KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Petycji 3.8.2016 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 1278/2010, którą złożył D.M. (Włochy), w sprawie odnawiania umów o pracę na czas określony i zarzutu naruszania przez Włochy przepisów dyrektywy 1999/70/WE Petycja nr 1302/2010, którą złożyła M. R. (Włochy), w sprawie odnawiania umów o pracę na czas określony i zarzutu naruszania przez Włochy przepisów dyrektywy 1999/70/WE Petycja nr 1525/2010, którą złożyła Valeria Pizzati (Włochy), w sprawie przedłużania umów na czas określony oraz zarzutu naruszania dyrektywy Rady 1999/70/WE Petycja nr 0186/2012, którą złożył G.C. (Włochy), w sprawie wznawiania umów na czas określony dla kadry nauczycielskiej Petycja nr 1948/2012, którą złożył(a) G.R.P., w sprawie zatrudniania na podstawie umów na czas określony w sektorze edukacji we Włoszech, co jest sprzeczne z dyrektywą 1990/70/WE Petycja nr 0467/2013, którą złożył G.R.P. (Włochy), w sprawie niepewnej formy zatrudnienia we włoskich jednostkach rządowych Petycja nr 1169/2013, którą złożyła Arianna Formato (Włochy), ze 135 podpisami, w sprawie niepewności zatrudnienia we włoskich szkołach Petycja nr 2417/2013, którą złożył Edmondo Febbrari (Włochy), w sprawie stałego zatrudnienia nauczycieli pracujących na podstawie umów na czas określony we Włoszech Petycja nr 2444/2013, którą złożyła Loretta Zaganelli (Włochy), w sprawie stałego zatrudnienia dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie umów na czas określony we Włoszech CM\1102123.doc PE464.871v10-00 Zjednoczona w różnorodności

Petycja nr 0131/2015, którą złożył Remo Pulcini (Włochy), w sprawie stosowania we Włoszech wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C- 22/13, dotyczącej niezgodnego z prawem stosowania umów na czas określony w sektorze szkolnictwa Petycja nr 0502/2015, którą złożyła M. G. (Włochy), w sprawie sytuacji nauczycieli zatrudnionych na czas określony we włoskich szkołach Petycja nr 0024/2016, która złożył Alessandro Viti (Włochy), w sprawie reformy systemu szkolnictwa we Włoszech oraz zgodności z dyrektywą 1990/70 1. Streszczenie petycji Petycja nr 1278/2010 Składający petycję zarzuca władzom włoskim, że nie wdrażają we właściwy sposób przepisów dyrektywy 1999/70/WE dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, którą przeniesiono na grunt prawa krajowego dekretem legislacyjnym nr 368/01. Uważa on w szczególności, że ciągłe odnawianie umów na czas określony stanowi naruszenie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Petycja nr 1302/2010 Składająca petycję zarzuca władzom włoskim, że nie wdrażają we właściwy sposób dyrektywy Rady 1999/70/WE dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, która została przeniesiona na grunt prawa krajowego dekretem legislacyjnym nr 368/01. Składająca petycję uważa w szczególności, że ciągłe odnawianie umów na czas określony stanowi naruszenie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Petycja nr 1525/2010 Składająca petycję utrzymuje, że władze włoskie nie wdrażają we właściwy sposób dyrektywy Rady 1999/70/WE dotyczącej Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, która została przeniesiona na grunt prawa krajowego dekretem legislacyjnym nr 368/01. Uważa ona w szczególności, że ciągłe przedłużanie umów na czas określony stanowi naruszenie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Petycja nr 0186/2012 Składający petycję, który jest wykwalifikowanym nauczycielem w szkole podstawowej, jest zatrudniony tymczasowo we włoskiej szkole publicznej od listopada 2003 r. na podstawie systematycznie odnawianych umów rocznych. Ta sytuacja doprowadziła do dyskryminacji pod względem wynagrodzenia i oceny w porównaniu ze współpracownikami zatrudnionymi PE464.871v10-00 2/2 CM\1102123.doc

w pełnym wymiarze czasu pracy. Petycja nr 1948/2012 Składający(a) petycję jest tymczasowym pracownikiem administracyjnym w Istituto Petrarca szkole państwowej na Sycylii zatrudnionym na podstawie szeregu umów na czas określony, odnawianych w latach 2005 2011. Jest to jego (jej) zdaniem sprzeczne z dyrektywą 1999/70 w sprawie zatrudnienia na czas określony i spowodowało poważne straty finansowe oraz zaszkodziło karierze składającego(ej) petycję, który(a) stwierdza, że poniósł(poniosła) istotny egzystencjalny i biologiczny uszczerbek na zdrowiu. Petycja nr 0467/2013 Składający petycję jest asystentem ds. administracyjnych zatrudnionym na czas określony w szkole w prowincji Katania. Został wpisany na publiczną listę kandydatów kwalifikujących się do służby cywilnej, ale nie może podjąć stałego zatrudnienia z uwagi na trwające reformy i cięcia budżetowe we włoskich jednostkach rządowych spowodowane gospodarczymi środkami oszczędnościowymi. Składający petycję wskazuje, że administracja włoska ma w zwyczaju odnawiać umowy na czas określony przez wiele lat i domaga się ustanowienia stałych etatów. Petycja nr 1169/2013 Celem petycji jest zwrócenie uwagi Parlamentu na sytuację nauczycieli bez pewnego zatrudnienia, których liczba we Włoszech znacznie wzrosła od 2004 r. W tym kontekście składająca petycję apeluje do Parlamentu o podjęcie interwencji u władz włoskich, tak aby nauczyciele na stanowisku tymczasowym, którzy przepracowali w tym zawodzie co najmniej trzy lata, mogli uzyskać stałą posadę zgodnie z dyrektywą 1999/70/WE w sprawie pracy na czas określony. Petycja nr 2417/2013 Składający petycję dąży do tego, aby nauczycielom pracującym we Włoszech na podstawie umów na czas określony zapewniano stałe zatrudnienie po 36 miesiącach pracy. Składający petycję wyraża zaniepokojenie niepewną sytuacją tysięcy nauczycieli posiadających stopnie naukowe i doświadczenie zawodowe w pracy nauczyciela. Petycja nr 2444/2013 W petycji wzywa się do zapewnienia stałego zatrudnienia dla nauczycieli pracujących na podstawie umów na czas określony po przepracowaniu przez nich 36 miesięcy na tym stanowisku, a składająca petycję sprzeciwia się temu, że tysiące nauczycieli posiadających kwalifikacje i umiejętności nabyte w trakcie wykonywania zawodu zatrudnionych jest na podstawie umów na czas określony. CM\1102123.doc 3/3 PE464.871v10-00

