Systém podpory OZE v Polsku dr inŝ. Maciej Sołtysik TAURON Polska Energia S.A. Departament Obrotu Energią Biuro Analiz Rynku
Agenda: 1. Zagadnienia formalno-prawne 2. Główne procesy związane z certyfikacją 3. Efektywność mechanizmu 4. Najistotniejsze problemy 5. Efektywność mechanizmu - porównanie 6. Podsumowanie 2
Regulacje prawne Unia Europejska 1. Europejska Polityka Energetyczna. 2. Roadmap 2050. 3. Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych ( ). 4. Dyrektywa 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji ( ). 3
Rodzaje systemów wsparcia System bezpośredniego wsparcia cen: certyfikacja (quota/tgc schemes), mechanizm przetargów, system cen gwarantowanych (feed-in tariffs). Wsparcie inwestycji w postaci dotacji, kredytów lub poŝyczek. Wsparcie fiskalne. 4
Rodzaje systemów wsparcia 1. Austria: Feed-in tariffs 2. Belgium: Green Certificates (to be added to electricity price) 3. Bulgaria: Feed-in tariffs 4. Cyprus: Feed-in tariffs ( + subsidies) 5. Czech Republic: Feed-in tariffs or Green Premiums 6. Denmark: Feed-in tariff, Premium + market price for electricity 7. Estonia: Feed-in tariff 8. Finland: Average market price for electricity + Subsidies 9. France: Feed-in tariffs 10. Germany: Feed-in tariffs 11. Greece: Feed-in tariffs 12. Hungary: Feed-in tariffs 13. Ireland: Feed-in tariffs 14. Italy: Quota obligation system (tradable Green Certificates + the electricity market price), Feed-in-tariffs 15. Latvia: Feed-in Tariffs 16. Lithuania: Feed-in tariffs 17. Luxembourg: Feed-in tariffs 18. Malta: Net metering system 19. The Netherlands: Feed-in tariffs (variable price strictly connected to the electricity price, see particularities) 20. Poland: Quota obligation system (tradable Certificates of Origin + the electricity market price) 21. Portugal: Feed-in tariffs 22. Romania: Quota obligation system (tradable Certificates of Origin + the electricity market price) 23. Slovak Republic: Feed-in tariffs 24. Slovenia: Feed-in tariffs 25. Spain: Feed-in tariff or Premium (+ electricity market price) 26. Sweden: Quota obligation system (tradable Green Certificates + the electricity market price) 27. United Kingdom: Quota obligation system (tradable Green Certificates + the electricity market price) Źródło, opracowanie własne na podstawie: Report: Development of renewable energy sources in Germany in 2008; Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety. Fouquet D.: Prices for Renewable Energies in Europe, Report 2009; European Renewable Energies Federation 5
Regulacje prawne Polska 1. Polityka Energetyczna Polski do 2030 r.; 2. Ustawa Prawo Energetyczne; 3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczania opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii ( ); 4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji ( ) 6
Wpływ certyfikacji na cenę energii Ozj: 240 zł/mwh + inflacja Ozk: 15%-40% ceny z rynku konkurencyjnego Ozg: 15%-110% ceny z rynku konkurencyjnego Ozm: 30%-120% ceny z rynku konkurencyjnego 66,99 EUR/MWh 7,40 EUR/MWh 31,79 EUR/MWh 14,79 EUR/MWh dla 2010 r. ~ 38 PLN/MWh ~ 9,5 EUR/MWh 7
Główne procesy związane z certyfikacją 8
Mechanizm wydawania ŚP w Polsce do 14 dni OSP/OSD potwierdzenie ilości energii Potwierdzony wniosek do 14 dni URE weryfikacja formalna i merytoryczna wniosku Zapisanie świadectwa w rejestrze TGE rejestr ŚP do 45 dni ZłoŜenie wniosku o wydanie ŚP, od momentu wytworzenia tej energii Kontrola Komunikacja Ponad 1100 wyników niezgodności członków pomiarów Wydanie ŚP Odmowa wydania ŚP Źródło: URE 9
Rozliczanie obowiązku w Polsce Wniosek o wydanie dokumentu potwierdzającego ilość PM z ŚP do umorzenia TGE rejestr ŚP Informacja o umorzonych ŚP Dokument potwierdzający Informacja o ilości zablokowanych do umorzenia ŚP Podmiot zobowiązany Oświadczenie o ilości sprzedaży do odbiorców końcowych Umorzenie ŚP Potwierdzenie wniesienia opłaty zastępczej URE Umorzenie zgłoszonych ŚP NFOŚiGW Wniesienie opłaty zastępczej (do 31.03 roku n+1) Informacja o opłacie zastępczej Źródło: URE 10
Obrót prawami majątkowymi 1). W transakcjach na sesji giełdowej RPM, rozliczanych przez TGE, 2). W transakcjach pozasesyjnych z gwarancją rozliczenia przez TGE 3). W transakcjach pozasesyjnych nie rozliczanych przez TGE Rodzaj opłaty Jedn. PMOZE_A (zielone) PMC (czerwone) PMGM (żółte) PMMET (fioletowe) Opłata ewidencyjna za weryfikację salda PLN(EUR)/ MWh 0,2 (0,05) 0,04 (0,01) 0,15 (0,04) 0,15 (0,04) Opłata za umorzenie PLN(EUR)/ MWh 0,2 (0,05) 0,04 (0,01) 0,15 (0,04) 0,15 (0,04) Opłata transakcyjna Opłata IRGIT PLN(EUR)/ MWh PLN(EUR)/ MWh 0,3 (0,08) 0,03 (0,01) 0,15 (0,04) 0,15 (0,04) 0,2 (0,05) 0,03 (0,01) 0,1 (0,03) 0,1 (0,03) 11
