PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : OKULISTYKA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Katedra i Klinika Okulistyki Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: 61-848 Poznań, ul. Długa 1/2 Tel. 61-8549 284 fax: 61-8549 084 Strona WWW okulistyka.ump.edu.pl E-mail okulista@ump.edu.pl 4. Kierownik jednostki: Dr hab. n.med. Jarosław Kocięcki prof.um 5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS Dr hab. n.med. Jarosław Kocięcki prof.um 6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) : Nazwisko dr n.med. Krzysztof Załęcki Tel. kontaktowy: 61-8549-264 Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) Sekretariat Katedry Okulistyki poniedziałek piątek, 8:00-13:00 E-mail: okulista@ump.edu.pl Osoba zastępująca lek. Andrzej Dmitriew Kontakt 61-8549-130 7. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok:VI
Semestr:XI i XII 8. Liczba godzin ogółem :60 liczba pkt.ects:4 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr zimowy/letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria Katedra i Klinika Okulistyki UM 15 30 C 15 Razem: 15 30 C 15 S 9. Cel nauczania przedmiotu I. W zakresie wiedzy Student 1. Zna i rozumie podstawowe elementy z anatomii i fizjologii oczu. 2. Posiada wiedzę z zakresu diagnostyki, rozpoznawania i leczenia chorób oczu. 3. Rozumie przyczyny prowadzące do powstawania schorzeń oczu i umie zastosować uzyskaną wiedzę w ich profilaktyce. 4. Zna i rozumie podstawowe zasady farmakoterapii chorób oczu, ich wpływ na stan miejscowy i ogólny. 5. Poznaje odrębności postępowania z osobami niewidomymi i słabowidzącymi. 6. Poznaje zasady udzielania pierwszej pomocy okulistycznej II. W zakresie stosowania wiedzy Student 1. Potrafi zaplanować postępowanie profilaktyczne zapobiegające chorobom oczu lub utracie wzroku. 2. Potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową chorób oczu. 3. Umie zdefiniować gradację ważności schorzeń okulistycznych i ustalenie priorytetów co do ich leczenia. 4. Potrafi ocenić stan oczu i zróżnicować anatomię od patologii
III. W zakresie umiejętności Student 1. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe i podstawowe badanie okulistyczne 2. Potrafi udzielić pierwszą pomoc okulistyczną ( usunięcie ciała obcego, postępowanie z pacjentem, zakładanie opatrunku) 3. Potrafi zbadać dno oczu i zróżnicować anatomię od patologii. 4. Potrafi zbadać metodą orientacyjną ciśnienie wewnątrzgałkowe i pole widzenia. 5. Potrafi ocenić reakcję źrenic na światło pośrednią i bezpośrednią Efekt kształcenia umiejętności i kompetencje: W 1 A W 2 A W 4 A W 13 C W 37 C W 1 C W 3 F W 4 F W 5 F W 10 F WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Zna mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w języku polskim i angielskim Zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym(kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja,głow) oraz czynnościowym (układ kostno-sztawowy, układ mięśniowy, układ krążenia,układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy,układy płciowe,układ nerwowy i narządów zmysłów) Zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w przypadku najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego w zakresie: obrzęku mózgu i jego następstw, ze szczególnym uwzględnieniem stanów nagłych guzów nowotworowych centralnego systemu nerwowego Zna podstawowe zasady farmakoterapii Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania oraz postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wymagających interwencji chirurgicznej, z uwzględnieniem odrębności wieku dziecięcego, w tym w szczególności: złamań kości i urazów narządów Zna zasady kwalifikacji i wykonywania oraz najczęstsze powikłania podstawowych zabiegów operacyjnych i inwazyjnych procedur diagnostyczno- leczniczych Zna zasady bezpieczeństwa okołooperacyjnego, przygotowania pacjenta do operacji, wykonania znieczulenia ogólnego i miejscowego oraz kontrolowanej sedacji Zna leczenie pooperacyjne z terapią przeciwbólową i monitorowaniem pooperacyjnym Zna problematykę współcześnie wykorzystywanych badań obrazowych, w szczególności: symptomatologię radiologiczną podstawowych chorób metody instrumentalne i techniki obrazowe wykorzystywane do wykonania zabiegów leczniczych egzamin
