Kryteria oceniania w klasie I

Transkrypt

1 1. Wykonujemy pomiary Kryeria oceniania w klasie I Tema lekcji OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA DOBRA OCENA BARDZO DOBRA Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień wymienia przyrządy, za pomocą kórych mierzymy długość, emperaurę, czas, szybkość i masę wymienia jednoski mierzonych wielkości podaje zakres pomiarowy przyrządu podaje dokładność przyrządu przelicza jednoski długości, czasu i masy oblicza warość najbardziej zbliżoną do rzeczywisej warości mierzonej wielkości jako średnią arymeyczną wyników wyjaśnia na przykładach przyczyny wysępowania niepewności pomiarowych wyjaśnia, co o znaczy wyzerować przyrząd pomiarowy, zapisuje różnice między warością końcową i począkowa wielkości fizycznej wyjaśnia pojęcie szacowania warości wielkości fizycznej Pomiar warości siły ciężkości mierzy warość siły w niuonach za pomocą siłomierza wykazuje doświadczalnie, że warość siły ciężkości jes wpros proporcjonalna do masy ciała oblicza warość ciężaru posługując się wzorem F = mg c uzasadnia porzebę wprowadzenia siły jako wielkości wekorowej podaje cechy wielkości wekorowej przekszałca wzór Fc = mg i oblicza masę ciała, znając warość jego ciężaru rysuje wekor obrazujący siłę o zadanej warości (przyjmując odpowiednią jednoskę) Wyznaczanie gęsości subsancji odczyuje gęsość subsancji z abeli wyznacza doświadczalnie gęsość ciała sałego o regularnych kszałach mierzy objęość ciał o nieregularnych kszałach za pomocą menzurki wyznacza doświadczalnie gęsość cieczy oblicza gęsość subsancji ze wzoru na gęsość szacuje niepewności pomiarowe przy pomiarach masy i objęości odróżnia mierzenie wielkości fizycznej od jej wyznaczania (pomiaru pośredniego) zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do dwóch cyfr znaczących przelicza gęsość wyrażoną w kg/m 3 na g/cm 3 i na odwró przekszałca wzór na gęsość i oblicza każdą z wielkości fizycznych w ym wzorze Pomiar ciśnienia wykazuje, że skuek nacisku na podłoże, ciała o ciężarze F c zależy od wielkości powierzchni zeknięcia ciała z podłożem podaje jednoskę ciśnienia i jej wielokroności mierzy ciśnienie w oponie samochodowej mierzy ciśnienie amosferyczne za pomocą baromeru przelicza jednoski ciśnienia oblicza ciśnienie za pomocą wzoru F p = S F przekszałca wzór p = i oblicza każdą z S wielkości wysępujących w ym wzorze opisuje zależność ciśnienia amosferycznego od wysokości nad poziomem morza rozpoznaje w swoim ooczeniu zjawiska, w kórych isoną rolę odgrywa ciśnienie amosferyczne i urządzenia, do działania, kórych jes ono niezbędne wyznacza doświadczalnie ciśnienie amosferyczne za pomocą srzykawki i siłomierza

2 Tema lekcji OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA DOBRA OCENA BARDZO DOBRA Sporządzamy wykresy na podsawie wyników zgromadzonych w abeli sporządza wykres zależności jednej wielkości fizycznej od drugiej wykazuje, że jeśli dwie wielkości są do siebie wpros proporcjonalne, o wykres zależności jednej od drugiej jes półprosą wychodzącą z począku układu osi wyciąga wnioski o warościach wielkości fizycznych na podsawie kąa nachylenia wykresu do osi poziomej 2. Niekóre właściwości fizyczne ciał Trzy sany skupienia ciał wymienia sany skupienia ciał i podaje ich przykłady opisuje sałość objęości i nieściśliwość cieczy podaje przykłady ciał kruchych, sprężysych i plasycznych wykazuje doświadczalnie ściśliwość gazów opisuje właściwości plazmy wykazuje doświadczalnie zachowanie objęości ciała sałego przy zmianie jego kszału podaje przykłady zmian właściwości ciał spowodowanych zmianą emperaury i skuki spowodowane przez ę zmianę Zmiany sanów skupienia ciał wymienia i opisuje