Kościółek Justyna Truszkowska Dominika Kl. II Ek

Transkrypt

1 Kościółek Justyna Truszkowska Dominika Kl. II Ek

2 CZYM JEST RAK KRWI? Rak krwi - nowotwór, który atakuje system krwionośny oraz samą krew, szpik kostny i układ limfatyczny. Rozróżniamy wiele rodzajów raka krwi, w tym białaczkę. Na całym świecie co 4 minuty zostaje u kogoś zdiagnozowany rak krwi, a co 10 minut odbiera on komuś życie. W przypadku, gdy nie pomagają konwencjonalne metody, takie jak chemioterapia czy naświetlanie, jedynym wyjściem pozostaje przeszczepienie komórek macierzystych.

3

4 BIAŁACZKA Zbiorcze pojęcie dla szeregu schorzeń złośliwych, wskazujących na chorobowo podwyższone tempo rozmnażania się niedojrzałych i tym samym niezdolnych do funkcjonowania białych krwinek. Choroba objawia się zwykle w wyniku wyparcia normalnego (zdrowego) układu krwiotwórczego. Objawy obejmują niedokrwistość, krwawienia, infekcje oraz powiększenie i niewydolność objętych białaczką narządów.

5 CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE Złośliwa choroba układu chłonnego połączona z obrzmieniem węzłów chłonnych i ewentualnym powiększeniem śledziony, wątroby, a także zajęciem szpiku. Chłoniaki złośliwe dzieli się na dwie duże grupy chorób: chłoniaki Hodgkina (limfogranulomatoza) oraz chłoniaki nie-hodgkinowskie (NHL non Hodgkin lymphoma). Grupa NHL obejmuje obecnie ponad 70 rodzajów chłoniaków.

6 RAK KRWI W POLSCE W Polsce co godzinę ktoś dowiaduje się, że ma białaczkę, czyli nowotwór krwi. Tę diagnozę słyszą rodzice małych dzieci, młodzież, dorośli. Bez względu na wiek każdy może zachorować. Na szczęście każdy może też pomóc. Dla wielu chorych jedyną szansą na życie jest przeszczepienie szpiku lub komórek macierzystych od niespokrewnionego Dawcy.

7 ZOSTAN DAWCĄ Prawdopodobieństwo znalezienia odpowiedniego Dawcy wynosi 1: To właśnie sprawia, że poszukiwania są tak trudne. Im więcej zarejestrowanych potencjalnych Dawców, tym większa szansa na znalezienie genetycznego bliźniaka. Tylko jedna trzecia Pacjentów potrzebujących przeszczepienia znajduje zgodnego Dawcę w rodzinie. Pozostałym szansę na życie mogą dać tylko Dawcy niespokrewnieni. Aby mogło dojść do przeszczepienia, cechy tkanki Pacjenta i Dawcy muszą wykazywać niemalże 100-procentową zgodność. Rejestracja i przebadanie jednego potencjalnego Dawcy to koszt 250 PLN. Fundacja pokrywa te koszty dzięki darowiznom od osób indywidualnych i firm. Będziemy wdzięczni za każde, nawet najmniejsze wsparcie.

8 ABY ZOSTAĆ HONOROWYM DAWCĄ SZPIKU NALEŻY być zdrową osobą w wieku od 18 do 50 lat, która nie chorowała na nowotwory, choroby hematologiczne, choroby immunologiczne, nie jest nosicielem wirusa HIV, HBS, HCV (żółtaczki typu B i C); zgłosić się do Krajowego Banku Dawców Szpiku - ul. Grabiszyńska 105, Wrocław, wejście C, pokój 44 (od poniedziałku do piątku w godzinach od 7.30 do 15.00) oddać próbki krwi i wypełnić ankietę dla Honorowego Dawcy Szpiku. Wynik badania zostanie wprowadzony do komputera i od tego momentu będziesz brany pod uwagę podczas poszukiwania dawcy dla chorych, którzy nie mają zgodnego dawcy rodzinnego.

