RYNEK CZEKOLADY W POLSCE 1
Spis treści: str. I. Wprowadzenie 3 II. Słodka historia czekolady 4 III. Charakterystyka rynku czekolady 6 1. Wielkość i wartość rynku 6 2. Stopień jego koncentracji 8 3. Obroty z zagranicą import i eksport 9 4. Nisze rynkowe 10 5. Segmentacja rynku 11 IV. Konkurencja 12 1. Marketing mix 12 a)produkt 12 b) cena 12 c) dystrybucja 13 d) promocja 15 2.Profile konkurencyjne benchmarking 16 V. Dostawcy 17 1. Opis technologii produkcji czekolady 17 2. Główne przedsiębiorstwa i ich charakterystyka 19 3. Jakość dostępnych wyrobów 20 VI. Odbiorcy 21 VII. Prognoza 22 2
Wprowadzenie Mamy przyjemność przedstawić Państwu raport poświęcony analizie rynku czekolady w Polsce.Jest to rynek obszerny, cieszący się dużym popytem wśród społeczeństwa. Przemysł czekoladowy to branża, której recesja nie szkodzi. Znaczna część polskich konsumentów kupuje czekoladę z różnych powodów zapotrzebowanie dzieci i dorosłych na coś słodkiego, przepisy kulinarne z wykorzystaniem czekolady, prezenty okazjonalne, wiara w zbawienny wpływ czekolady na dobre samopoczucie w ciężkich i stresujących sytuacjach. Królową rynku słodyczy jest czekolada. Czekolada to wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego lub tłuszczu cukierniczego, środka słodzącego i innych dodatków. Wytwarzana jest najczęściej w postaci tabliczek. W niektórych krajach występuje czekolada w postaci napoju na wodzie, mleku lub innym płynie. Rzadziej spotyka się czekoladę sproszkowaną lub w granulkach. Tabliczki czekolady są pośród innych wyrobów czekoladowych bardzo popularnym i chętnie kupowanym produktem. Czekolada zawiera ważne dla zdrowia mikroelementy, jak potas, magnez, wapno, fosfor, żelazo, cynk i miedź oraz witaminy B6, B2, A, E, B3, B12. Zawarta w czekoladzie fenylotylamina pobudza w organizmie produkcję endorfin, zwanych potocznie hormonami szczęścia. Działają one euforyzująco i poprawiają samopoczucie. Czekolada zawiera dużo związków przeciwnowotworowych i opóźniających zmiany miażdżycowe. Niektórzy lekarze są zdania, że flawonoidy zawarte w czekoladzie zmniejszają ryzyko powstawania zmian niedokrwiennych w sercu. Czekolada biała i mleczna zawiera białko, będące czynnikiem wzrostu i regeneracji organizmu, wapń ważny dla sprawności mięśni i prawidłowego funkcjonowania systemu nerwowego, enzymów i krzepliwości krwi. Czekolada naturalna (gorzka i deserowa) jest bogata w węglowodany, magnez (ważny składnik komórek, odgrywa znaczącą rolę w uwalnianiu energii z pożywienia) żelazo (niezbędne w produkcji czerwonych krwinek i rozprowadzaniu tlenu w organizmie), niacynę 3
(wspomaga uwalnianie się energii zawartej w pokarmie). Oprócz mikroelementów czekolada zawiera pewne alkaloidy, np. teobrominę, która pobudza pracę nerek i jest łagodnym środkiem moczopędnym. Do czekolady nie trzeba nikogo specjalnie przekonywać. Aromatyczny napój, pyszne łakocie, cenny składnik produktów cukierniczych czekolada w każdej formie smakuje inaczej, ale zawsze jest tak samo pyszna. Nie mogąc oprzeć się pokusie często po nią sięgamy. I nic dziwnego, ponieważ oprócz walorów smakowych jest także bardzo pożyteczna poprawia nastrój, osłabia destrukcyjny wpływ stresu i jest źródłem wielu cennych dla człowieka składników. Słodka historia czekolady Początki czekolady są okryte tajemnicą, trudno jest zatem określić z