zmiany sanów skupienia ciał podaje przykłady opnienia, krzepnięcia, parowania, skraplania, sublimacji i resublimacji odróżnia wodę w sanie gazowym (jako niewidoczną) od mgły i chmur podaje emperaury krzepnięcia wrzenia wody odczyuje z abeli emperaury opnienia i wrzenia opisuje zależność emperaury wrzenia od ciśnienia opisuje zależność szybkości parowania od emperaury wyjaśnia przyczyny skraplania pary wodnej zawarej w powierzu, np. na okularach, szklankach i powierdza o doświadczalnie wykazuje doświadczalnie zmiany objęości ciał podczas krzepnięcia Rozszerzalność emperaurowa ciał podaje przykłady rozszerzalności emperaurowej ciał sałych, cieczy i gazów podaje przykłady rozszerzalności emperaurowej w życiu codziennym i echnice opisuje anomalną rozszerzalność wody i jej znaczenie w przyrodzie opisuje zachowanie aśmy bimealicznej przy jej ogrzewaniu za pomocą symboli l i lub V i zapisuje fak, że przyros długości druów lub objęości cieczy jes wpros proporcjonalny do przyrosu emperaury wyjaśnia zachowanie aśmy bimealicznej podczas jej ogrzewania wymienia zasosowania prakyczne aśmy bimealicznej wykorzysuje do obliczeń prosą proporcjonalność przyrosu długości do przyrosu emperaury 3. Cząseczkowa budowa ciał Sprawdzamy prawdziwość hipoezy o cząseczkowej budowie ciał opisuje doświadczenie uzasadniające hipoezę o cząseczkowej budowie ciał opisuje zjawisko dyfuzji przelicza emperaurę wyrażoną w skali Celsjusza na ę samą emperaurę w skali Kelvina i na odwró wykazuje doświadczalnie zależność szybkości dyfuzji od emperaury opisuje związek średniej szybkości cząseczek gazu lub cieczy z jego emperaurą uzasadnia wprowadzenie skali Kelvina Siły międzyczą - seczkowe podaje przyczyny ego, że ciała sałe i ciecze nie rozpadają się na oddzielne cząseczki na wybranym przykładzie opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego, demonsrując wyjaśnia rolę mydła i deergenów podaje przykłady działania sił spójności i sił przylegania wyjaśnia zjawisko menisku wklęsłego i włoskowaości podaje przykłady wykorzysania zjawiska włoskowaości w przyrodzie

3 odpowiednie doświadczenie Różnice w cząseczkowej budowie ciał sałych, cieczy i gazów podaje przykłady aomów i cząseczek podaje przykłady pierwiasków i związków chemicznych opisuje różnice w budowie ciał sałych, cieczy i gazów wyjaśnia pojęcia: aomu, cząseczki, pierwiaska i związku chemicznego objaśnia, co o znaczy, że ciało sałe ma budowę krysaliczną doświadczalnie szacuje średnicę cząseczki oleju Od czego zależy ciśnienie gazu w zamknięym zbiorniku? wyjaśnia, dlaczego na wewnęrzne ściany zbiornika gaz wywiera parcie podaje przykłady sposobów, kórymi można zmienić ciśnienie gazu w zamknięym zbiorniku wymienia i objaśnia sposoby zwiększania ciśnienia gazu w zamknięym zbiorniku 4. Jak opisujemy ruch? Układ odniesienia. Tor ruchu, droga Ruch prosoliniowy jednosajny Warość prędkości (szybkość) ciała w ruchu jednosajnym prosoliniowym Prędkość w ruchu jednosajnym prosoliniowym Średnia warość prędkości (średnia szybkość). Prędkość chwilowa opisuje ruch ciała w podanym układzie odniesienia klasyfikuje ruchy ze względu na kszał oru wymienia cechy charakeryzujące ruch prosoliniowy jednosajny zapisuje wzór v=s/ i nazywa wysępujące w nim wielkości oblicza drogę przebyą przez ciało na podsawie wykresu zależności v() uzasadnia porzebę wprowadzenia do opisu ruchu wielkości wekorowej prędkość oblicza średnią warość prędkości planuje czas podróży na podsawie mapy i oszacowanej średniej szybkości pojazdu rozróżnia pojęcia oru ruchu i drogi na podsawie różnych wykresów s () odczyuje drogę przebywaną przez ciało w różnych odsępach czasu warość prędkości w km/h wyraża w m/s i na odwró