BIOETYKA Wykład 10 Etyczne problemy transplantologii. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Podobne dokumenty
BIOETYKA Wykład 9 Etyczne problemy transplantologii. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

BIOETYKA Wykład 11 Problemy etyczne związane z badaniami prenatalnymi.

Transplantacje narządów - co musimy wiedzieć, jak możemy pomóc?

MASZ DAR UZDRAWIANIA DRUGIE ŻYCIE

TRANSPLANTACJA KKK 2296,

TRANSPLANTACJA KKK 2296,

Co 5 dni w Polsce umiera jedna z osób oczekujących na przeszczepienie narządu. Umiera nie z powodu. powodu braku narządów do transplantacji

PRZESZCZEPY NARZĄDÓW

TRANSPLANTACJA MASZ DAR UZDRAWIANIA. I Ty możesz pomóc

Przeszczepianie narządów u człowieka podstawowe zagadnienia - Ostrołęka,

Akcja informacyjno-edukacyjna Drugie życie

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1)2)

Bioetyka teologiczna cz. 10

Uprawnienia związane z posiadaniem tytułu Zasłużony Dawca Przeszczepu

Warszawa, dnia 6 listopada 2012 r. Poz. 1215

Wykaz zastrzeżeń wniesionych w odniesieniu do aktu nr 164

Spis treści Rozdział I. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 30 marca 2010 r.

ZAKRES I ZASADY UDZIELANIA POZWOLEŃ MINISTRA ZDROWIA NA POBIERANIE, POZYSKIWANIE, PRZECHOWYWANIE I PRZESZCZEPIANIE NARZĄDÓW

ZOSTAŃ DAWCĄ SZPIKU KOSTNEGO! Wygraj dla kogoś ŻYCIE!

Karta Praw Pacjenta. Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskie (Dz.U z 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.)

Spis treści Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Wykaz orzecznictwa... Wykaz aktów prawnych... Wykaz pozostałych dokumentów... XIII XVII

KAMPANIA DRUGIE ŻYCIE

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku

NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE. Katowice, dnia 17 sierpnia 2010 r.

Narządy wymienne człowieka

BIOETYKA Wykład 10 Problemy etyczne związane z klonowaniem organizmów. Krzysztof Turlejski. Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Bunt nastolatka na sali operacyjnej czyli o sprzecznej woli rodziców i małoletnich pacjentów w zakresie leczenia

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE O DAWSTWIE SZPIKU

ZARZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji Poltransplant

XX lat transplantacji w Łodzi- korzyści ze współpracy.

USTAWA z dnia 26 października 1995 r. o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów

NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE O DAWSTWIE SZPIKU

Autoryzacja pobrania oraz pobieranie, a także możliwości wykorzystania pobranych komórek, tkanek i narządów w celach naukowych

Spis treści VII. Rozdział 1. Wprowadzenie do etyki. Rozdział 2. Zarys dziejów etyki lekarskiej. Rozdział 3. Prawa pacjenta

Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Brzesku

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu

Zakresy świadczeń. chirurgia naczyniowa - drugi poziom referencyjny. chirurgia szczękowo-twarzowa. dermatologia i wenerologia

Karta Praw Pacjenta Zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskie (Dz.U z 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 22 marca 2010 r.

Liczba godzin dydaktycznych w roku akademickim 2016/2017 semestr IX (zimowy):

Najważniejsze Informacje o dawstwie szpiku

W toku analizy przepisów prawa dotyczących autonomii pacjentów w zakresie leczenia

Warszawa, dnia 9 kwietnia 2014 r. Poz. 469 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA. z dnia 6 lutego 2014 r.

dkms.pl Fundacja DKMS, wrzesień 2016

Rozdział I. Pojęcie danych medycznych i zasady ich ochrony (Mariusz Jagielski)

USTAWOWE REJESTRY TRANSPLANTACYJNE

Spis treści Rozdział I. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Spis treści Rozdział I. Zasady sprawowania opieki zdrowotnej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Rozporządzenie Ministra Zdrowia 1) z dnia 4 grudnia 2009 r. w sprawie krajowej listy osób oczekujących na przeszczepienie

Stosunek Polaków do transplantologii

DBD organ donation. USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia r.