którego wieku pochodzi przepis na ten słodki smakołyk. Pierwsze kakaowce uprawiane były przez plemię Olmeków, którzy zamieszkiwali Amerykę Środkową w 400 r. p.n.e. Później wiedza o kakaowcach została przekazana plemieniu Majów, którzy zajęli się uprawą. Czekoladowy napój przygotowywany z nasion kakaowca uważany był za nektar bogów. Aromatyczna czekolada związana była z wieloma aspektami życia społecznego Majów. Czekoladowym napojem witano nowonarodzone dzieci i żegnano zmarłych. Już wtedy znane były lecznicze właściwości czekolady wykorzystywano ją jako lekarstwo na wiele przypadłości takich jak osłabienie, anemia czy problemy żołądkowe. Do Europy kakao trafiło za pośrednictwem konkwistadorów, chociaż na początku nie zostało przez społeczeństwa Starego Kontynentu dobrze przyjęte. Jednak po pewnym czasie zyskało niemniejsze uznanie i sympatię niż w kraju, z którego pochodzi. Pierwsze wytwórnie czekolady powstały w Hiszpanii, później produkcją zaczęli zajmować się również Holendrzy, którzy zakładali plantacje kakaowca w tropikalnych krajach. Kolejno wyroby czekoladowe zdobywały popularność we Francji, w Niemczech, Szwajcarii. Przez długi czas czekolada jak i inne słodycze dostępne były tylko na królewskich i arystokratycznych stołach. Dopiero w XIX w. dzięki rozwojowi przedsiębiorstw czekolada stała się dostępna dla ogółu. 4
Do Polski zawitała w XVIII w. Największy rozkwit produktów czekoladowych nastąpił w dwudziestoleciu międzywojennym. Wtedy to w większych miastach bardzo popularne były pijalnie czekolady jak i same czekoladowe produkty, które sprzedawane były w eleganckich, wyszukanych opakowaniach. Etymologia słowa czekolada nie jest do końca znana. Jedni twierdzą, że pochodzi od słów z języka środkowo-zachodniego Meksyku xococ, czyli kwaśny i átl woda. Inne źródła podają, że słowo pochodzi z języka Majów, gdzie chokolhaa oznacza dosłownie płyn lub gorący napój. Obecnie na rynku jest bardzo duży wybór produktów czekoladowych. Do tradycyjnych tabliczek czekolady dodawane są orzechy, rodzynki, karmel. Ponadto czekolada może być nadziewana smakiem mięty, truskawki czy wiśni. Oprócz tego dostępne są czekoladowe cukierki, batoniki, pralinki zatem każdy znajdzie swoją ulubioną wersję tego słynnego przysmaku, a jej święto obchodzimy 12 kwietnia. 5
Charakterystyka rynku Wielkość i wartość rynku czekolady Według danych Rzeczpospolitej spożycie czekolady w Polsce w roku 2011 wyniosło 47,3 mln kg, co daje 1,2 kg na osobę. Z kolei wartość rynku w okresie od października 2009 do września 2010 wyniosła 4,47 mld PLN. Dla porównania Euromonitor International podaje, że Polacy wydali 5,8 mld PLN na czekoladę, a MERB że wartość ta wynosiła 6,4 mld PLN. Spożycie czekolady w kg w Polsce oraz w wybranych krajach Polska 3,2 Włochy 4,3 Australia USA 5,3 5,6 Szwecja Finlandia Francja 6,8 6,8 6,8 Dania 7,7 Norwegia 8,5 Austria 9,4 W.Brytania Belgia Niemcy 10,2 11 11,1 Szwajcaria 12,3 0 2 4 6 8 10 12 14 źródło:,,polska /,,The Times za: AC Nielsen, MEMBR, ICA, GUS Analizując spożycie czekolady w Polsce na tle innych krajów można zauważy, że Polacy w stosunku do mieszkańców innych krajów spożywają o wiele mniej czekolady. Według tego źródła przeciętny Polak zjada ponad 3 kg czekolady w ciągu roku. Największe spożycie obserwuje się w Szwajcarii- ponad 12 kg/osobę, Niemczech-11 kg/osobę i w Belgii również 11 kg/osobę. 6