oblicza warość prędkości ze wzoru v=s/ na przykładzie wymienia cechy prędkości, jako wielkości wekorowej odróżnia średnią warość prędkości od chwilowej warości prędkości wyznacza doświadczalnie średnią warość prędkości biegu lub pływania lub jazdy na rowerze obiera układ odniesienia i opisuje ruch w ym układzie wyjaśnia, co o znaczy, że spoczynek i ruch są względne doświadczalnie bada ruch jednosajny prosoliniowy i formułuje wniosek s~ sporządza wykres zależności v() na podsawie danych z abeli podaje inerpreację fizyczną pojęcia szybkości opisuje ruch prosoliniowy jednosajny używając pojęcia prędkości wyjaśnia, że pojęcie prędkość w znaczeniu fizycznym o prędkość chwilowa opisuje położenie ciała za pomocą współrzędnej x oblicza przebyą przez ciało drogę jako s= x sporządza wykres zależności s () na podsawie wyników doświadczenia zgromadzonych w abeli przekszałca wzór v=s/ i oblicza każdą z wysępujących w nim wielkości rysuje wekor obrazujący prędkość o zadanej warości (przyjmując odpowiednią jednoskę) wykonuje zadania obliczeniowe, posługując się średnią warością prędkości Ruch prosoliniowy podaje przykłady ruchu z wykresu zależności v() odczyuje opisuje jakościowo ruch opóźniony sporządza wykres zależności v() dla

4 jednosajnie przyspieszony przyspieszonego i opóźnionego opisuje ruch jednosajnie przyspieszony przyrosy szybkości w określonych jednakowych odsępach czasu ruchu jednosajnie przyspieszonego Przyspieszenie w ruchu prosoliniowym jednosajnie przyspieszonym podaje wzór na warość przyspieszenia ; podaje jednoski przyspieszenia posługuje się pojęciem warości przyspieszenia do opisu ruchu jednosajnie przyspieszonego podaje warość przyspieszenia ziemskiego przekszałca wzór i oblicza każdą wielkość z ego wzoru sporządza wykres zależności a () dla ruchu jednosajnie przyspieszonego podaje inerpreację fizyczna pojęcia przyspieszenia

5 5. Siły w przyrodzie Kryeria oceniania w klasie II Tema lekcji OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA DOBRA OCENA BARDZO DOBRA Wzajemne oddziaływanie ciał. Trzecia zasada dynamiki Wypadkowa sił działających na ciało wzdłuż jednej prosej. Siły równoważące się Pierwsza zasada dynamiki Siła oporu powierza. Siła arcia Ciśnienie hydrosayczne Siła parcia. Prawo Pascala Siła wyporu i jej wyznaczanie. Prawo Archimedesa wymienia różne rodzaje oddziaływania ciał na przykładach rozpoznaje oddziaływania bezpośrednie i na odległość podaje przykład dwóch sił równoważących się na prosych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły równoważące się podaje przykłady wysępowania sił sprężysości w ooczeniu podaje przykłady, w kórych na ciała poruszające się w powierzu działa siła oporu powierza podaje przykłady świadczące o ym, że warość siły oporu powierza wzrasa wraz ze wzrosem szybkości ciała wymienia niekóre sposoby zmniejszania i zwiększania arcia wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania mają jednakowe warości, en sam kierunek, przeciwne zwroy i różne punky przyłożenia oblicza warość i określa zwro wypadkowej dwóch sił działających na ciało wzdłuż jednej prosej o zwroach zgodnych i przeciwnych analizuje zachowanie się ciał na podsawie pierwszej zasady dynamiki wymienia siły działające na ciężarek wiszący na sprężynie wykazuje doświadczalnie, że siły arcia wysępujące przy oczeniu mają mniejsze warości niż przy przesuwaniu jednego ciała po drugim podaje przykłady pożyecznych i szkodliwych skuków działania sił arcia wykorzysuje ciężar cieczy do uzasadnienia zależności ciśnienia cieczy na dnie zbiornika od wysokości słupa cieczy podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika podaje warunek pływania i onięcia ciała zanurzonego