Dziennik Ustaw z 6 kwietnia 2010 Nr 54 poz. 330

KARTA EWIDENCYJNA CENTRALNEGO REJESTRU NIESPOKREWNIONYCH DAWCÓW SZPIKU I KRWI PĘPOWINOWEJ. (wypełnij dużymi literami) POLTRANSPLANT

REGULAMIN POWIATOWEGO KONKURSU NA TEMAT TRANSPLANTOLOGII MASZ DAR UZDRAWIANIA

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 12 marca 2010 r. w sprawie ośrodków dawców szpiku 2)

Prawa i obowiązki pacjenta

KTO ODDAJE KREW - OKAZUJE SERCE

USTAWA. z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów 1) Rozdział 1.

Imię i nazwisko matki: PESEL matki dziecka: Umowa nr:.. WYPEŁNIA MATKA:

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2013/2014

BIOETYKA Wykład 11 Etyczne skutki poznania genomu oraz możliwości jego wyboru albo modyfikacji.

NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie norm jakości i bezpieczeństwa narządów ludzkich do przeszczepów

USTAWA. z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów 1)2) (Dz. U. z dnia 6 września 2005 r.

USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów 1) Rozdział 1 Przepisy ogólne. Art. 1.

z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów 1)2) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1.

Spis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... O Autorach... Wprowadzenie...

Warszawa, dnia 2 czerwca 2015 r. Poz. 755 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA. z dnia 15 maja 2015 r.

USTAWA z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów 1)2) Opracowano na podstawie:

Skaczące geny: białko choroby Huntingtona atakuje przeszczepy mózgu Łatanie luk w mózgu

Kryteria i sposób stwierdzenia nieodwracalnego zatrzymania krążenia poprzedzającego pobranie narządów do przeszczepienia

Spis treści VII. Przedmowa... Wykaz skrótów...

Zafascynowany samą operacją, jak i związaną z nią atmosferą: specyficzny nastrój mający. właśnie robi się coś ważnego i niezwykłego.

Druk nr 3856 Warszawa, 31 marca 2005 r.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA LEKARZA

aspekty medyczne, prawne i organizacyjne

Warszawa, dnia 11 stycznia 2017 r. Poz. 63 OBWIESZCZENIE. z dnia 13 grudnia 2016 r.

Dz.U Nr 169 poz USTAWA. z dnia 1 lipca 2005 r. Rozdział 1. Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów 1)2) Rozdział 1

Norma ISO 9001/2008 w aspekcie akredytacji Ministerstwa

1 111 szans na nowe życie Fundacja DKMS podsumowuje 2017 rok

Kościółek Justyna Truszkowska Dominika Kl. II Ek

Pytania z zakresu ginekologii i opieki ginekologicznej

lipiec 2015 Fundacja DKMS Polska Najważniejsze informacje o dawstwie szpiku

Konin dn

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

POLSKA KARTA PRAW PACJENTA

Dz.U Nr 169 poz. 1411

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 29 lipca 2019 r. Poz. 1405

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016

koordynatorów regionalnych Poltransplantu Naczelna Rada Aptekarska.

Zasady alokacji i dystrybucji rogówek pobranych od zmarłych dawców

Informacja prasowa. Ruszył drugi cykl spotkań edukacyjnych dla chorych na szpiczaka mnogiego

w sprawie świadczeń wysokospecjalistycznych finansowanych z budŝetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt:

BIOETYKA Wykład 10 Etyczne problemy transplantologii. Krzysztof Turlejski Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Wykorzystanie narządów ludzkich do leczenia i badań Transfuzje krwi. Początkowe zastrzeżenia etyczne. Rozwój transplantologii Komórki HeLa do badań naukowych Przeszczepy szpiku kostnego Przeszczepy rogówki, nerek, serca wątroby od osób zmarłych Nielegalny handel narządami. Narządy osób straconych (Chiny). Kryminalne zabójstwa w Ameryce Południowej

