Dołącz do SPOŁECZNOŚCI OTWARTEJ na NOWE rozwiązania Open AGH t o p o r t a l o t w a r t y c h z a s o b ó w edukacyjnych (OZE). Jest to innowacyjne rozwiązanie, które ma na celu promowanie otwartości i wspieranie rozwoju edukacji i nauki. Materiały dostępne w Open AGH zostały opracowane przez pracowników i studentów Akademii Górniczo-Hutniczej. Z materiałów edukacyjnych publikowanych w repozytorium może korzystać każdy zainteresowany poszerzeniem swojej wiedzy. Treści udostępniane są na zasadach licencji Creative Commons, co daje możliwość ich bezpłatnego wykorzystania w celach niekomercyjnych oraz edukacyjnych, a także adaptację gotowych już materiałów do indywidualnych wymagań. Już teraz zajrzyj do Open AGH (http:// open.agh.edu.pl). DZIEL SIĘ własną pracą i KORZYSTAJ z tego, że dzielą się inni Miej WKŁAD w rozwój OTWARTEJ EDUKACJI O IDEI OTWARTOŚCI Otwartość to jedno ze słów, jakim można opisać wiele działań obserwowanych obecnie w Internecie. Idea otwartości zbudowana jest na przekonaniu, że każdy powinien mieć prawo i swobodę wykorzystania, dostosowywania do swoich potrzeb, ulepszania i rozpowszechniania treści, usług i produktów. Mamy zatem otwartą naukę, edukację, kulturę, otwarte oprogramowanie, licencje, standardy, treści, itp. Skupiając się na edukacji należy mieć świadomość, że otwarta edukacja nie kończy się na otwartych zasobach edukacyjnych. To również otwar te technologie umożliwiające współpracę i elastyczne nauczanie, a także otwarte dzielenie się doświadczeniem zawodowym, które umożliwia pedagogom korzystanie z najlepszych pomysłów ich kolegów. PRZYKŁADY OTWARTYCH PROJEKTÓW WIKIPEDIA Jak często zaglądasz do Wikipedii, aby sprawdzić daty, definicje, fakty? Według statystyk, Wikipedia, wolna encyklopedia, należy do najpopularniejszych w Polsce stron. Miesięcznie odwiedza ją ponad 6 milionów osób, podczas gdy około 2 tys. wolontariuszy aktywnie i stale edytuje encyklopedię, powiększając jej bazę o najnowsze fakty. Otwartość Wikipedii to łatwość edycji, otwartość oprogramowania (wiki), i przede wszystkim otwartość treści oraz wypracowany zbiorowy model jej edycji. FLICKR To największa na świecie baza darmowych zdjęć i grafiki, którą tworzą internauci. Rozwijać bazę możne każdy, zarówno ten kto wykonuje zdjęcia amatorsko - z pasji, jak i profesjonalny fotograf czy grafik. Część zdjęć dostępna jest na warunkach licencji Creative Commons. Potrzebujesz wykres lub wizualizację procesu? Po co otwierać drzwi, które są już otwarte? Jeśli znajdziesz potrzebne grafiki w bazie Flickr na licencji CC, możesz wykorzystać je do uatrakcyjnienia swoich zajęć i opracowywanych materiałów. MOZILLA Bardzo możliwe, że korzystasz z produktów Fundacji Mozilla. Na przykład przeglądarka Firefox należy do najbardziej znanych. Wszystkie aplikacje Mozilla są tworzone przez sztab najlepszych programistów, którzy wspólnie rozwijają otwarte rozwiązania, będące alternatywą dla komercyjnych produktów i usług. Aplikacje Mozilli są otwarte. Możesz edytować kod i dostosować je do własnych potrzeb, dzięki czemu obok roli użytkownika, stajesz się także współtwórcą oprogramowania.
Otwarte Zasoby Edukacyjne Otwarte zasoby edukacyjne, OZE (ang. open educational resources) to materiały, które są publicznie dostępne w Internecie, opublikowane wraz z prawem do dalszego wykorzystania (na podstawie tzw. wolnych licencji) i rozwijania w otwarty sposób. Występują w formie kursów online, multimediów, plików źródłowych, zdigitalizowanych kolekcji bibliotecznych, zbiorów muzealnych, itp. OZE tworzą nie tylko materiały, ale także oprogramowanie i narzędzia, systemy licencjonowania, standardy, i najlepsze praktyki. Dzięki temu otwarte zasoby edukacyjne są dostępne w różnych formatach, co ułatwia dzielenie się nimi i dostosowanie do wymagań systemu kształcenia i własnych potrzeb. DLACZEGO OZE SĄ DLA CIEBIE? W społeczeństwie informacyjnym niezależnie od wykonywanego zawodu, stale uczysz się nowych rzeczy. Ciągłe doskonalenie jest wpisane w profil każdego z nas. Jeżeli kształcisz się i szukasz rzetelnego źródła informacji, Open AGH jest idealnym miejscem. Z OZE AGH możesz korzystać także w celach rozwoju zawodowego. Jeśli jesteś pracownikiem naukowym i szukasz dobrego wykładu, syllabusa, pomysłu na ciekawe projekty ze studentami, znajdziesz je w portalu Open AGH. CC BY photo: dnwallace Open AGH gwarantuje: WIARYGODNOŚĆ I AKTUALNOŚĆ Zasoby w Open AGH są opracowane przez pracowników AGH, którzy dbają także o ich stałą aktualizację. Dzięki rzetelności i wiarygodności merytorycznej Open AGH jest idealnym punktem do poszukiwania materiałów edukacyjnych. DOSTĘP Korzystanie z Open AGH to gwarancja bezpłatnego dostępu do wysokiej jakości treści, katalogowanych zgodnie z Ustawą o Szkolnictwie Wyższym (1990). OZE w AGH to także materiały edukacyjne dostępne na przejrzystych zasadach, opartych na systemie licencji Creative Commons. OTWARTOŚĆ FORMATÓW Open AGH promuje tzw. przejrzyste formaty plików. Zasoby są dostępne w różnych formatach przy zachowaniu ich uniwersalności. Dzięki temu, bez względu na środowisko systemowe w jakim pracujesz, zasoby możesz otwierać, pobierać oraz edytować w prosty sposób. KULTURA UCZESTNICTWA Otwarte zasoby edukacyjne wspierają kulturę uczestnictwa: wspólnego nauczania, tworzenia, dzielenia się i współpracy. Takiej właśnie kultury potrzebują zmieniające się społeczeństwa oparte na wiedzy. MNIEJSZE KOSZTY Dostęp i korzystanie z Open AGH jest bezpłatne. Dzięki wykorzystaniu istniejących materiałów dydaktycznych, praca nad opracowaniem nowych treści czy zaprojektowaniem kursu jest krótsza i generuje mniejsze koszty. PRESTIŻ UCZELNI Otwartość uczelni na nowe rozwiązania jakimi są OZE w każdym przypadku podnosi prestiż, status i umacnia pozycję na rynku edukacji, także globalnym.