w cieczy podaje przykłady wykorzysania prawa Pascala wyznacza doświadczalnie warość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je i podaje cechy ych sił opisuje wzajemne oddziaływanie ciał posługując się rzecią zasadą dynamiki Newona podaje przykład kilku sił działających wzdłuż jednej prosej i równoważących się opisuje doświadczenie powierdzające pierwszą zasadę dynamiki na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności podaje przyczyny wysępowania sił arcia wykazuje doświadczalnie, że warość siły arcia kineycznego nie zależy od pola powierzchni syku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju powierzchni ciał rących o siebie i warości siły dociskającej e ciała do siebie opisuje zjawisko odrzuu oblicza warość i określa zwro wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prosej o zwroach zgodnych o przeciwnych wyjaśnia, że w skuek rozciągania lub ściskania ciała pojawiają się w nim siły dążące do przywrócenia począkowych rozmiarów i kszałów, czyli siły sprężysości oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia p=r gh wykorzysuje wzór na ciśnienie hydrosayczne w zadaniach obliczeniowych opisuje prakyczne skuki wysępowania ciśnienia hydrosaycznego objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego podaje wzór na warość siły wyporu i wykorzysuje go do wykonywania obliczeń wyjaśnia pływanie i onięcie ciał, wykorzysując pierwszą zasadę dynamiki wyjaśnia pochodzenie siły nośnej i zasadę unoszenia się samolou Druga zasada zapisuje wzorem drugą zasadę opisuje ruch ciała pod działaniem sałej oblicza każdą z wielkości we wzorze przez porównanie wzorów F = ma i

6 dynamiki dynamiki i odczyuje en zapis siły wypadkowej zwróconej ak samo jak prędkość 6. Praca. Moc. Energia F = ma podaje wymiar 1 niuona Fc = mg uzasadnia, że współczynnik g o warość przyspieszenia, z jakim spadają ciała wyjaśnia, co o znaczy, że ciało jes w sanie nieważkości Praca mechaniczna podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym oblicza pracę ze wzoru W = Fs podaje jednoskę pracy (1 J) sporządza wykres zależności W() s oraz Fs (), odczyuje i oblicza pracę na podsawie ych wykresów podaje warunki konieczne do ego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca wyraża jednoskę pracy oblicza każdą z wielkości we wzorze W = Fs podaje ograniczenia sosowalności wzoru W = Fs Moc podaje przykłady urządzeń pracujących z różną mocą oblicza moc na podsawie wzoru W P = podaje jednoski mocy i przelicza je wyjaśnia, co o znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy W oblicza każdą z wielkości ze wzoru P = oblicza moc na podsawie wykresu zależności W () Energia w przyrodzie. Energia mechaniczna Energia poencjalna i kineyczna Zasada zachowania energii mechanicznej Dźwignia jako urządzenie uławiające wykonywanie pracy. Wyznaczanie masy za pomocą dźwigni dwusronnej podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzysywania podaje przykłady ciał posiadających energię poencjalną ciężkości i energię kineyczną wyjaśnia, co o znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną wymienia czynności, kóre należy wykonać, by zmienić energię poencjalną ciała podaje przykłady przemiany energii poencjalnej w kineyczną i na odwró, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej opisuje zasadę działania dźwigni dwusronnej podaje warunek równowagi dźwigni dwusronnej wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni dwusronnej, linijki i ciała o znanej masie wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnęrznych w układzie i zewnęrznych spoza układu oblicza energię poencjalną ciężkości ze wzoru i E = mgh kineyczną ze wzoru mu E = 2 2 sosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrou wyjaśnia i zapisuje związek e= W oblicza energię poencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego wyjaśnia, w jaki sposób maszyny prose uławiają nam wykonywanie pracy

