POWIATOWY URZ D PRACY w OSTRZESZOWIE ul. Przemys owa 7, 63-500 Ostrzeszów tel. 062 732 07 90, fax. 062 732 07 91 http://pup.ostrzeszow.ibip.pl e-mail: poos@praca.gov.pl MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWY KOWYCH W POWIECIE OSTRZESZOWSKIM W 2009 ROKU MARZEC 2010 r.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 2 Spis tre ci Wst p... 3 1. Analiza bezrobocia wg zawodów i grup zawodowych... 4 2. Nap yw bezrobotnych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku.... 5 3. Analiza ofert pracy wg zawodów i grup zawodowych... 7 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwy kowych... 11 5. Analiza zawodów generuj cych d ugotrwa e bezrobocie.... 14 Zako czenie... 17
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 3 Wst p G ównym celem opracowania jest przedstawienie wyników przeprowadzonego monitoringu zawodów deficytowych i nadwy kowych zgodnie z zaleceniami przygotowanymi przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy. Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych nale y rozumie proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodz cych na rynku pracy dotycz cych kszta towania popytu na prac i poda y zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formu owania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwa ych prognoz niezb dnych dla prawid owego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kszta cenia zawodowego. Przez zawód deficytowy nale y rozumie zawód, na który wyst puje na rynku pracy wy sze zapotrzebowanie ni liczba osób poszukuj cych pracy w tym zawodzie. Przez zawód nadwy kowy nale y rozumie zawód, na który wyst puje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie ni liczba osób poszukuj cych pracy w tym zawodzie. ród em informacji do opracowania niniejszego raportu s : Za cznik Nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz oferty pracy wed ug zawodów i specjalno ci za 2009 roku oraz Za cznik Nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni wed ug rodzaju dzia alno ci ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy. Stan za 2009 roku. Analiza struktury osób bezrobotnych i ich klasyfikacja wg zawodów, ofert pracy oraz zawodów deficytowych i nadwy kowych jest niezb dna do podejmowania efektywnych dzia a zmierzaj cych do agodzenia skutków bezrobocia w powiecie ostrzeszowskim.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 4 1. Analiza bezrobocia wg zawodów i grup zawodowych Wed ug stanu na koniec grudnia 2009r. bezrobocie w powiecie ostrzeszowskim ukszta towa o si na poziomie 2 215 osób. W porównaniu do grudnia 2008r. nast pi wzrost liczby bezrobotnych o 1031 osób tj. o 87,1%. Stopa bezrobocia w powiecie wynios a w ko cu 2009r. 9,5%. W porównaniu do stanu sprzed roku wzros a o 4,0 punkty procentowe. Najwi kszy udzia w strukturze bezrobotnych stanowi osoby, które nie posiadaj kwalifikacji zawodowych (15,44%), tj. 342 osoby. Natomiast najliczniej reprezentowane zawody w ród osób bezrobotnych w ko cu 2009 roku to: sprzedawca 141 osób, monter zestrajacz urz dze elektronicznych 136 osób, technik rolnik 92 osoby, krawiec 73 osoby, lusarz 63 osoby, kucharz 51 osób, technik mechanik 45 osób, stolarz 39 osób, technik handlowiec - 36 osób. Analiza struktury bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie ostrzeszowskim w ko cu 2009r. obejmuje du e grupy zawodowe. Ka da z tych grup zawiera zró nicowan liczb grup elementarnych 4-cyfrowych. W zwi zku z tym pomimo, i w analizie zawodów jednostkowych w ród bezrobotnych w powiecie ostrzeszowskim dominuj sprzedawcy, to w ród grup zawodowych w uk adzie 2-cyfrowym dominuje grupa z kodem 74 tj. pozostali robotnicy przemys owi i rzemie lnicy. W grupie tej wyst puj zawody takie jak: krawcy, szwaczki i tapicerzy 128 osób, stolarze 67 osób,