Struktura sprzedaży czekolady na tle sprzedaży wyrobów cukierniczych (2007 r.) Jak wynika z powyższego wykresu, czekolada stanowi największy udział zarówno w wartości sprzedaży jak i ilości sprzedaży. Jej udział w wartości sprzedaży stanowi 19,1% całości wartości sprzedaży, natomiast udział w wielkości sprzedaży wynosi 18,1%. Następnie największe części stanowią ciastka, praliny, wyroby cukrowe, wafle i batony. 7
Stopień koncentracji Rynek czekolady w Polsce cechuje się dużą konsolidacją. Największe firmy kontrolują ¾ sprzedaży w ujęciu ilościowym- łączny udział Cadbury Wedel, Stollwerck, Kraft Foods i Nestle na przełomie kwietnia i maja 2007 kształtował się na poziomie 82,4%. Pozostała piąta część należy do takich firm jak: Terravita, Wawel, Fazer, Millano (Baron) czy Ferrero. Od stycznia 2010 r. do koncernu Kraft należy także spółka Cadbury, a wraz z nią polska marka słodyczy E. Wedel. Kraft w czerwcu 2010 roku sprzedał E. Wedel koreańsko-japońskiej sieci Lotte, produkującej m.in. produkty spożywcze. Sprzedaż była jednym z warunków, które postawiła Komisja Europejska, by zgodzić się na wielką fuzję na rynku spożywczym, w wyniku której amerykański Kraft Foods i brytyjskie Cadbury połączyły się w jeden wielki koncern. Sprzedaż 012% 020% 018% 029% 022% Cadbury Wedel Stollwerck Kraft Foods Nestle Pozostali źródło: AC Nielsen. 8
Obroty z zagranicą import i eksport ( w mln euro ) 1000 800 600 400 200 0 Import Eksport Saldo 2009 2010 Źródło: Rzeczpospolita Od wielu lat słodkie tabliczki są mocnym punktem polskiego eksportu słodyczy. Krajowa czekolada najlepiej sprzedaje się w Niemczech, Rosji, Wielkiej Brytanii i Czechach. Natomiast Polska importuje głównie produkty z Niemiec oraz Niderlandów. W roku 2009 import czekolady do Polski wynosił 322 mln euro, natomiast w 2010 roku wzrósł do wartości 394 mln euro. Wartość eksportu w 2009 roku wynosiła 686 mln euro, a rok później wzrosła do 810 mln euro. W badanych latach nastąpił wzrost import jak i eksportu. Można zauważyć, że w latach 2009-2010 Polska odnotowała dodatnie saldo obrotów z zagranicą, wynoszące w roku 2009 354 mln euro a w 2010 413 mln euro. Można zauważyć że rośnie zarówno eksport jak i import, z tym że saldo handlu zagranicznego jest cały czas dodatnie i rośnie. 9
Nisze rynkowe Konsumenci czekolady chętnie sięgają po nowości, szukając coraz to nowych nietypowych połączeń smakowych. Producenci prześcigają się w tworzeniu nowych produktów zaspokajających nowe potrzeby konsumentów, np. tworząc czekolady w połączeniu z : Solą morską Wasabi Bekonem Chilli Pieprzem 10
Segmentacja rynku Z punktu widzenia jakości i ceny, rynek czekolady można podzielić na: Segment luksusowy (Premium) Segment economic (tzw. średnia półka ) Segment marek właściwych sieci handlowych ( privatelabel ) Segment Premium adresowany jest przez producentów do wybranej grupy klientów. Premium to najlepszy wyrób z całej oferty, produkt flagowy producenta. Produkt tego segmentu charakteryzuje wyraźnie wyższa cena ok.15-20% od tych oferowanych w średniej półce cenowej, ekskluzywne opakowanie i selektywna dystrybucja. Producenci rozszerzają lub wzmacniają swój portfel produktów Premium. Sprzedaż luksusowych wyrobów cukierniczych, stanowiąca aktualnie około 5% ogólnej sprzedaży słodyczy w Polsce, rozwija