WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO GIMNAZJUM PUBLICZNEGO W ŻYZNOWIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016 Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty. 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy icznej - w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 11 poz. 114). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół wprowadzające funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, realizowanego we współpracy z poradniami zawodowymi. 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 czerwca 2003r.w sprawie rodzajów, organizacji oraz sposobu działania publicznych placówek kształcenia ustawicznego, w tym publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego ) dz. U. z 2003 r. nr 132 poz. 1225). 5. Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do roku 2010 przyjęta przez Radę Ministrów 8 lipca 2003r. jako jeden z priorytetów uznaje tworzenie zasobów. 1. Główne cele programu - Przygotowanie młodzieży gimnazjum do podjęcia decyzji o dalszym kształceniu i przyszłej aktywności zawodowej, - Wyposażenie uczniów w umiejętności służące podejmowaniu właściwych decyzji życiowych, określeniu własnych predyspozycji i zainteresowań, - Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, - Tworzenie i systematyczna aktualizacja bazy edukacyjno-informacyjnej z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego, - Gromadzenie informacji dotyczących trendów rozwojowych w świecie zawodów i zatrudnienia, - Pomoc nauczycielom w realizacji tematów związanych z wyborem zawodu, - Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrz system doradztwa zawodowego, - Współpraca z przedstawicielami szkół ponadgimnazjalnych, 1
- Organizacja wycieczek do szkół ponadgimnazjalnych na Dni Otwarte. Zadania: Udzielanie pomocy uczniom w osiąganiu umiejętności podejmowania decyzji o wyborze zawodu i kierunku dalszego kształcenia, a zwłaszcza: a) wyzwalanie aktywności uczniów w kierunku samopoznania i samooceny b) modyfikacja samooceny w przypadku, gdy odbiega ona od realnych możliwości (zawyżona lub zaniżona), c) pomoc uczniom w pogłębianiu wiedzy o interesujących ich zawodach, d) kształtowanie potrzeby konfrontowania oceny swego stanu zdrowia z wymaganiami wybieranego zawodu, e) kształtowanie odpowiedzialności za własny rozwój zawodowy, f) uświadomienie uczniom konieczności konfrontowania wiedzy o zawodach z wiedzą o sobie i aktualnymi trendami na rynku pracy, g) wyrobienie w uczniach pozytywnych postaw wobec pracy, h) współdziałanie z rodzicami w realizacji powyższych zadań, i) gromadzenie i udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowej (o zawodach, o rynku pracy, o możliwościach kształcenia i zatrudnienia, o planach rekrutacyjnych lokalnych szkół w postaci prasy, informatorów, programów multimedialnych. 2. Szczegółowe cele programu a) - Poznanie siebie, samodiagnoza preferencji i zainteresowań zawodowych; -Kształtowanie umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjnozawodowego kontynuowania nauki w szkołach programowo wyższych; - Podejmowanie decyzji zawodowych i edukacyjnych z uwzględnieniem swego stanu fizycznego i zdrowotnego; - Kształtowanie odpowiedzialności za własny rozwój zawodowy; - Kształtowanie umiejętności określania swoich celów życiowych, sprawnego komunikowania, autoprezentacji, radzenia sobie ze stresem; - Określenie swojego potencjału jako podstawy do kształtowania przyszłości; - Uświadomienie uczniom konieczności konfrontowania wiedzy o zawodach z wiedzą o sobie i aktualnymi trendami na rynku pracy; -Wyrobienie w uczniach pozytywnych postaw wobec pracy. b) Rodzice Dostarczenie informacji o zawodach, aktualnych trendach na rynku pracy; - Dostarczenie wiedzy o dziecku, jego umiejętnościach, preferowanych, wartościach, zdolnościach, zainteresowaniach, mocnych i słabych stronach; - Zapoznanie rodziców z problematyką wyboru zawodu i możliwościami dalszego kształcenia; 2