wskazania, przeciwskazania i przygotowanie pacjentów do poszczególnych rodzajów badań obrazowych oraz przeciwwskazania do stosowania środków kontrastujących W 11 F W 13 F Zna choroby narządu wzroku, w szczególności: zna i wyjaśnia przyczyny, objawy, zasady diagnozowania oraz postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobach okulistycznych zna okulistyczne powikłania chorób ogólnoustrojowych wraz z ich okulistyczną symptomatologią oraz prawidłowe metody postępowania w tych przypadkach postępowanie chirurgiczne w poszczególnych chorobach oka zna grupy leków stosowanych ogólnie, z którymi wiążą się powikłania i przeciwskazania okulistyczne oraz wyjaśnia ich mechanizm Zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w przypadku najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego w zakresie: obrzęku mózgu i jego następstw, ze szczególnym uwzględnieniem stanów nagłych guzów nowotworowych centralnego systemu nerwowego U 3 A U 5 A U 4 A U 1 F U 19 F U 3 F U 20 F U 22 F UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Wyjaśnia anatomiczne podstawy badania przedmiotowego Posługuje się w mowie i piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym Wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy) Asystuje przy typowym zabiegu operacyjnym, przygotowuje pole operacyjne i znieczula miejscowo okolicę operowaną Przeprowadza okulistyczne badanie przesiewowe Stosuje się do zasad aseptyki i antyseptyki Rozpoznaje stany okulistyczne wymagające natychmiastowej pomocy specjalistycznej i udziela wstępnej, kwalifikowanej pomocy w przypadkach urazów fizycznych i chemicznych oka Rozpoznaje objawy narastającego ciśnienia śródczaszkowego Kolokwium KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI KSZTAŁCENIA) Potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym Kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu
Przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się 10.SYLABUS I Zakres szkolenia z Przedmiotu Klinicznego Okulistyki dla studentów i ogólne umiejętności nabyte podczas szkolenia związane z tą gałęzią wiedzy Zagadnienia (objawy kliniczne) będące punktem wyjścia do szkolenia: - nagła utrata widzenia ( częściowa lub całkowita) - powolna utrata widzenia - ból oka - czerwone oko - uraz oka i ciało obce - światłowstręt - dwojenie - wytrzeszcz - obrzęk powiek - zaburzenia ruchomości gałek ocznych - nieprawidłowości źrenicy W trakcie szkolenia student musi nabyć umiejętność badania okulistycznego, rozpoznać schorzenie oka, zróżnicować jednostki chorobowe, zastosować właściwe leczenie i znać właściwe postępowanie terapeutyczne. Program kształcenia obejmuje: 1. anatomię i fizjologię narządu wzroku 2. schorzenia narządu wzroku: - choroby oczodołu - choroby powiek - choroby spojówki, rogówki i twardówki - choroby soczewki - choroby błony naczyniowej - choroby ciała szklistego i siatkówki