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 5 cukiernicy 18 osób, piekarze 18 osób. czna liczba osób z w/w zawodami w obr bie jednej grupy 2-cyfrowej powoduje, e grupa ta usytuowa a si na pierwszym miejscu. Natomiast na pozycji drugiej wyst puje grupa z kodem 72 robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urz dze, do której nale lusarze, którzy s jednym z liczniej wyst puj cych zawodów w ród osób bezrobotnych, zarejestrowanych w tutejszym urz dzie. Inne znacznie reprezentowane grupy zawodowe wg kodu 2-cyfrowego to m.in.: grupa zawodowa z kodem 82 operatorzy i monterzy maszyn, grupa zawodowa z kodem 32 redni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia, grupa zawodowa z kodem 52 modelki, sprzedawcy i demonstratorzy, grupa zawodowa z kodem 31 redni personel techniczny. 2. Nap yw bezrobotnych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 r. 879 osób. W 2009 r. najwi kszy nap yw bezrobotnych stanowi y osoby bez zawodu - Natomiast bior c pod uwag osoby bezrobotne posiadaj ce kwalifikacje zawodowe najwi kszy nap yw bezrobotnych wg zawodów przedstawia poni szy wykres: Wykres 2.1 Nap yw bezrobotnych wed ug zawodów w powiecie ostrzeszowskim w 2009 r.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 6 Analizuj c nap yw osób bezrobotnych wg zawodów zauwa y mo na du y nap yw osób bezrobotnych szczególnie w dwóch zawodach: sprzedawca i monter zestrajacz urz dze elektronicznych. W przypadku zawodu monter zestrajacz to byli pracownicy firmy LEONIAutokabel Polska sp. o.o która od pocz tku 2009 roku rozpocz a zwolnienia grupowe pracowników. cznie w 2009 roku z w/w firmie prac utraci o 1018 osób. Z kolei bior c pod uwag zawody technik rolnik, a tak e technik mechanik s to najcz ciej osoby, które nie pracowa y w zawodzie wyuczonym i w zwi zku z tym urz d pracy proponuje im takie formy wsparcia, które pozwol przyuczy si do zawodu lub naby odpowiednie umiej tno ci oraz kwalifikacje zawodowe. Z kolei bior c pod uwag struktur nap ywu osób bezrobotnych w 2009 roku wed ug du ych grup 2-cyfrowych - najwi kszy udzia posiada y osoby z grupy zawodowej 74 - pozostali robotnicy przemys owi i rzemie lnicy (14,58% ogó u bezrobotnych): krawiec 98 osób, stolarz 90 osób, stolarz meblowy 58 osób, szwaczka 40 osób, tapicer 44 osoby. Powy sz sytuacj przedstawia wykres 2, obejmuj cy najliczniej reprezentowane grupy zawodowe wg kodu 2-cyfrowego. Wykres 2.2 Struktura nap ywu bezrobotnych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku wed ug du ych grup 2-cyfrowych.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 7 3. Analiza ofert pracy wg zawodów i grup zawodowych W 2009 r. PUP w Ostrzeszowie mia do dyspozycji cznie 1 360 ofert wolnych miejsc pracy, tj. o 530 (28%) mniej ni przed rokiem. Znaczny spadek liczby ofert pracy b d cych w dyspozycji PUP wynika m.in. ze zmiany ustawy promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która znios a obowi zek pracodawców do zg aszania w urz dzie pracy ofert wolnych miejsc pracy. W ród zg oszonych ofert pracy: - 1072 (78,80%) pochodzi y z sektora prywatnego, - 288 (21,20%) pochodzi o z sektora publicznego, - 1354 (99,50%) dotyczy o pracy na czas okre lony, - 833 (61,30%) to oferty pracy niesubsydiowanej, - 527 (38,70%) dotyczy o pracy subsydiowanej, - 608 (44,70%) przeznaczonych by o dla kobiet, - 429 (31,50%) przeznaczonych by o dla m odzie y, - 24 (1,80%) przeznaczone by y dla osób niepe nosprawnych. Wykres 3.1 Oferty pracy wed ug zawodów zg oszone w 2009 roku w powiecie Ostrzeszowskim (8 najpopularniejszych)