się coraz szybciej. Ponadto coraz więcej producentów średniej półki aspiruje do tego samego segmentu, kreując nowy wizerunek (np. Cadbury Wedel ). Segment wyrobów economic znajduje się obecnie w defensywie. Z jednej stronie część społeczeństwa, która odczuwa już skutki ożywienia gospodarczego, wykazuje coraz większe zainteresowanie wyrobami luksusowymi, a z drugiej strony najliczniejsza, niezamożna część społeczeństwa kieruje się w stronę wyrobów privatelabel. Ceny produktów marek własnych sieci handlowych są często dwa razy niższe niż porównywalnych jakościowo i smakowo wyrobów markowych, dlatego jest to najdynamiczniej rozwijający się segment rynku. Nawet renomowani producenci markowych słodyczy (np. Mieszko, Jutrzenka) godzą się na warunki wielkich sieci detalicznych i podejmują produkcję pod privatelabel. 11
Konkurencja 1. Marketing-mix Produkt Nasza konkurencja hipermarkety, supermarkety, duże, średnie i małe sklepy detaliczne oraz kioski- oferuje te same bądź podobne produkty do sprzedawanych przez nas produktów czekoladowych. Asortyment czekolad wygląda następująco: Cena Czekolada gorzka Czekolada biała Czekolada mleczna Czekolada orzechowa Czekolada bakaliowa Czekolada z nadzieniem smakowym (np. toffi, truskawka, porzeczka, malina i nugat) Czekolada deserowa Czekolada z alkoholem (np. likier, rum, advocat) Nazwa Cena min Cena max 1. Hipermarket 1,10 13,00 2. Supermarket 1,60 15,00 3. Duże sklepy 2,00 16,50 4. Średnie sklepy 2,30 17,00 5. Małe sklepy 2,70 18,00 6. Kiosk 3,50 6,00 Ceny czekolady kształtują się na różnych poziomach w zależności od rodzaju czekolady, marki a także miejsca sprzedaży. Najtaniej można kupić czekoladę w hipermarketach, natomiast najdrożej zaś w kioskach. Ponadto kioski nie posiadają szerokiego asortymentu jak pozostałe kanały dystrybucji. 12
Dystrybucja Lokalizacja sprzedaży czekolady wartościowo 47,1 10,4 Hipermarkety Supermarkety Duże sklepy spożywcze 13,9 10,9 16,7 Średnie sklepy spożywcze Małe sklepy spożywcze Sklepy winno-cukiernicze 0,1 0,9 Kioski Na przestrzeni lat obserwuje się stopniowy wzrost znaczenia handlu wielkopowierzchniowego oraz ograniczenie znaczenia tradycyjnych hurtowni i sklepów detalicznych. Dzieje się tak, ponieważ sieci handlowe upowszechniły model bezpośrednich kontaktów z producentami. Sklepy spożywcze z kolei coraz mniej chętnie zaopatrują się w hurtowniach, gdzie ceny są niejednokrotnie wyższe od cen detalicznych w supermarketach, natomiast producenci czekolady stale rozbudowują sieci własnych handlowców, którzy nawiązują bezpośrednie kontakty ze sklepami. Maleje tez znaczenie sieci sklepów firmowych. 13
Lokalizacja sprzedaży czekolady na tle innych słodyczy Format Batony i wafle Praliny Czekolady Drażetki Razem Hipermarkety 11,1 22,0 13,9 8,4 14,7 Supermarkety 43,2 52,2 47,1 59,2 47,8 Duże sklepy spożywcze 11,1 8,3 10,4 10,1 10,1 Średnie sklepy spożywcze 19,1 10,7 16,7 14,5 15,8 Małe sklepy spożywcze 13,0 5,9 10,9 6,9 10,1 Sklepy winno-cukiernicze 1,0 0,9 0,9 0,4 0,9 Kioski 1,5 0,0 0,1 0,5 0,6 14