7 7. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych Zmiana energii wewnęrznej przez wykonanie pracy podaje przykłady, w kórych na skuek wykonania pracy wzrosła energia wewnęrzna ciała wymienia składniki energii wewnęrznej wyjaśnia, dlaczego przyros emperaury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnęrznej wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z arciem nie jes spełniona zasada zachowania energii mechanicznej Cieplny przepływ energii. Rola izolacji cieplnej opisuje przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej emperaurze do ciała o niższej emperaurze, nasępujący przy zeknięciu ych ciał podaje przykłady przewodników i izolaorów opisuje rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym wykorzysując model budowy maerii, objaśnia zjawisko przewodzenia ciepła formułuje jakościowo pierwszą zasadę ermodynamiki Zjawisko konwekcji podaje przykłady wysępowania konwekcji w przyrodzie wyjaśnia zjawisko konwekcji uzasadnia, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powierza w mieszkaniach Ciepło właściwe opisuje proporcjonalność ilości dosarczonego ciepła do masy ogrzewanego ciała i przyrosu jego emperaury odczyuje z abeli warości ciepła właściwego analizuje znaczenie dla przyrody, dużej warości ciepła właściwego wody oblicza ciepło Q właściwe na podsawie wzoru cw = m D T na podsawie proporcjonalności Q~ m, Q~ D T definiuje ciepło właściwe subsancji wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= cwmd T sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną wielkość Przemiany energii podczas opnienia. Wyznaczanie ciepła opnienia lodu opisuje zjawisko opnienia (sałość emperaury, zmiany energii wewnęrznej opniejących ciał) odczyuje z abeli emperaurę opnienia i ciepło opnienia opisuje proporcjonalność ilości dosarczanego ciepła w emperaurze opnienia do masy ciała, kóre chcemy sopić podaje przykład znaczenia w przyrodzie dużej warości ciepła opnienia lodu oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= mc wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła opnienia doświadczalnie wyznacza ciepło opnienia lodu na podsawie proporcjonalności Q~ mdefiniuje ciepło opnienia subsancji objaśnia, dlaczego podczas opnienia i krzepnięcia emperaura pozosaje sała, mimo zmiany energii wewnęrznej Przemiany energii podczas parowania i skraplania opisuje zależność szybkości parowania od emperaury opisuje proporcjonalność ilości odczyuje z abeli emperaurę wrzenia i ciepło parowania analizuje (energeycznie) zjawisko opisuje zależność emperaury wrzenia od zewnęrznego ciśnienia na podsawie proporcjonalności Q~ m definiuje ciepło parowania opisuje zasadę działania chłodziarki

8 dosarczanego ciepła do masy cieczy zamienianej w parę podaje przykłady znaczenia w przyrodzie dużej warości ciepła parowania wody parowania i wrzenia oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= mc p wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła parowania 8. Drgania i fale sprężyse Ruch drgający Wahadło. Wyznaczanie okresu i częsoliwości drgań Fale sprężyse poprzeczne i podłużne Dźwięki i wielkości, kóre je opisują. Badanie związku częsoliwości drgań z wysokością dźwięku Ulradźwięki i infradźwięki wskazuje w ooczeniu przykłady ciał wykonujących ruch drgający opisuje ruch wahadła i ciężarka na sprężynie oraz analizuje przemiany energii w ych ruchach demonsruje falę poprzeczną i podłużną podaje różnice między ymi falami