Petycja nr 0131/2015 Składający petycję domaga się od Włoch skutecznego wprowadzenia w życie wyroku w sprawie C-22/13 z dnia 26 listopada 2014 r., w którym potępia się zawieranie kolejnych umów na czas określony we włoskim sektorze szkolnictwa państwowego i nakazuje się zatrudnianie pracowników tymczasowych na stałe. Składający petycję twierdzi, że Włochy nie stosują się do postanowień wyroku, a w następstwie niedawnej reformy rynku pracy, tzw. ustawy o zatrudnieniu, praktyka zatrudniania na czas określony zaczyna być coraz bardziej powszechna. PE464.871v10-00 4/4 CM\1102123.doc

Petycja nr 0502/2015 Składająca petycję informuje, że izba niższa włoskiego parlamentu zatwierdziła dekret ustawodawczy zatytułowany Dobra szkoła, który stanowi kolejny etap reformy włoskiego systemu oświatowego. Zdaniem składającej petycję nowy dekret zawiera środki, które podważają całą koncepcję szkoły publicznej, oraz ma charakter dyskryminacyjny w odniesieniu do praw pracowników, ponieważ nakłada na nauczycieli figurujących już w rankingach instytutowych obowiązek uczestnictwa w konkursach publicznych w celu uzyskania zatrudnienia na czas nieokreślony. Składająca petycję stwierdza, że Włochy są najbardziej skorumpowanym krajem w Europie oraz że nowy dekret jest niezgodny z dyrektywą 1999/70/WE. Składająca petycję zdecydowanie sprzeciwia się temu, aby zainteresowani nauczyciele musieli brać udział w konkursie publicznym, ponieważ jest przekonana, że konkurs nie jest wyznacznikiem wiedzy lub umiejętności. Składająca petycję proponuje długofalowy plan zatrudnienia dla nauczycieli. Petycja nr 0024/2016 Zdaniem składającego petycję włoska ustawa nr 107 z dnia 13 lipca 2015 r., wprowadzająca liczne reformy w systemie szkolnictwa, jest niezgodna z dyrektywą nr 1999/70, w szczególności jeżeli chodzi o zakaz dyskryminacji między pracownikami zatrudnionymi na czas określony a pracownikami zatrudnionymi na stałe, a także zakaz nieograniczonego odnawiania umów na czas określony. 2. Dopuszczalność Petycja nr 1278/2010: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 7 lutego 2011 r. Petycja nr 1302/2010: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 8 lutego 2011 r. Petycja nr 1525/2010: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 18 marca 2011 r. Petycja nr 0186/2012: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 13 czerwca 2012 r. Petycja nr 1948/2012: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 24 lipca 2013 r. Petycja nr 0467/2013: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 15 listopada 2013 r. Petycja nr 1169/2013: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 13 marca 2014 r. Petycja nr 2417/2013: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 29 września 2014 r. Petycja nr 2444/2013: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 29 września 2014 r. Petycja nr 0131/2015: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 27 października 2015 r. Petycja nr 0502/2015: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 19 stycznia 2016 r. Petycja nr 0024/2016: Petycja została uznana za dopuszczalną dnia 1 czerwca 2016 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 216 ust. 6 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 6 maja 2011 r. Petycje Składający petycję nr 1278/2010 zaznacza, że poniósł szkodę z powodu braku wdrożenia ochrony przeciwko nadużyciom przy zawieraniu kolejnych umów na czas określony. Stwierdza on, że art. 5 ust. 4 lit. a) dekretu legislacyjnego nr 368/01, który stanowi, że umowa CM\1102123.doc 5/5 PE464.871v10-00

lub umowy zawarte na czas dłuższy niż trzy lata należy uznać za umowy na czas nieokreślony, nie jest przestrzegany w szkołach włoskich. Składający petycję zgłasza skargę w związku z tym, że we wrześniu 2010 r. został zwolniony bez wypowiedzenia przez włoskie Ministerstwo Edukacji, Szkolnictwa Wyższego i Badań Naukowych za pośrednictwem urzędu ds. edukacji prowincji Katania, po jedenastu kolejnych umowach na czas określony o pracę na stanowisku asystenta ds. administracji (kategoria pracowników ATA), które były zawierane od 2004 r. Twierdzi on również, że państwo włoskie ponosi winę z tytułu braku zapewnienia skutecznej ochrony, gdyż, jak podaje składający petycję, sądy pracy oferują jedynie odszkodowanie, a nie zmianę umowy na umowę na czas nieokreślony. Składający petycję odnosi się również do pytania pisemnego do Komisji złożonego przez posłankę Ritę Borsellino i do odpowiedzi komisarza László Andora. W petycji nr 1302/2010 składająca petycję zaznacza, że poniosła szkodę z powodu braku wdrożenia ochrony przeciwko nadużyciom przy zawieraniu kolejnych umów na czas określony. Utrzymuje ona, że została zwolniona bez wypowiedzenia we wrześniu 2010 r. po siedmiu kolejnych umowach o pracę na czas określony na stanowisku asystenta ds. administracji (pracownik ATA) zawieranych od 2004 r. Składająca petycję przedstawia również skargę w sprawie zachowania państwa włoskiego w kwestii skutecznej ochrony, gdyż, jak podaje, sądy pracy oferują jedynie odszkodowanie, a nie zmianę umowy na umowę na czas nieokreślony. Składająca petycję uważa przyznawanie odszkodowania za działanie nieskuteczne i nieadekwatne. W petycji nr 1525/2010 składająca petycję stwierdza, że poniosła szkodę z powodu braku wdrożenia ochrony przeciwko nadużyciom przy zawieraniu kolejnych umów na czas określony. Składa ona skargę w związku z tym, że była zatrudniona na dziewięć kolejnych umów na czas określony, a dziesiąta umowa obowiązuje do czerwca 2011 r. Składająca petycję uważa to za oczywisty brak stosowania porozumienia ramowego będącego załącznikiem do dyrektywy 1999/70/WE. Twierdzi ona, że poniosła w związku z tym szkodę. Składająca petycję wnosi również skargę w związku z niewłaściwą ochroną zapewnianą przez sądy pracy, które oferują jedynie odszkodowanie, co zmniejsza skuteczność i właściwość stosowanych w praktyce sankcji. Uwagi Komisji dotyczące petycji W pytaniu E-2354/10 posłanka Rita Borsellino także poruszyła kwestię zatrudnienia pomocniczego personelu technicznego ds. administracji (pracownicy ATA) w szkołach publicznych na następujące po sobie przez kilka kolejnych lat umowy na czas określony. W pytaniu przywołano ustalenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-212/04 Adeneler, według których prawo wspólnotowe zabrania zawierania kolejnych umów na czas określony jedynie w przypadku, gdy kolejna umowa zostanie zawarta w ciągu dwudziestu dni od wygaśnięcia poprzedniej. Włochy transponowały dyrektywę 1999/70/WE dekretem legislacyjnym nr 368 z dnia 6 września 2001 r. (z późniejszymi zmianami). Artykuł 4 tego dekretu stanowi, że umowa na czas określony może zostać przedłużona nie więcej niż raz, a całkowity okres jej obowiązywania nie może być dłuższy niż trzy lata. Artykuł 5 określa procedury dla umów na czas określony przekształcanych w umowy na czas nieokreślony w ciągu dziesięciu dni od daty wygaśnięcia umowy obowiązującej przez nie więcej niż sześć miesięcy lub w ciągu PE464.871v10-00 6/6 CM\1102123.doc