9 POBRANIE SZPIKU Zwykle pobiera się od 15 do 25 mililitrów szpiku kostnego na kilogram masy ciała dawcy. Faktycznie pobrana objętość zależy od wagi biorcy, optymalnej liczby komórek hematopoetycznych, którą należy przeszczepić, wagi dawcy oraz ewentualnej dalszej potrzeby przetwarzania szpiku po pobraniu. Optymalna liczba komórek niezbędna do transplantacji to około komórek szpiku na kilogram wagi biorcy. Liczba pobranych komórek jest sprawdzana kilkakrotnie w czasie zabiegu pobrania szpiku. Końcowa objętość pobranego szpiku zależy więc od jego komórkowości i wagi biorcy. Z drugiej strony nie można pobrać więcej niż 25 ml szpiku na kilogram wagi dawcy - i to jest górne ograniczenie objętości pobranego szpiku.

10 DOBORY DAWCÓW SZPIKU KOSTNEGO Podstawowe kryteria dyskwalifikujące dawcę: * zakażenie wirusem HIV (lub przynależność do grupy zwiększonego ryzyka zakażenia tym wirusem) * obecność antygenu HBs, przeciwciał anty HCV przy obecności HCV RNA (obecność przeciwciał HBc oraz przebyte zakażenie wirusem typu A są akceptowalne) * aktywna gruźlica w okresie minionych 5 lat * cukrzyca - jeśli wymaga podawania leków p/cukrzycowych * aktywna astma wymagająca podawania leków (jeśli kandydat nie miał napadu astmy przez ostatnie 5 lat i nie pobiera leków to może być zakwalifikowany) * przebyty zawał serca, zabiegi naczyniowe na sercu (pomostowanie) i inne schorzenia wymagające ciągłego podawania leków (wypadanie płatka zastawki dwudzielnej, zaburzenia rytmu nie wymagające leczenia są akceptowalne) * epilepsja (jeżeli pacjent pobiera leki p/padaczkowe i w ciągu minionego roku nie wystąpił więcej niż jeden napad to dawca może być zakwalifikowany) * nadciśnienie - jeżeli jest utrzymywane na prawidłowym poziomie przez leki to kandydat może być zaakceptowany) * stosowanie leków hormonalnych ( konsultacja z lekarzem Poradni Przeszczepowej) * ciąża - ciąża i laktacja bezwzględnie dyskwalifikuje dawcę (czasowo) * łuszczyca> * tatuaż (jeżeli upłynął co najmniej rok od jego wykonania, tatuaż nie jest przeciwwskazaniem)

11 PRZESZCZEPIANIE SZPIKU Od 1987 r. potencjalni, niespokrewnieni dawcy ze Światowych Rejestrów uratowali życie ponad 8000 chorych. W 1997 r w USA wykonano 1200 przeszczepów od dawców niespokrewnionych wyszukanych z grupy ponad 3 milionów zarejestrowanych dawców. W tym samym roku w Polsce wykonano tylko 2 przeszczepy od dawców niespokrewnionych znalezionych w rejestrach zagranicznych. W 2000 r. w Polsce wykonano 44 przeszczepy allogeniczne szpiku pozyskanego tylko w jednym przypadku od dawcy krajowego. Co roku od sześciu do dziewięciu osób zapada na białaczki choroby nowotworowe krwi. Dzięki postępowi w transplantologii większość tych chorych może być wyleczona, jeżeli znajdziemy dla nich ofiarnych ochotników niespokrewnionych dawców szpiku.

12 RODZAJE TRANSPLANTACJI

13 WSKAZANIA DO PRZESZCZEPIENIA KOMÓREK MACIERZYSTYCH Zgodnie z wytycznymi Europejskiej Grupy Przeszczepiania Szpiku do przeszczepienia komórek macierzystych (pochodzenia auto- lub allogenicznego) są kwalifikowani chorzy z następującymi rozpoznaniami: Ostre białaczki Przewlekła białaczka szpikowa i inne zespoły mieloproliferacyjne Zespoły mielodysplastyczne Chłoniaki Ziarnica złośliwa Anemie: - Anemia Fanconiego - Anemia aplastyczna - Nocna napadowa hemoglobinuria Wrodzone niedobory odpornościowe i choroby metaboliczne Ciężkie schorzenia autoimmunologiczne Guzy lite: - Drobnokomórkowy rak płuca (SCLC) - Rak jajnika - Rak jadra - Rak sutka

14 BIBLIOGRAFIA