opisuje mechanizm wywarzania dźwięku w insrumenach muzycznych wyjaśnia, co nazywamy ulradźwiękami i infradźwiękami podaje znaczenie pojęć: położenie równowagi, wychylenie, ampliuda, okres, częsoliwość doświadczalnie wyznacza okres i częsoliwość drgań wahadła i ciężarka na sprężynie posługuje się pojęciami długości fali, szybkości rozchodzenia się fali, kierunku rozchodzenia się fali podaje rząd wielkości szybkości fali dźwiękowej w powierzu wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku odczyuje ampliudę i okres z wykresu x () dla drgającego ciała opisuje zjawisko izochronizmu wahadła opisuje mechanizm przekazywania drgań jednego punku ośrodka do drugiego w przypadku fali na napięej linie i fal dźwiękowych w powierzu sosuje wzory obliczeń l = u T oraz u l= do f podaje cechy fali dźwiękowej (częsoliwość 16 Hz Hz, fala podłużna) opisuje przykłady drgań łumionych i wymuszonych wykorzysuje drugą zasadę dynamiki do opisu ruchu wahadła uzasadnia, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić w ciałach sałych, cieczach i gazach, a fale poprzeczne ylko w ciałach sałych opisuje doświadczalne badanie związku częsoliwości drgań źródła z wysokością dźwięku opisuje wysępowanie w przyrodzie i zasosowania infradźwięków i ulradźwięków (np. w medycynie)

9 Kryeria oceniania w klasie III 9. O elekryczności saycznej Tema lekcji OCENA DOPUSZCZAJĄCA OCENA DOSTATECZNA OCENA DOBRA OCENA BARDZO DOBRA Elekryzowanie przez arcie. Ładunek elemenarny i jego wielokroności Wzajemne oddziaływanie ciał naelekryzowanych. Budowa krysaliczna soli kuchennej Przewodniki i izolaory Elekryzowanie przez doyk. Zasada zachowania ładunku opisuje budowę aomu i jego składniki elekryzuje ciało przez poarcie wskazuje w ooczeniu zjawiska elekryzowania przez arcie bada doświadczalnie oddziaływanie między ciałami naelekryzowanymi przez arcie i formułuje wnioski podaje przykłady przewodników i izolaorów elekryzuje ciało przez zeknięcie go z innym ciałem naelekryzowanym opisuje budowę przewodników i izolaorów (rolę elekronów swobodnych) analizuje przepływ ładunków podczas elekryzowania przez doyk, sosując zasadę zachowania ładunku określa jednoskę ładunku (1 C) jako wielokroność ładunku elemenarnego objaśnia pojęcie jon opisuje budowę krysaliczną soli kuchennej wyjaśnia, jak rozmieszczony jes, uzyskany na skuek naelekryzowania, ładunek w przewodniku, a jak w izolaorze opisuje mechanizm zobojęniania ciał naelekryzowanych (meali i dielekryków) wyjaśnia elekryzowanie przez arcie (analizuje przepływ elekronów) wyjaśnia oddziaływania na odległość ciał naelekryzowanych, posługując się pojęciem pola elekrosaycznego objaśnia elekryzowanie przez indukcję wyjaśnia uziemianie ciał 10. Prąd elekryczny Prąd elekryczny w mealach. Napięcie elekryczne Źródła napięcia. Obwód elekryczny Naężenie prądu podaje jednoskę napięcia (1 V) wskazuje wolomierz, jako przyrząd do pomiaru napięcia wymienia źródła napięcia: ogniwo, akumulaor, prądnica buduje najprosszy obwód składający się z ogniwa, żarówki (lub opornika) i wyłącznika oblicza naężenie prądu ze wzoru q I = opisuje przepływ prądu w przewodnikach, jako ruch elekronów swobodnych posługuje się inuicyjnie pojęciem napięcia elekrycznego rysuje schema najprosszego obwodu, posługując się symbolami elemenów wchodzących w jego skład buduje najprosszy obwód prądu i mierzy naężenie prądu w ym obwodzie wymienia i opisuje skuki przepływu prądu w przewodnikach wskazuje kierunek przepływu elekronów w obwodzie i umowny kierunek prądu objaśnia proporcjonalność q~ oblicza każdą wielkość ze wzoru q I = mierzy napięcie na żarówce (oporniku) przelicza jednoski ładunku (1 C, 1 Ah, 1 As)