Transfuzje krwi Pierwsze próby zastosowania transfuzji krwi zwierzęcej do leczenia zaburzeń nerwowych w XVII wieku (Francja). Zastrzeżenia etyczne i religijne. Krew jako siedlisko duszy. Zakazy państwowe, zakaz papieski: zaprzestano prób na 150 lat. Ponowne podjecie prób połowa XIX wieku. Rozpoczął je angielski położnik James Blundell. 1873 - F. Geselius, polski lekarz statystyka skutków transfuzji. Więcej niż połowa zabiegów zakończyła się śmiercią pacjenta. Ponowne zarzucenie metody. Wprowadzono dożylne infuzje soli fizjologicznej. 1900 - austriacki patolog Karl Landsteiner i niezależnie nieco później Polak Ludwik Hirszfeld odkryli istnienie grup krwi. Rozwój systemu transfuzji krwi w czasie I Wojny Światowej.

Dlaczego Świadkowie Jehowy nie zgadzają się na transfuzje krwi Świadkowie Jehowy - uważają się za chrześcijan, nie czczą jednak krzyża. Nie zgadzają się na transfuzje krwi - nawet wcześniej zgromadzonej krwi własnej - z przyczyn religijnych. Zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie można znaleźć nakazy powstrzymania się od spożywania krwi (Rodzaju 9:4; Kapłańska 17:10; Powtórzonego Prawa 12:23; Dzieje Apostolskie 15:28, 29). Według Biblii krew jest nośnikiem życia danego od Boga i należy tylko do Boga (Kapłańska 17:14). Nakaz wystrzeganie się przyjmowania krwi z szacunku do Boga Dawcy życia. Problemy medyczne z leczeniem Świadków Jehowy Postanowienie Sądu Najwyższego - III CK 155/05. Oświadczenia o odmowie leczenia w określony sposób jest dla lekarzy wiążące. Co w przypadku dzieci, za które wolę wyrażają rodzice?

Historia przeszczepów narządów u ludzi 1954 pierwsze przeszczepienie nerki od brata bliźniaka, USA 1966 pierwsze udane przeszczepienie nerki w Polsce 1967 pierwsze udane przeszczepienie wątroby, USA 1987 pierwsze przeszczepienie wątroby w Polsce 1967 pierwsze przeszczepienie serca (Christiaan Barnard Południowa Afryka) 1985 pierwsze udane przeszczepienie serca w Polsce 2005 pierwsze przeszczepienie fragmentu twarzy ze zwłok (Francja) 2010 pierwszy udany przeszczep całej twarzy, Hiszpania 2013 pierwsze całkowite przeszczepienie twarzy w Polsce

Stosunek religii do transplantacji Polska - profesor Bogusław Wolniewicz określa transplantacje jako formę współczesnego kanibalizmu. Kościół Katolicki początkowo stanowisko ostrożne i zastrzeżenia. Zmienił to Jan Paweł II. Nazwał ofiarowanie organu do transplantacji autentycznym aktem miłości. Inne kościoły chrześcijańskie - obecnie powszechne poparcie. Świadkowie Jehowy do osobistej decyzji wiernego, z wyjątkiem użycia krwi do transfuzji. Judaizm większość odłamów poparcie; niektóre podnoszą problem integralności ciała ludzkiego po zmartwychwstaniu. Islam. Sunnici zasada godności ludzkiej. Nie wolno handlować organami, pobierać organów od straconych skazanych. Szyici warunkowo; organy muzułmanów tylko dla muzułmanów. Buddyści poparcie, troska o możliwe nadużycia

