Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM Sp. z o.o. w korporacji gazowej prof. dr hab. inż. Andrzej Osiadacz Zakład Inżynierii Gazownictwa Wydział Inżynierii Środowiska Politechnika Warszawska
Podstawy działalności Operatora Systemu Przesyłowego gazowego: wymogi prawa krajowego (ustawa Prawo energetyczne oraz rozporządzenia) wymogi prawne UE (Dyrektywa Gazowa 2003/55/WE oraz Rozporządzenie PE i RE w sprawie dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego)
Dyrektywa 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 26 czerwca 2003 roku wspólne zasady organizacji rynku wewnętrznego gazu ziemnego uchylenie Dyrektywy 98/30/WE zalążek nowej organizacji i zasad funkcjonowania rynku gazu ziemnego na całym obszarze Wspólnoty.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego z dnia 28 września 2005 roku określenie zasad kalkulacji taryf za dostęp do sieci określenie mechanizmów alokacji mocy przesyłowych zdefiniowanie minimum usług związanych z dostępem stron trzecich ustalenie zharmonizowanych zasad dotyczących alokacji zdolności przesyłowych zarządzanie ograniczeniami w przesyle zdefiniowanie wymogów zachowania transparentności określenie wymogów informacyjnych, jakie musi spełniać operator systemu przesyłowego
Założenia polityki energetycznej Polski do roku 2020 kierunkowe działania dotyczące całego sektora energetycznego w odniesieniu do: polityki inwestycyjnej, cenowej, przekształceń własnościowych realizowane i wymagane działania w zakresie ochrony środowiska Obszar/cele współpracy międzynarodowej, kierunki prac naukowo - badawczych Ocena realizacji i korekta założeń polityki energetycznej Polski do 2020
Polityka energetyczna Polski do 2025 roku Wskazuje ona na konieczność podjęcia kompleksowych działań w celu: podniesienie bezpieczeństwa energetycznego kraju wzrost konkurencyjności i efektywności energetycznej gospodarki ochrona środowiska przed negatywnymi skutkami działalności energetycznej wdrożenie programów w dziedzinach monitorowania poziomu bezpieczeństwa energetycznego budowy konkurencyjnych rynków energii redukcji kosztów funkcjonowania energetyki zrównoważenia interesu przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców końcowych zapewnienia zdolności transportowe i połączeń transgranicznych restrukturyzacji i przekształceń własnościowych
Program wprowadzania konkurencyjnego rynku gazu w Polsce z 27 kwietnia 2004 roku docelowy docelowy model model funkcjonowania funkcjonowania konkurencyjnego konkurencyjnego rynku rynku gazu gazu ziemnego ziemnego sposób sposób realizacji realizacji przekształceń przekształceń własnościowych własnościowych przedsiębiorstw przedsiębiorstw energetycznych energetycznych gazowych gazowych harmonogram harmonogram realizacji realizacji przekształceń przekształceń własnościowych własnościowych przedsiębiorstw przedsiębiorstw energetycznych energetycznych gazowych gazowych ele programu: zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju gwarantowanie ciągłości dostaw do odbiorców dywersyfikacji kierunków dostaw restrukturyzacja sektora otwarcie rynku gazu na konkurencję poprzez zniesienie ograniczeń w stosowaniu zasady TPA
Program Prywatyzacji i Restrukturyzacji PGNiG S.A. z dnia 5 października 2004 roku sposób wydzielenia operatora systemu przesyłowego gazowego proces przekazywania i wykupu majątku przesyłowego Utworzenie GAZ-SYSTEM Rynek gazu
