedz techniczn orz zdobyte doświdczenie zwodowe w połączeniu z umiejętnościmi ornizcyjnymi wrntują sprwność relizcji prc, zstosownie njlepszych rozwiązń i zchownie wysokiej jkości świdczonych usłu z brnży budownictw elektroeneretyczneo. PSE Inwestycje S.A. www.pse-inwestycje.pl to spółk nleżąc do Grupy Kpitłowej PSE. Firm wykonuje szere dziłń wspierjących relizcję projektów inwestycyjnych, które pozwlją osiąć sttutowe cele krjoweo Opertor Systemu Przesyłoweo. Dziłlność PSE Inwestycje S.A. obejmuje ndzór inwestorski nd relizownymi inwestycjmi (funkcj inżynier kontrktu) orz sporządznie projektów sieci i urządzeń elektroeneretycznych (biuro projektów). SAG Elbud Gdńsk S.A. www.elbud.d.pl od pond 60 lt zjmuje się budową i modernizcją linii orz stcji elektroeneretycznych wysokich i njwyższych npięć w Polsce, tkże w Europie. Ztrudnijąc pond 280 prcowników, jest jedną z njwiększych firm budownictw elektroeneretyczneo w Polsce. Wieloletnie doświdczenie i specjlistyczn wiedz w połączeniu z potencjłem wykwlifikownej kdry, pozwlją Spółce n relizcję njpowżniejszych inwestycji w brnży elektroeneretycznej. 2
Spis treści Kto jest kim w inwestycji 2 Słowo wstępu 4 Znczenie Krjoweo Systemu Elektroeneretyczneo 5 Chrkterystyk inwestycji 7 Zkres plnownych prc i rozwiązni technoloiczne 10 Korzyści, które przyniesie modernizcj 12 Wpływ linii n środowisko 13 Informcj dl mieszkńców 14 Njczęściej zdwne pytni 15 Lini elektroeneretyczn 220 kv relcji Jochimów Roowiec 1 3
Słowo wstępu Eneri w otoczeniu człowiek Trudno wyobrzić sobie życie bez enerii elektrycznej. Jej istnienie łączy się ze wszystkimi przejwmi życi człowiek. Używnie świtł, olądnie telewizji, słuchnie udycji rdiowych, możliwość korzystni z komputerów czy telefonów - z teo wszystkieo korzystmy w nszych domch, w prcy czy szkole. Globlne zpotrzebownie n enerię zleży od wielu czynników, spośród których do njwżniejszych nleży zliczyć: tempo rozwoju ospodrczeo krju, wzrost liczby ludności i postęp techniczny w zkresie stosowni urządzeń i tworzeni nowych rozwiązń technicznych. Współczesny postęp techniczny odzncz się elektryfikcją stosownych urządzeń, procesmi utomtyzcji, powszechnym zstosowniem elektroniki czy wzrostem potrzeb oświetleniowych itp. Zwiększone zużycie enerii elektrycznej spowodowne jest również elektryfikcją rolnictw i wzrostem wyposżeni ospodrstw domowych w odbiorniki elektryczne, orzewnie elektryczne orz zstępowniem pliw ciekłych enerią elektryczną w trnsporcie. Dlteo włśnie tk wżne jest zchownie równowi pomiędzy wytwrzniem enerii orz jej wykorzystniem przez odbiorców czemu służy modernizcj linii elektroeneretycznych. 4
Znczenie krjoweo systemu elektroeneretyczneo Zsilnie enerią elektryczną jest możliwe dzięki prcy Krjoweo Systemu Elektroeneretyczneo (KSE) zpewnijąceo optymlne w stosunku do zpotrzebowni - wytwrznie, przesyłnie i rozdził prądu. Elementmi systemu elektroeneretyczneo są elektrownie, elektrociepłownie orz sieci elektroeneretyczne, w skłd których wchodzą stcje rozdzielcze i trnsformtorowo-rozdzielcze orz linie przesyłowe różnych npięć przekzujące enerię elektryczną między elektrownimi, stcjmi i odbiornikmi. Sprwne funkcjonownie systemu orz istnienie licznych, przy tym różnokierunkowych połączeń umożliwi włściwe dostrcznie enerii elektrycznej do