- Dostarczenie informacji o ścieżkach edukacyjnych, przeciwwskazaniach zdrowotnych; c) Nauczyciele - Uświadomienie nauczycielom konieczności wplatania w treści przedmiotowe tematyki z zakresu orientacji zawodowej; - Pomoc nauczycielom w realizacji tematów z zakresu problematyki wyboru zawodu i możliwości kształcenia w ramach lekcji przedmiotowych; - Wypracowanie materiałów pomocniczych do prowadzenia zajęć z orientacji zawodowej na godzinach wychowawczych i spotkaniach z rodzicami. 3. PLAN REALIZACJI PROGRAMU ctwo grupowe Tematyka zajęć realizowana jest w trzech blokach tematycznych: I Rozwój samopoznania W obszarze tym realizuje się następującą tematykę: realizm w ocenie własnych zdolności i możliwości, system wartości funkcjonujący w poszczególnych sferach życia, zainteresowania i kierunki aktywności, ocena stanu zdrowotnego. II Poznanie zawodów W obszarze tym realizuje się tematy: charakterystyka poszczególnych zawodów, przygotowanie do roli pracownika, zawody przyszłości, oczekiwania pracodawców. III Planowanie kariery W obszarze tym realizuje się następującą tematykę: zapoznanie z systemem oświaty, planowanie własnych działań, umiejętność podejmowania decyzji, gdzie i jak poszukiwać informacji o możliwości dalszej edukacji oraz o przyszłej pracy, znaczenie motywacji w życiu człowieka. I. Rozwój samopoznania 1.Tematyka: a) Moje uzdolnienia i predyspozycje; b) Jakie predyspozycje są potrzebne w jakim zawodzie b) Określenie własnych zainteresowań; c) Moje cechy osobowościowe; d) Moje aspiracje, dążenia, ambicje; f) Predyspozycje zdrowotne i ich wpływ na wybór zawodu; g) Mój temperament; 3
h) Kształcenie umiejętności pracy w zespole; i) Asertywność akceptacja siebie i akceptacja innych; j) Źródła stresu, techniki relaksacyjne; k) Problematyka motywacji; l) Umiejętność prowadzenia negocjacji. 2. Przewidywane osiągnięcia Uczeń: a) potrafi określić swoje predyspozycje i uzdolnienia, b) potrafi określić swoje zainteresowania i ich znaczenie przy wyborze zawodu, c) potrafi określić swoje mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia dla własnego rozwoju, d) poznaje swoją osobowość, ma świadomość znaczenia osobowości przy wyborze zawodu, e) umie określić własne aspiracje, ambicje i dążenia, f) zna znaczenie wymagań zdrowotnych do wykonywania określonego zawodu, g) rozumie, jak ważne dla własnego rozwoju teraźniejszego i przyszłego jest ciągłe kształcenie i doskonalenie, h) ma świadomość znaczenia umiejętności interpersonalnych, i) zna problematykę motywacji, j) zna źródła stresu, wie jak sobie radzić ze stresem. II. Poznanie zawodów 1. Tematy: a) Rodzaje spotykanych zawodów; b) Charakterystyka, klasyfikacja poszczególnych zawodów: - wymagania, - poznanie środowiska pracy, - zadania i czynności, - szanse zatrudnienia, - placówki zajmujące się kształceniem w poszczególnych zawodach, c) Źródła informacji o dalszym kształceniu. 2. Przewidywane osiągnięcia Uczeń: a) zna podstawowe podziały zawodów, b) zna wymagania, środowisko pracy i czynności interesujących go zawodów, c) orientuje się w szansach zatrudnienia w poszczególnych zawodach, d) wie gdzie może się kształcić aby wykonywać dany zawód, e) potrafi skorzystać z wybranego przez siebie źródła informacji dotyczącego dalszego kształcenia. 4
III. Planowanie kariery 1. Tematy: a) Znajomość systemu edukacji w Polsce; b) Poznanie ofert edukacyjnych na terenie województwa podkarpackiego. c) Podejmowanie decyzji; d) Określenie drogi prowadzącej do zawodu; e) Autoprezentacja czyli moc pierwszego wrażenia; f) Dokumenty CV, list motywacyjny; g) Problem bezrobocia przyczyny, skutki, rejestracja,. 2. Przewidywane osiągnięcia Uczeń: a) posiada orientację w zakresie kształcenia ponadgimnazjalnego, b) rozumie potrzebę i konieczność dalszego kształcenia, c) zna zasady rządzące podejmowaniem decyzji, d) wie jak pisze się CV i list motywacyjny, e) wie jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, f) zna źródła informacji o ofertach pracy, g) ma świadomość problemu bezrobocia. ctwo indywidualne 1. Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom; 2. Kierowanie uczniów w szczególnych przypadkach do specjalistów. Współpraca z rodzicami 1. Prezentacja założeń pracy informacyjno doradczej szkoły na rzecz uczniów; 2. Włączenie rodziców jako przedstawicieli różnych zawodów do działań z zakresu poradnictwa zawodowego; 3. Uświadomienie rodzicom ich wpływu na decyzje edukacyjno-zawodowe ich dzieci -rodzic jako pierwszy doradca zawodowy swego dziecka; 4. Przedstawienie aktualnej oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadgimnazjalnego; 5. Konsultacje z rodzicami uczniów, którzy mają różnorodne problemy. 5