Charakterystyka Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM Sp. z o.o. 16 kwietnia 2004 roku utworzenie GNiG-Przesył Sp. z o.o. kapitał zakładowy Spółki - 50 tys. PLN 30 kwietnia 2004 roku PGNiG S.A. wnosi aport - 37,9 mln PLN Skarbu Państwa przekazuje dywidendę rzeczową z PGNiG S.A. o wartości 500 mln do GAZ-SYSTEM Zmiana nazwy na OGP GAZ-SYSTEM Sp. z o.o. Przekazanie udziałów w PGNiG-Przesył do Skarbu Państwa 1 lipca 2005 roku GAZ-SYSTEM wyznaczony Decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki operatorem systemu przesyłowego gazowego
Charakterystyka Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM Sp. z o.o. Zadania operatora systemu przesyłowego Zgodnie z przepisami Prawa Energetycznego (Art. 9c. ust. 1) ruch sieciowy w systemie przesyłowym gazowym operator systemu przesyłowego gazowego, stosując obiektywne zasady oraz uwzględniając wymogi ochrony środowiska, jest odpowiedzialny m.in. za: bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci przesyłowej, w tym połączeń zinnymi systemami gazowymi
Charakterystyka Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM Sp. z o.o. W zakresie działalności i czynności faktycznych objętych koncesją na przesyłanie i dystrybucję paliw gazowych GAZ-SYSTEM realizuje: operatywny nadzór nad jakością gazu w systemie przygotowywanie awaryjnych programów ruchu dysponowanie mocą sterowanie pracą systemu współpraca z operatorami systemów współpracujących przyjmowanie i zatwierdzanie nominacji operatywny nadzór nad jakością gazu w systemie nadzór nad eksploatacją elementów przesyłowych zapewnianie bezpieczeństwa i pełnej sprawności systemu bilansowanie
Charakterystyka Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM Sp. z o.o. Sieć przesyłowa zarządzana i użytkowana przez GAZ-SYSTEM składa się z: 14.830 km gazociągów przesyłowych 16 tłoczni gazu 1.355 stacji redukcyjno-pomiarowych
Model funkcjonowania rynku przesyłu gazu w Polsce W uproszczeniu, obecny schemat funkcjonowania rynku przesyłu gazu w Polsce przedstawia się następująco: Schemat funkcjonowania obecnego modelu rynku gazu w Polsce: Odbiorcy końcowi fizyczna dostawa sprzedaż usługi transportowej Gaz-System fizyczna dostawa Dostawca gazu sprzedaż gazu sprzedaż gazu oraz usługi transportowej Opcja 1: usługa kompleksowa Opcja 2: sprzedaż gazu i przesyłu osobno Spółki obrotu (shippers) sprzedaż usługi transportowej sprzedaż gazu
Model funkcjonowania rynku przesyłu gazu w Polsce Do dnia 1 lipca 2005 roku, tj. do momentu rozpoczęcia realizacji funkcji operatora systemu przesyłowego przez GAZ-SYSTEM, usługi przesyłu gazu świadczone były przez przedsiębiorstwo zintegrowane PGNiG S.A., która to spółka była jedynym dostawcą paliwa gazowego oraz usług przesyłowych dla klientów zaopatrywanych z systemu przesyłowego. Klienci PGNiG S.A. posiadali jedną umowę zawierającą postanowienia zarówno umowy sprzedaży paliwa gazowego, jak i umowy przesyłowo-magazynowej. Jednakże w najbliższym czasie sytuacja ta ulegać będzie zmianie coraz więcej klientów (zarówno tych obsługiwanych obecnie przez PGNiG S.A. jak też nowo przyłączonych do sieci przesyłowych) będzie podpisywać umowy na przesył gazu bezpośrednio z GAZ-SYSTEM, a nie za pośrednictwem PGNiG S.A.