różnych rup odbiorców. Słup przelotowy serii H52 W Polsce, tk jk w innych krjch Unii Europejskiej bezwryjnemu dziłniu KSE służą modernizcje jeo elementów, w tym linii i stcji elektroeneretycznych. Zpewni to odbiorcom możliwość nieprzerwnych dostw enerii elektrycznej orz wrntuje zchownie wysokich stndrdów bezpieczeństw eneretyczneo. Słup mocny serii ML52 Lini elektroeneretyczn 220 kv relcji Łośnice Siersz Proces modernizcji linii i stcji elektroeneretycznych njwyższych npięć prowdzony jest z inicjtywy Polskich Sieci Elektroeneretycznych S.A., opertor systemu przesyłoweo enerii elektrycznej w Polsce. Spółk jest włścicielem 13 400 kilometrów linii orz pond 100 stcji elektroeneretycznych njwyższych npięć. Lini elektroeneretyczn 220 kv relcji Jochimów Roowiec 2 5
Schemt systemu elektroeneretyczneo dl linii przesyłowych njwyższych npięć 220 kv 1 żródł wytwrzni 2 linie trnsmisyjne NN i WN 3 stcje trnsformtorowe WN/SN 4 linie dystrybucyjne SN 5 stcje trnsformtorowe SN/nn 6 linie dystrybucyjne 0,4 kv elektrowni stcj NN stcj trnsformtorow NN/WN Linie przesyłowe njwyższych npięć 220 kv lini NN lini NN lini WN 110 kv lini nn 400/230 V stcj trnsformtorow WN/SN trnsformtor słupowy SN/nn lini rozdzielcz SN 10, 15, 20 lub 30 kv Leend: NN njwyższych npięć (220 kv, 400 kv, 750 kv) WN wysokich npięć (110 kv) SN średnich npięć (15 kv, 20 kv) nn niskich npięć (400/230 V) 6
Chrkterystyk inwestycji Linie modernizowne n terenie spółki PSE-Południe S.A. przebieją przez obszry powitów: częstochowskieo, rdomszczńskieo, bełchtowskieo, zwiercińskieo, olkuskieo, będzińskieo, włoszczowskieo, jędrzejowskieo, kieleckieo, chrznowskieo orz mist Dąbrow Górnicz. Zkres plnownych prc modernizcyjnych obejmuje pięć odcinków linii o npięciu 220 kv. Konieczność podjęci prc remontowych uzsdniją również występujące n obszrze objętym inwestycją ekstremlne zjwisk poodowe powodujące powstwnie wrii eneretycznych. Modernizcj linii m być wrncją bezpieczeństw eneretyczneo reionu orz zpewnić dłuoletnie sprwne funkcjonownie systemu elektroeneretyczneo n obszrze centrlnej i południowej Polski. Położenie i dłuość linii elektroeneretycznych 220 kv n terenie spółki PSE-Południe S.A. Odcinek linii Gmin Dłuość linii Jochimów Roowiec 1 Jochimów Roowiec 2 Łośnice Koksochemi Łośnice Kielce Łośnice Siersz Olsztyn, Mstów, Rędziny, Kłomnice, Myknów, Rdomsko, Kruszyn, Łdzice, Lot W., Dobryszyce, Gomunice, Kmieńsk, Bełchtów Misto, Bełchtów Olsztyn, Mstów, Rędziny, Kłomnice, Myknów, Rdomsko, Kruszyn, Łdzice, Lot W., Dobryszyce, Gomunice, Kmieńsk, Bełchtów Misto, Bełchtów Łzy, Zwiercie, Bolesłw, Słwków, Orodzieniec, Dąbrow Górnicz Moskorzew, Oks, Chęciny, Młooszcz, Piekoszów, Szczekociny, Pilic, Rdków, Nłowice, Żrnowiec, Słupi, Zwiercie, Orodzieniec Łzy, Klucze, Zwiercie, Bolesłw, Bukowno, Orodzieniec,Dąbrow Górnicz, Trzebini 78 km 75 km 27 km 93,5 km 40 km 7
Przebie poszczeólnych linii elektroeneretycznych 220 kv 1 Jochimów Roowiec 1 ŁÓDZKIE ŁÓDZKIE Jochimów Roowiec 2 2 WOJ. ŚLĄSKIE WOJ. ŚLĄSKIE WOJ. ŚLĄSKIE MAŁOPOLSKIE Łośnice Koksochemi 3 5 Łośnice Siersz WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIE WOJ. ŚLĄSKIE MAŁOPOLSKIE WOJ. ŚLĄSKIE 4 Łośnice Kielce 8