Promocja Duża konkurencja na rynku słodyczy powoduje, że producenci w bardzo intensywny sposób zabiegają o klientów, szczególnie liczne działania marketingowe możemy zaobserwować w kategoriach czekolady, batoników oraz wafelków i cukierków. Słodkie przekąski to produkty impulsowe, dlatego bardzo ważna jest odpowiednia dystrybucja oraz umiejętne wyeksponowanie asortymentu w sklepie. Słodycze cieszą się stałym powodzeniem, są kupowane przez cały rok. Największą liczbę działań promocyjnych i reklamowych możemy zaobserwować w okresie Bożego Narodzenia, Wielkanocy, a także Dnia Dziecka, kiedy wyraźnie wzrasta sprzedaż niemal wszystkich kategorii słodyczy. Producenci na wyżej wymienione święta bardzo często przygotowują specjalne zestawy, limitowane serie, lub zmieniają szatę graficzną opakowań. Do podstawowych działań promocyjnych naszej konkurencji zwiększających wartość sprzedaży czekolady należą: 1) Reklama w TV/ radio/ prasa/ bilbord 2) Promocja cenowa 3) Polecenie przez sprzedawcę 4) Gratis dołączony do produktu 5) Degustacje 6) Konkursy, loterie 7) Kupony promocyjne w prasie Reklama i promocja cenowa są najpopularniejszą formą promowania swoich produktów, aczkolwiek niosą ze sobą wysokie koszty. 15
2. Profile konkurencyjne - benchmarking Kluczowy czynni sukcesu Hipermarket Super market Duże sklepy spożywcze Średnie sklepy spożywcze Małe sklepy spożywcze Cena 5 5 4 3 2 1 Lokalizacja 2 3 3 4 4 4 Reklama 5 5 4 3 2 1 Asortyment 5 5 5 4 3 1 Kondycja ekonomiczna 5 5 4 4 3 2 Kioski Ocena/ Kluczowy czynnik sukcesu 1 2 3 4 5 Cena K MS ŚS DS S, H Lokalizacja H S, DS ŚS, MS, K Reklama K MS ŚS DS H, S Asortyment K MS ŚŚ H, S, DS Kondycja ekonomiczna K MS DS, ŚS H, S Legenda:H Hipermarket, S Supermarket, DS Duży sklep spożywczy, ŚS Średni sklep spożywczy, MS Mały sklep spożywczy, K Kiosk. 16
Dostawcy 1. Opis technologii produkcji czekolady Produkcja czekolady jest procesem skomplikowanym i wymaga stosowania dużej liczby maszyn i urządzeń. Aby delektować się najdrobniejszym nawet wyrobem zawierającym czekoladę, podstawowy surowiec, tj. ziarno kakaowe, musi przejść przez długi, kilkuetapowy proces przerobu na miazgę kakaową. Zanim jednak tak się stanie, najlepsze wyselekcjonowane gatunki są sprowadzane drogą morską z dalekiej Afryki. Ziarno kakaowe w zależności od gatunku i kraju, z którego pochodzi, ma różny stopień czystości. Staranne i całkowite oczyszczenie jest nieodzownym warunkiem otrzymania smacznych, zdrowych wyrobów i stanowi pierwszy etap przerobu ziarna kakaowego w naszej fabryce. Oczyszczone ziarno jest debakteryzowane, co ma na celu zredukowanie drobnoustrojów do bezpiecznego poziomu i otrzymanie surowca o dużej czystości mikrobiologicznej. Debakteryzacja przebiega w drastycznych dla mikroflory warunkach, przy stale nadzorowanych parametrach procesu: temperaturze, ciśnieniu i czasie. Surowe ziarno kakaowe zawiera średnio 6-7% wody oraz charakteryzuje się nieprzyjemnym, kwaśnym i gorzkim smakiem. Z tych względów poddaje się je prażeniu w wysokiej temperaturze. Ziarno kakaowe składa się w przeważającej części z jądra, łuski oraz kiełków. Zawiera w swym wnętrzu cenny składnik - tłuszcz kakaowy, który chcemy uwolnić. Dla produkcji miazgi kakaowej wartość przedstawia jedynie wyprażone jądro, które poddawane jest śrutowaniu (łamaniu). Śruta pozbawiona łuski jest dwustopniowo rozdrabniana, aby poprzez rozerwanie ścian komórek i uwolnienie zamkniętych w nich substancji przeistoczyć się w płynną, dokładnie roztartą miazgę kakaową. Kolejnym etapem produkcji czekolady jest dozowanie składników, odbywające się ilościowo do miksera. Po dokładnym zważeniu wszystkich