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 8 Analizuj c powy szy wykres mo emy stwierdzi, e w 2009 roku w powiecie ostrzeszowskim, najwi cej propozycji pracy tj. 171 zg oszonych zosta o na stanowisko pracownik biurowy, z których ok. 75% adresowana by a dla osób zainteresowanych odbyciem sta u. Na drugiej pozycji znajduj si sprzedawcy 127 ofert, (w tym 45 ofert sta u zawodowego), w porównaniu do roku poprzedniego mniej o 63 oferty. Kolejn pozycj stanowi robotnicy gospodarczy 72 oferty, z których wi kszo dotyczy a zatrudnienia w ramach organizowanych przez gminy robót publicznych (50 skierowanych osób bezrobotnych). W strukturze ofert pracy wed ug du ych 2-cyfrowych grup zawodowych w powiecie ostrzeszowskim zg oszonych w 2009 roku najwi kszy wska nik odnotowano w grupie zawodowej z kodem 41, tj. pracownicy obs ugi biurowej. czna liczba ofert pracy z grup elementarnych w uk adzie 4-cyfrowym, wchodz cych w w/w du grup zawodow usytuowa a t grup na 1 pozycji. W grupie zawodowej pracownicy obs ugi biurowej usytuowanej na 1 pozycji, najwi cej ofert pracy zosta o zg oszonych w takich zawodach jak: - Pracownik biurowy - 171 ofert pracy - Magazynier - 15 ofert pracy Powy sz sytuacj przedstawia tabela poni ej 3.1
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 9 Tabela 3.1 Struktura ofert pracy wed ug grup zawodowych w uk adzie 2-cyfrowym w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku (%). (wykaz najcz ciej reprezentowanych du ych grup zawodowych) Lp. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Oferty pracy zg oszone w 2009 1. Pracownicy obs ugi biurowej, 41 (w tym m.in.: pracownicy obs ugi biurowej gdzie indziej 15,44 niesklasyfikowani, magazynierzy i pokrewni) 2. Pozostali robotnicy przemys owi i rzemie lnicy 74 (w tym m.in.: 14,71 masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb, stolarze, szwaczki, hafciarki i pokrewni) 3. Górnicy i robotnicy budowlani (w tym m.in.: 71 murarze, robotnicy budowlani robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej 12,21 niesklasyfikowani, robotnicy budowy dróg, robotnicy budownictwa wodnego i pokrewni) 4. Pracownicy przy pracach prostych w handlu i us ugach 91 (w tym m.in.: Gospodarze budynków, pomoce i sprz taczki 9,63 biurowe, hotelowe i podobne, go cy, baga owi i pokrewni) 5. 52 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 9,56 Z kolei wykaz osób bezrobotnych wg rodzaju dzia alno ci ostatniego miejsca pracy najliczniej zarejestrowanych w 2009 roku, oraz oferty pracy zg oszone w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku przedstawia poni sza tabela.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 10 Tabela 3.2 Bezrobotni wg rodzaju dzia alno ci ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku (wybrano zawody wg PKD, dla których liczba bezrobotnych by a najwi ksza) Sekcja PKD Bezrobotni zarejestrowani w 2009 roku Oferty pracy w 2009 roku Przetwórstwo przemys owe 1710 355 Budownictwo 509 183 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, w czaj c motocykle 394 192 Wykres 3.2 Porównanie liczby bezrobotnych wg rodzaju dzia alno ci ostatniego miejsca pracy z ofertami pracy w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku (wybrano zawody wg PKD, dla których liczba bezrobotnych by a najwi ksza) Poni sza tabela przedstawia wykaz najliczniej reprezentowanych sekcji PKD wed ug udzia u % bezrobotnych zarejestrowanych w 2009 roku, uwzgl dniaj c równie % udzia ofert pracy zg oszonych w 2009 roku.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 11 Tabela 3.3 Struktura bezrobotnych i ofert pracy wed ug PKD w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku Sekcja PKD Bezrobotni zarejestrowani w 2009 roku Oferty pracy zg oszone w 2009 roku Przetwórstwo przemys owe 50,82 26,10 Budownictwo 15,13 13,46 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, w czaj c motocykle 11,71 14,12 Analiza zawodów deficytowych i nadwy kowych W celu przeprowadzenia analizy zawodów deficytowych oraz nadwy kowych nale y porówna rednio miesi czn liczb ofert pracy zg oszonych w 2009 r. ze rednio miesi czn liczb zarejestrowanych bezrobotnych w tym roku wg zawodów. Nast pnie obliczaj c rednio miesi czn nadwy k lub deficyt poda y si y roboczej w badanym roku mo emy ustali wska nik intensywno ci nadwy ki lub deficytu zawodów (k). Tabela 0.1. Zawody deficytowe wska nik >1,1 (wska nik intensywno ci deficytu zawodów k) (30 zawodów wg kodu 6-cyfrowego, dla których wska nik osi gn warto najwi ksz ) Lp. Zawód deficytowy Warto wska nika 1. Rze nik-w dliniarz 32 2. Operator urz dze przetwórstwa drobiu 19 3. Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 9 4. Nauczyciel przedszkola 8 5. Robotnik gospodarczy 7,7