Model funkcjonowania rynku przesyłu gazu w Polsce Na rynku funkcjonować może wielu dostawców gazu. Każdy podmiot mający koncesję na obrót paliwami gazowymi może ubiegać się o dostęp do systemu przesyłowego. Podmiotem posiadającym koncesję na obrót paliwami gazowymi może być spółka obrotu lub uprawniony odbiorca końcowy. Każdy podmiot pragnący przesłać gaz będzie musiał zawrzeć umowę przesyłową z GAZ-SYSTEM oraz oddzielną umowę zakupu gazu od dostawcy. Umowa przesyłowa musi precyzować Punkty Wejścia, w których podmiot posiadający koncesję na obrót paliwami gazowymi będzie wprowadzał gaz do systemu przesyłowego i Punkty Wyjścia, w których ten gaz będzie odbierany z systemu przesyłowego. Od 1 lipca 2007 roku wszyscy odbiorcy będą odbiorcami uprawnionymi, co oznacza pełną liberalizację rynku w tym obszarze (pozostanie obszar regulowany przez Urząd Regulacji Energetyki). Zostaną również wydzielone ze struktur przedsiębiorstwa zintegrowanego spółki, które będą pełnić funkcję operatorów systemów dystrybucyjnych. Natomiast właściwe wdrożenie założeń konkurencyjnego rynku gazu umożliwi użytkownikom zapewnienie wyboru dostawcy, usług przesyłania etc, na niedyskryminacyjnych zasadach.
Model funkcjonowania rynku przesyłu gazu w Polsce GAZ-SYSTEM jest odpowiedzialny za fizyczne bilansowanie systemu. Każdy dostawca gazu będzie odpowiedzialny za zbilansowanie handlowe, tj. zrównoważenie odbiorów gazu z systemu z dostawami do systemu. Efektywne funkcjonowanie rynkowych mechanizmów bilansowania użytkowników systemu będzie możliwe w momencie uzyskania technicznych możliwości monitorowania niezbilansowania uczestników rynku w czasie rzeczywistym, co umożliwi wprowadzenie handlu niezbilansowaniem pomiędzy podmiotami posiadającymi koncesję na obrót. Wpóźniejszym okresie planowane jest wprowadzenie instytucji regulujących płynność rynku gazu, np. rynku bilansującego lub giełdy gazu.
Model funkcjonowania rynku przesyłu gazu w Polsce Docelowo, model obecny zostanie uzupełniony o wirtualny rynek gazu. Wirtualny rynek gazu umożliwi podmiotom dokonującym obrotu gazem prowadzić handel gazem już zatłoczonym do systemu w wirtualnym punkcie (który nie jest związany z żadną fizyczną lokalizacją) lub wokreślonych fizycznych punktach systemu (punkty wejścia lub wyjścia). Docelowy model funkcjonowania rynku zakłada również funkcjonowanie systemu przesyłowego w oparciu o model taryfowy Entry/Exit, wspierający rozwój konkurencyjnego rynku gazu w Polsce.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Spółka GAZ-SYSTEM jest spółką prawa handlowego nastawioną na zapewnieni efektywnego wdrożenia zasad konkurencyjnego rynku gazu, poprzez zapewnieni możliwości świadczenia usługi przesyłowej na niedyskryminacyjnych zasadach (zgodni z Third Party Access) przy zachowaniu bezpieczeństwa pracy systemu przesyłoweg i umożliwieniu jego długoterminowego rozwoju. Najważniejsze cele do realizacji operatora systemu przesyłowego GAZ-SYSTEM obejmują : zapewnienie niezawodności działania systemu długofalowy rozwój systemu przesyłowego wzrost efektywności operacyjnej i kosztowej spełnienie wymogów prawa krajowego oraz unijnego w zakresie liberalizacji rynku gazu wspieranie rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Niezawodne wykorzystanie oraz rozbudowa systemu przesyłowego stanowi jede z podstawowych czynników determinujących powstanie konkurencyjnego rynku gazu zapewnienie bezpieczeństwa kierunków dostaw gazu ziemnego na terytorium Polsk Spółka GAZ-SYSTEM będzie dążyć do realizacji poprzez: pełne przygotowanie Spółki do świadczenia usług dostępu do sieci przesyłowej racjonalne zwiększanie przepustowości systemu przesyłowego zapewnienie źródeł finansowania inwestycji w systemie przesyłowym
