Awans zawodowy nauczyciela-podstawy prawne oraz przygotowanie dokumentacji : nauczyciel mianowany oprac. Wioletta Stępczyńska
Aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące awansu zawodowego: 1. Karta nauczyciela z 26 stycznia 1982 r. po zmianach z 21 listopada 2008 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, zm. nr 170, poz.1218 i 1221, nr 220, poz. 1600, z 2007 r. nr 17, poz. 95, nr 80, poz. 542, nr 102, poz. 689, nr 158, poz. 1103, nr 176, poz. 1238, nr 191, poz. 1369, nr 247, poz.1821, z 2008 r. nr 145, poz. 917, nr 227, poz. 1505, z 2009 r. nr 1, poz. 1) Rozdział 3 Art. 9. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 50, poz. 400). 3.Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. 2013, poz. 393).
Przygotowanie dokumentacji: dokumentacja nauczyciela ubiegającego się o kolejny stopień awansu zawodowego powinna zawierać następujące elementy:
Cz. A Dokumenty spełniające wymagania formalne: wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na kolejny stopień awansu zawodowego poświadczone kopie dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji zawodowych (w przypadku zmiany nazwiska-dokument potwierdzający zmianę) zaświadczenie dyrektora szkoły, w którym zawarte są następujące dane o: wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć podczas całego okresu odbywania stażu; w przypadku, gdy nauczyciel w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia lub był zatrudniony w kilku szkołach, w każdej w wymiarze niższym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć, łącznie co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć, należy załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie odbywania stażu
cd. dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego nauczyciela dacie złożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego uzyskanej przez nauczyciela ocenie dorobku zawodowego za okres stażu oraz dacie jej dokonania, w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia także o ocenie dorobku zawodowego za okres stażu odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia nauczyciel kontraktowy dołącza także akt nadania stopnia awansu zawodowego
Sprawozdanie z realizacji stażu: przepisy nie określają formy sprawozdania z realizacji 3 letniego stażu tabelka i opis to dopuszczalne formy można ułatwić sobie egzamin przygotowując prezentację multimedialną, relacjonującą wykonane zadania uwzględnione w sprawozdaniu prezentacja nie zastępuje sprawozdania
Wzory tabelarycznego sprawozdania - propozycje dostępne w opracowaniach dotyczących awansu zawodowego: Działania Sposób realizacji Terminy Uwagi, wnioski nauczyciela Wymagania z rozporządzenia Sfery rozwoju zawodowego Podjęte zadania Zadania Sposób realizacji, terminy Sposoby, formy realizacji, terminy Uzyskane efekty Wnioski do dalszej pracy
Prezentacja dorobku zawodowego nauczyciela kontraktowego ubiegającego się o stopień nauczyciela mianowanego przed komisją powinna: uwzględniać stopień realizacji planu rozwoju zawierać odniesienia do indywidualnej koncepcji rozwoju oraz własnych potrzeb i zainteresowań nauczyciela odnosić się do potrzeb biblioteki (programu rozwoju biblioteki) wykazywać spełnienie wymagań kwalifikacyjnych z 7. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. 2013, poz. 393).
Forma prezentacji dopasowana do indywidualnych przekonań wygłaszana z pamięci lub z wykorzystaniem własnych notatek omawiana z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i/lub na podstawie materiałów przygotowanych dla członków komisji portfolio
W dokumentacji należy: podawać konkretne przykłady odwoływać się do przyszłości i perspektyw dalszego rozwoju biblioteki zadbać o poprawność merytoryczną prezentacji, wykazać się twórczym myśleniem i wysoką skutecznością pedagogiczną nasza wypowiedź musi być jasna i przejrzysta przyciągająca uwagę nie można przekraczać zaplanowanego czasu ok. 15-20 min.