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 12 6. Asystent bankowo ci 7 7. Monter rusztowa 7 8. Monter konstrukcji budowlanych 6,5 9. Spawacz r czny gazowy 6,5 10. Formowacz wyrobów ceramicznych 6 11. Rze nik w dliniarz 5,5 12. Pozostali pracownicy do spraw finansowych i handlowych gdzie indziej niesklasyfikowani 5 13. Sekretarka 5 14. Pozostali magazynierzy i pokrewni 5 15. Brukarz 4,2 16. Technik farmaceutyczny 4 17. Laborant chemiczny 3 18. 19. Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] Pozostali robotnicy pomocniczy transportu i tragarze 3 3 20. Pomoc kuchenna 2,7 21. Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 2,6 22. Recepcjonista 2,5 23. Pozostali operatorzy urz dze przemys u ceramicznego 2,2 24. Ubojowy 2,1 25. Nauczyciel matematyki 2 26. Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 2 27. Pilarz 1,7 28. Robotnik drogowy 1,6
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 13 29. Asystent us ug pocztowych 1,5 30. Pozostali robotnicy pomocniczy w rolnictwie i pokrewni 1,5 Sporz dzony raport pozwoli równie ustali, które zawody na powiatowym rynku pracy s nadwy kowe, czyli w urz dzie pracy by y zarejestrowane osoby bezrobotne, jednak 2009 roku nie zg aszano ofert wolnych miejsc pracy. Tabela 0.2 Zawody nadwy kowe wska nik <0,9 (wska nik intensywno ci nadwy ki zawodów k) (30 zawodów wg kodu 6-cyfrowego, dla których wska nik osi gn warto najni sz ) Lp. Zawód nadwy kowy Warto wska nika 1. Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 0,0323 2. Technik elektronik 0,0435 3. Pozostali rolnicy produkcji ro linnej 0,0435 4. Mechanik samochodów osobowych 0,0444 5. Fryzjer damski 0,0588 6. Technik budownictwa 0,0667 7. Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych 0,0667 8. lusarz 0,068 9. Technik informatyk 0,0682 10. Tokarz 0,0816 11. Nauczyciel nauczania pocz tkowego 0,0909 12. Specjalista ochrony rodowiska 0,1111 13. Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: 0,1111
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 14 Technik ochrony fizycznej osób i mienia] 14. Technik logistyk 0,125 15. Mechanik pojazdów samochodowych 0,125 16. Piekarz 0,125 17. Kierowca operator wózków jezdniowych 0,125 18. Tapicer 0,1364 19. 20. Pozostali in ynierowie i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Pozostali pracownicy obs ugi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani 0,1429 0,1429 21. Bufetowy [barman] 0,1429 22. Spawacz r czny ukiem elektrycznym 0,1429 23. Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik us ug fryzjerskich] 0,1515 24. Monter zestrajacz urz dze elektronicznych 0,1542 25. Kucharz 0,1649 26. In ynier budownictwa budownictwo ogólne 0,1667 27. Piel gniarka 0,1667 28. Lakiernik samochodowy 0,1667 29. Cukiernik 0,1786 30. Nauczyciel j zyka obcego 0,1818 4. Analiza zawodów generuj cych d ugotrwa e bezrobocie. Analiza rankingu zawodów generuj cych d ugotrwa e bezrobocie oparta o wska nik d ugotrwa ego bezrobocia umo liwia ustalenie zawodów, w których najwi cej osób ma status d ugotrwale bezrobotnych. Je eli wska nik przyjmuje
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 15 warto ci bliskie 1, oznacza to, i znaczna wi kszo osób bezrobotnych nale y do grupy osób d ugotrwale bezrobotnych. Tabela 4.1 Ranking zawodów generuj cych d ugotrwa e bezrobocie wed ug kodu dwucyfrowego w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku. ( wybrano 10 grup zawodowych, których warto ci s bliskie 1) Lp. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wska nik d ugotrwa ego bezrobocia ( W ) k d,i 1 2 3 4 1. 42 Pracownicy obrotu pieni nego i obs ugi klientów 0,50 2. 62 Ogrodnicy 0,33 3. 