Przedmioowy sysem oceniania z fizyki 1. Każdy uczeń uczesniczący sysemaycznie w lekcjach orzyma w ciągu semesru co najmniej 3 oceny z różnych form akywności. 2. Uczeń ma obowiązek posiadać na lekcji podręcznik, zeszy, przybory do rysowania (ołówek, linijka) i kalkulaor. 3. Ocenie podlegać będą: a) sprawdziany pisemne kończące dział (3 w ciągu roku przy jednej godzinie w ygodniu i 6 w ciągu roku przy dwóch godzinach w ygodniu). sprawdzian zapowiadany będzie z ygodniowym wyprzedzeniem, każdy uczeń ma obowiązek napisania sprawdzianu, w przypadku nieobecności uczeń ma obowiązek napisać sprawdzian w innym erminie, w czasie nie dłuższym niż dwa ygodnie (w wyjąkowych syuacjach np. dłuższa absencja w szkole czas en może być wydłużony), w przypadku nie dorzymania erminu i nie zaliczenia sprawdzianu uczeń orzymuje za ę parię maeriału ocenę niedosaeczną, każdy uczeń, kóry orzymał ocenę niedosaeczna zobowiązany jes do powórnego napisania sprawdzianu, poprawić sprawdzian może również uczeń, kóry w pierwszym erminie orzymał ocenę pozyywną od dopuszczającej do dobrej) w czasie dwóch ygodni od podania wyników, zaliczenie i poprawa sprawdzianu może odbywać się po lekcjach w czasie zajęć konsulacyjnych, uczeń ma prawo ylko raz poprawiać sprawdzian, ocena z poprawy jes wpisywana do dziennika jako kolejna z ocen, sprawdziany oceniane są według zasady, kórą przedsawia abela: Procenowy przedział Ocena uzyskanych punków (%) 0-29 niedosaeczny 30-49 dopuszczający 50-69 dosaeczny 70-84 dobry 85-94 bardzo dobry 95-100 celujący b) karkówki obejmujące maksymalnie maeriał rzech lekcji. karkówki mogą być nie zapowiadane, uczeń nie może poprawiać ocen z karkówek, w przypadku nieobecności uczeń powinien pisać karkówkę w innym erminie (w czasie nie dłuższym niż ydzień), w przypadku nieobecności ucznia dopuszcza się nie zaliczenie jednej karkówki w semesrze. c) odpowiedź usna samodzielność wypowiedzi, wyczerpanie emau, sosowanie języka fizycznego, umiejęność formułowania myśli, hipoez, praw.
d) zadania domowe obowiązkowe (za brak zadania domowego uznaje się również brak zeszy) oceniana jes poprawność i samodzielność wykonania, zadania domowe może być sprawdzane w formie karkówki. e) zadania domowe nieobowiązkowe w przypadku, gdy uczniowi nie odpowiada ocena może on prosić o nie wpisywanie jej do dziennika. f) praca na lekcji samodzielna lub w grupach (doświadczenia, kary pracy) g) akywność ucznia podczas lekcji akywność jes nagradzana znakiem +, za 4 znaki + uczeń orzymuje ocenę bardzo dobrą, na koniec semesru uczeń może prosić o wpisanie oceny dobrej za rzy znaki +, dosaecznej za dwa znaki +, dopuszczającej za jeden + lub może plusy przenieść na drugi semesr, uczeń może uzyskać znak za brak zeszyu, podręcznika, koniecznych przyrządów (zapowiedzianych wcześniej) podczas lekcji, za rzy znaki uczeń orzymuje ocenę niedosaeczną. h) praca dodakowa (refera, plaka, model ip.) 4. Uczeń ma prawo zgłosić (bez konsekwencji) nieprzygoowanie do lekcji (brak zadania domowego, nieprzygoowanie do odpowiedzi lub karkówki niezapowiedzianej) 1 raz w semesrze przy 1 godzinie w ygodniu lub 2 razy w semesrze przy 2 godzinach w ygodniu. Nieprzygoowanie należy zgłaszać na począku lekcji. Brak zgłoszenia nieprzygoowania skukuje oceną niedosaeczną. W przypadku ucznia, kóry sysemaycznie uczęszczał na lekcji i nie skorzysał z możliwości zgłoszenia nieprzygoowania, możliwość a przechodzi na drugi semesr. 5. Ocena semesralna i roczna Podsawą wysawienia oceny semesralnej i rocznej nie jes średnia arymeyczna ocen cząskowych. Wysawiając ocenę nauczyciel zwraca uwagę na wagę ocen cząskowych. Największą wagę mają oceny ze sprawdzianów, niższą z karkówek, odpowiedzi, akywności, pracy na lekcji i zadań domowych. Ogólne kryeria oceniania Ocenę celującą orzymuje uczeń, kóry: Posiada wiadomości i umiejęności wykraczające poza program nauczania, Porafi sosować wiadomości w syuacjach nieypowych (problemowych), urnie formułować problemy i dokonuje analizy lub synezy nowych zjawisk, umie rozwiązywać problemy w sposób nieypowy, osiąga sukcesy na konkursach pozaszkolnych. Ocenę bardzo dobrą orzymuje uczeń, kóry: W pełnym zakresie opanował wiadomości i umiejęności programowe, zdobyą wiedzę porafi zasosować w nowych syuacjach, jes samodzielny - korzysa z różnych źródeł wiedzy, porafi zaplanować i przeprowadzić doświadczenia fizyczne, rozwiązuje samodzielnie zadania rachunkowe i problemowe. Ocenę dobrą orzymuje uczeń, kóry: Opanował w dużym zakresie wiadomości określone programem nauczania, poprawnie sosuje wiadomości do rozwiązywania ypowych zadań lub problemów, porafi wykonać doświadczenie z fizyki, rozwiązać prose zadanie lub problem.