Dorobek zawodowy a ustawodawca ustawa przewiduje, że nauczyciel kontraktowy ma zaprezentować dorobek zawodowy, a nie realizację zadań z planu rozwoju zawodowego prezentacja nie musi być wiernym odzwierciedleniem planu, powinna zawierać tak dobrane zadania, aby przekonać członków komisji, że nauczyciel spełnił wymagania poprzez realizację przedstawionych działań najlepiej więc ze sprawozdania, wybrać takie działania, które możemy zaliczyć do sukcesów edukacyjnych, uwzględniamy działania ponadstandardowe, nietypowe i nowatorskie uwzględniamy ewaluację podjętych działań
Ilość działań: poszczególne działania należy tak dobrać, aby nie zalać członków komisji potokiem niepotrzebnych informacji wybrać do każdego paragrafu kilka najciekawszych, tak aby zainteresować członków komisji i przekonać do tego, że są one wystarczające do spełnienia wymagań wskazane jest równomierne rozpisanie działań w poszczególnych punktach, dbając przy tym również o ich różnorodność niespełnienie jakiegokolwiek wymagania powoduje niezdanie egzaminu
Cz. B Dokumentacja potwierdzająca spełnienie wymagań: dokumentujemy spełnienie wymagań zawartych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. 2013, poz. 393). (wymagania określone dla: stażysty, kontaktowego, dyplomowanego)
7.1 Nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności: 1) uczestniczyć w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych wynikających ze statutu szkoły oraz potrzeb szkoły i środowiska lokalnego 2) pogłębiać wiedzę i umiejętności zawodowe, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego 3) poznawać przepisy dotyczące systemu oświaty, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 1a Karty Nauczyciela - przepisy dotyczące pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły - z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż
7.2 Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego obejmują: 1) umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach 2) umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych 3) umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej
cd. 4) umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań 5) umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż
7.2 pkt 1) umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy [ ] przykładowe działania: uczestniczenie w doskonaleniu zawodowym (kursy, warsztaty, seminaria, obserwacja lekcji otwartych itp.) ukończenie różnorodnych form doskonalenia zawodowego/podniesienie kwalifikacji czytanie literatury z zakresu pedagogiki, psychologii, bibliotekoznawstwa uczestniczenie w wewnątrzszkolnym doskonaleniu nauczycieli, zespołach zadaniowych opracowanie ankiet dotyczących poszczególnych obszarów objętych ewaluacją, promocja placówki w środowisku analiza jej efektów stosowanie nowoczesnych metod pracy, wykorzystanie multimediów realizacja projektów edukacyjnych organizowanie konkursów
7.2 pkt 2) umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych przykładowe działania: organizowanie spotkań z nauczycielami dotyczących aktualnych problemów wychowawczych i edukacyjnych np.: prezentacja literatury na temat pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych (z dysleksją, z ADHD, niedosłuchem, zaburzeniami zachowania, z uczniem niedostosowanym społecznie, z uczniem zdolnym) prowadzenie własnych zajęć bibliotecznych-dostosowywanie ich do możliwości dzieci i młodzieży w różnym wieku uwzględnianie w swojej pracy problematyki środowiska lokalnego (bezrobocia, eurosieroctwa, alkoholizmu, braku aspiracji edukacyjnych, bezradności, znęcania się czy samobójstw) np. przy tworzeniu bibliografii oraz materiałów promujących zbiory biblioteki organizowanie imprez czytelniczych, spotkań autorskich, wystaw dla różnych grup czytelników
7.2 pkt 3) umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej przykładowe działania: ukończenie form doskonalenia zawodowego związanych tematycznie z technologią informacyjną, także kursów e-learningowych korzystanie z komputera i innych pomocy dydaktycznych (encyklopedii, czasopism, plansz, plakatów) w codziennej pracy uzyskiwanie dostępu do bibliotek na całym świecie przygotowywanie prezentacji multimedialnych komunikowanie się drogą elektroniczną i telefoniczną z użytkownikami biblioteki działania związane z realizacją tematyki bezpiecznego korzystania z komputera i Internetu, czy profilaktyki uzależnień komputerowych
7.2 pkt 4) umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań przykładowe działania: udział w pracach zespołów zadaniowych praca nad stroną internetową wygłaszanie referatów promowanie czytelnictwa publikowanie w czasopismach, Internecie pozyskiwanie środków (darów) dla biblioteki lub sponsorów
7.2 pkt 5) umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż przykładowe działania: posługiwanie się przepisami dotyczącymi oświaty zawartymi w: Ustawie o Systemie Oświaty, Karcie Nauczyciela, przepisach wewnętrznych (Statucie, Planie Rozwoju Biblioteki, Planie Doskonalenia Nauczycieli oraz rozporządzeniach regulujących pracę placówki ) aktywne uczestnictwo w tworzeniu podstawowych dokumentów bibliotecznych (np.: regulaminów)
Po zakończeniu stażu: nauczyciel kontraktowy w terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu składa dyrektorowi sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego po otrzymaniu pozytywnej oceny składa wniosek do organu prowadzącego bibliotekę o podjęcie postępowania egzaminacyjnego w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczycielowi, który złoży wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, właściwy organ wydaje decyzję o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku nauczycielowi, który złoży wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego do dnia 31 października danego roku, właściwy organ wydaje decyzję o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku
Przebieg egzaminu nauczyciel dokonuje prezentacji własnego dorobku zawodowego (w oparciu o przygotowane wcześniej sprawozdanie lub/i prezentację multimedialną) odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego
Życzę wszystkim maksymalnej liczby punktów na egzaminie!