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Aktualna funkcjonalność systemu przesyłowego była projektowana przy założeniu wykorzystania systemu do zintegrowanej usługi przesyłu i sprzedaży gazu przez jedno zintegrowane przedsiębiorstwo gazowe. W związku z tym, stosowane dotychczas rozwiązania nie uwzględniały lub jedynie częściowo uwzględniały konieczność świadczenia następujących usług: bilansowanie handlowe systemu przesyłowego - problem bilansowania handlowego nie występuje w przypadku zintegrowanej firmy prowadzącej sprzedaż, przesył i magazynowanie, rozliczanie wielu dostawców (odbiorców) gazu w jednym punkcie wejścia/wyjścia systemu, prowadzenie ciągłego (zdalnego) pomiaru ilości i jakości gazu w wielu punktach systemu, rozliczanie na podstawie energii, a nie objętości gazu, planowanie rozbudowy pod kątem prognozowanych potrzeb rynkowych i pojedynczych użytkowników systemu przesyłowego.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Wypełnienie nałożonych na GAZ-SYSTEM obowiązków operatora systemu przesyłowego, powoduje konieczność poniesienia znacznych nakładów inwestycyjnych związanych z potrzebą dostosowania zarówno samego systemu przesyłowego, opomiarowania jak i rozwiązań związanych z prowadzeniem ruchu systemu i rozliczania klientów usługi przesyłowej do nowych warunków świadczenia usługi przesyłowej. Wymaga to zmodernizowania i rozbudowy następujących elementów systemu:
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku układy pomiarowe zainstalowane w punktach wejścia do systemu układy pomiarowe zainstalowane na stacjach i węzłach pomiarowych systemu ciągłej kontroli jakości gazu systemów zbierania, wymiany i udostępniania informacji związanych z funkcjonowaniem systemu przesyłowego układów pomiarowych wraz z systemem łączności służących do sterowania pracą systemu przesyłowego oraz bilansowania gazu systemów informatycznych, umożliwiających zbieranie i udostępnianie użytkownikom systemu informacji wymaganych przez prawodawstwo Unii Europejskiej oraz prawodawstwo krajowe systemów związanych z koniecznością rozliczania użytkowników systemów w związku ze świadczonymi na ich rzecz usługami (usługi przesyłu, bilansowania, inne).
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Wszystkie prognozy zapotrzebowania na gaz na rynku polskim wskazują na znaczący wzrost zapotrzebowania na usługi przesyłowe świadczone przez spółkę GAZ-SYSTEM. Poniżej przedstawiona została aktualna prognoza PGNiG S.A. zakładająca wzrost zapotrzebowania na gaz w roku 2015 do poziomu około 19 mld m3): Mając na uwadze fakt, iż już w chwili obecnej w krajowym systemie przesyłowym występują obszary, na których występują braki przepustowości konieczne jest prowadzenie przez GAZ- SYSTEM długofalowej polityki inwestycyjnej nakierowanej na zwiększanie przepustowości systemu przesyłowego. Racjonalne zwiększanie przepustowości systemu przesyłowego, w celu zaspokojenia potrzeb obecnych oraz potencjalnych klientów stanowi jeden z głównych celów strategicznych spółki GAZ- SYSTEM
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Schemat systemu przesyłowego z zaznaczonymi obszarami zmniejszonej przepustowości lub jej braku - wg stanu na grudzień 2005 roku
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Działania zmierzające do zwiększania przepustowości oraz zwiększania elastyczności systemu przesyłowego będą oparte na długoterminowych prognozach popytu zgłaszanych zarówno przez przedsiębiorstwa obrotu jak też przemysłowych odbiorców gazu. Inwestycje zapewniające odpowiedni zwrot z kapitału będą finansowane bądź ze środków własnych bądź poprzez finansowane zewnętrze. W przypadku inwestycji w systemie przesyłowym, które mają charakter strategiczny z punktu widzenia bezpieczeństwa funkcjonowania systemu przesyłowego, natomiast nie zapewniają odpowiedniej stopy zwrotu dla operatora akceptowanej przez regulatora, strategicznym celem Spółki będzie uzyskanie od regulatora akceptacji na przeniesienie do taryf podwyższonej stopy zwrotu z kapitału zaangażowanego w takie inwestycje. Doświadczenia krajów UE (m.in. zapewnienie podwyższonej stopy zwrotu dla gazociągu przesyłowego na granicy francusko hiszpańskiej) wskazują, iż uzyskanie pozytywnego stanowiska regulatora w tym obszarze może efektywnie wspierać inwestycje nakierowane na zwiększenie bezpieczeństwa funkcjonowania krajowego rynku gazu.