Przebie modernizownych linii elektroeneretycznych 220 kv relcji Jochimów Roowiec 1, Jochimów Roowiec 2, Łośnice Koksochemi, Łośnice Kielce, Łośnice Siersz Bełchtów SE ROGOWIEC EC powit bełchtowski ki Piotrków Trybunlski Bełchtów m. Bełchtów powit piotrkowski Kmieńsk K mi min mi min i Kmie eńsk sk Kmieńsk ŁÓDZKIE Gomunice Dobryszyce min min i Wiielk ie Lot Wielk WOJ. ŚLĄSKIE Rdomsko R m min m d dzice Łdzice m mi Rd do d m.. R Rdomsko m min Rdom R Rdo dom ms Rdomsko Kruszyn powit włoszczowski Kłomnice icee n ny Rędziny min n Mstó w Mstów Częstochow p i powit częstochowsk częstochowski zęsto ęstoch Wł zczow Włoszczow czow Olsztyn O Ols Ol llszty sztyyn yn Olsztyn ŚLĄSKIE m min min Mo Mosk oskorzew osk o s ze Moskorzew powi po p owit wit powit zwierc wierc erciński ński zwierciński Zwiercie ie m min n Szczekociny Szczek zczekociny zekkociny m m Zwi Zw wiercie wie ierrcie Zwiercie SE ŁOŚNICE ŚNICE E m min n ŁŁzy Łz zyy icz icz cz Dąbrow Górnicz SE KOKSOCHEMIA EMIA Dąbrow Górnicz Jworzno Mło M Młooszcz z Słupi m Żrno Ż rnowiec wiec Żrnowiec Pilic Nłowice Kielce SE KIELCE m min C Chę Chęciny powit kielecki Jędrz Jędrzejów powit p owi jędrzejowski jędrzejowsk jędrzej ję z powit wi miechowski mi ch WOJ OJ ŚW Ś ŚWIĘ WI ŚWIĘTOKRZYSKIE O O Orodzieniec m m Klu Klucze mi m min min powit olkuski B o olesł łw w w Bolesłw min m in in n wkó w ków ów w Słwków min own no Bukowno SE SIERSZA A Piekoszów m min m O min Oks R Rdków SE E JOA JOACHIMÓW ACHIMÓW A Żrki rki rk ŚWIĘTOKRZYSKIE MAŁOPOLSKIE powit rdomszczński ów Myknów Województw, w których modernizowne są linie elektroeneretyczne 220 kv ŁÓDZKIE Olkusz mi mi m Trze Trz rzeb rze Trzebini Trzebini T Trz rzzze e Skł MAŁOPOLSKIE powit chrznowski 9
Zkres plnownych prc i rozwiązni technoloiczne Plnown inwestycj obejmuje remont linii już istniejących. M n celu zpewnienie ich dlszeo niezwodneo dziłni orz zbezpieczenie przed wystąpieniem wrii w sytucji zmienijących się wrunków meteoroloicznych. Gwrncją relizcji tych zmierzeń będzie systemtyczne przeprowdzenie prc, które ze wzlędu n specyfikę modernizcji obejmą trzy etpy: przyotownie dokumentcji projektowej orz formlnoprwnej, uzodnieni z włścicielmi obiektów i prce budowlno-montżowe orz bdni i oprcownie dokumentcji powykonwczej zpewnijącej bezpieczne użytkownie linii elektroeneretycznej 220 kv n terenie spółki PSE-Południe S.A Słup mocny serii Hc Lini elektroeneretyczn 220 kv relcji Łośnice Kielce Sylwetki słupów przelotowych wykorzystnych w modernizcji seri H52 seri ML52 seri H seri Mc2 seri Hc seri HL52 10
Sylwetki słupów mocnych wykorzystnych w modernizcji seri H52 seri ML52 seri H seri M52 seri Hc seri Mc2 W rmch relizownej inwestycji zostną wykonne nstępujące prce: Słup przelotowy serii H nprw, konserwcj i zbezpieczenie ntykorozyjne słupów, wymin przestrzłych przewodów odromowych n przewód nowej enercji, ochron linii poprzez wyminę skorodownych elementów wieżyczek odromowych, kontrol i nprw uziemień, sprwdzenie skuteczności ochrony przeciwporżeniowej, odnowienie oznkowni linii. Wszystkie prce związne z modernizcją linii będą relizowne z njwyższą strnnością orz zodnie z przyjętymi stndrdmi i rozwiąznimi stosownymi w Unii Europejskiej, w posznowniu prw mieszkńców orz w trosce o ich bezpieczeństwo. Lini elektroeneretyczn 220 kv relcji Łośnice Kielce 11