dwudziestu dni od daty wygaśnięcia umowy obowiązującej ponad sześć miesięcy. Dodatkowo w art. 5 ust. 4 lit. a) przewiduje się, że, o ile nie określono inaczej w układach zbiorowych, gdy w wyniku zawarcia następujących po sobie umów na czas określony dotyczących wykonywania równoważnych zadań stosunek pracy pomiędzy tym samym pracodawcą a tym samym pracownikiem przekroczył łącznie okres trzydziestu sześciu miesięcy, w tym w ramach przedłużania i odnawiania umów, stosunek pracy należy od tej pory uznawać za umowę na czas nieokreślony, niezależnie od przerw pomiędzy poszczególnymi umowami. Komisja skontaktowała się z władzami włoskimi w kwietniu 2010 r. w celu wyjaśnienia, czy zatrudnianie pomocniczego personelu technicznego ds. administracji w szkołach państwowych we Włoszech na kilka kolejnych umów na czas określony jest zgodne z ustawodawstwem włoskim przenoszącym dyrektywę na grunt prawa krajowego. W lipcu 2010 r. władze włoskie poinformowały Komisję, że włoskie prawo obowiązujące pracowników sektora szkolnictwa to osobna kategoria (w szczególności art. 4 ust. 1 ustawy nr 124/99 i art. 1 ust. 1 lit. a) rozporządzenia ministerialnego nr 430/00), w przypadku której zezwala się na niezaznaczanie przyczynowego charakteru pierwszej umowy na czas określony, co jest ogólnie wymagane na mocy przepisów wewnętrznych regulujących wszystkie pozostałe kategorie stosunku pracy na podstawie umów na czas określony, oraz zezwala się na odnawianie umów niezależnie od istnienia stałych lub długookresowych wymogów; dla kategorii tej nie istnieją regulacje dotyczące łącznego maksymalnego okresu trwania umów na czas określony lub stosunków pracy, liczby kolejnych przypadków odnowienia umowy ani, w zwykłych warunkach, długości dopuszczalnego okresu pomiędzy odnawianymi umowami lub, w przypadku tymczasowych rocznych stanowisk nauczycielskich, okresu odpowiadającemu wakacjom szkolnym, gdy zajęcia szkolne są zawieszone lub znacznie ograniczone. Następnie władze włoskie stwierdziły, że kwestia odnawiania umów pracownikom szkół leży w gestii Ministerstwa Edukacji i że organem odpowiedzialnym za stosunki pracy w sektorze publicznym jest Departament Administracji Publicznej. Włoskie Ministerstwo Pracy stwierdziło jednak, że w rozumieniu art. 36 ust. 1 i 2 dekretu legislacyjnego nr 165/2001 (tekst jednolity ustawy o służbie cywilnej) w sytuacjach typowych władze publiczne stosują wyłącznie umowy o pracę na czas nieokreślony, ale w odpowiedzi na tymczasowe i wyjątkowe zapotrzebowanie przy rekrutacji i zatrudnianiu pracowników mogą stosować elastyczne formy zatrudnienia, przewidziane w kodeksie cywilnym i przepisach prawa dotyczących stosunku pracy w przedsiębiorstwach (takie jak umowy o pracę na czas określony oraz umowy o staż i o pracę), zgodnie z obowiązującymi procedurami rekrutacji. Ministerstwo podkreśliło, że art. 36 ust. 5 stanowi, że naruszenie obowiązujących przepisów dotyczących rekrutacji lub zatrudnienia pracowników przez władze publiczne nie może w żadnym wypadku prowadzić do zawarcia stosunku pracy na czas nieokreślony z tymi władzami publicznymi, co nie wyklucza ich odpowiedzialności i możliwości nałożenia na nie kary. Pracownik, którego sprawa dotyczy, ma prawo do odszkodowania za szkody poniesione w wyniku pracy niezgodnej z obowiązującymi przepisami. Nie jest jednak jasne, czy wspomniane obowiązujące przepisy obejmują środki mające na celu zapobieganie nadużyciom w stosowaniu kolejnych umów na czas określony, co jest wymagane na mocy klauzuli 5 porozumienia ramowego. Ponadto, szczególnie w odniesieniu do przekształcania stosunku pracy na czas określony w CM\1102123.doc 7/7 PE464.871v10-00