Ocenę dosaeczną orzymuje uczeń, kóry: Opanował w podsawowym zakresie wiadomości i umiejęności określone programem, porafi zasosować wiadomości do rozwiązywania zadań z pomocą nauczyciela, porafi wykonać pose doświadczenie fizyczne z pomocą nauczyciela, zna podsawowe wzory i jednoski wielkości fizycznych. Ocenę dopuszczającą orzymuje uczeń, kóry: Ma braki w wiadomościach i umiejęnościach określonych programem, a braki e nie przekreślają możliwości dalszego kszałcenia, zna podsawowe prawa i wielkości fizyczne, porafi z pomocą nauczyciela wykonać prose doświadczenia fizyczne. Ocenę niedosaeczną orzymuje uczeń, kóry: Nie opanował ych wiadomości i umiejęności, kóre są konieczne do dalszego kszałcenia, nie porafi rozwiązywać zadań eoreycznych lub prakycznych o elemenarnym sopniu rudności, nawe z pomocą nauczyciela, nie zna podsawowych praw, pojęć i wielkości fizycznych. Klasa I Dział I: Wykonujemy pomiary Szczegółowe kryeria oceniania wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i masę wymienia jednoski mierzonych wielkości podaje zakres pomiarowy przyrządu podaje dokładność przyrządu mierzy warość siły w niuonach za pomocą siłomierza wykazuje doświadczalnie, że warość siły ciężkości jes wpros proporcjonalna do masy ciała odczyuje gęsość subsancji z abeli wyznacza doświadczalnie gęsość ciała sałego o regularnych kszałach mierzy objęość ciał o nieregularnych kszałach za pomocą menzurki wykazuje, że skuek nacisku na podłoże ciała o ciężarze F r c zależy od wielkości powierzchni zeknięcia ciała z podłożem podaje jednoskę ciśnienia i jej wielokroności na podsawie wyników zgromadzonych w abeli sporządza wykres zależności jednej wielkości fizycznej od drugiej Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) Uczeń spełnia wymagania na dopuszczający oraz: oblicza warość najbardziej zbliżoną do rzeczywisej warości mierzonej wielkości jako średnią arymeyczną wyników przelicza jednoski długości, czasu i masy
oblicza warość ciężaru posługując się wzorem Fc = mg uzasadnia porzebę wprowadzenia siły jako wielkości wekorowej wyznacza doświadczalnie gęsość cieczy oblicza gęsość subsancji ze związku m r = V szacuje niepewności pomiarowe przy pomiarach masy i objęości oblicza ciśnienie za pomocą wzoru p = podaje jednoskę ciśnienia i jej wielokroności przelicza jednoski ciśnienia F S Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) wyjaśnia na przykładach przyczyny wysępowania niepewności pomiarowych zapisuje różnice między warością końcową i począkowa wielkości fizycznej (np. l podaje cechy wielkości wekorowej przekszałca wzór Fc = mg i oblicza masę ciała, znając warość jego ciężaru rysuje wekor obrazujący siłę o zadanej warości (przyjmując odpowiednią jednoskę) przekszałca wzór przekszałca wzór m V F S r = i oblicza każdą z wielkości fizycznych w ym wzorze p = i oblicza każdą z wielkości wysępujących w ym wzorze opisuje zależność ciśnienia amosferycznego od wysokości nad poziomem morza wykazuje, że jeśli dwie wielkości są do siebie wpros proporcjonalne, o wykres zależności jednej od drugiej jes półprosą wychodzącą z począku układu osi Wymagania na oceną bardzo dobry i celującą (dopełniające) wyjaśnia, co o znaczy wyzerować przyrząd pomiarowy, wyjaśnia pojęcie szacowania warości wielkości fizycznej rysuje wekor obrazujący siłę o zadanej warości (przyjmując odpowiednią jednoskę) zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do dwóch cyfr znaczących rozpoznaje w swoim ooczeniu zjawiska, w kórych isoną rolę odgrywa ciśnienie amosferyczne i urządzenia, do działania, kórych jes ono niezbędne wyznacza doświadczalnie ciśnienie amosferyczne za pomocą srzykawki i siłomierza wyciąga wnioski o warościach wielkości fizycznych na podsawie kąa nachylenia wykresu do osi poziomej Dział II: Niekóre właściwości fizyczne ciał Wymagania na oceną dopuszczająca (konieczne) wymienia sany skupienia ciał i podaje ich przykłady podaje przykłady ciał kruchych, sprężysych i plasycznych opisuje sałość objęości i nieściśliwość cieczy wymienia i opisuje zmiany sanów skupienia ciał podaje przykłady opnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania podaje przykłady rozszerzalności emperaurowej ciał sałych, cieczy i gazów D )
Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) podaje przykłady opnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania, sublimacji i resublimacji wykazuje doświadczalnie ściśliwość gazów odróżnia wodę w sanie gazowym (jako niewidoczną) od mgły i chmur podaje emperaury krzepnięcia wrzenia wody odczyuje z abeli emperaury opnienia i wrzenia podaje przykłady rozszerzalności emperaurowej w życiu codziennym i echnice opisuje anomalną rozszerzalność wody i jej znaczenie w przyrodzie opisuje zachowanie aśmy bimealicznej przy jej ogrzewaniu Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) wykazuje doświadczalnie zachowanie objęości ciała sałego przy zmianie jego kszału opisuje zależność emperaury wrzenia od ciśnienia opisuje zależność szybkości parowania od emperaury za pomocą symboli D l i D lub D V i D zapisuje fak, że przyros długości druów lub objęości cieczy jes wpros proporcjonalny do przyrosu emperaury wyjaśnia zachowanie aśmy bimealicznej podczas jej ogrzewania Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą(dopełniające) opisuje właściwości plazmy podaje przykłady zmian właściwości ciał spowodowanych zmianą emperaury i skuki spowodowane przez ę zmianę wyjaśnia przyczyny skraplania pary wodnej zawarej w powierzu, np. na okularach, szklankach i powierdza o doświadczalnie wykazuje doświadczalnie zmiany objęości ciał podczas krzepnięcia wymienia zasosowania prakyczne aśmy bimealicznej wykorzysuje do obliczeń prosą proporcjonalność przyrosu długości do przyrosu emperaur Dział III: Cząseczkowa budowa ciał opisuje doświadczenie uzasadniające hipoezę o cząseczkowej budowie ciał opisuje zjawisko dyfuzji podaje przyczyny ego, że ciała sałe i ciecze nie rozpadają się na oddzielne cząseczki podaje przykłady aomów i cząseczek podaje przykłady pierwiasków i związków chemicznych opisuje różnice w budowie ciał sałych, cieczy i gazów wyjaśnia, dlaczego na wewnęrzne ściany zbiornika gaz wywiera parcie podaje przykłady sposobów, kórymi można zmienić ciśnienie gazu w zamknięym zbiorniku Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe)
na wybranym przykładzie opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego, demonsrując odpowiednie doświadczenie wyjaśnia rolę mydła i deergenów podaje przykłady sposobów, kórymi można zmienić ciśnienie gazu w zamknięym zbiorniku opisuje różnice w budowie ciał sałych, cieczy i gazów przelicza emperaurę wyrażoną w skali Celsjusza na ę samą emperaurę w skali Kelvina i na odwró Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) opisuje związek średniej szybkości cząseczek gazu lub cieczy z jego emperaurą wykazuje doświadczalnie zależność szybkości dyfuzji od emperaury podaje przykłady działania sił spójności i sił przylegania wyjaśnia zjawisko menisku wklęsłego i włoskowaości wyjaśnia pojęcia: aomu, cząseczki, pierwiaska i związku chemicznego wymienia i objaśnia sposoby zwiększania ciśnienia gazu w zamknięym zbiorniku Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) objaśnia, co o znaczy, że ciało sałe ma budowę krysaliczną doświadczalnie szacuje średnicę cząseczki oleju podaje przykłady wykorzysania zjawiska włoskowaości w przyrodzie uzasadnia wprowadzenie skali Kelvina Dział IV: Jak opisujemy ruch? opisuje ruch ciała w podanym układzie odniesienia klasyfikuje ruchy ze względu na kszał oru rozróżnia pojęcia or ruchu i droga wymienia cechy charakeryzujące ruch prosoliniowy jednosajny na podsawie różnych wykresów s ( ) odczyuje drogę przebywaną przez ciało w różnych odsępach czasu s zapisuje wzór u= i nazywa wysępujące w nim wielkości oblicza średnią warość prędkości śr u = s wyznacza doświadczalnie średnią warość prędkości biegu lub pływania lub jazdy na rowerze podaje przykłady ruchu przyspieszonego i opóźnionego opisuje ruch jednosajnie przyspieszony z wykresu zależności ( ) odsępach czasu u odczyuje przyrosy szybkości w określonych jednakowych u- u 0 podaje wzór na warość przyspieszenia a = podaje jednoski przyspieszenia
Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) oblicza drogę przebyą przez ciało na podsawie wykresu zależności u ( ) s oblicza warość prędkości ze wzoru u= warość prędkości w km/h wyraża w m/s i na odwró uzasadnia porzebę wprowadzenia do opisu ruchu wielkości wekorowej prędkości na przykładzie wymienia cechy prędkości, jako wielkości wekorowej planuje czas podróży na podsawie mapy i oszacowanej średniej szybkości pojazdu odróżnia średnią warość prędkości od chwilowej warości prędkości posługuje się pojęciem warości przyspieszenia do opisu ruchu jednosajnie przyspieszonego podaje warość przyspieszenia ziemskiego Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) obiera układ odniesienia i opisuje ruch w ym układzie wyjaśnia, co o znaczy, że spoczynek i ruch są względne opisuje położenie ciała za pomocą współrzędnej x oblicza przebyą przez ciało drogę jako s = x2 - x1 = D x doświadczalnie bada ruch jednosajny prosoliniowy i formułuje wniosek s ~ sporządza wykres zależności s ( ) na podsawie wyników doświadczenia zgromadzonych w abeli sporządza wykres zależności u ( ) na podsawie danych z abeli podaje inerpreację fizyczną pojęcia szybkości opisuje ruch prosoliniowy jednosajny używając pojęcia prędkości rysuje wekor obrazujący prędkość o zadanej warości (przyjmując odpowiednią jednoskę) wykonuje zadania obliczeniowe, posługując się średnią warością prędkości opisuje jakościowo ruch opóźniony Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) sporządza wykres zależności u ( ) dla ruchu jednosajnie przyspieszonego rysuje wekor obrazujący prędkość o zadanej warości (przyjmując odpowiednią jednoskę) przekszałca wzór s u- u u= i oblicza każdą z wysępujących w nim wielkości 0 przekszałca wzór a = i oblicza każdą wielkość z ego wzoru sporządza wykres zależności a ( ) dla ruchu jednosajnie przyspieszonego podaje inerpreację fizyczną pojęcia przyspieszenia Klasa II Dział V: Siły w przyrodzie wymienia różne rodzaje oddziaływania ciał
na przykładach rozpoznaje oddziaływania bezpośrednie i na odległość podaje przykład dwóch sił równoważących się oblicza warość i określa zwro wypadkowej dwóch sił działających na ciało wzdłuż jednej prosej o zwroach zgodnych i przeciwnych na prosych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły równoważące się zna rzecia zasadę dynamiki podaje przykłady, w kórych na ciała poruszające się w powierzu działa siła oporu powierza wymienia niekóre sposoby zmniejszania i zwiększania arcia wie, ze ciśnienie cieczy jes ym większe im większa jes wysokość słupa cieczy wyznacza doświadczalnie warość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy opisuje ruch ciała pod działaniem sałej siły wypadkowej zwróconej ak samo jak prędkość Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) wykazuje na przykładach, że oddziaływania są wzajemne na przykładach rozpoznaje sayczne i dynamiczne skuki oddziaływań analizuje zachowanie się ciał na podsawie pierwszej zasady dynamiki podaje przykłady wysępowania sił sprężysości w ooczeniu wymienia siły działające na ciężarek wiszący na sprężynie wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania mają jednakowe warości, en sam kierunek, przeciwne zwroy i różne punky przyłożenia podaje przykłady świadczące o ym, że warość siły oporu powierza wzrasa wraz ze wzrosem szybkości ciała wykazuje doświadczalnie, że siły arcia wysępujące przy oczeniu mają mniejsze warości niż przy przesuwaniu jednego ciała po drugim podaje przykłady pożyecznych i szkodliwych skuków działania sił arcia wykorzysuje ciężar cieczy do uzasadnienia zależności ciśnienia cieczy na dnie zbiornika od wysokości słupa cieczy opisuje prakyczne skuki wysępowania ciśnienia hydrosaycznego podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika podaje przykłady wykorzysania prawa Pascala podaje warunek pływania i onięcia ciała zanurzonego w cieczy zapisuje wzorem drugą zasadę dynamiki i odczyuje en zapis Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) podaje przykłady układu ciał wzajemnie oddziałujących i wskazuje siły wewnęrzne i zewnęrzne w ym układzie podaje przykład kilku sił działających wzdłuż jednej prosej i równoważących się opisuje doświadczenie powierdzające pierwszą zasadę dynamiki na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je i podaje cechy ych sił podaje przyczyny wysępowania sił arcia oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia p = r gh podaje wzór na warość siły wyporu i wykorzysuje go do wykonywania obliczeń oblicza każdą z wielkości we wzorze F = ma