Licencje Creative Commons (CC) To licencje, które pozwalają autorom dzielić się swoją twórczością z innymi i jednocześnie zachować własne prawa. Dzięki licencjom CC: Jako TWÓRCA materiałów edukacyjnych możesz decydować na jakich zasadach udostępniać własną pracę w Internecie. Jako UŻYTKOWNIK materiałów edukacyjnych masz jasno sprecyzowane warunki korzystania z materiałów udostępnianych przez innych. CC BY photo: Giuli-O Istnieje 6 typów licencji CC, które uwzględniają jeden lub więcej z poniższych warunków: Uznanie autorstwa (ang. Attribution, BY) przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru. Użycie niekomercyjne (ang. Noncommercial, NC) przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie dla celów niekomercyjnych. Bez utworów zależnych (ang. No derivative works, ND) przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone. Na tych samych warunkach (ang. Share Alike, SA) Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
TYPY LICENCJI CREATIVE COMMONS Licencje CC opierają się na uznaniu autorstwa. Podanie autora pracy jest wymogiem podstawowym i koniecznym. Istnieje 6 typów licencji stanowiących różne kombinacje czterech opisanych wyżej warunków: Uznanie autorstwa Warunek: podanie autora. Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach Warunek: podanie autora; przy tworzeniu dzieł zależnych można rozpowszechniać powstały nowy utwór tylko na podstawie takiej samej licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne Warunek: podanie autora oraz wykorzystywanie utworów do celów wyłącznie niekomercyjnych. Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych Można: kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór. Warunek: podanie autora; nie można wprowadzać żadnych zmian, przekształceń i opracowywać nowych dzieł na podstawie tego utworu. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach Warunek: podanie autora, nie wolno używać tego utworu do celów komercyjnych; przy tworzeniu dzieł zależnych można rozpowszechniać powstały nowy utwór tylko na podstawie takiej samej licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych Można: kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór. Warunek: podanie autora, nie wolno używać tego utworu do celów komercyjnych; nie można wprowadzać żadnych zmian, przekształceń i opracowywać nowych dzieł na podstawie tego utworu. CC BY photo: Pink Sherbet
ŚWIATOWE UCZELNIE WSPIERAJĄ CC Na światowym rynku edukacyjnym wiele uczelni dostrzegło zalety licencji CC. Poprzez udostępnianie materiałów edukacyjnych, całych kursów lub tylko syllabusów na wybranych licencjach CC, uczelnie te wspierają rozwój otwartych zasobów edukacyjnych, a tym samym mają zasadniczy wkład w rozpowszechnianie idei otwartej edukacji. Wśród instytucji promujących takie innowacyjne rozwiązania należy wymienić: Massachusetts Institute of Technology (MIT), Open University UK, MERLOT, Yale University, Stanford University, Carnegie Melllon University, Athabasca University i wiele innych. CC BY NC photo Capt Kodak CREATIVE COMMONS w AGH W ramach portalu Open AGH materiały edukacyjne będą udostępniane na licencji CC Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach. JAK DZIAŁAJĄ LICENCJE CC? Najprościej objaśnić schemat działania na przykładzie. Massachusetts Institute of Technology* (MIT) udostępnia swoje kursy na licencji Uznanie Autorstwa - Użycie Niekomercyjne - Na tych samych warunkach. Każdy użytkownik sieci, więc także i Ty, jako osoba prywatna lub jako pracownik AGH, możesz wykorzystać całe kursy MIT, wybrać z nich pojedyncze materiały lub przebudować kurs, dostosowując go polskich realiów oraz własnych potrzeb. Pozwala na to licencja CC, którą zostały opatrzone materiały MIT. Jednak jesteś zobowiązany do podania autora oryginalnego materiału, nie możesz sprzedać własnego kursu, który jest adaptacją oryginału lub pobierać opłat za udostępnianie go. Musisz także swój kurs, opracowany na podstawie materiałów MIT, udostępnić innym osobom na tych samych warunkach licencji CC. W ten sposób stajesz się autorem nowego kursu i udostępniasz swoją pracę w Internecie, pozwalając, aby inne osoby mogły skorzystać z niej w taki sam sposób. Wyrażasz zatem zgodę, aby praca była dowolnie modyfikowana, kopiowana i rozpowszechniana pod warunkiem, że zostanie opatrzona Twoim nazwiskiem i nie będzie wykorzystywana komercyjnie. Masz więc kontrolę nad zasadami udostępniania swojej pracy w sieci. * http://ocw.mit.edu