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybo ówstwie i pokrewni 0,25 4. 34 Pracownicy pozosta ych specjalno ci 0,23 5. 23 Specjali ci szkolnictwa 0,18 6. 52 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 0,18 7. 91 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i us ugach 0,18 8. 51 Pracownicy us ug osobistych i ochrony 0,16 9. 81 Operatorzy maszyn i urz dze wydobywczych i przetwórczych 0,15 10. 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,15 Powy sze zestawienie przedstawia grupy zawodów wed ug wska nika d ugotrwa ego bezrobocia, je eli udzia d ugotrwale bezrobotnych do ogólnej liczby osób bezrobotnych w danym zawodzie jest niski, to sytuacja na rynku pracy przedstawia si korzystnie. Do grup zawodów o najwy szym wska niku w powiecie, kreuj cym niekorzystn sytuacje na rynku pracy nale :
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 16 - pracownicy obrotu pieni nego i obs ugi klientów w ród których wyst puj grupy wg kodu czterocyfrowego m.in. takie jak: kasjerzy i sprzedawcy biletów, inkasenci i poborcy, recepcjoni ci i rejestratorzy, - ogrodnicy w tym przede wszystkim grupy wg kodu czterocyfrowego takie jak: ogrodnicy producenci warzyw, kwiatów i pokrewni, ogrodnicy terenów zieleni, ogrodnicy sadownicy i pokrewni, - robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybo ówstwie i pokrewni w tym g ównie takie grupy wg kodu czterocyfrowego jak: robotnicy pomocniczy w le nictwie, robotnicy pomocniczy w rybo ówstwie i owiectwie, robotnicy pomocniczy w rolnictwie i pokrewni.
Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych w powiecie ostrzeszowskim w 2009 roku 17 Zako czenie Monitoring zawodów deficytowych i nadwy kowych oznacza proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodz cych na rynku pracy dotycz cych kszta towania popytu na prac i poda y zasobów pracy w powiecie ostrzeszowskim, na podstawie którego sformu owano nast puj ce wnioski. Analizuj c zawody deficytowe i nadwy kowe na lokalnym rynku pracy mo na stwierdzi, i najwi ksze problemy przy realizacji ofert wyst powa y w takich zawodach jak: rze nik-w dliniarz, przedstawiciel handlowy, operator urz dze przetwórstwa drobiu. Firma rekrutuj ca pracowników do zak adu drobiarskiego AMI w Mikstacie, jak równie sam zainteresowany zak ad z o y oferty na stanowiska: rze nik-wedliniarz i operator urz dze przetwórstwa drobiu. W wyniku braku osób bezrobotnych spe niaj cych kryteria wskazane w ofercie na stanowisko rze nik w dliniarz, pracodawca wnioskuje o wydanie informacji na temat mo liwo ci zaspokojenia potrzeb kadrowych firmy AMI powierzaj c wykonanie pracy cudzoziemcom. W przypadku zawodów nadwy kowych, w których by y zarejestrowane osoby bezrobotne, jednak w minionym roku nie zg aszano ofert wolnych miejsc pracy, wyszczególni nale y takie zawody jak: pozostali rolnicy produkcji ro linnej, technik elektronik, pozostali mechanicy pojazdów samochodowych. W ewidencji osób bezrobotnych widniej osoby, które pracowa y w gospodarstwie rolnym, dla których nie zg oszono oferty pracy w 2009 roku. Z kolei osoby w zawodzie - technik elektronik, rejestruj ce si w urz dzie pracy to absolwenci nie posiadaj cy do wiadczenia zawodowego. W zwi zku z powy szym napotykaj na trudno ci w znalezieniu zatrudnienia. Powiatowy Urz d Pracy w Ostrzeszowie podejmie wi c dzia ania na rzecz aktywizacji zawodowej tych osób bezrobotnych m.in. poprzez kierowanie ich na sta. W wykazie zawodów nadwy kowych wyodr bni mo na równie zawód monter zestrajacz urz dze elektronicznych. Wynika to z faktu, i firma LEONI Autokabel Sp. o.o. funkcjonuj ca na terenie powiatu ostrzeszowskiego w ubieg ym roku przyst pi a do zwolnie grupowych. Analiza danych przedstawionych w opracowanym monitoringu zawodów deficytowych i nadwy kowych umo liwia m.in. sformu owanie wniosków b d cych podstaw opracowania planów szkoleniowych, a przede wszystkim pozwala na dok adne ledzenie zjawisk zachodz cych na lokalnym rynku pracy.