stosunek pracy na czas nieokreślony, gdy naruszone zostają terminy wskazane ustawowo, władze włoskie podkreśliły, że we włoskim dekrecie legislacyjnym nr 78/2009, przekształconym w ustawę nr 102/2009, do art. 36 dodano ustęp 5a, odnoszący się do kwestii zatrudnienia w sektorze publicznym, przez co przepisy art. 5 (ust. 4 lit. c), d) i e)) dekretu legislacyjnego nr 368/2001 mają zastosowanie wyłącznie do pracowników zatrudnionych zgodnie z procedurami, o których mowa w art. 35 ust. 1 lit. b) tekstu jednolitego ustawy o służbie cywilnej, tj. poprzez rekrutację spośród osób zarejestrowanych jako posiadające umiejętności lub wykonujące zawody, które wymagają jedynie poświadczenia ukończenia edukacji obowiązkowej, z wyjątkiem dodatkowych wymogów w związku z konkretnymi zawodami. W rezultacie, zgodnie ze wspomnianymi przepisami, sankcje polegające na przekształceniu stosunku pracy na czas określony w stosunek pracy na czas nieokreślony nie mają zastosowania w prawie włoskim do zatrudnienia pracowników technicznych w szkołach, gdyż pracowników takich nie dotyczą przepisy, o których mowa w art. 35 ust. 1 lit. b) dekretu legislacyjnego nr 165/2001. Według władz włoskich wyjątek ten nie stanowi przejawu dyskryminacji, gdyż nie odnosi się do konkretnej kategorii pracowników, ale do zatrudnienia w całym sektorze publicznym. W dyrektywie nie przewiduje się, by zatrudnienie na podstawie kolejnych umów o pracę na czas określony musiało zostać po pewnym okresie przekształcone w zatrudnienie stałe. Wymaga się raczej przedsięwzięcia środków przeciwko nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony. W sprawach C-212/02 Adeneler i C-53/04 Marrosu Trybunał postanowił, że przekształcenie umowy o pracę na czas określony w umowę na czas nieokreślony nie jest jedynym środkiem zapobiegania nadużyciom ani nieuniknionym skutkiem stosowania wspomnianej dyrektywy dla sektora publicznego. Wymogi dyrektywy mogą także zostać spełnione, jeżeli zamiast wspomnianych przekształceń stosowane będą alternatywne, skuteczne środki zapobiegania przypadkom nadużywania kolejnych umów o pracę na czas określony oraz w stosownych przypadkach karania takiego nadużycia. We wspomnianych petycjach ponownie podnosi się zarzuty nadużywania kolejnych umów o pracę na czas określony, zawieranych z pomocniczym personelem technicznym ds. administracji w szkołach państwowych, która to kwestia była już przedmiotem dochodzenia Komisji i w sprawie której kontaktowano się już z władzami włoskimi. Odpowiedź władz włoskich wskazuje, że nie wprowadzono żadnych środków zapobiegania nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony. Co więcej, wydaje się, że nie ma szerszych ram prawnych, które mogłyby być zastosowane jako środek zapobiegania nadużyciom. Wnioski takie można wyciągnąć z korespondencji, w której władze włoskie poinformowały jedynie Komisję, że zwykłe środki zapobiegania nadużyciom nie mają zastosowania do tej kategorii pracowników sektora publicznego. Jako że nie istnieje żadne odstępstwo dla wspomnianej kategorii pracowników sektora publicznego 1, klauzula 5 porozumienia ramowego ma zastosowanie do zatrudniania pomocniczego personelu technicznego ds. administracji w szkołach państwowych. Co więcej, ponieważ władze włoskie nie dostarczyły żadnych informacji na temat tego, jakie środki mogą być zastosowane w celu zapobiegania nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas 1 Zob. pkt. 28 30 sprawy C-307/05 Yolanda Del Cerro Alonso przeciwko Osakidetza- Servicio Vasco de Salud, Zb. Orz. s. I-07109. PE464.871v10-00 8/8 CM\1102123.doc

określony zawieranych z pomocniczym personelem technicznym ds. administracji, Komisja może jedynie wnioskować, że żadnych skutecznych środków nie wprowadzono. Podsumowanie Komisja jest zdania, że zarzuty składających petycję, dotyczące praktyki stosowanej we Włoszech polegającej na zatrudnianiu pomocniczego personelu technicznego ds. administracji na kolejne umowy o pracę na czas określony, są uzasadnione w zakresie, w jakim, jak się zdaje, nie istnieją żadne środki zapobiegania nadużywaniu tych praktyk, co nie jest zgodne z przepisami unijnymi. Komisja podjęła już niezbędne działania mające na celu zwrócenie się do Włoch o zapewnienie zgodności z prawem UE. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV) otrzymana dnia 30 stycznia 2013 r. Dyrektywa 1999/70/WE dotycząca Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC) 1 (zwana dalej dyrektywą w sprawie pracy na czas określony ), nakłada na państwa członkowskie wymóg podjęcia odpowiednich środków w celu zapobiegania nadużyciom związanym ze stosowaniem następujących po sobie umów na czas określony. Ponadto dyrektywa w sprawie pracy na czas określony wymaga równego traktowania pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach. We wspomnianych petycjach podnosi się zarzuty nadużywania kolejnych umów o pracę na czas określony zawieranych z pomocniczym personelem technicznym ds. administracji w szkołach państwowych, która to kwestia była już przedmiotem dochodzenia Komisji, w odpowiedzi na pytanie pisemne E-2354/10 posłanki R. Borsellino i w sprawie której kontaktowano się już z władzami włoskimi. Odpowiedź władz włoskich sugeruje, że nie wprowadzono środków zapobiegających nadużywaniu umów o pracę na czas określony, dlatego też ponieważ nie istnieje żadne odstępstwo dla wspomnianej kategorii pracowników sektora publicznego 2 wszczęto już postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w zakresie kwestii poruszonych przez składających petycję. Początkowo postępowanie to obejmowało pomocniczy personel techniczny (ATA) w szkołach państwowych. Po dodatkowej wymianie korespondencji z władzami włoskimi, w drodze dodatkowego wezwania do usunięcia uchybienia, które wystosowano w dniu 25 października 2012 r., rozszerzono zakres postępowania na wszystkich pracowników zatrudnionych w szkołach państwowych na podstawie umów na czas określony (a więc nie tylko pracowników ATA), tj. także nauczycieli takich, jak składający petycję, i przedstawiono następujące zarzuty: wydaje się, że nie istnieją skuteczne środki odwoławcze w przypadku nadużywania stosowania następujących po sobie umów na czas określony, wydaje się, że pracownicy zatrudnieni w szkołach państwowych na podstawie umów na czas określony (co dotyczy nie tylko pracowników ATA) są traktowani gorzej niż 1 Dz.U. L 175 z 10.7.1999, s. 43. 2 Zob. pkt. 28 30 sprawy C-307/05 Yolanda Del Cerro Alonso przeciwko Osakidetza- Servicio Vasco de Salud, Zb. Orz. s. I-07109. CM\1102123.doc 9/9 PE464.871v10-00

