Wniosek DECYZJA WYKONAWCZA RADY

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2015) 289 final 2015/0129 (NLE) Wniosek DECYZJA WYKONAWCZA RADY w sprawie upoważnienia Włoch do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 206 oraz art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej PL PL

2 UZASADNIENIE 1. KONTEKST WNIOSKU Podstawa i cele wniosku Zgodnie z art. 395 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (zwanej dalej dyrektywą VAT ) Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, może upoważnić każde państwo członkowskie do wprowadzenia szczególnych środków stanowiących odstępstwo od przepisów wspomnianej dyrektywy w celu upraszczania poboru VAT lub zapobiegania niektórym formom uchylania się od opodatkowania lub unikania opodatkowania. W piśmie, które wpłynęło do Komisji w dniu 24 listopada 2014 r., Republika Włoska wystąpiła z wnioskiem o upoważnienie do stosowania odstępstwa od art. 206 i 226 dyrektywy VAT. Zgodnie z art. 395 ust. 2 dyrektywy VAT, pismem z dnia 16 marca 2015 r. Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie o wniosku złożonym przez Republikę Włoską. Pismem z dnia 17 marca 2015 r. Komisja zawiadomiła Republikę Włoską, że posiada wszystkie informacje konieczne do rozpatrzenia wniosku. Kontekst ogólny W następstwie wprowadzenia systemu kontroli statystycznych Włochy wykryły znaczne oszustwa związane z VAT w odniesieniu do dostaw towarów i usług dla administracji publicznej. Zgodnie z ogólną zasadą od wspomnianych dostaw pobierany jest podatek VAT i organy publiczne płacą ten podatek, wraz z ceną, dostawcy. Włochy zauważyły, że znaczna liczba dostawców uchyla się od opodatkowania, nie odprowadzając wspomnianego podatku VAT do organów podatkowych. Aby położyć kres tego rodzaju praktykom, Włochy wystąpiły z wnioskiem, by w przypadku dostaw dla organów publicznych należy podatek VAT nie był już płacony dostawcy. Ponieważ jednak organy publiczne nie są co do zasady podatnikami, stosowanie tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia nie jest możliwe, gdyż zgodnie z ogólną zasadą osoby niepodlegające opodatkowaniu nie wypełniają deklaracji VAT, która służy do wykazywania i odliczania podatku VAT. W związku z tym Włochy chcą opracować system, w ramach którego podatek VAT należny w związku z dostawami dla organów publicznych byłby wpłacany na odrębny i zablokowany rachunek bankowy. Włochy szacują, że dzięki temu możliwe byłoby uzyskanie dochodów z podatku VAT w wysokości od 741 do mln EUR. W celu umożliwienia takiego systemu Włochy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie do stosowania odstępstwa od art. 206 dyrektywy VAT, aby zapewnić, że dostawca nie będzie już zobowiązany do odprowadzania organom podatkowym podatku VAT od realizowanych dostaw, ponieważ podatek ten jak wspomniano powyżej będzie wpłacany przez organ publiczny będący odbiorcą dostaw na specjalny rachunek. Jednocześnie należy wprowadzić odstępstwo od art. 226 dyrektywy VAT w odniesieniu do maksymalnych danych na fakturach, które mogą być wymagane od podlegających opodatkowaniu dostawców, aby na fakturze mogła się znaleźć dodatkowa informacja, że kwotę podatku VAT należy wpłacić na wspomniany odrębny rachunek, a nie dostawcy. Od czerwca 2014 r. Włochy wprowadziły obowiązek fakturowania elektronicznego w przypadku dostaw dla organów publicznych, co umożliwiło kontrolę w czasie rzeczywistym poszczególnych transakcji oraz dokładnych kwot podatku VAT należnego od organów publicznych z tytułu dokonanych zakupów. Dzięki tym szczegółowym informacjom powinno być możliwe prowadzenie kontroli w przedmiotowym sektorze za pomocą tradycyjnych PL 2 PL