ć kg mö ç 1 N=1 č s ř podaje wymiar 1 niuona 2 Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) oblicza warość i określa zwro wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prosej o zwroach zgodnych i przeciwnych wyjaśnia, że w skuek rozciągania lub ściskania ciała pojawiają się w nim siły dążące do przywrócenia począkowych rozmiarów i kszałów, czyli siły sprężysości opisuje zjawisko odrzuu wykazuje doświadczalnie, że warość siły arcia kineycznego nie zależy od pola powierzchni syku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju powierzchni ciał rących o siebie i warości siły dociskającej e ciała do siebie wykorzysuje wzór na ciśnienie hydrosayczne w zadaniach obliczeniowych objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego wyjaśnia pochodzenie siły nośnej i zasadę unoszenia się samolou przez porównanie wzorów F = ma i Fc = mg uzasadnia, że współczynnik g o warość przyspieszenia, z jakim spadają ciała wyjaśnia, co o znaczy, że ciało jes w sanie nieważkości Dział VI: Praca, moc, energia mechaniczna podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym podaje warunki konieczne do ego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca oblicza pracę ze wzoru W = Fs podaje jednoskę pracy (1 J) wyjaśnia, co o znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą podaje przykłady urządzeń pracujących z różną mocą oblicza moc na podsawie wzoru W P = podaje jednoski mocy podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzysywania wyjaśnia, co o znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną podaje przykłady ciał posiadających energię poencjalną ciężkości i energię kineyczną opisuje zasadę działania dźwigni dwusronnej podaje warunek równowagi dźwigni dwusronnej Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) sporządza wykres zależności W ( s) oraz F ( s ), odczyuje i oblicza pracę na podsawie ych wykresów przelicza jednoski pracy i mocy wymienia czynności, kóre należy wykonać, by zmienić energię poencjalną ciała podaje przykłady przemiany energii poencjalnej w kineyczną i na odwró, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni dwusronnej, linijki i ciała o znanej masie
Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) wyraża jednoskę pracy 1 kg m 1 J= 2 s 2 podaje ograniczenia sosowalności wzoru W = Fs objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnęrznych w układzie i zewnęrznych spoza układu wyjaśnia i zapisuje związek D E = W z oblicza energię poencjalną ciężkości ze wzoru i E = mgh kineyczną ze wzoru Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) oblicza każdą z wielkości we wzorze W = Fs oblicza każdą z wielkości ze wzoru W P = mu E = 2 oblicza moc na podsawie wykresu zależności W ( ) sosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrou wyjaśnia, w jaki sposób maszyny prose uławiają nam wykonywanie pracy 2 Dział VII: Przemiany energii w zjawiskach cieplnych wymienia składniki energii wewnęrznej podaje przykłady, w kórych na skuek wykonania pracy wzrosła energia wewnęrzna ciała opisuje przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej emperaurze do ciała o niższej emperaurze, nasępujący przy zeknięciu ych ciał podaje przykłady przewodników i izolaorów opisuje proporcjonalność ilości dosarczonego ciepła do masy ogrzewanego ciała i przyrosu jego emperaury odczyuje z abeli warości ciepła właściwego opisuje zjawisko opnienia (sałość emperaury, zmiany energii wewnęrznej opniejących ciał) opisuje proporcjonalność ilości dosarczanego ciepła w emperaurze opnienia do masy ciała, kóre chcemy sopić odczyuje z abeli emperaurę opnienia i ciepło opnienia analizuje (energeycznie) zjawisko parowania i wrzenia odczyuje z abeli emperaurę wrzenia i ciepło parowania Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) opisuje rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym podaje przykłady wysępowania konwekcji w przyrodzie