10 podaje jednoskę naężenia prądu (1 A) Prawo Ohma. Opór elekryczny Doświadczalne badanie połączenia szeregowego i równoległego oblicza opór przewodnika na U podsawie wzoru R = I podaje jego jednoskę mierzy naężenie prądu w różnych miejscach obwodu, w kórym odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle mierzy napięcie na odbiornikach wchodzących w skład obwodu, gdy odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle podaje zależność wyrażoną przez prawo Ohma buduje obwód elekryczny według podanego schemau wykazuje doświadczalnie proporcjonalność I ~ U i definiuje opór elekryczny przewodnika wykazuje, że w łączeniu szeregowym naężenie prądu jes akie samo w każdym punkcie obwodu, a w łączeniu równoległym naężenia prądu w poszczególnych gałęziach sumują się wykazuje, że w łączeniu równoległym napięcia na każdym odbiorniku są akie same, a w łączeniu szeregowym sumują się oblicza wszyskie wielkości ze wzoru U R = I na podsawie doświadczenia wnioskuje o sposobie łączenia odbiorników sieci domowej Praca i moc prądu elekrycznego odczyuje dane z abliczki znamionowej odbiornika odczyuje zużyą energię elekryczną na liczniku podaje jednoski pracy oraz mocy prądu i przelicza je podaje przykłady pracy wykonanej przez prąd elekryczny oblicza pracę prądu elekrycznego ze wzoru W = UI oblicza moc prądu ze wzoru P= UI oblicza każdą z wielkości wysępujących we wzorach W = UI 2 U R W = 2 W = I R wyjaśnia rolę bezpiecznika w obwodzie elekrycznym opisuje przemiany energii elekrycznej w grzałce, silniku odkurzacza, żarówce Wyznaczanie oporu i mocy żarówki wyznacza moc żarówki wyznacza opór elekryczny żarówki (lub opornika) przez pomiar napięcia i naężenia prądu zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do rzech cyfr znaczących opisuje doświadczalne wyznaczanie oporu elekrycznego żarówki oraz jej mocy Zmiana energii elekrycznej w inne formy energii. Wyznaczanie ciepła właściwego wody za pomocą czajnika elekrycznego wykonuje pomiary masy wody, emperaury i czasu ogrzewania wody odczyuje moc z ablicy znamionowej czajnika podaje rodzaj energii, w jaki zmienia się w ym doświadczeniu energia elekryczna wykonuje obliczenia zaokrągla wynik do rzech cyfr znaczących objaśnia sposób dochodzenia do wzoru P cw = m D T 11. Zjawiska magneyczne. Fale elekromagneyczne Oddziaływanie biegunów magneycznych podaje nazwy biegunów magneycznych i opisuje oddziaływania między nimi opisuje sposób posługiwania się kompasem do opisu oddziaływania używa pojęcia pola magneycznego opisuje oddziaływanie magnesu na żelazo i podaje przykłady wykorzysania ego oddziaływania

11 magnesów oraz magnesów i żelaza Badanie działania przewodnika z prądem na igłę magneyczną Elekromagnes i jego zasosowania Zasada działania silnika prądu sałego Fale elekromagneyczne opisuje zachowanie igły magneycznej w pobliżu magnesu demonsruje działanie prądu w przewodniku na igłę magneyczną umieszczoną w pobliżu, w ym: zmiany kierunku wychylenia igły przy zmianie kierunku prądu oraz zależność wychylenia igły od pierwonego jej ułożenia względem przewodnika opisuje działanie elekromagnesu na znajdujące się w pobliżu przedmioy żelazne i magnesy opisuje budowę elekromagnesu na podsawie oddziaływania elekromagnesu z magnesem wyjaśnia zasadę działania silnika na prąd sały nazywa rodzaje fal elekromagneycznych (radiowe, promieniowanie podczerwone, świało widzialne, promieniowanie nadfioleowe, rengenowskie) podaje przykłady zasosowania fal elekromagneycznych wyjaśnia zasadę działania kompasu wyjaśnia zachowanie igły magneycznej, używając pojęcia pola magneycznego wyworzonego przez prąd elekryczny (prąd pole magneyczne) opisuje rolę rdzenia w elekromagnesie wskazuje bieguny N i