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Możliwości samodzielnego finansowania inwestycji w systemie przesyłowym przez GAZ-SYSTEM są bardzo istotne z punktu widzenia realizacji strategicznych celów Spółki. Finansowanie znaczących inwestycji w systemie przesyłowym z własnych środków spółki GAZ-SYSTEM jest praktycznie niemożliwe (ze względu na konieczność poniesienia bardzo wysokich nakładów oraz stosunkowo niski poziom prognozowanych wolnych środków pieniężnych w GAZ-SYSTEM). Mając na uwadze powyższe Spółka planuje finansowanie inwestycji w system przesyłowy poprzez: pozyskanie finansowania zewnętrznego aktywne wykorzystanie środków unijnych Optymalizację kosztów prowadzonej działalności
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Zmniejszenie kosztów własnych Spółki nastąpi poprzez: optymalizację kosztów zarządzania system przesyłowym optymalizację kosztów zarządzania majątkiem przesyłowym długofalową restrukturyzację zatrudnienia ścisłą kontrolę wydatków kosztowych oraz inwestycyjnych.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Spełnienie wymogów prawnych dotyczących funkcjonowania OSP stanowi jeden z podstawowych obowiązków spółki GAZ-SYSTEM. Podstawowe zadania w tym obszarze obejmują:!efektywne wdrożenie zasad swobodnego dostępu stron trzecich do sieci przesyłowych,!zapewnienie bezpieczeństwa działania systemu przesyłowego,!zapewnienie przejrzystości działania GAZ-SYSTEM.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Zapewnienie swobodnego dostępu stron trzecich do sieci przesyłowej dla wszystkich zainteresowanych podmiotów wymagać będzie realizacji szeregu zadań, które ze względu na swoje znaczenie dla rozwoju rynku przesyłu gazu stanowią integralną część. Zadania te będą obejmować w szczególności realizację wymogów Prawa Energetycznego oraz wymogów wynikających z norm Rozporządzenia PE i Rady w sprawie dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego tj:!przygotowanie organizacji Spółki, wdrożenie procedur umożliwiających efektywne świadczenie usług przesyłowych wszystkim zainteresowanym podmiotom,!wdrożenie systemu informatycznego, zapewniającego użytkownikom systemu dostęp (online) do informacji na temat statusu ich zbilansowania,!rozszerzenie zakresu usług świadczonych przez GAZ-SYSTEM m.in. o dostawy przerywane oraz dostawy na zasadach use-it-or-loose-it (udostępnianie zamówionej lecz nie wykorzystanej mocy przesyłowej zainteresowanym podmiotom),!wdrożenie systemu rozliczeniowego, umożliwiającego m.in. nominacje, bilansowanie handlowe oraz rozliczanie klientów
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Zgodnie z przepisami Prawa energetycznego operator systemu przesyłowego gazowego jest odpowiedzialny za bieżące oraz długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania systemu przesyłowego. Zdaniem GAZ-SYSTEM realizacja strategicznego celu Spółki jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu przesyłowego zostanie oparta na:!niezawodnym i efektywnym wykorzystaniu systemu przesyłowego,!realizacji długofalowej strategii rozbudowy systemu, uwzględniającej obowiązek zapewnienia odpowiedniej przepustowości w systemie przesyłowym oraz rozbudowę połączeń transgranicznych,!zapewnieniu niezawodnej realizacji umów z użytkownikami tego systemu,!eksploatacji, konserwacji i remontach sieci, instalacji i urządzeń, wraz z połączeniami z innymi systemami gazowymi, w sposób gwarantujący niezawodność funkcjonowania systemu gazowego,!zarządzaniu przepływami paliw gazowych,!utrzymanie parametrów jakościowych tych paliw w systemie gazowym i na połączeniach z innymi systemami gazowymi.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Zapewnienie bezpieczeństwa działania systemu przesyłowego stanowi element znacznie szerszego pojęcia jakim jest bezpieczeństwo energetyczne kraju. W tym kontekście rola Spółki w obszarze zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju jest niewątpliwie bardzo istotna, jednakże nie obejmuje szeregu niezwykle istotnych czynników w obszarze dostaw paliwa gazowego, takich jak np. pewność dostaw paliwa gazowego (w zakresie bezpieczeństwa kontraktowego) czy dywersyfikacja źródeł dostaw.