pracownicy zatrudnieni na podstawie stałych umów na porównywalnych stanowiskach; przejawia się to nieuwzględnianiem doświadczenia zawodowego pracowników tymczasowych i ich stażu pracy w państwowym systemie oświaty przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia, co prowadzi do ustalania ich wynagrodzeń na poziomie początkowym, niezależnie od okresu wykonywania podobnej pracy na podstawie wcześniejszych umów. Niemniej jednak Komisja pragnie przypomnieć, że nie może interweniować w pojedynczych przypadkach. W celu ochrony swoich praw osoby poszkodowane powinny skorzystać z właściwych mechanizmów, w tym z drogi postępowania sądowego, przysługujących im na mocy prawa krajowego. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV II) otrzymana dnia 31 maja 2013 r. dotycząca petycji nr 1278/2010, nr 1302/2010, nr 1525/2010 i nr 186/2012 Dyrektywa 1999/70/WE dotycząca Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC) 1 (zwana dalej dyrektywą w sprawie pracy na czas określony ), nakłada na państwa członkowskie wymóg podjęcia odpowiednich środków w celu zapobiegania nadużyciom związanym ze stosowaniem następujących po sobie umów na czas określony. Ponadto dyrektywa w sprawie pracy na czas określony wymaga równego traktowania pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach. We wspomnianych petycjach podnosi się zarzuty nadużywania kolejnych umów o pracę na czas określony zawieranych z pomocniczym personelem technicznym ds. administracji w szkołach państwowych, która to kwestia była już przedmiotem dochodzenia Komisji, w odpowiedzi na pytanie pisemne E-2354/10 posłanki R. Borsellino i w sprawie której kontaktowano się już z władzami włoskimi. Po dalszej wymianie informacji z władzami włoskimi rozszerzono zakres postępowania za pomocą dodatkowego wezwania do usunięcia uchybienia wystosowanego dnia 25 października 2012 r. w taki sposób, że postępowanie to objęło wszystkich pracowników zatrudnionych w szkołach państwowych na podstawie umów na czas określony (a nie tylko należących do personelu ATA), tj. także nauczycieli takich, jak składający petycję, i przedstawiono następujące zarzuty: wydaje się, że nie istnieją skuteczne środki odwoławcze w przypadku nadużywania stosowania następujących po sobie umów na czas określony, wydaje się, że pracownicy zatrudnieni w szkołach państwowych na podstawie umów na czas określony (co dotyczy nie tylko pracowników ATA) są traktowani gorzej niż pracownicy zatrudnieni na podstawie stałych umów na porównywalnych stanowiskach; przejawia się to nieuwzględnianiem doświadczenia zawodowego pracowników tymczasowych i ich stażu pracy w państwowym systemie oświaty przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia, co prowadzi do ustalania ich wynagrodzeń na poziomie 1 Dz.U. L 175 z 10.7.1999, s. 43. PE464.871v10-00 10/10 CM\1102123.doc

początkowym, niezależnie od okresu wykonywania podobnej pracy na podstawie wcześniejszych umów. Odpowiedź na dodatkowe wezwanie do usunięcia uchybienia wpłynęła w dniu 5 marca 2013 r. i jest obecnie analizowana. Niemniej jednak Komisja pragnie przypomnieć, że nie może interweniować w pojedynczych przypadkach. W celu ochrony swoich praw osoby poszkodowane powinny skorzystać z właściwych mechanizmów, w tym z drogi postępowania sądowego, przysługujących im na mocy prawa krajowego. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV III) otrzymana dnia 19 grudnia 2013 r. dotycząca petycji nr 1278/2010, nr 1302/2010, nr 1525/2010, nr 186/2012 i nr 1948/2012 Wspomniane petycje dotyczą zarzutu nadużywania kolejnych umów o pracę na czas określony zawieranych z pomocniczym personelem technicznym ds. administracji w szkołach państwowych. Dnia 20 listopada 2013 r. Komisja postanowiła wystosować do Włoch uzasadnioną opinię w sprawie umów o pracę na czas określony w szkołach włoskich, w której przedstawiono następujące zarzuty: gorsze traktowanie pracowników zatrudnionych na umowy na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w porównaniu do pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach oraz niewystarczająco skuteczne środki walki z nadużywaniem stosowania umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. Niektórzy składający petycję kontaktowali się bezpośrednio ze służbami Komisji i dostarczyli materiały, które mogą posłużyć za dowód w przypadku skierowania sprawy do Trybunału Sprawiedliwości. Podsumowanie Włochy mają dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi na uzasadnioną opinię. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. Komisja pragnie przypomnieć, że nie może interweniować w pojedynczych przypadkach. W celu ochrony swoich praw osoby poszkodowane powinny skorzystać z właściwych mechanizmów, w tym z drogi postępowania sądowego, przysługujących im na mocy prawa krajowego. 7. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV IV) otrzymana dnia 27 czerwca 2014 r. CM\1102123.doc 11/11 PE464.871v10-00

dotycząca petycji nr 1278/2010, nr 1302/2010, nr 1525/2010, nr 186/2012 i nr 1948/2012 Dnia 20 listopada 2013 r. Komisja postanowiła wystosować do Włoch uzasadnioną opinię w sprawie umów o pracę na czas określony w szkołach włoskich, w której przedstawiono następujące zarzuty: I. gorsze traktowanie pracowników zatrudnionych na umowy na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w porównaniu do pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach oraz II. niewystarczająco skuteczne środki walki z nadużywaniem stosowania umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. Włochy udzieliły odpowiedzi na uzasadnioną opinię dnia 20 stycznia 2014 r. Przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej toczą się dwie sprawy z odesłania prejudycjalnego dotyczące włoskich przepisów regulujących zatrudnienie na czas określony w sektorze publicznym: Sprawa C-418/13 NAPOLITANO i in. sprawy połączone C-22, 61, 62, 63/13 Raffaella MASCOLO. Podsumowanie Komisja dokonuje obecnie analizy odpowiedzi władz włoskich. Wstrzyma się jednak z ostatecznym jej ukończeniem do czasu wydania orzeczenia w dwóch wspomnianych wyżej postępowaniach toczących się już przez Trybunałem. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. Komisja pragnie przypomnieć, że nie może interweniować w pojedynczych przypadkach. W celu ochrony swoich praw osoby poszkodowane powinny skorzystać z właściwych mechanizmów, w tym z drogi postępowania sądowego, przysługujących im na mocy prawa krajowego. Komisja pragnie również przypomnieć, że na mocy właściwych w tej kwestii przepisów unijnych (dyrektywa 1999/70/WE) państwa członkowskie zobowiązane są do podejmowania środków przeciwko nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, przy czym nie zostały sprecyzowane ani charakter owych środków ani maksymalna liczba zawieranych kolejno umów, powyżej której stanowią one przypadek nadużycia. 8. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 27 czerwca 2014 r. Petycje 0467/2013 i 1169/2013 Kwestia przekształcania umów o pracę na czas określony w umowy o pracę na czas nieokreślony jest również przedmiotem petycji nr 1278/2010, 1302/2010, 1525/2010, 186/2012, 1948/2012 oraz 1169/2013. PE464.871v10-00 12/12 CM\1102123.doc