S elekromagnesu buduje model i demonsruje działanie silnika na prąd sały opisuje fale elekromagneyczne jako przenikanie się wzajemne pola magneycznego i elekrycznego doświadczalnie demonsruje, że zmieniające się pole magneyczne jes źródłem prądu elekrycznego w zamknięym obwodzie (pole magneyczne prąd) podaje niekóre ich właściwości (rozchodzenie się w próżni, szybkość 8 c= 3 10 m s, różne długości fal) 12. Opyka Porównanie rozchodzenia się fal mechanicznych i elekromagneycznych. Maksymalna szybkość przekazywania informacji Źródła świała. Prosoliniowe rozchodzenie się świała Odbicie świała. Obrazy w zwierciadłach wymienia cechy wspólne i różnice w rozchodzeniu się fal mechanicznych i elekromagneycznych podaje przykłady źródeł świała wskazuje ką padania i odbicia od powierzchni gładkiej wymienia sposoby przekazywania informacji i wskazuje rolę fal elekromagneycznych opisuje sposób wykazania, że świało rozchodzi się po liniach prosych podaje cechy obrazu powsającego w zwierciadle płaskim opisuje zjawisko rozproszenia świała wykorzysuje do obliczeń związek l= c f wyjaśnia ranspor energii przez fale elekromagneyczne wyjaśnia powsawanie obszarów cienia i półcienia za pomocą prosoliniowego rozchodzenia się świała w ośrodku jednorodnym rysuje konsrukcyjnie obraz punku lub figury w zwierciadle płaskim

12 płaskich na powierzchniach chropowaych Zwierciadła kulise szkicuje zwierciadło kulise wklęsłe i wypukłe opisuje oś opyczną główną, ognisko, ogniskową i promień krzywizny zwierciadła wykreśla bieg wiązki promieni równoległych do osi opycznej po odbiciu od zwierciadła wymienia cechy obrazów orzymywanych w zwierciadle kulisym wskazuje prakyczne zasosowania zwierciadeł objaśnia i rysuje konsrukcyjnie ognisko pozorne zwierciadła wypukłego rysuje konsrukcyjnie obrazy w zwierciadle wklęsłym Doświadczalne badanie zjawiska załamania świała doświadczalnie bada zjawisko załamania świała i opisuje doświadczenie szkicuje przejście świała przez granicę dwóch ośrodków i oznacza ką padania i ką załamania wyjaśnia pojęcie gęsości opycznej (im większa szybkość rozchodzenia się świała w ośrodku ym rzadszy ośrodek) opisuje zjawisko całkowiego wewnęrznego odbicia wyjaśnia budowę świałowodów opisuje ich wykorzysanie w medycynie i do przesyłania informacji Przejście świała przez pryzma. Barwy Soczewki skupiające i rozpraszające Orzymywanie obrazów za pomocą soczewek opisuje świało białe, jako mieszaninę barw rozpoznaje ęczę jako efek rozszczepienia świała słonecznego opisuje bieg promieni równoległych do osi opycznej, przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą wywarza za pomocą soczewki skupiającej osry obraz przedmiou na ekranie rysuje konsrukcje obrazów wyworzonych przez soczewki skupiające i rozpraszające wyjaśnia rozszczepienie świała w pryzmacie posługując się pojęciem świało białe posługuje się pojęciem ogniska, ogniskowej i osi głównej opycznej rozróżnia obrazy rzeczywise, pozorne, prose, odwrócone, powiększone, pomniejszone wyjaśnia pojęcie świała jednobarwnego (monochromaycznego) i prezenuje je za pomocą wskaźnika laserowego doświadczalnie znajduje ognisko i mierzy ogniskową soczewki skupiającej opisuje zasadę działania prosych przyrządów opycznych wyjaśnia, na czym polega widzenie barwne oblicza zdolność skupiającą soczewki ze 1 wzoru z = i wyraża ją w diopriach f Wady wzroku. Krókowzroczność i dalekowzroczność podaje rodzaje soczewek (skupiająca, rozpraszająca) do korygowania wad wzroku wyjaśnia, na czym polegają wady wzroku: krókowzroczności i dalekowzroczności podaje znak zdolności skupiającej soczewek korygujących krókowzroczność i dalekowzroczność opisuje rolę soczewek w korygowaniu wad wzroku