Korzyści jkie przyniesie modernizcj Inwestycj obejmuje remont już istniejących linii elektroeneretycznych, co nie wprowdz nowych elementów do otoczeni. Modernizcj obejmuje linie, które w styczniu 2010 r. znlzły się w strefie oblodzeni ktstroflneo. Dlteo poprw stnu techniczneo linii przyniesie korzyści odbiorcom enerii elektrycznej. Plnowne prce, związne z modernizcją linii, będą przebieć zodnie z obowiązującymi przepismi i nie wprowdzą żdnych zmin moących niekorzystnie oddziływć n środowisko. Miejsce modernizownych linii w Krjowym Systemie Elektroeneretycznym BEK ROG KIE ANI HCZ JOA RAD Leend WTZ lini elektroeneretyczn 400 kv lini elektroeneretyczn 220 kv stcje elektroeneretyczne rozdzielcze stcje elektroeneretyczne przyelektrownine LAG KAT JAM HAL TCN LOS KHK SIE LUA Zlety modernizcji linii: poprw bezpieczeństw eneretyczneo województw łódzkieo, śląskieo, świętokrzyskieo, młopolskieo, zpewnienie dlszeo niezwodneo dziłni cłej linii, poprw stnu techniczneo linii, zmniejszenie ryzyk wystąpieni przerw w dostwch enerii elektrycznej, stworzenie korzystnych wrunków do zpewnieni nowych podłączeń, wzrost trkcyjności min przyotowujących nowe tereny inwestycyjne. 12
Wpływ linii n środowisko Bezpieczeństwo, poprw dziłni orz unowocześnienie to przyczyny modernizcji npowietrznych linii elektroeneretycznych. Efekty dziłń modernizcyjnych możn podzielić n zuwżlne orz niedostrzelne przez mieszkńców. Efektem zuwżlnym jest wzrost komfortu usłu eneretycznych, niedostrzelnym ntomist są zminy dotyczące pol elektromnetyczneo i szumów kustycznych. Słup przelotowy serii H Polsk jest krjem, w którym dopuszczlne normy w zkresie mksymlnych wrtości czynników związnych z prcą linii elektroeneretycznych (m.in. skłdowych pol elektromnetyczneo i hłsu) w miejscch dostępnych dl ludzi są brdziej restrykcyjne niż w innych krjch. Obowiązujące przepisy odnoszą się do wszystkich linii, zrówno nowobudownych jk i remontownych, do których nleżą tkże linie 220 kv n terenie spółki PSE POŁUDNIE S.A. (Jochimów Roowiec 1, Jochimów Roowiec 2, Łośnice Koksochemi, Łośnice Kielce, Łośnice Siersz). Zodnie z Rozporządzeniem Ministr Środowisk dopuszczlne w środowisku człowiek poziomy pol elektromnetyczneo n obszrch zbudowy mieszkniowej nie moą przekrczć 1 kv/m (kilowolt n metr) orz 60 A/m (mperów n metr). Ntomist w pozostłych miejscch użyteczności publicznej wrtość pol elektromnetyczneo nie może być wyższ niż 10 kv/m i 60 A/m. Wskzne normy są bezpieczne dl człowiek orz otczjąceo o środowisk. W trosce o ochronę środowisk orz komfort życi mieszkńców oprcowno również wytyczne dotyczące występowni szumu kustyczneo, który może być efektem prcy linii. Dopuszczlny poziom hłsu w pobliżu linii 400 kv nie może przekrczć w ciąu dni 50 db (decybeli), w nocy 45 db. Występownie szumów zzwyczj jest niezuwżlne, ujwni się tylko przy złej poodzie, kiedy n przewodch osdzją się krople wody lub lodu. Tk powstją młe wyłdowni elektryczne określne minem ulotu powstjąceo n krwędzich osprzętu, czy też n iiełkch osdzjąceo się lodu. Lini elektroeneretyczn 220 kv relcji Jochimów Roowiec 2 (1) Rozporządzenie Ministr Środowisk z dni 30.10.2003 r. w sprwie dopuszczlnych poziomów pól elektromnetycznych w środowisku orz sposobów sprwdzni dotrzymni tych poziomów (Dz. U. nr 192, poz. 1883). (2) Rozporządzenie Ministr Środowisk z dni 14 czerwc 2007 r. w sprwie dopuszczlnych poziomów hłsu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826). 13