Współpraca z instytucjami pozami wspomagającymi orientację edukacyjno-zawodową 1. a Psychologiczno iczna, 2. OHP, 3. Wojewódzki Urząd Pracy. Współpraca z Radą iczną 1. Utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego; 2. Określenie priorytetów dotyczących orientacji i informacji zawodowej w ramach programu wychowawczego szkoły na każdy rok nauki; 3. Realizacja działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej. 5. METODY PRACY - pogadanki - warsztaty zawodoznawcze - spotkania zawodowe - Szkolny Punkt Informacji Zawodowej - ankiety - konkursy - rozmowa doradcza - poradnictwo indywidualne i grupowe. 6. EFEKTY - Kształtowanie aktywności zawodowej młodzieży. - Pomoc rodzinie w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci. - Dostęp do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców. - Świadome, trafniejsze decyzje edukacyjne i zawodowe. - Mniej niepowodzeń ch, zniechęcenia, porzucania szkoły a potem pracy, jako konsekwencji niewłaściwych wyborów. - Utworzenie na terenie szkoły bazy informacji edukacyjnej i zawodowej oraz zapewnienie jej systematycznej aktualizacji. 6
Plan realizacji Wewnątrzszkolnego Programu Doradztwa Zawodowego w Gimnazjum Publicznym w Żyznowie Plan realizacji Wewnątrzszkolnego Programu Doradztwa Zawodowego w klasach pierwszych Lp. Rodzaj przedsięwzięcia 1. Zapoznanie rady icznej ze Szkolnym programem Doradztwa Zawodowego 2. Zapoznanie rodziców ze Szkolnym programem Doradztwa Forma realizacji Osoba odpowiedzi alna Prelekcja Pogadanka Zawodowego 3. Jaki, jaka jestem? Warsztaty, godziny wychowawcze, indywidualne poradnictwo 4. Pomoc w zdobywaniu umiejętności komunikowania się z innymi 5. Nabywanie umiejętności dokonywania samopoznania i samooceny 6. Odkrywanie zdolności i umiejętności ucznia Godzina wychowawcza Zajęcia warsztatowe Moje mocne strony Udział w konkursie na stroik świąteczny, dekorację klasy, kartkę bożonarodzenio wą, zaangażowanie do przygotowania Realizator Uczestnicy Termin realizacji Wychowawcy klas, wychowawca klasy, wychowawca klasy Psycholog z icznej w Strzyżowie Samorząd Uczniowski, wychowawcy, rodzice, poloniści, nauczyciele języków obcych Rada icz na Rodzice Wrzesień Październik Wrzesień Październik Listopad Grudzień 7
7. Poznawanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych 8. Poznawanie typów osobowości człowieka 9. Ocena swoich mocnych i słabych stron osobowości 10. Zachowanie w sytuacjach stresujących 11. Umiejętność podejmowania decyzji 12. Samoocena zachowanie i nauka w ciągu całego roku szkolnego 13. Porady indywidualne, diagnoza preferencji zawodowych Jasełek, Wigilii klasowej, akademii językowej Godzina wychowawcza Asertywność sztuka bycia sobą Warsztaty Kim jestem Zajęcia warsztatowe Moje mocne i słabe strony Warsztaty jak radzić sobie ze stresem? Planowanie wspólnego wyjazdu klasowego, przydzielanie zadań do wykonania Ocena własnego zachowania i pracy w ciagu roku, konfrontacja oceny własnej z odczuciem i ocenami innych Testy preferencji zawodowych, ankiety, style uczenia się, temperament, profil zainteresowań, wychowawca,, koledzy i koleżanki z klasy - indywidualna diagnoza i porady Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Przez cały rok w ramach pracy a 8