W dniu 20 listopada 2013 r. Komisja postanowiła wystosować do Włoch uzasadnioną opinię w związku z postępowaniem w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego nr 2010/2124 dotyczącym umów o pracę na czas określony w szkołach włoskich w związku z następującymi zarzutami: I. gorsze traktowanie pracowników zatrudnionych na umowy na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w porównaniu do pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach oraz II. niewystarczająco skuteczne środki walki z nadużywaniem stosowania umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. Włochy udzieliły odpowiedzi na uzasadnioną opinię dnia 20 stycznia 2014 r. Ponadto przed Trybunałem Sprawiedliwości UE obecnie rozpatrywane są dwie sprawy wymagające orzeczenia w trybie prejudycjalnym, które dotyczą włoskich przepisów w zakresie zawierania umów na czas określony w sektorze publicznym: Sprawa C-418/13 NAPOLITANO i in. sprawy połączone C-22, 61, 62, 63/13 Raffaella MASCOLO. Komisja pragnie przypomnieć, że nie może interweniować w pojedynczych przypadkach. W celu ochrony swoich praw osoby poszkodowane powinny skorzystać z właściwych mechanizmów, w tym z drogi postępowania sądowego, przysługujących im na mocy prawa krajowego. Komisja pragnie również przypomnieć, że na mocy właściwych w tej kwestii przepisów unijnych (dyrektywa 1999/70/WE) państwa członkowskie zobowiązane są do podejmowania środków przeciwko nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, przy czym nie zostały sprecyzowane ani charakter owych środków ani maksymalna liczba zawieranych kolejno umów, powyżej której stanowią one przypadek nadużycia. W rezultacie okres 3 lat / 36 miesięcy, o jakim wspomina składająca petycję, jest więc konsekwencją wyboru dokonanego przez włoskiego ustawodawcę, a nie konkretnym wymogiem prawa UE. Po drugie, ponieważ środki te są wymagane na mocy dyrektywy 1999/70/WE, a prawo UE nie określa, jakie to środki, państwa członkowskie mogą dopuścić lub nakazać zwolnienie pracowników zatrudnionych na czas określony, po tym jak zostaną osiągnięte ustalone przez nie limity. Takie działanie nie byłoby sprzeczne z dyrektywą 1999/70/WE, gdyż takie zwolnienie zapobiega nadużyciom w zakresie odnawiania umów na czas określony poprzez zupełne rozwiązanie stosunku pracy. Odnośne prawo UE nie wymaga zatem w sposób jednoznaczny przekształcenia umowy w umowę na czas nieokreślony, czego domaga się składająca petycję. Kwestia ta nie może więc stanowić przedmiotu postępowania o naruszenie. Jak wspomniano powyżej, kwestia skuteczności środków, jakie Włochy zdecydowały się zastosować w odpowiedzi na dyrektywę 1999/70/WE stanowi już przedmiot postępowania o naruszenie oraz dwóch spraw wymagających orzeczenia w trybie prejudycjalnym. CM\1102123.doc 13/13 PE464.871v10-00

Po trzecie, administracja systemu edukacji, a także przydział stanowisk i zadań pracownikom nie jest regulowany przepisami prawa UE. Komisja Europejska nie może więc rozpatrywać kwestii przenoszenia pracowników sektora edukacji na stanowiska administracyjne. Podsumowanie Pomijając przeanalizowanie odpowiedzi władz włoskich, należy poczekać na wydanie orzeczeń w dwóch wspomnianych wyżej postępowaniach, które obecnie toczą się przed Trybunałem Sprawiedliwości UE. Komisja Europejska będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji w tej sprawie. 9. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV V) otrzymana dnia 28 listopada 2014 r. Petycje nr 1278/2010, nr 1302/2010, nr 1525/2010, nr 186/2012, nr 1948/2012, nr 2417/2013 i nr 2444/2013 Zarzuty nadużywania kolejnych umów o pracę na czas określony z pracownikami szkół państwowych stały się również przedmiotem petycji nr 186/2012, 1948/2012 i 1169/2013. W dniu 20 listopada 2013 r. Komisja postanowiła wystosować do Włoch uzasadnioną opinię w związku z postępowaniem w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego nr 2010/2124 dotyczącym umów o pracę na czas określony w szkołach włoskich w związku z następującymi zarzutami: I. gorsze traktowanie pracowników zatrudnionych na umowy na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w porównaniu do pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach oraz II. niewystarczająco skuteczne środki walki z nadużywaniem stosowania umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. Włochy udzieliły odpowiedzi na uzasadnioną opinię dnia 20 stycznia 2014 r. Służby Komisji dokonują obecnie analizy odpowiedzi władz włoskich. Przed Trybunałem Sprawiedliwości toczą się ponadto dwie sprawy z odesłania prejudycjalnego dotyczące włoskich przepisów regulujących zatrudnienie na czas określony w sektorze publicznym: Sprawa C-418/13 NAPOLITANO i in. sprawy połączone C-22, 61, 62, 63/13 Raffaella MASCOLO. W międzyczasie wpłynęło wiele skarg dotyczących stosowania umów o pracę na czas określony we włoskiej służbie cywilnej w ogólności, a także przeprowadzono dalsze dochodzenia w systemie EU Pilot. Wyniki tych spraw poddawane są obecnie analizie. Podsumowanie Do ostatecznego ukończenia analizy w toczących się postępowaniach w sprawie uchybienia konieczne będzie oczekiwanie na orzeczenie w dwóch wspomnianych wyżej sprawach PE464.871v10-00 14/14 CM\1102123.doc

toczących się już przez Trybunałem. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. Komisja pragnie przypomnieć, że nie może interweniować w pojedynczych przypadkach. W celu ochrony swoich praw osoby poszkodowane powinny skorzystać z właściwych mechanizmów, w tym z drogi postępowania sądowego, przysługujących im na mocy prawa krajowego. Komisja pragnie również przypomnieć, że na mocy właściwych w tej kwestii przepisów unijnych (dyrektywa 1999/70/WE) państwa członkowskie zobowiązane są do podejmowania środków przeciwko nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, przy czym nie zostały sprecyzowane ani charakter owych środków ani maksymalna liczba zawieranych kolejno umów, powyżej której stanowią one przypadek nadużycia. 10. Odpowiedź Komisji (REV) na petycję nr 0467/2013 otrzymana dnia 28 listopada 2014 r. W dniu 20 listopada 2013 r. Komisja postanowiła wystosować do Włoch uzasadnioną opinię w związku z postępowaniem w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego nr 2010/2124 dotyczącym umów o pracę na czas określony w szkołach włoskich w związku z następującymi zarzutami: I. gorsze traktowanie pracowników zatrudnionych na umowy na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w porównaniu do pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach oraz II. niewystarczająco skuteczne środki walki z nadużywaniem stosowania umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. Włochy udzieliły odpowiedzi na uzasadnioną opinię dnia 20 stycznia 2014 r. Służby Komisji dokonują obecnie analizy odpowiedzi władz włoskich. Przed Trybunałem Sprawiedliwości toczą się ponadto dwie sprawy z odesłania prejudycjalnego dotyczące włoskich przepisów regulujących zatrudnienie na czas określony w sektorze publicznym: Sprawa C-418/13 NAPOLITANO i in. sprawy połączone C-22, 61, 62, 63/13 Raffaella MASCOLO. W międzyczasie wpłynęło wiele skarg dotyczących stosowania umów o pracę na czas określony we włoskiej służbie cywilnej w ogólności, a także przeprowadzono dalsze dochodzenia w systemie EU Pilot. Wyniki tych spraw poddawane są obecnie analizie. Podsumowanie Do ostatecznego ukończenia analizy w toczących się postępowaniach w sprawie uchybienia konieczne będzie oczekiwanie na orzeczenie w dwóch wspomnianych wyżej sprawach toczących się już przez Trybunałem. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. CM\1102123.doc 15/15 PE464.871v10-00