- choroby nerwu wzrokowego - zaburzenia ustawienia i ruchomości gałek ocznych - urazy gałki ocznej i narządów dodatkowych - jaskra - nowotwory narządu wzroku - schorzenia ogólne a narząd wzroku - zagadnienia genetyki z zakresu schorzeń narządu wzroku 3. metody operacji w najczęściej spotykanych jednostkach chorobowych oczu 4. rehabilitacja słabowidzących i niewidomych Po ukończeniu kursu z okulistyki poza podstawową wiedzą teoretyczną z całego zakresu okulistyki student uzyskuje umiejętność : - badania ostrości wzroku i pola widzenia metoda konfrontacyjna - badania i oceny ciśnienia wewnątrzgałkowego metodą palpacyjną - oceny wyglądu i ustawienia powiek - oceny ustawienia i ruchomości gałek ocznych - oceny twardówki i rogówki włącznie z testem fluoresceinowym - oceny źrenicy i reakcji na światło - oceny soczewki i komory przedniej w badaniu bezpośrednim i transiluminacji - usunięcia powierzchownego ciała obcego z worka spojówkowego ( umiejętność odwrócenia powieki) - badania dna ocznego metodą bezpośrednią - oceny dna oka centralnego ( tarczy n. wzrokowego, plamki i dużych naczyń) - zróżnicowanie normy od patologii - udzielania pierwszej pomocy w wypadkach i urazach oczu - powiązać choroby oczu z chorobami ogólnymi ( cukrzyca, nadciśnienie) - zapisać, określić wskazania i działania uboczne i interakcje leków okulistycznych - interpretacji wyników badań dodatkowych
PUNKTY ECTS 4 WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu testowego w systemie OLAT 11.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów Wykład 1. Wykład 2. Wykłady - Semestr zimowy/letni Tematyka wykładów Wybrane aspekty okulistyki dziecięcej Nowotwory narządu wzroku Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia prof.um Jarosław Kocięcki dr hab. A.Gotz-Więckowska prof. UM Jarosław Kocięcki dr hab.a.gotz-więckowska Wykład 3. Odwarstwienie siatkówki prof. UM Jarosław Kocięcki Wykład 4. Zmiany cukrzycowe w narządzie wzroku Prof.Jarosław Kocięcki Dr hab. Anna Gotz Więckowska Wykład 5. Zaćma Prof.Jarosław Kocięcki
Ćwiczenia - Semestr zimowy/letni Ćwiczenie 1. 15. Ćwiczenie 16. -30 Tematyka ćwiczeń Badanie refrakcji, ocena biomikroskopowa i oftalmoskopowa. Badanie praktyczne pacjentów, badania diagnostyczne Osoba odpowiedzialna SALA Oddział okulistyczny Poradnie okulistyczne Seminaria - Semestr zimowy/letni Seminarium 1. Tematyka seminariów Wywiad okulistyczny, badanie okulistyczne Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia Seminarium 2. Badania diagnostyczne Seminarium 3. Leki stosowane w okulistyce Seminarium 4. Seminarium 5. Seminarium 6. Wady refrakcji i soczewki kontaktowe Patologia spojówki, twardówki i rogówki Patologia oczodołu, powiek i narządu łzowego Seminarium 7. Patologia soczewki Seminarium 8. Patologia siatkówki Seminarium 9. Patologia błony naczyniowej Seminarium 10. Zez Seminarium 11. Nowotwory Seminarium 12. Jaskra, patologia n. wzrokowego Seminarium 13. "Czerwone oko", urazy Seminarium 14. Seminarium 15. Cukrzyca, choroby ogólne a oko Aspekty psychologiczne Mgr Ewa Dziedzic-Szeszuła SALA
Lista prowadzących (bez tytułów naukowych) stan na dzień 30.6.2016 Adamski Wojciech Chmielarz-Czarnocińska Anna Czaplicka Ewa Dmitriew Andrzej Gotz-Więckowska Anna Kocięcki Jarosław Rospond-Kubiak Iwona Siwiec-Prościńska Joanna Załęcki Krzysztof 12. Organizacja zajęć: PONIEDZIAŁEK-PIĄTEK 7:30-9:00 SEMINARIA 9:00-9:15 PRZERWA 9:15-11:30 ĆWICZENIA (ODDZIAŁ I PRACOWNIE DIAGNOSTYCZNE) 11:30-12:00 PRZERWA 12:00-14:15 ĆWICZENIA (PORADNIE) 14:15-15:00 SEMINARIUM (PIĄTEK - ZALICZENIE ZAJĘĆ) Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki : WWW.OKULISTYKA.UMP.EDU.PL REGULAMIN ZAJĘĆ: a. Wykłady /15 godzin/ dla studentów odbywają się zgodnie z harmonogramem zajęć podanym przez Dziekanat Wydziału Lekarskiego I. b. Ćwiczenia /30 godzin/ odbywają się w czasie 1 tygodnia dla każdej grupy studenckiej zgodnie z planem podanym przez Dziekanat Wydziału Lekarskiego I: c. Seminaria /15 godzin/ odbywają się w czasie 1 tygodnia dla każdej grupy studenckiej zgodnie z planem podanym przez Dziekanat Wydziału Lekarskiego I d. Ćwiczenia i seminaria ujęte są tematycznie wg programu. e. Warunkiem przystąpienia do zajęć przez studenta jest zdanie kolokwium wstępnego /wg programu/.