oblicza ciepło właściwe na podsawie wzoru c w Q = mdt opisuje zależność szybkości parowania od emperaury Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z arciem nie jes spełniona zasada zachowania energii mechanicznej formułuje jakościowo pierwszą zasadę ermodynamiki wyjaśnia zjawisko konwekcji na podsawie proporcjonalności Q ~ m, Q ~ D T definiuje ciepło właściwe subsancji wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego objaśnia, dlaczego podczas opnienia i krzepnięcia emperaura pozosaje sała, mimo zmiany energii wewnęrznej na podsawie proporcjonalności Q ~ m definiuje ciepło opnienia subsancji wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła opnienia doświadczalnie wyznacza ciepło opnienia lodu opisuje zależność emperaury wrzenia od zewnęrznego ciśnienia na podsawie proporcjonalności Q ~ m definiuje ciepło parowania wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła parowania Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) wyjaśnia, dlaczego przyros emperaury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnęrznej wykorzysując model budowy maerii, objaśnia zjawisko przewodzenia ciepła opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powierza w mieszkaniach oblicza każdą wielkość ze wzoru Q = cwmd T sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną wielkość opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy oblicza każdą wielkość ze wzoru oblicza każdą wielkość ze wzoru opisuje zasadę działania chłodziarki Q = mc Q = mc p Dział VIII: Drgania i fale sprężyse wskazuje w ooczeniu przykłady ciał wykonujących ruch drgający podaje znaczenie pojęć: położenie równowagi, wychylenie, ampliuda, okres, częsoliwość demonsruje falę poprzeczną i podłużną opisuje mechanizm wywarzania dźwięku w insrumenach muzycznych wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku wyjaśnia, co nazywamy ulradźwiękami i infradźwiękami
Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) opisuje ruch wahadła i ciężarka na sprężynie oraz analizuje przemiany energii w ych ruchach podaje różnice między ymi falami posługuje się pojęciami długości fali, szybkości rozchodzenia się fali, kierunku rozchodzenia się fali wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku podaje rząd wielkości szybkości fali dźwiękowej w powierzu Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) odczyuje ampliudę i okres z wykresu x ( ) dla drgającego ciała opisuje przykłady drgań łumionych i wymuszonych opisuje zjawisko izochronizmu wahadła sosuje wzory l = u T oraz u f l = do obliczeń opisuje doświadczalne badanie związku częsoliwości drgań źródła z wysokością dźwięku podaje cechy fali dźwiękowej (częsoliwość 16 Hz 20000 Hz, fala podłużna) opisuje wysępowanie w przyrodzie i zasosowania infradźwięków i ulradźwięków Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) wykorzysuje drugą zasadę dynamiki do opisu ruchu wahadła uzasadnia, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić w ciałach sałych, cieczach i gazach, a fale poprzeczne ylko w ciałach sałych opisuje mechanizm przekazywania drgań jednego punku ośrodka do drugiego w przypadku fali na napięej linie i fal dźwiękowych w powierzu Dział IX: O elekryczności saycznej opisuje budowę aomu i jego składniki elekryzuje ciało przez poarcie bada doświadczalnie oddziaływanie między ciałami naelekryzowanymi przez arcie i formułuje wnioski podaje przykłady przewodników i izolaorów elekryzuje ciało przez zeknięcie go z innym ciałem naelekryzowanym Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) wskazuje w ooczeniu zjawiska elekryzowania przez arcie opisuje budowę przewodników i izolaorów (rolę elekronów swobodnych) analizuje przepływ ładunków podczas elekryzowania przez doyk, sosując zasadę zachowania ładunku
Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) określa jednoskę ładunku (1 C) jako wielokroność ładunku elemenarnego wyjaśnia elekryzowanie przez arcie (analizuje przepływ elekronów) objaśnia pojęcie jon wyjaśnia, jak rozmieszczony jes, uzyskany na skuek naelekryzowania, ładunek w przewodniku, a jak w izolaorze opisuje mechanizm zobojęniania ciał naelekryzowanych (meali i dielekryków) Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) opisuje budowę krysaliczną soli kuchennej sosuje zasadę zachowania ładunku wyjaśniając zjawiska elekryzowania przez arcie i przez doyk wyjaśnia uziemianie ciał Dział X: Prąd elekryczny opisuje przepływ prądu w przewodnikach, jako ruch elekronów swobodnych wymienia źródła napięcia: ogniwo, akumulaor, prądnica buduje najprosszy obwód składający się z ogniwa, żarówki (lub opornika) i wyłącznika