Polskie uregulowanie prawne transplantacji Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów Narządy od zmarłego - zasada zgody domniemanej Nie ma konieczności powiadomienia rodziny lub bliskich Możliwość wyrażenia sprzeciwu na piśmie lub wobec dwóch świadków. Rejestr sprzeciwów formalnych. Narządy od żywych w zasadzie tylko dla krewnych, bliskich Zakaz handlu organami i ogłaszania się dawców Bardziej liberalne przepisy dawstwa szpiku kostnego i innych regenerujących się tkanek

Problemy etyczne wykorzystania narządów ludzkich do leczenia Stały deficyt narządów do transplantacji Wysokie zyski ze sprzedaży narzadów Przeszczepy szpiku kostnego liberalne prawo. Przeszczepy rogówki, nerek, serca wątroby od osób zmarłych w wypadkach. Problem stwierdzenia śmierci klinicznej. Nielegalny handel narządami dla zysku dawcy. Państwowy handel narządami osób straconych (Chiny, Państwo Islamskie). Kryminalne zabójstwa w Ameryce Południowej i innych regionach świata.

Komórki HeLa HeLa linia komórkowa wywodząca się z komórek raka szyjki macicy, pobranych od 31-letniej Henrietty Lacks, afroamerykanki z Baltimore, bez jej zgody i przekazanych George'owi Geyowi, dyrektorowi centrum badań nad kulturami tkankowymi na Universytecie Johnsa Hopkinsa. Chora zmarła w 1951 roku. Hodowane są w wielu laboratoriach nieprzerwanie od momentu pobrania. Kariotyp linii jest zróżnicowany. Obecnie całkowita masa komórek HeLa znacznie przekracza wagę chorej, od której pobrano próbkę. Linia komórkowa HeLa służy do badań biologii komórek nowotworowych. Komórki różnią się znacznie od prawidłowych komórek nabłonkowych szyjki macicy. Uległy one transformacji nowotworowej na skutek zakażenia wirusem brodawczaka (HPV 18). Linia charakteryzuje się wybitnie szybkim wzrostem, przewyższającym inne linie komórek nowotworowych. Komórki HeLa uważane są za nieśmiertelne, ponieważ są zdolne do nieskończenie wielu podziałów mitotycznych. Ujawniono pełną sekwencję genomu komórek He-La, czyli Henrietty Lacks. Protest rodziny

Wykorzystywanie komórek i narządów płodowych pochodzących z aborcji Kliniki organizacji Planned Parenthood w USA osiągały wielkie zyski sprzedając organy płodów poddanych aborcji do celów badań naukowych i produkcji komórek macierzystych. Wywołało to w roku 2013 wielki skandal. Organizacja ta powstała z przekształcenia Towarzystwa Eugenicznego Aborcji dokonywano głównie u kobiet afroamerykanskich i latynoskich. Oskarżenia o rasizm. Przeprowadzano aborcje nawet w 4-5 miesiącu ciąży.

Terapeutyczne i naukowe zastosowania komórek płodowych Wykorzystywanie komórek macierzystych z krwi pępowinowej Ludzkie łożyska są wykorzystywane w kosmetyce Czy wolno wykorzystywać komórki i tkanki samoistnie poronionych płodów do celów terapeutycznych? Czy wolno poddawać badaniom naukowym samoistnie poronione płody? Hodować komórki z nich pobrane? USA 2016 - komórki płodowego układu nerwowego są eksperymentalnie używane do leczenia chorób neurodegeneracyjnych (choroba Parkinsona). Potrzeba komórek z 6 płodów dla jednego pacjenta. Pobranie za zgodą matki.

Wiemy i możemy coraz więcej W ciągu ostatnich 150 lat stworzono współczesną wiedzę w dziedzinie transplantacji tkanek i narządów. Możliwe jest obecnie to, co wcześniej było czystą fantazją. Brak możliwości powodował brak refleksji etycznej. W tej chwili gwałtowne przyspieszenie techniczne, brak wypracowanych zasad etycznych. Zmiany stosunku. Nie nadążanie prawa.

Pytanie Omów problemy etyczne związane z rozwojem transplantologii.