Komisja pragnie również przypomnieć, że na mocy właściwych w tej kwestii przepisów unijnych (dyrektywa 1999/70/WE) państwa członkowskie zobowiązane są do podejmowania środków przeciwko nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, przy czym nie zostały sprecyzowane ani charakter owych środków ani maksymalna liczba zawieranych kolejno umów, powyżej której stanowią one przypadek nadużycia. W rezultacie, ponieważ działaniaˮ wymagane na mocy dyrektywy 1999/70/WE nie są sprecyzowane w przepisach UE, dopuszczanie do zwalniania pracowników zatrudnionych na czas określony lub narzucanie go po upływie czasu ustalonego przez dane państwo członkowskie jest zgodne z prawem. Takie działanie nie byłoby sprzeczne z dyrektywą 1999/70/WE, gdyż takie zwolnienie zapobiega nadużyciom w zakresie odnawiania umów na czas określony poprzez zupełne rozwiązanie stosunku pracy. Odnośne prawo UE nie wymaga zatem w sposób jednoznaczny przekształcenia umowy w umowę na czas nieokreślony, czego domaga się składająca petycję. Kwestia ta nie może więc stanowić przedmiotu postępowania o naruszenie. Jak wspomniano powyżej, efektywność działań, jakie Włochy zdecydowały się wdrożyć w odpowiedzi na dyrektywę 1999/70/WE, jest już przedmiotem postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego oraz dwóch wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Co więcej, administracja systemu edukacji, a także przydział stanowisk i zadań pracownikom nie jest regulowany przepisami prawa UE. Komisja Europejska nie może więc rozpatrywać kwestii przenoszenia pracowników sektora edukacji na stanowiska administracyjne. 11. Odpowiedź Komisji (REV) na petycję nr 1169/2013 otrzymana dnia 28 listopada 2014 r. W dniu 20 listopada 2013 r. Komisja postanowiła wystosować do Włoch uzasadnioną opinię w związku z postępowaniem w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego nr 2010/2124 dotyczącym umów o pracę na czas określony w szkołach włoskich w związku z następującymi zarzutami: I. gorsze traktowanie pracowników zatrudnionych na umowy na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w porównaniu do pracowników zatrudnionych na umowy stałe na porównywalnych stanowiskach oraz II. niewystarczająco skuteczne środki walki z nadużywaniem stosowania umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. Włochy udzieliły odpowiedzi na uzasadnioną opinię dnia 20 stycznia 2014 r. Służby Komisji dokonują obecnie analizy odpowiedzi władz włoskich. Przed Trybunałem Sprawiedliwości toczą się ponadto dwie sprawy z odesłania prejudycjalnego dotyczące włoskich przepisów regulujących zatrudnienie na czas określony w sektorze publicznym: Sprawa C-418/13 NAPOLITANO i in. sprawy połączone C-22, 61, 62, 63/13 Raffaella MASCOLO. PE464.871v10-00 16/16 CM\1102123.doc

W międzyczasie wpłynęło wiele skarg dotyczących stosowania umów o pracę na czas określony we włoskiej służbie cywilnej w ogólności, a także przeprowadzono dalsze dochodzenia w systemie EU Pilot. Wyniki tych spraw poddawane są obecnie analizie. Jeżeli chodzi o uznawanie kwalifikacji do celów stałego zatrudnienia, Komisja chciałaby przypomnieć, że organizacja krajowego systemu edukacji, a zatem (nie)uznawanie niektórych włoskich kwalifikacji podlega kompetencji krajowej, zaś UE nie ma prawa podejmować działań, jeżeli nie zachodzi negatywne powiązanie z innymi obszarami polityki, takimi jak rynek wewnętrzny, w których UE ma kompetencje. W konsekwencji dyrektywy 2005/36/WE o uznawaniu kwalifikacji zawodowych nie stosuje się do spraw poruszonych w przedmiotowej petycji, ponieważ dyrektywa ta reguluje tylko sytuacje, w których występują obce dyplomy, kwalifikacje i doświadczenie zawodowe zdobyte za granicą. Kwestia statusu włoskich kwalifikacji do celów uprawnienia danej osoby do zatrudnienia na stanowisku nauczyciela we Włoszech pozostaje poza zakresem kompetencji UE. Komisja pragnie również przypomnieć, że na mocy właściwych w tej kwestii przepisów unijnych (dyrektywa 1999/70/WE) państwa członkowskie zobowiązane są do podejmowania środków przeciwko nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, przy czym nie zostały sprecyzowane ani charakter owych środków ani maksymalna liczba zawieranych kolejno umów, powyżej której stanowią one przypadek nadużycia. W rezultacie okres 3 lat / 36 miesięcy, o jakim wspomina składająca petycję, jest więc konsekwencją wyboru dokonanego przez włoskiego ustawodawcę. Po drugie, ponieważ dyrektywa 1999/70/WE wymaga środków, a jednocześnie nie określa, jakie to środki, przekształcenie umowy o pracę na umowę na czas nieokreślony/umowę stałą, o którym wspomina się w petycji, nie jest wyraźnie wymagane. Kwestia ta nie może więc stanowić przedmiotu postępowania o naruszenie. Jak wspomniano powyżej, kwestia skuteczności środków, jakie Włochy zdecydowały się zastosować w odpowiedzi na dyrektywę 1999/70/WE stanowi już przedmiot toczącego się w Trybunale postępowania o naruszenie oraz dwóch spraw wymagających orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Zatem niezależnie od analizy odpowiedzi władz włoskich, należy poczekać na wydanie orzeczeń w dwóch wspomnianych wyżej postępowaniach. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o dalszym rozwoju sytuacji. 12. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV VI) otrzymana dnia 17 lipca 2015 r. Petycje nr 1278/2010, nr 1302/2010, nr 1525/2010, nr 186/2012, nr 1948/2012, nr 2417/2013 i nr 2444/2013 Do Komisji wpłynęły liczne skargi dotyczące regulacji umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech. W dniu 20 listopada 2013 r. Komisja skierowała do Włoch uzasadnioną opinię w tej sprawie. Równocześnie do Trybunału Sprawiedliwości UE wpłynęło odesłanie prejudycjalne na ten sam temat. W dniu 26 listopada 2014 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok w sprawie C- 22/13 Mascolo, stwierdzając, że włoskie przepisy dotyczące umów o pracę na czas określony CM\1102123.doc 17/17 PE464.871v10-00