buduje najprosszy obwód prądu i mierzy naężenie prądu w ym obwodzie podaje jednoskę napięcia (1 V) podaje jednoskę naężenia prądu (1 A) buduje najprosszy obwód prądu i mierzy naężenie prądu w ym obwodzie podaje zależność wyrażoną przez prawo Ohma odczyuje dane z abliczki znamionowej odbiornika odczyuje zużyą energię elekryczną na liczniku podaje przykłady pracy wykonanej przez prąd elekryczny Wymagania na oceną dosaeczną (podsawowe) rysuje schema najprosszego obwodu, posługując się symbolami elemenów wchodzących w jego skład oblicza naężenie prądu ze wzoru q I = oblicza opór przewodnika na podsawie wzoru U R = I podaje jednoskę oporu buduje obwód elekryczny według podanego schemau mierzy naężenie prądu w różnych miejscach obwodu, w kórym odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle mierzy napięcie na odbiornikach wchodzących w skład obwodu, gdy odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle oblicza pracę prądu elekrycznego ze wzoru W = UI oblicza moc prądu ze wzoru P = UI podaje jednoski pracy oraz mocy prądu i przelicza je
wyznacza opór elekryczny żarówki (lub opornika) przez pomiar napięcia i naężenia prądu wyznacza moc żarówki Wymagania na oceną dobrą (rozszerzone) wskazuje kierunek przepływu elekronów w obwodzie i umowny kierunek prądu mierzy napięcie na żarówce (oporniku) objaśnia proporcjonalność q ~ oblicza każdą wielkość ze wzoru q I = wykazuje doświadczalnie proporcjonalność I ~ oblicza wszyskie wielkości ze wzoru U R = I U i definiuje opór elekryczny przewodnika wykazuje, że w łączeniu szeregowym naężenie prądu jes akie samo w każdym punkcie obwodu, a w łączeniu równoległym naężenia prądu w poszczególnych gałęziach sumują się wykazuje, że w łączeniu równoległym napięcia na każdym odbiorniku są akie same, a w łączeniu szeregowym sumują się opisuje przemiany energii elekrycznej w grzałce, silniku odkurzacza, żarówce wyjaśnia rolę bezpiecznika w obwodzie elekrycznym opisuje doświadczalne wyznaczanie oporu elekrycznego żarówki oraz jej mocy Wymagania na oceną bardzo dobrą i celującą (dopełniające) przelicza jednoski ładunku (1 C, 1 Ah, 1 As) na podsawie doświadczenia wnioskuje o sposobie łączenia odbiorników sieci domowej oblicza każdą z wielkości wysępujących we wzorach W 2 U R W = 2 W = I R = UI zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do rzech cyfr znaczących opisuje doświadczenie wyznaczania ciepła właściwego wody przy użyciu czajnika elekrycznego Klasa III Dział XI: O zjawiskach magneycznych Wymagania na ocenę dopuszczającą (konieczne) podaje nazwy biegunów magneycznych i opisuje oddziaływania między nimi opisuje sposób posługiwania się kompasem demonsruje działanie prądu w przewodniku na igłę magneyczną umieszczoną w pobliżu, w ym: zmiany kierunku wychylenia igły przy zmianie kierunku prądu oraz zależność wychylenia igły od pierwonego jej ułożenia względem przewodnika opisuje działanie elekromagnesu na znajdujące się w pobliżu przedmioy żelazne i magnesy objaśnia, jakie przemiany energii zachodzą w silniku elekrycznym podaje przykłady urządzeń z silnikiem wskazuje najprossze przykłady zasosowania fal elekromagneycznych
Wymagania na ocenę dosaeczna (podsawowe) Uczeń spełnia powyższe wymagania oraz : opisuje zachowanie igły magneycznej w pobliżu magnesu wyjaśnia zasadę działania kompasu sosuje regułę prawej dłoni w celu określenia położenia biegunów magneycznych dla zwojnicy, przez kórą płynie prąd elekryczny opisuje budowę elekromagnesu na podsawie oddziaływania elekromagnesu z magnesem wyjaśnia zasadę działania silnika na prąd sały nazywa rodzaje fal elekromagneycznych (radiowe, mikrofale, promieniowanie podczerwone, świało widzialne, promieniowanie nadfioleowe, rengenowskie) podaje inne przykłady zasosowania fal elekromagneycznych Wymagania na ocenę dobrą (rozszerzone) opisuje oddziaływanie magnesu na żelazo i podaje przykłady wykorzysania ego oddziaływania do opisu oddziaływania używa pojęcia pola magneycznego opisuje pole magneyczne zwojnicy opisuje rolę rdzenia w elekromagnesie wyjaśnia zasosowania elekromagnesu (np. dzwonek elekryczny) podaje informacje o prądzie zmiennym w sieci elekrycznej omawia widmo fal elekromagneycznych 8 podaje niekóre ich właściwości (rozchodzenie się w próżni, szybkość c = 3 