3 technik kontroli bez konieczności odstępstwa od przepisów dyrektywy VAT. Jednakże w celu opracowania i wdrożenia odpowiedniej polityki kontroli oraz umożliwienia pełnego korzystania z danych dostępnych dzięki fakturowaniu elektronicznemu Włochy wystąpiły z wnioskiem o odstępstwo na czas ograniczony, w którym stosowany byłby wyżej wspomniany system specjalny. Jednocześnie Włochy zgodziły się na warunek, by nie wnioskować o przedłużanie wspomnianego odstępstwa. W związku z fakturowaniem elektronicznym stworzono bazę danych wszystkich organów publicznych, którą udostępniono za pośrednictwem specjalnej strony internetowej, co powinno zapewnić dostawcom niezbędną gwarancję, że faktycznie świadczą usługi na rzecz organów publicznych, do których ma zastosowanie wnioskowane odstępstwo. Jednym ze skutków proponowanego środka jest jednak to, że podatnicy będący głównie dostawcami towarów lub usług na rzecz organów publicznych nie będą już w stanie kompensować podatku VAT zapłaconego od kosztów produkcji z podatkiem VAT otrzymanym od swoich klientów z tytułu dostaw. Tego rodzaju podatnicy mogą mieć ciągle nadpłacony podatek i będą musieli zwracać się do administracji podatkowej o skuteczny zwrot tego podatku VAT. Procedury zwrotu podatku we Włoszech wywołują jednak obawy i należy zwrócić uwagę na toczące się w tym kontekście postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, którego nadal nie zamknięto 1. W tym kontekście Włochy zreformowały swoją procedurę zwrotu, a jej głównym elementem jest wymóg zwrotu podatku VAT osobie, która zwróciła się z takim wnioskiem, w terminie trzech miesięcy. Oprócz tej ogólnej reformy określono szereg kategorii podatników w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej lub też rodzaju transakcji, w przypadku których zwrot podatku będzie traktowany priorytetowo. Podatnicy objęci zaproponowanym odstępstwem będą mogli korzystać z tego priorytetowego trybu. Aby zapewnić niezbędne działania następcze w ramach niniejszego odstępstwa, Włochy proszone są jednak o przedstawienie sprawozdania w sprawie procedury zwrotu VAT w odniesieniu do tej kategorii podatników; sprawozdanie to Włochy powinny przedłożyć w terminie osiemnastu miesięcy od wejścia w życie wspomnianego odstępstwa. Sprawozdanie to powinno zawierać w szczególności dane statystyczne dotyczące średniego czasu, jaki jest potrzebny do skutecznego zwrotu podatku VAT takim podatnikom, oraz przedstawiać szczególne problemy, które mogły pojawić się w tym kontekście. Ponadto zwrócono uwagę Komisji na fakt, że Włochy rozpoczęły stosowanie środka, nie czekając na przyjęcie odpowiedniej decyzji przez Radę. 2. WYNIKI KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI ORAZ OCENY SKUTKÓW Konsultacje z zainteresowanymi stronami Niniejszy wniosek opiera się na wniosku złożonym przez Włochy i dotyczy wyłącznie tego państwa członkowskiego. Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy specjalistycznej Nie zaistniała potrzeba skorzystania z pomocy ekspertów zewnętrznych. Ocena skutków 1 Nr postępowania: 2013/4080. PL 3 PL