Działania GAZ-SYSTEM w obszarze konkurencyjnego rynku Z punktu widzenia spełnienia wymogów prawnych bardzo istotna jest realizacja postulatu transparentności w działaniu GAZ-SYSTEM na rynku usług przesyłowych rozumianego jako stosowanie ujednoliconych, znanych uczestnikom rynku procedur związanych z dostępem do świadczonych przez Spółkę usług, realizowana m.in. poprzez:!współpracę z innymi operatorami systemów gazowych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu niezawodnego i efektywnego funkcjonowania systemów gazowych oraz skoordynowania ich rozwoju;!dostarczanie użytkownikom systemu i operatorom innych systemów gazowych informacji o warunkach świadczenia usług przesyłania lub dystrybucji, usług magazynowania paliw gazowych lub usług skraplania gazu ziemnego, w tym o współpracy z połączonymi systemami gazowymi;!wdrożenie Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej;!opracowanie i przestrzeganie programu zgodności operatora systemu przesyłowego.
Wspieranie rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce W zakresie wspierania rozwoju rynku gazu w Polsce szczegółowe działania operatora systemu przesyłowego obejmują : włączenie włączenie Polski Polski do do europejskiego europejskiego rynku rynku przesyłu przesyłu gazu gazu budowa budowa połączeń połączeń transgranicznych transgranicznych pełnienie pełnienie funkcji funkcji animatora animatora rozwoju rozwoju konkurencyjnego konkurencyjnego rynku rynku gazu gazu w Polsce Polsce prowadzenie prowadzenie działalności działalności rozwojowej rozwojowej Spółki Spółki w ramach ramach sektora sektora gazowego gazowego umożliwienie umożliwienie świadczenia świadczenia usług usług po po rozdzieleniu rozdzieleniu umów umów na na sprzedaż sprzedażpaliwa paliwa gazowego gazowego oraz oraz przesyłanie przesyłanie przez przez spółki spółki obrotu obrotu
Wspieranie rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce Spółka GAZ-SYSTEM w pełni poczuwa się do pełnienia roli animatora rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce. Działania Spółki w tym obszarze będą nakierowane na:!budowę platformy umożliwiającej rozwój konkurencji;!zwiększenie efektywności funkcjonowania całego sektora gazowego poprzez: " uczestnictwo Spółki w zakresie tworzenia rynku bilansującego dostawy gazu, " udział Spółki w zakresie wspierania rozwoju wtórnego rynku handlu mocą przesyłową, " zapewnianie pełnego wdrażania zasady TPA.