Plan realizacji Wewnątrzszkolnego Programu Doradztwa Zawodowego w klasach drugich Lp. Rodzaj przedsięwzięcia 1. Zapoznanie rady uczniów z różnymi zawodami 2. Gdzie szukać informacji? 3. Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów 4. Kształtowanie potrzeby konfrontowania oceny swego stanu zdrowia z wymaganiami wybieranego zawodu 5. Pomoc uczniom w określaniu własnych zainteresowań w zestawieniu z grupami zawodów 6. Uzdolnienia i umiejętności uczniów, a wybór zawodu 7. Różnice w ludzkich zachowaniach pomoc w określeniu temperamentu Forma realizacji Osoba odpowiedzi alna pogadanka Spotkanie z przedstawiciele m z Urzędu Pracy w Strzyżowie Zapraszanie rodziców na spotkania w klasie na godzinie wychowawczej Rozmowy z uczniami, ankieta Skłonności zawodowe oraz Mój stan zdrowia a przyszła szkoła Warsztaty Moje zainteresowania, ćwiczenie Karta zainteresowań, analiza wyników Samodzielna ocena poziomu własnych uzdolnień, szybkości przyswajania i utrwalania wiedzy Zajęcia warsztatowe Mój temperament, Realizator Uczestnicy Termin realizacji klasy klasy, rodzice klasy, higienistka szkolna, wychowawca klasy, wychowawca klasy Wrzesień Październik Listopad Grudzień Styczeń Luty Marzec 9
8. Pomoc uczniom w określeniu charakteru 9. Zachęcanie uczniów do samoobserwacji 10. Indywidualna praca uczniami ze specyficznymi trudnościami w nauce, którzy mogą mieć problem z wyborem szkoły i zawodu 11. Skąd czerpać informacje o szkołach ponadgimnazjalnych? 12. Porady indywidualne, diagnoza preferencji zawodowych ćwiczenie Określanie cech temperamentu Praca z ankietą do oceny własnej postawy wobec pracy w szkole i w domu Konsultacje, rozmowy indywidualne, ankiety, kwestionariusze Konsultacje, rozmowy indywidualne, ankiety, kwestionariusze Tworzenie bazy danych, gromadzenie ulotek, informatorów, artykułów Testy preferencji zawodowych, ankiety, style uczenia się, temperament, profil zainteresowań, Psycholog z icznej w Strzyżowie, Psycholog z icznej w Strzyżowie, Doradcy z icznej w Strzyżowie, Nauczyciel informatyki,, bibliotekarz - indywidualna diagnoza i porady Kwiecień Maj Czerwiec Cały rok w godzinach pracy a szkolnego Cały rok w godzinach pracy a szkolnego 10
Plan realizacji Wewnątrzszkolnego Programu Doradztwa Zawodowego w klasach trzecich Lp. Rodzaj przedsięwzięcia 1. Zapoznanie rady uczniów ze strukturą szkolnictwa ponadgimnazjalnego 2. Informacja na temat ścieżek kształcenia 3. Kształtowanie umiejętności świadomego wyboru dalszej drogi kształcenia 4. Przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach: egzaminy gimnazjalne, poszukiwanie adaptacja do nowych warunków, ograniczenia zdrowotne, bezrobocie 5. Pomoc uczniom w pogłębianiu wiedzy o interesujących ich zawodach 6. Poznajemy zawody. Zawody XXI wieku Forma realizacji Osoba odpowiedzi alna Pogadanka na godzinie wychowawczej Warsztaty z iem m, doradcą zawodowym z Liceum Ogólnokształcą cego w Strzyżowie Godzina wychowawcza warsztaty z psychologiem z icznej w Strzyżowie lub iem m Warsztaty jak radzić sobie ze stresem Pogadanki, prelekcje na godzinach wychowawczyc h Teczki o zawodach, ulotki, informatory, Realizator Uczestnicy Termin realizacji, wychowawca Doradca zawodowy, Psycholog z icznej w Strzyżowie,, Psycholog z icznej w Strzyżowie, Wrzesień Październik Listopad Grudzień Styczeń Luty 11
7. Stworzenie uczniom możliwości o zdobywaniu informacji o szkołach od ich przedstawicieli 8. Kształtowanie umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjno zawodowego i kontynuacji nauki 9. Zapewnieni uczniom poznania specyfiki lokalnego i regionalnego rynku pracy 10. Zapoznanie z zasadami rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych 11. Zdobywanie informacji o szkole możliwości dla rodziców i uczniów strony WWW., strony KQWEZiU. Spotkanie z przedstawiciele m Urzędu Pracy Uczestnictwo w targach Edukacyjnych, Dniach Otwartych, zapraszanie do szkoły przedstawicieli szkół ponadgimnazjal nych, absolwentów Warsztaty z doradcą zawodowym z Liceum Ogólnokształcą cego w Strzyżowie lub psychologiem z icznej w Strzyżowie Wycieczki do ciekawych miejsc pracy, zapraszanie do szkoły przedstawicieli różnych zawodów System elektronicznej rekrutacji Umożliwienie nauczycielom szkół średnich przekazywania informacji i ulotek o swoich szkołach, np.na zebraniach dla, Psycholog z icznej w Strzyżowie, wychowawca, doradca zawodowy, polonista, informatyk Marzec maj Kwiecień Maj Maj czerwiec Grudzień czerwiec 12
12. gromadzenie rodziców 13