4 Niniejsza decyzja ma na celu przede wszystkim zwalczanie oszustw związanych z VAT w odniesieniu do dostaw towarów i usług dla organów publicznych poprzez wprowadzenie obowiązku wpłacania należnego podatku VAT na odrębny i zablokowany rachunek bankowy. Ponieważ jednak dostawcy w ramach tego systemu nie otrzymują kwot VAT od swoich klientów, będą musieli częściej zwracać się o skuteczny zwrot tego podatku. Aby podatnicy ci uniknęli negatywnych skutków tego rozwiązania, procedury zwrotu muszą działać prawidłowo. Zdaniem Włoch w tej kwestii podjęto niezbędne środki legislacyjne i administracyjne. Odstępstwo nie będzie miało negatywnego wpływu na zasoby własne Unii z tytułu VAT. 3. ASPEKTY PRAWNE WNIOSKU Upoważnienie Włoch do stosowania środka stanowiącego odstępstwo od dyrektywy VAT w celu nałożenia zobowiązania, by w przypadku dostaw na rzecz organów publicznych nabywca nie płacił należnego z tego tytułu podatku VAT dostawcy, lecz by go wpłacał na specjalny rachunek bankowy. Niniejszy wniosek zobowiązuje Włochy do przedstawienia w terminie osiemnastu miesięcy sprawozdania na temat sytuacji w zakresie zwrotu podatku VAT podatnikom, których dotyczy ten środek. Podstawa prawna Artykuł 395 dyrektywy VAT. Zasada pomocniczości Niniejszy wniosek wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji Unii, zważywszy na przepisy dyrektywy VAT stanowiące jego podstawę. Zasada pomocniczości nie ma zatem zastosowania. Zasada proporcjonalności Wniosek jest zgodny z zasadą proporcjonalności z następujących względów. Decyzja dotyczy upoważnienia udzielonego państwu członkowskiemu w odpowiedzi na jego własny wniosek i nie stanowi jakiegokolwiek zobowiązania. Biorąc pod uwagę ograniczony zakres odstępstwa, przedmiotowy szczególny środek jest proporcjonalny do zamierzonego celu, tj. zwalczania uchylania się od opodatkowania. 4. WPŁYW NA BUDŻET Wybór instrumentów Zgodnie z art. 395 dyrektywy VAT odstępstwo od wspólnych przepisów dotyczących podatku VAT jest możliwe jedynie na podstawie upoważnienia Rady, stanowiącej jednomyślnie na wniosek Komisji. Decyzja Rady jest ponadto najbardziej właściwym instrumentem, ponieważ może być skierowana do poszczególnych państw członkowskich. 5. ELEMENTY FAKULTATYWNE W niniejszym wniosku przewidziano klauzulę wygaśnięcia; automatyczny termin dla przedmiotowego odstępstwa upływa w dniu 31 grudnia 2017 r. PL 4 PL

5 2015/0129 (NLE) Wniosek DECYZJA WYKONAWCZA RADY w sprawie upoważnienia Włoch do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 206 oraz art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej 2, w szczególności jej art. 395 ust. 1, uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co następuje: (1) W piśmie, które wpłynęło do Komisji w dniu 24 listopada 2014 r., Włochy wystąpiły z wnioskiem o upoważnienie do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 206 i 226 dyrektywy 2006/112/WE w odniesieniu sposobów płatności podatku od wartości dodanej (VAT) i fakturowania. (2) Pismem z dnia 16 marca 2015 r. Komisja poinformowała pozostałe państwa członkowskie o wniosku złożonym przez Włochy. W piśmie z dnia 17 marca 2015 r. Komisja zawiadomiła Włochy, że posiada wszystkie informacje, które uznaje za niezbędne w celu rozpatrzenia wniosku. (3) Włochy wykryły znaczne oszustwa w odniesieniu do dostaw towarów i usług dla organów publicznych. W przypadku takich dostaw organ publiczny płaci podatek VAT dostawcy, który jest, co do zasady, zobowiązany do odprowadzenia tego podatku do administracji podatkowej. Włochy wskazały jednak, że znaczna liczba przedsiębiorstw handlowych uchyla się od opodatkowania, nie odprowadzając wspomnianego podatku VAT do organów podatkowych. (4) Włochy zwróciły się o umożliwienie stosowania odstępstwa, polegającego na tym, by podatek VAT należny z tytułu dostaw na rzecz organów publicznych nie był płacony dostawcy, a wpłacany na odrębny i zablokowany rachunek bankowy. Przedmiotowy środek stanowiący odstępstwo powinien uniemożliwić tę formę uchylania się od opodatkowania, nie wpływając jednocześnie na kwotę należnego podatku VAT. W tym celu w odniesieniu do tego rodzaju dostaw konieczne jest wprowadzenie odstępstwa od art. 206 dyrektywy 2006/112/WE. Ponadto należy również wprowadzić odstępstwo od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w celu umożliwienia zamieszczania na fakturze specjalnej uwagi, że podatek VAT należy wpłacać na specjalny rachunek. (5) W wyniku tego środka podatnicy, będący podmiotami świadczącymi usługi na rzecz organów publicznych, mogliby częściej domagać się skutecznego zwrotu podatku VAT od administracji podatkowej. Włochy wskazały, że podjęły niezbędne działania legislacyjne i administracyjne w celu przyspieszenia procedury zwrotu i 2 Dz.U. L 347 z , s. 1. PL 5 PL