10 m s, różne długości fal) Wymagania na ocenę bardzo dobrą i celującą (dopełniające) za pomocą linii przedsawia pole magneyczne magnesu i Ziemi podaje przykłady zjawisk związanych z magneyzmem ziemskim opisuje właściwości magneyczne subsancji wyjaśnia, dlaczego nie można uzyskać pojedynczego bieguna magneycznego buduje model i demonsruje działanie silnika na prąd sały wyjaśnia zjawisko indukcji elekromagneycznej wskazuje znaczenie odkrycia ego zjawiska dla rozwoju cywilizacji opisuje fale elekromagneyczne jako przenikanie się wzajemne pola magneycznego i elekrycznego Dział XII: Opyka czyli nauka o świele Wymagania na ocenę dopuszczającą (konieczne) podaje przykłady źródeł świała wskazuje ką padania i odbicia od powierzchni gładkiej podaje prawo odbicia wywarza obraz w zwierciadle płaskim szkicuje zwierciadło kulise wklęsłe wywarza obraz w zwierciadle kulisym wklęsłym wskazuje prakyczne zasosowania zwierciadeł kulisych wklęsłych
podaje przykłady wysępowania zjawiska załamania świała rozpoznaje ęczę jako efek rozszczepienia świała słonecznego wyjaśnia rozszczepienie świała w pryzmacie posługując się pojęciem świało białe posługuje się pojęciem ogniska, ogniskowej i osi głównej opycznej wywarza za pomocą soczewki skupiającej osry obraz przedmiou na ekranie podaje rodzaje soczewek (skupiająca, rozpraszająca) do korygowania każdej z wad wzroku wymienia ośrodki, w kórych rozchodzi się fala mechaniczna i elekromagneyczna Wymagania na ocenę dosaeczna (podsawowe) opisuje sposób wykazania, że świało rozchodzi się po liniach prosych opisuje zjawisko rozproszenia świała na powierzchniach chropowaych podaje cechy obrazu powsającego w zwierciadle płaskim opisuje oś opyczną główną, ognisko, ogniskową i promień krzywizny zwierciadła wykreśla bieg wiązki promieni równoległych do osi opycznej po jej odbiciu od zwierciadła wymienia cechy obrazów orzymywanych w zwierciadle kulisym doświadczalnie bada zjawisko załamania świała i opisuje doświadczenie szkicuje przejście świała przez granicę dwóch ośrodków i oznacza ką padania i ką załamania opisuje świało białe, jako mieszaninę barw wyjaśnia pojęcie świała jednobarwnego (monochromaycznego) i prezenuje je za pomocą wskaźnika laserowego opisuje bieg promieni równoległych do osi opycznej, przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą rysuje konsrukcje obrazów wyworzonych przez soczewki skupiające rozróżnia obrazy rzeczywise, pozorne, prose, odwrócone, powiększone, pomniejszone wyjaśnia, na czym polegają wady wzroku: krókowzroczności i dalekowzroczności porównuje szybkość rozchodzenia się obu rodzajów fal (mechanicznych i elekromagneycznych) wyjaśnia ranspor energii przez fale sprężyse i elekromagneyczne Wymagania na ocenę dobrą (rozszerzone) wyjaśnia powsawanie obszarów cienia i półcienia za pomocą prosoliniowego rozchodzenia się świała w ośrodku jednorodnym rysuje konsrukcyjnie obraz punku lub odcinka w zwierciadle płaskim rysuje konsrukcyjnie obrazy w zwierciadle wklęsłym wyjaśnia pojęcie gęsości opycznej (im większa szybkość rozchodzenia się świała w ośrodku ym rzadszy ośrodek) wyjaśnia, na czym polega widzenie barwne doświadczalnie znajduje ognisko i mierzy ogniskową soczewki skupiającej opisuje zasadę działania prosych przyrządów opycznych (lupa, oko) rysuje konsrukcje obrazów wyworzonych przez soczewki rozpraszające porównuje wielkości fizyczne opisujące e fale sprężyse i elekromagneyczne i ich związki dla obu rodzajów fal
Wymagania na ocenę bardzo dobrą i celującą (dopełniające) objaśnia zjawiska zaćmienia Słońca i Księżyca rysuje konsrukcyjnie obraz dowolnej figury w zwierciadle płaskim objaśnia i rysuje konsrukcyjnie ognisko pozorne zwierciadła wypukłego opisuje zjawisko całkowiego wewnęrznego odbicia wyjaśnia budowę świałowodów opisuje ich wykorzysanie w medycynie i do przesyłania informacji wyjaśnia działanie filrów opycznych oblicza zdolność skupiającą soczewki ze wzoru z 1 f = i wyraża ją w diopriach wyjaśnia zasadę działania innych przyrządów opycznych np. aparau foograficznego) podaje znak zdolności skupiającej soczewek korygujących krókowzroczność i dalekowzroczność opisuje mechanizm rozchodzenia się obu rodzajów fal wymienia sposoby przekazywania informacji i wskazuje rolę fal elekromagneycznych