Informcje dl mieszkńców Modernizcj linii elektroeneretycznych 220 kv n terenie spółki PSE POŁUDNIE S.A. m n celu zpewnienie dlszeo niezwodneo dziłni linii elektroeneretycznych orz zpewnienie mieszkńcom bezpieczeństw dostw enerii elektrycznej. Prce wykonywne będą z njwiększą strnnością orz zstosowniem do wszystkich obowiązujących przepisów i norm. Wykonwc rozpocznie prce remontowe po uzyskniu wszystkich niezbędnych pozwoleń, tkże dokonniu wymnych uzodnień. Jeśli wspomnine przedsięwzięci wymć będą wstępu n nieruchomości włścicieli prywtnych, zostną oni z wyprzedzeniem powidomieni o zkresie plnownych prc, terminie ich rozpoczęci i zkończeni. Gdyby n skutek użyci mszyn czy urządzeń przy wykonywniu robót budowlnych wystąpiły ewentulne szkody w uprwch lub n droch dojzdowych Wykonwc nprwi je lub wypłci stosowne odszkodowni. Elementy konstrukcyjne linii elektroeneretycznych wysokich npięć przewody odromowe przewody odromowe łńcuchy izoltorowe przewody fzowe przewody fzowe sylwetk słup przelotoweo serii H tłumik drń przewodu fundmenty sylwetk słup przelotoweo serii ML52 14
Njczęściej zdwne pytni Czy modernizcj jest bezpieczn dl okolicznych mieszkńców? Tk. Modernizcj linii jest bezpieczn dl mieszkńców. Prce związne z modernizcją linii wykonywne będą przez specjlistyczne brydy monterskie, zmodernizown lini przez kolejne lt będzie wrntowł bezpieczeństwo zsilni reionu i krju. Czy podczs modernizcji nstąpią przerwy w dostwch prądu? W związku z modernizcją linii 220 kv nie będą występowły przerwy w dostwch prądu dl mieszkńców. Jk dłuo potrwją prce? Przewidywny koniec prc modernizcyjnych to pździernik 2015 r. Czy wyremontown lini elektroeneretyczn przyniesie korzyści mieszkńcom reionu? Wyremontown lini zpewni większe bezpieczeństwo zsilni reionu w enerię elektryczną, co zwrntuje pewność jej dostw orz może być czynnikiem decydującym o loklizcji nowych przedsięwzięć ospodrczych. Czy bezpieczne jest wypsnie zwierząt i uprw ziemi pod linią? Odlełość przewodów linii 220 kv od ziemi umożliwi w sposób bezpieczny wykorzystnie terenu pod linią pod uprwę roli lub wyps bydł. Czy po modernizcji linii nstąpią dodtkowe orniczeni w użytkowniu terenu pod linią elektroeneretyczną? Nie. Modernizcj linii m n celu jej konserwcje i poprwę stnu techniczneo poprzez wyminę zużytych elementów. Nie zmienią się wrunki użytkowni terenu pod linią. Eneri w otoczeniu człowiek 15
Wydwc: Polskie Sieci Elektroeneretyczne S.A. ul. Wrszwsk 165 05-520 Konstncin-Jeziorn sekretrit@pse.pl www.pse.pl Zdjęci: Archiwum PSE S.A. Archiwum Elbud Ktowice Sp. z o.o. Archiwum SAG Elbud Gdńsk S.A. Stron inwestycji: www.linie-pse-poludnie.pl Inwestor: Polskie Sieci Elektroeneretyczne S.A. ul. Wrszwsk 165 05-520 Konstncin-Jeziorn sekretrit@pse.pl www.pse.pl Inżynier Kontrktu: PSE Inwestycje S.A. ul. Wrszwsk 165 05-520 Konstncin-Jeziorn sekretrit@pse.pl www.pse-inwestycje.pl Wykonwc: Elbud Ktowice Sp. z o.o. ul. Ks. bp Herbert Bednorz 19 40-384 Ktowice tel.: +48 32 256-80-66 fx: +48 32 256-99-52 sekretrit@elbud.ktowice.pl www.elbud.ktowice.pl SAG Elbud Gdńsk S.A. ul. Mrynrki Polskiej 87 80-557 Gdńsk tel.: +48 58-769-48-00 fx: +48 58-343-11-70 elbud@elbud.d.pl www.elbud.d.pl Konstncin - Jeziorn 2015