6 zagwarantowania, że przysługujące podatnikom prawo do odliczenia podatku jest w pełni respektowane. Należy zatem zobowiązać Włochy do przestawienia Komisji w ciągu 18 miesięcy od wejścia w życie w tym państwie środka stanowiącego odstępstwo sprawozdania dotyczącego ogólnej sytuacji w zakresie zwrotu podatku VAT, ze szczególnym uwzględnieniem średniego czasu potrzebnego na zwrot tego podatku. W 2014 r. Włochy wprowadziły obowiązek fakturowania elektronicznego w odniesieniu do dostaw towarów i usług dla organów publicznych. Powinno to umożliwić w przyszłości należytą kontrolę tego sektora, kiedy będzie już opracowana i wdrożona odpowiednia strategia kontroli na podstawie dostępnych danych elektronicznych. Gdy system ten zostanie w pełni wdrożony, stosowanie odstępstwa od dyrektywy 2006/112/WE nie powinno być już dłużej konieczne. W związku z tym Włochy zapewniły, że nie zamierzają ubiegać się o przedłużenie zezwolenia dotyczącego środka stanowiącego odstępstwo. (6) Środek stanowiący odstępstwo jest zatem proporcjonalny do zamierzonego celu, ponieważ jest ograniczony w czasie i ograniczony do sektora, który stwarza istotne problemy w zakresie uchylania się od opodatkowania. Ponadto środek stanowiący odstępstwo nie stwarza niebezpieczeństwa, że oszustwa przeniosą się do innych sektorów lub innych państw członkowskich. (7) Odstępstwo to nie wpłynie negatywnie na ogólną kwotę wpływów z podatków pobieranych na etapie ostatecznej konsumpcji i nie będzie mieć negatywnego wpływu na zasoby własne Unii pochodzące z podatku VAT, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 W drodze odstępstwa od art. 206 dyrektywy 2006/112/WE upoważnia się Włochy do wprowadzenia uregulowań przewidujących, że podatek VAT należny z tytułu dostaw towarów i usług dla organów publicznych musi być wpłacany przez odbiorcę na odrębny i zablokowany rachunek bankowy administracji podatkowej. Artykuł 2 W drodze odstępstwa od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE upoważnia się Włochy do wprowadzenia wymogu, by na fakturach wystawionych w odniesieniu do dostaw towarów i usług dla organów publicznych widniała specjalna uwaga, że podatek VAT musi być wpłacony na wspomniany odrębny i zablokowany rachunek bankowy administracji podatkowej. Artykuł 3 Włochy powiadamiają Komisję o środkach krajowych, o których mowa w art. 1 i 2. W ciągu 18 miesięcy od wejścia w życie we Włoszech środków, o których mowa w art. 1 i 2, Włochy przedkładają Komisji sprawozdanie na temat ogólnej sytuacji w zakresie zwrotu podatku VAT podatnikom objętym tymi środkami, w szczególności w odniesieniu do średniego czasu trwania procedury zwrotu. Artykuł 4 Niniejsza decyzja wygasa z dniem 31 grudnia 2017 r. PL 6 PL

7 Artykuł 5 Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Włoskiej. Sporządzono w Brukseli dnia r. W imieniu Rady Przewodniczący PL 7 PL