f. Nieobecność w pierwszym dniu ćwiczeń dyskwalifikuje studenta z możliwości uczestniczenia w dalszych dniach ćwiczeń w tej grupie g. Dopuszczalny jest 1 dzień nieobecności. W przypadku kolejnej nieobecności usprawiedliwionej dopuszcza się możliwość odrobienia ćwiczeń z następną grupą studencką. Powyżej dwóch dni nieobecności usprawiedliwionej formę odrobienia zaległości uzgadnia się z Kierownikiem Kliniki. Dopuszczenie do kolokwium końcowego uwarunkowane jest zaliczeniem obecności na wszystkich ćwiczeniach. Nieusprawiedliwione nieprzystąpienie do kolokwium końcowego w ostatnim dniu ćwiczeń równoznaczne jest z otrzymaniem oceny niedostatecznej h. Student winien być przygotowany teoretycznie na każde ćwiczenia w stopniu umożliwiającym podjęcie zadań praktycznych /materiały wykładowe/. i. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. W uzasadnionych wypadkach losowych ćwiczenia można odrobić /po uzgodnieniu z Kierownikiem Katedry i z dr med. K. Załęckim/. j. Student może odbywać ćwiczenia w wyjątkowych przypadkach z inną grupą studencką pod warunkiem uzyskania zgody z Dziekanatu. k. Za wszelkie niewłaściwości postępowanie zagrażające uszkodzeniu mienia Kliniki student będzie pociągnięty do odpowiedzialności /skierowanie na komisję dyscyplinarną/. l. Student w czasie odbywania ćwiczeń powinien zastosować się do wymagań sanitarnych Kliniki obowiązkowy biały fartuch i obuwie ochronne; odzież własną oraz torby należy bezwzględnie pozostawiać w szatni Szpitala. Wymagania te nie dotyczą seminariów m. Kolokwium wstępne student może zdawać dwukrotnie. n. W przypadku zapisania się na egzamin a nie zgłoszenia się, obowiązuje usprawiedliwienie-zwolnienie lekarskie dostarczone w ciągu siedmiu dni roboczych. W przeciwnym razie będzie to jednoznaczne z wpisaniem oceny niedostatecznej. o. W przypadku nie zgłoszenia się studenta na ćwiczenia z okulistyki Katedra powiadamia Dziekana, który podejmie decyzje odnośnie możliwości kontynuowania zajęć obowiązkowych z przedmiotu PROGRAM ZAJĘĆ: Jak w punkcie 12
PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne: Kolokwium wstępne ( z zakresu anatomii i fizjologii) w formie testu 2 tygodnie przed rozpoczęciem zajęć kontrolowanych. Test obejmuje 25 pytań. Do zaliczenia niezbędne jest, prawidłowa odpowiedź na 16 pytań. Przygotowanie do zajęć: znajomość teoretyczna w zakresie podstawowym do poszczególnych tematów zgodnie z programem w dniu prowadzonych zajęć Wymagania końcowe: Kolokwium końcowe ustne po zakończeniu zajęć kontrolowanych w Klinice. Do w/wym. kolokwium student jest zobowiązany przystąpić w ostatnim dniu zajęć po odbyciu obowiązkowych ćwiczeń w Klinice.Egzamin końcowy z przedmiotu testowy termin uzgadniany z sekretariatem Katedry. 12.Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny Zaliczenie kryterium zaliczenia Zdanie kolokwium ustnego lub testowego w ostanim dniu zajęć Egzamin teoretyczny kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny, testowy) Egzamin teoretyczny w systemie OLAT-kryterium zaliczenia: forma egzaminu testowego pytania jednokrotnego wyboru- 75 pytań, do zaliczenia, niezbędna jest prawidłowa odpowiedź na 50 pytań, Egzamin praktyczny kryterium zaliczenia: Nie dotyczy 13.Literatura: Zalecana literatura: Bochenek A.Reicher M- Anatomia człowieka Wydawnictwo PZWL 2007 Bruce James, Chris Chew, Antony Bron Wydanie pierwsze polskie pod redakcją Jarosława Kocięckiego- Górnicki Wydawnictwo medyczne Wrocław 2012 WYKŁADY Z OKULISTYKI Webb. L.A.- Pierwsza pomoc okulistyczna. Urban&Partner Wrocław 2005 Wydanie I Bradford C.A. - OKULISTYKA - Podręcznik dla studentów Urban&Partner Wrocław 2006 Kanski J..J. Okulistyka Kliniczna Wydawnictwo Urban&Partner Wrocław -2007 14.Studenckie koło naukowe
Opiekun koła - dr n.med. Ewa Czaplicka Tematyka - omawiane są w poszerzonym zakresie: schorzenia narządu wzroku: choroby oczodołu, powiek, narządu łzowego, spojówki, rogówki, twardówki, soczewki, błony naczyniowej, ciała szklistego, siatkówki, nerwu wzrokowego, zaburzenia ustawienia i ruchomości gałek ocznych, urazy gałki ocznej i narządów dodatkowych, jaskra, nowotwory narządu wzroku, schorzenia ogólne a narząd wzroku; zagadnienia genetyki z zakresu schorzeń oczu i oczodołu; podstawowe metody operacji w najczęściej spotykanych jednostkach chorobowych (operacje plastyczne, zaćma, jaskra, odwarstwienie siatkówki). Podczas spotkań istnieje możliwość prowadzenia badań diagnostycznych i prac badawczych. Miejsce spotkań Sala P48, SKPP 15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora 16. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku przedmiotów koordynowanych)