Notowania giełdowe indeksów PMOZE_A [EUR/MWh] 70 69 69 68 68 67 67 66 Wartość indeksu PMOZE_A na TGE w 2010 r. Indeks EUR Opłata zastępcza EUR 34 Wartość indeksu PMGM i PMEC na TGE w 2010 r. 6 PMGM [EUR/MWh] 33 32 31 30 29 Indeks EUR Opłata zastępcza EUR Indeks EUR Opłata zastępcza EUR 5 4 PMEC [EUR/MWh] 12
Efektywność mechanizmu 13
Struktura mocy i produkcji energii Zainstalowana moc Produkcja energii elektrycznej 25,2% 2,2% 6,2% 7,0% 33,7% 2,7% 1,8%5,4% 1,8% 0,6% Elektrownie na węgiel kamienny Elektrownie na węgiel brunatny Elektrownie gazowe Elektrownie zawodowe wodne Elektrownie przemysłowe OZE 57,6% 55,8% Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Raport z funkcjonowania KSE PSE Operator SA 14
Moc i produkcja w OZE Zainstalowana moc w źródłach OZE Produkcja energii ze źródeł OZE Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Sprawozdania z działalności Prezesa URE z lat 2005-2009, Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 3/2006, 3/2007, 3/2007, 3/2009 15
Moc i produkcja w OZE Produkcja energii ze źródeł OZE na tle wymogów prawnych Porównanie wolumenu produkcji energii z OZE i wolumenu umorzonego względem celu ustawowego Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Sprawozdania z działalności Prezesa URE z lat 2005-2009, Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 3/2006, 3/2007, 3/2007, 3/2009 16
Najistotniejsze problemy 17
Spekulacja warunkami przyłączeniowymi Porównanie zainstalowanej mocy wynikającej z koncesji i udzielonych promes cały segment OZE OZE wiatr Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Sprawozdania z działalności Prezesa URE z lat 2005-2009, Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 3/2006, 3/2007, 3/2007, 3/2009 18
Finansowanie z NFOŚiGW Środki w NFOŚiGW (2008 r.): 563 meur (2009 r.): 781 meur Finansowanie NFOŚiGW (2008r.): zrealizowane: 12938 MWh/r; zawarte: 11497 MWh/r 0,2% produkcji rocznej w OZE Źródło: Opracowanie własne na podstawie: (i) Sprawozdań finansowych NFOŚiGW, (ii) Sprawozdań z działalności Prezesa URE, (iii) Raportu NFOŚiGW na rzecz efektywności energetycznej z marca 2010 r. 19
Efektywność mechanizmu - porównanie 20
Moc i produkcja w OZE w Niemczech Zainstalowana moc w źródłach OZE Produkcja energii ze źródeł OZE Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Sprawozdania z działalności Prezesa URE z lat 2005-2009, Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 3/2006, 3/2007, 3/2007, 3/2009 21
Struktura cenowa wsparcia OZE w UE Małe elektrownie wodne Elektrownie na biomasę Źródło, opracowanie własne na podstawie: Report: Development of renewable energy sources in Germany in 2008; Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety. Fouquet D.: Prices for Renewable Energies in Europe, Report 2009; European Renewable Energies Federation 22
Struktura cenowa wsparcia OZE w UE Elektrownie wiatrowe Fotowoltaika Źródło, opracowanie własne na podstawie: Report: Development of renewable energy sources in Germany in 2008; Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety. Fouquet D.: Prices for Renewable Energies in Europe, Report 2009; European Renewable Energies Federation 23
Przykłady realizacyjne 24
Przykłady realizacyjne Reichstag 5500 m 2 of photovoltaics = 1% demand of electric energy 25
Przykłady realizacyjne Bergheim Niederaussem The micro algae biomass production 26
Przykłady realizacyjne 27
Podsumowanie 28
Podsumowanie ZIELONE odnawialne BIAŁE efektywnościowe śółte kogeneracyjne gazowe CZERWONE kogeneracyjne węglowe FIOLETOWE biogazowe, metanowe BRĄZOWE biogazowe BŁĘKITNE wysokosprawne źródła POMARAŃCZOWE zero emisyjne ( ) 29
Podsumowanie Główne wady systemu: Znikoma efektywność mechanizmu, Niewłaściwe dysponowanie środkami. Aktualnie rozwaŝane: modyfikacja mechanizmu certyfikacji, uelastycznienie opłat zastępczych, skorelowanie ich z rzeczywistymi poziomami cen za energię, uzaleŝnienie od technologii, poziomu zainstalowanej mocy, okresu zwrotu inwestycji, wprowadzenie certyfikatów inwestycyjnych w zamian za istniejące eksploatacyjne. 30
Dziękuję za uwagę dr inŝ. Maciej Sołtysik TAURON Polska Energia S.A., ul. Lwowska 23, 40-389 Katowice tel. +48 32 774 27 04, fax +48 32 774 20 81 31