Wspieranie rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce Spółka GAZ-SYSTEM dążyć będzie do sytuacji, w której zarówno najwięksi odbiorcy przemysłowi jak też spółki dystrybucyjne będą zakupywać usługę przesyłową bezpośrednio od spółki GAZ-SYSTEM. Takie podejście znacząco przyczyni się zwiększenia przejrzystości rynku oraz jest zgodne z wymogami Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przedstawionymi w Decyzji z dnia 1 lipca 2005 roku wyznaczającej GAZ-SYSTEM na operatora systemu przesyłowego gazowego: operator niezwłocznie podejmie działania w celu zawarcia umów o świadczenie usług przesyłania bezpośrednioz zainteresowanymi odbiorcami paliwa gazowego. W zakresie prowadzenia działalności rozwojowej w ramach sektora gazowego Spółka planuje stopniowy wzrost sprzedaży usług nieregulowanych. Sprzedaż usług niekoncesjonowanych pozwoli znacząco złagodzić proces restrukturyzacji zatrudnienia.
Wspieranie rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce Obszar taryf i regulacji ma dla GAZ-SYSTEM fundamentalne znaczenie, ponieważ zdecydowaną większość przychodów i kosztów Spółki stanowią pozycje będące przedmiotem regulacji ze strony Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Dlatego też efektywne zarządzanie obszarem taryf i regulacji ma dla Spółki priorytetowe znaczenie w kontekście zapewnienia rentowności oraz długofalowego rozwoju Spółki. Aktywne zarządzanie regulacjami nie tylko pomoże zapewnić Spółce stabilne przychody (uwzględniające wynagrodzenie z zaangażowanego kapitału), ale również może stać się elementem walki o klientów. Operator systemu przesyłowego jest odpowiedzialny w tym obszarze za:!zapewnienie stabilnej i odpowiednio wysokiej stopy zwrotu z kapitału, gwarantującej pozyskanie środków na rozwój systemu przesyłowego,!zapewnienie atrakcyjnej oferty cenowej dla klientów,!wdrożenie systemu taryfowego Entry-Exit.
Wspieranie rozwoju konkurencyjnego rynku gazu w Polsce Wdrożenie modelu taryfowego Entry-Exit w decydującym stopniu ułatwi długofalowy rozwój konkurencyjnego rynku gazu w Polsce. Wdrożenie modelu Entry-Exit jest w pełni spójne z kierunkiem rozwoju systemów regulacyjnych w krajach Unii Europejskiej. Z doświadczeń UE zebranych w trakcie procesu liberalizacji rynku gazu wynika, iż system taryfowy oparty na modelu Entry-Exit jest preferowany z punktu widzenia efektywnego promowania konkurencji na rynku gazu.
Podsumowanie W chwili obecnej GAZ-SYSTEM zrealizował z naddatkiem rządowe i unijne programy fazy wstępnej wprowadzania zasad konkurencyjnego rynku gazu, jednak na przedsiębiorstwo czeka wiele wyzwań kolejnych etapów powyższego procesu. Niezbędne będzie przygotowanie w najbliższym czasie działań dostosowujących Spółkę do wymogów prawnych ustawodawcy krajowego i wspólnotowego, a także zapewniających przedsiębiorstwu możliwość efektywnego działania na rynku. Zmiany na rynku gazu mają ogromny wpływ na samą Spółkę, jak i na jej bezpośrednie środowisko działania, jednak ich długookresowe konsekwencje są w chwili obecnej trudne do przewidzenia, niemniej Spółka uwzględnia skutki wymienionych wyżej wydarzeń. W przypadku zaistnienia innych skutków lub wydarzeń nieoczekiwanych GAZ-SYSTEM będzie dostosowywać swoją strategię do zmieniających się warunków działania. Natomiast perspektywa zagrożeń, wynikających z otwarcia rynku usług gazowniczych w Polsce stawiać będzie GAZ-SYSTEM przed wyzwaniem właściwego wykorzystania nadarzającej się szansy zapewnienia liczącego się partnera na konkurencyjnym rynku gazu jak i gwaranta umożliwienia jego rozwinięcie się do pożądanego modelu.
Dziękuję za uwagę andrzej.osiadacz@is.pw.edu.pl