w szkołach publicznych są niezgodne z klauzulą 5 dyrektywy w sprawie pracy na czas określony. Częściowo w kontekście tego orzeczenia władze włoskie przedstawiły obecnie reformę sektora edukacji ( La Buona Scuola ). W rozumieniu Komisji proponowana reforma obejmuje m.in. specjalną kampanię rekrutacyjną, umożliwiając większości, jeśli nie wszystkim obecnym pracownikom zatrudnionym na czas określony, zatrudnienie na stałe. Dalsze zatrudnianie na czas określony zostanie ograniczone. Reforma umożliwi także kompensację za wcześniejsze przypadki mniej korzystnego traktowania pracowników zatrudnionych na czas określony w stosunku do personelu stałego. Reformy te mają zostać przyjęte latem 2015 r. W kwestii uznawania kwalifikacji oraz wcześniejszych okresów zatrudnienia na czas określony przy ustalaniu stażu pracy i innych świadczeń służby Komisji kontaktowały się z władzami krajowymi w celu uzyskania dalszych wyjaśnień, by ustalić, czy planowana reforma w pełni rozwiąże ten problem. Na tej podstawie Komisja zdecyduje, czy konieczne są dalsze działania. Podsumowanie W odpowiedzi na wszczęte przez Komisję postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego krajowe władze przedstawiły projekt reformy mającej na celu zaradzenie kwestii niezgodności. Służby Komisji kontaktowały się z władzami krajowymi w celu uzyskania dalszych wyjaśnień co do tego, czy planowana reforma rozwiąże również w pełni kwestię uznawania kwalifikacji oraz wcześniejszych okresów zatrudnienia na czas określony przy ustalaniu stażu pracy i innych świadczeń. Na tej podstawie Komisja zdecyduje, czy konieczne są dalsze działania. 13. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 27 stycznia 2016 r. Petycje nr 1278/2010, 1302/2010, 1525/2010, 0186/2012, 1948/2012, 0467/2013, 1169/2013, 2417/2013, 2444/2013 i 131/2015 Do Komisji wpłynęły liczne skargi dotyczące regulacji umów o pracę na czas określony w szkołach publicznych we Włoszech w odniesieniu do różnic w traktowaniu pracowników zatrudnionych na czas określony i na stałe w zakresie odnawiania umów na czas określony. Jako że zrodziło to kwestię zgodności z klauzulami 4 i 5 porozumienia ramowego załączonego do dyrektywy 1999/70/WE w sprawie pracy na czas określony 1, w dniu 20 listopada 2013 r. Komisja skierowała do Włoch uzasadnioną opinię w tej sprawie. W dniu 26 listopada 2014 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-22/13 2 Mascolo, stwierdzając, że włoskie przepisy dotyczące umów o pracę na 1 Dyrektywa Rady 1999/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. dotycząca Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC), Dziennik Urzędowy L 175 z 10.7.1999 P. 0043-0048 2 ECLI:EU:C:2014:2401 PE464.871v10-00 18/18 CM\1102123.doc

czas określony w szkołach publicznych są niezgodne z klauzulą 5 porozumienia ramowego załączonego do dyrektywy w sprawie pracy na czas określony. W tej sytuacji władze włoskie przyjęły w dniu 13 lipca 2015 r. ważną reformę sektora edukacji w drodze ustawy nr 107/2015 1 ( La Buona Scuola ). Ustawa ta zawiera specjalną kampanię rekrutacyjną, która umożliwia większości obecnych nauczycieli zatrudnionych na czas określony zatrudnienie na stałe 2. Jednocześnie reforma ogranicza czas trwania umów na czas określony zawieranych z pracownikami zajmującymi się nauczaniem i kształceniem, z personelem administracyjnym, technicznym i pomocniczym do maksymalnie 36 miesięcy, m.in. w sytuacji gdy zamówienia te nie następują po sobie 3. Ponadto zapewnia rekompensatę za szkody wynikające z wykorzystywania kolejnych umów o łącznej długości przekraczającej 36 miesiące, m.in. w sytuacji gdy umowy nie następują o sobie 4, do wszystkich pracowników szkół publicznych. Na fundusz ten przeznaczono 10 milionów EUR rocznie w roku 2015 i 2016. W kwestii uznawania kwalifikacji oraz wcześniejszych okresów zatrudnienia na czas określony przy ustalaniu stażu pracy i innych świadczeń, główny problem wiązał się ze współczynnikiem redukcji, o którym mowa w art. 485 dekretu ustawodawczego 297/1994. Jednakże skoro współczynnik ten stosuje się do pracowników zatrudnionych na czas określony po 4 latach pracy, podczas gdy reforma przewiduje maksymalny okres 3 lat pracy na czas określony, współczynnik w praktyce nie będzie stosowany. Komisja pragnie przypomnieć, że Trybunał Sprawiedliwości stwierdził wielokrotnie 5, że porozumienie ramowe załączone do dyrektywy 1999/70/WE nie ustanawia ogólnego obowiązku wprowadzenia przez państwa członkowskie przepisów przewidujących przekształcanie umów o pracę na czas określony w umowy na czas nieokreślony. Należy również zauważyć, że dla przestrzegania klauzuli 5 porozumienia ramowego załączonego do dyrektywy w sprawie pracy na czas określony wystarczy, że podjęto jeden ze środków przeciwdziałania nadużywaniu kolejnych umów o pracę na czas określony, wymienionych w klauzuli. Maksymalna łączna długość kolejnych umów o pracę lub stosunków pracy na czas określony jest jednym z takich środków. Podsumowanie W odpowiedzi na postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego zainicjowane przez Komisję i na wyrok Trybunału Sprawiedliwości organy krajowe przyjęły ważną reformę sektora edukacji. Jako że ta reforma dostosowuje prawo krajowe do klauzul 4 i 5 porozumienia ramowego załączonego do dyrektywy w sprawie pracy na czas określony, Kolegium w dniu 19 listopada 2015 r. zamknęło postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w publicznym sektorze edukacji. 1 Ustawa nr 107 z dnia 13 lipca 2007 r. pt. Reforma krajowego systemu szkolnictwa i szkoleń oraz upoważnienie do reorganizacji istniejących przepisów (Dziennik Urzędowy Republiki Włoskiej nr 162 z dnia 15 lipca 2015 r.). 2 Ustawa nr 10/2015, par. 95 105, 113 i 114 3 Ustawa nr 10/2015, par. 131 4 Ustawa nr 10/2015, par. 132 5 Zobacz w szczególności wyrok w sprawie Huet, EU:C:2012:133, pkt 38 40 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok w sprawie Fiamingo,ECLI:EU:C:2014:2044, pkt 65. CM\1102123.doc 19/19 PE464.871v10-00