przewidzianych w recepturze dla danej czekolady składników następuje ich wymieszanie do jednolitej masy o płynno-ciastowatej konsystencji, po czym masę podaje się do rozdrobnienia. Dla osiągnięcia jednorodnego spektrum wielkości cząstek oraz optymalnych sensorycznych własności produktów końcowych masę poddaje się dwustopniowemu rozdrobnieniu. Wstępne odbywa się w zautomatyzowanym młynie dwuwalcowym. Rozdrobniona masa transportowana jest następnie do młynów pięciowalcowych, w których odbywa się właściwe rozdrobnienie. Masa czekoladowa po przejściu przez młyny ma konsystencję sypką, płatkowatą i zwie się prószem. Charakteryzuje się "gładkością" i nie zawiera cząstek wyczuwalnych na podniebieniu (nie większych niż 25ľm). 17
Głównym etapem produkcji jest konszowanie, którego celem jest otrzymanie jednolitej, dobrze zemulgowanej, aromatycznej i rozpływającej się w ustach czekolady. Ten bardzo ważny dla jakości końcowego wyrobu proces technologiczny polega na długotrwałym, intensywnym mieszaniu w nowoczesnych, zautomatyzowanych konszach, połączonym z przerzucaniem mas czekoladowych w celu zapewnienia jak największego kontaktu z powietrzem. W jego trakcie masy czekoladowe ulegają licznym przemianom fizykochemicznym. W początkowej fazie etapu, w tak zwanym sucho - plastycznym konszowaniu, w trakcie intensywnego mieszania, sypki prósz czekoladowy przekształca się w plastyczną masę, której postać przypomina skibę ziemi. Dzięki silnemu mieszaniu duże ilości powietrza tłoczone są przez masę, przez co powstaje optymalna powierzchnia kontaktu faz, dzięki czemu łatwiej usunąć niepożądaną kwasowość i wilgoć. Po przetworzeniu na plastyczną masę, zakończonym całkowitym otoczeniem stałych cząstek warstewką tłuszczu, następuje faza upłynniania - tzw. konszowanie na mokro. Dodaje się pozostałą, zgodną z recepturą część tłuszczu, następnie emulgatory oraz aromat i dalej miesza, w celu otrzymania czekolady o odpowiednich parametrach reologicznych. Do najważniejszych procesów, oprócz wytworzenia pożądanego aromatu i podniesienia własności smakowych czekolady, należą: zmniejszenie zawartości wody oraz kwasowości, zmniejszenie lepkości, a także uzyskanie "gładkiej" masy o zupełnie jednolitej konsystencji, co czyni ją przyjemną w spożyciu i daje efekt rozpływania w ustach. Masy czekoladowe po zakończonym procesie konszowania pompowane są rurociągami do podgrzewanych zbiorników magazynowych, zaopatrzonych w mieszadła, a z nich do izotermicznych cystern samochodowych (czekolady płynne sprzedawane luzem) lub przekazywane do formowania w postaci tabliczek, różnej wielkości dropsów (czekolady sprzedawane w postaci zestalonej). Czekolada przed opuszczeniem linii produkcyjnej jest poddawana specjalnemu procesowi - temperowaniu. Jest to bardzo ważny etap, wpływający bezpośrednio na właściwości sensoryczne wyrobu gotowego. Celem temperowania jest osiągnięcie w masach czekoladowych najbardziej trwałej odmiany polimorficznej tłuszczu kakaowego, w postaci kryształów o najmniejszych wymiarach. Proces przeprowadza się w urządzeniu zwanym temperówką. Dobrze wytemperowana zestalona czekolada charakteryzuje się pięknym wyglądem z połyskiem, ma muszlowy przełom, strzela podczas przełamywania oraz jest odporna na wystąpienie efektu posiwienia. 18
2. Główne przedsiębiorstwa i ich charakterystyka Do głównych przedsiębiorstw produkujących czekoladę zaliczamy: 1) Cadbury Wedel - powstał w styczniu 1999 roku w wyniku połączenia światowego koncernu Cadbury Schweppes i warszawskiego Wedla. W portfolio firmy najważniejszą rolę pełnią czekolady: Czekolada Mleczna, Gorzka, Deserowa, Deserowa z bakaliami, Jedyna. Dostępny jest również bogaty wybór czekolad nadziewanych (Mleczna - Truskawkowa, Toffi, Kokosowa, Orzechowa, Pomarańczowa, Porzeczkowa, Cappuccino, Dla dzieci) oraz czekolady z dodatkami (Mleczna z Orzechami, z Bakaliami, Luksusowa z Orzechami Laskowymi). 2) Kraft Foods Polska jest częścią Kraft Foods - wiodącego na świecie producenta żywności. W Polsce firma jest obecna od 1992 roku, w 1993 roku przejęła Zakłady Przemysłu Cukierniczego "Olza" w Cieszynie, a w 2002 przejęła firmę Stollwerck w Polsce, umacniając swoją pozycję na rynku wyrobów czekoladowych. Kraft Foods na rynku słodyczy jest właścicielem takich marek jak: Milka, Prince Polo, 3Bit, Alpen Gold. Pod marką Alpen Gold są sprzedawane czekolady Nussbeisser, Maxi, Mleczna Kraina i Bąbolada oraz bombonierki Verdi i Traviata. Marka Milka to wybór kilkunastu rodzajów czekolady o gramaturze od 60 do 300 g Kraft Foods warto wymienić limitowane smaki czekolad Alpen Gold - Advocat, Śmietankowa, Biała/mocca. 19
3) Nestle Polska działa na polskim rynku od 1993 roku. Główną marką firmy w segmencie słodyczy jest marka Goplana, której Nestle jest właścicielem od 1994 roku. Na rynku polskim dostępne są czekolady Goplany: Alpejska, Oryginalna mleczna, Klasyczna gorzka, Bakaliowa, Orzechowa mleczna oraz Biała i Biało-czarna, a także liczne czekolady nadziewane, czekolady Nie lada (z Całymi orzechami, Mleczna z bakaliami) oraz Nestle (Classic pełnomleczna, Classic orzechowa oraz Nesquik. 3. Jakość dostępnych wyrobów Wymagania w zakresie jakości handlowej wyrobów czekoladowych, w tym nazewnictwo i sposób znakowania, zostały określone na poziomie Unii Europejskiej w dyrektywie 2000/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 czerwca 2000 roku odnoszącej się do wyrobów kakaowych i czekoladowych przeznaczonych do spożycia przez ludzi. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych,wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. W związku z powyższym, jakość handlową wyrobów czekoladowych i w polewie czekoladowej oceniono na zgodność z wymaganiami rozporządzenia w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej wyrobów kakaowych i czekoladowych, sprawdzając przede wszystkim zawartość zamienników tłuszczu kakaowego5 oraz zawartość tłuszczu mlecznego. Ponadto zweryfikowano rzetelność deklaracji zamieszczonych w oznakowaniu produktów, dotyczących m.in. masy netto, zawartości tłuszczu ogółem, cukrów, białka. 20
Odbiorcy Według Panelu Gospodarstw Domowych z Centrum Monitorowania Rynku w spożyciu czekolady dominują kobiety. Ich udział w globalnym spożyciu w tej kategorii wynosi 54,1%, a najwięcej konsumują panie w wieku 55-64 lata. Łupem ich apetytu pada co piąta tabliczka czekolady, natomiast u panów największymi zwolennikami są mężczyźni w wieku 15-24 lat. Niestety Polacy nie są lojalni wobec wybieranych przez siebie marek czekolady. Aż 42 % rodaków deklaruje, ze w ciągu roku statystycznie sięga po produkty aż sześciu producentów. Specyfika przemysłu czekolady jest determinowana dwoma zjawiskami: sezonowością i innowacyjnością. Sezonowa sprzedaż czekolady jest zjawiskiem wynikającym z jej właściwości. Latem spada sprzedaż wyrobów czekoladowych ze względu na wysokie temperatury, wiosną obserwuje się zwiększony poziom sprzedaży pieczywa cukierniczego. Sezonowość sprzedaży wyrobów cukierniczych przejawia się także w podwyższonym jej poziomie w okresie świąt. Wiele rodzajów słodyczy, przede wszystkim praliny i bomboniery, traktowanych jest jako artykułu luksusowe, spożywane przy specjalnych okazjach, a także często kupowane na prezenty. W opinii producentów szczególnym powodzeniem cieszą się produkty bożonarodzeniowe i wielkanocne, a także komunijne, walentynkowe, imieninowe, urodzinowe oraz kupowane na inne święta okolicznościowe. Producenci słodyczy działająna bardzo konkurencyjnym rynku, a ponadto ich wyroby nie są dobrami pierwszej potrzeby. Zakupami konsumentów często kierują aktualne trendy, ponadto oczekują oni ciągłego unowocześniania produktów, wprowadzania nowych wariantów i odmian. 21
Prognoza Globalny rynek czekolady w najbliższych pięciu latach będzie rosnąć w tempie 2% - wskazali w raporcie eksperci firmy doradczej KPMG. Z analizy wynika też, że tabliczki czekolady z czasem będą mniejsze, a zawartość kakao w nich będzie niższa. Firma MarexSpectronGroup handlująca ziarnem kakao w New York I Londynie szacuje, ze zmniejszy się liczba surowca do 32 tys. ton. Goldman Sachs prognozuje, ze za cena kakao wzrośnie o ok. 12% do 2700 dolarów na tonę. Globalne dostawy kakao spadną w tym roku do 3,9 mln ton wobec 4,22 mln w zeszłym roku. Duże zróżnicowanie gustów to konsekwencja szybkiego rozwoju gospodarek w niektórych krajach oraz zwiększająca się świadomość i wymagania konsumentów. Czynnikiem decydującym o przyszłym sukcesie w branży wyrobów czekoladowych będzie zidentyfikowanie rynków o dużym prawdopodobieństwie wzrostu i zaistnienie na nich. Z raportu wynika, że producenci pragnący zwiększyć sprzedaż powinni niezwłocznie wykorzystać szanse związane z rynkami prezentów świątecznych. Dla przykładu w Chinach kupowanie wyrobów cukierniczych na upominek cieszy się coraz większym powodzeniem. W raporcie KPMG poinformowano, że drugim czynnikiem mogącym wywołać "rewolucyjne" zmiany w branży jest większa personalizacja produktów - dostosowanie ich do potrzeb klientów począwszy od doboru składników lub opakowań bombonierek, a skończywszy na tworzeniu własnych czekolad z wybranym nadzieniem. Z analizy wynika, że do roku 2030 w czekoladach mlecznych zmniejszy się zawartość kakao. Będzie to spowodowane dużą zmiennością cen tego surowca, która wymusi na producentach obniżenie zawartości kakao w ich produktach. Przywiązywanie wagi do kwestii zdrowotnych oznacza z kolei, że będzie się pogłębiać tendencja do zmniejszania porcji (tabliczek) czekolady, a same składniki produktów czekoladowych będą bardziej korzystne dla zdrowia. Poszukując nowinek marketingowych producenci będą oferować na rynkach rozwiniętych niecodzienne kombinacje smaków słodkich i pikantnych, a także produkty czekoladowe przyprawiane oliwą z oliwek, ziołami i kwiatami. Innym prawdopodobnym trendem jest oparcie produkcji czekolady na surowcu pochodzącym z tzw. upraw etycznych. 22
Przygotowały: 1.Szady Katarzyna 2. Sugier Karolina 3. Sławińska Marta 4. Piszczek Edyta 5. Tłuczkiewicz Sylwia 23