poziom: Core wersja: 2.6 moduł: A : Planowanie SYLLABUS

poziom: Core wersja: 2.6 moduł: A : Planowanie SYLLABUS Niniejszy dokument jest syllabusem obowiązującym dla certyfikatu EUCIP ver. 2.6. Prezentuje obszary wiedzy, których znajomość jest niezbędna do zaliczenia modułu Planowanie. Zastrzeżenie: Dokument ten został opracowany ze szczególną starannością na podstawie materiałów źródłowych pochodzących z Fundacji ECDL. Polskie Towarzystwo Informatyczne i Fundacja ECDL zastrzegają sobie prawo do zmian treści dokumentu oraz wyłączenia od odpowiedzialności za jakiekolwiek straty i szkody powstałe na skutek wykorzystania niniejszego dokumentu i treści w nim zawartych. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne

Cel Obszar wiedzy: Planowanie Moduł A: Planowanie dotyczy wiedzy na temat organizacji oraz użytych w niej technologii informatycznych jako platformy innowacji oraz czynnika warunkującego efektywne wykorzystanie systemów informatycznych (SI). Od kandydata wymaga się zrozumienia organizacji, ich strategii oraz procesów biznesowych, jak również globalnych trendów oraz możliwości rozwoju organizacji. Kandydat powinien znać główne zagadnienia związane z zarządzaniem w obszarze technologii informatycznych (TI) takie jak: wybór właściwej technologii, wybór pomiędzy systemem tworzonym na zamówienie i outsourcingiem. Kandydat powinien również umieć uzasadnić konieczność inwestycji w TI, posiadać wiedzę na temat prawnych i etycznych aspektów wykorzystania TI oraz być świadomym konieczności stosowania profesjonalnego podejścia w zarządzaniu projektami i zapewnienia jakości. Kandydat powinien umieć ocenić wagę problemu tworzenia zespołu oraz efektywnej komunikacji interpersonalnej w trakcie wprowadzania zmian w organizacji. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 2

A.1. Organizacje i wykorzystanie w nich technologii informatycznych A.1.1. Rodzaje organizacji i ich struktury A.1.1.1 Definicja podstawowych rodzajów organizacji, ich charakterystyka oraz właściwe dla nich struktury wewnętrzne (np. hierarchiczna, płaska). Znajomość wybranych aspektów formy prawnej organizacji (np. instytucja charytatywna, spółka cywilna, spółka jawna, spółka akcyjna). Charakterystyka organizacji z punktu widzenia ich wielkości (np. MSP, holding, korporacja). A.1.1.2 Znajomość roli SI w organizacji. A.1.1.3 Wyjaśnienie pojęcia przepływy pracy (ang. workflow). Umiejętność budowy diagramów prezentujących przepływy pracy dla różnych struktur organizacji. A.1.1.4 Znajomość celów wykorzystania SI w organizacji. A.1.1.5 Określenie wpływu różnych struktur organizacji na sposób zarządzania SI. A.1.2. Rola SI w przetwarzaniu informacji w organizacji A.1.2.1 A.1.2.2 Wyjaśnienie różnicy między pojęciami dane i informacja. Wyjaśnienie pojęcia model przetwarzania informacji. Umiejętność budowy diagramów przetwarzania informacji. A.1.2.3 Klasyfikacja poziomów przetwarzania informacji w organizacji. A.1.2.4 Charakterystyka ścieżek decyzyjnych na różnych poziomach przetwarzania informacji. A.1.2.5 Rola SI we wspieraniu funkcjonowania systemu informacyjnego w organizacji. A.1.3. Otoczenie wewnętrzne i zewnętrzne organizacji A.1.3.1 A.1.3.2 Prezentacja w postaci diagramu miejsca organizacji w jej otoczeniu. Zdefiniowanie organizacji jako systemu z punktu widzenia koordynacji, monitorowania i sterowania. A.1.3.3 Wzajemne oddziaływanie czynników wewnętrznych i zewnętrznych w organizacji i jej otoczeniach. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 3

A.1.4. Biznes plan A.1.5. Procesy biznesowe A.1.4.1 A.1.4.2 A.1.4.3 A.1.5.1 Zdefiniowanie elementów biznes planu. Określenie podstawowych technik wykorzystywanych w tworzeniu strategii biznesowych. Informatyczne wspomaganie tworzenia biznes planu. Określenie podstawowych procesów biznesowych. A.1.5.2 Rodzaje aplikacji wykorzystywanych do wspomagania procesów biznesowych. A.1.6. SI wspomagania zarządzaniem organizacją A.1.7. Technologie wspierające pracę grupową A.1.5.3 A.1.5.4 A.1.6.1 A.1.6.2 A.1.6.3 A.1.6.4 A.1.6.5 A.1.7.1 A.1.7.2 A.1.7.3 A.1.7.4 Zidentyfikowanie procesów biznesowych w różnych sektorach. TI jako czynnik wzrostu konkurencyjności organizacji. Określenie roli i odpowiedzialności osób zarządzających organizacją. Określenie rodzajów SI wspomagających zarządzanie organizacją. Zdefiniowanie pojęć wiedza organizacyjna, pamięć organizacyjna, organizacyjne uczenie się. Podstawowe techniki wykorzystywane w podejmowaniu decyzji oraz rozwiązywaniu problemów. Rola Systemów Informowania Kierownictwa (MIS) w zarządzaniu. Określenie głównych cech różnych systemów przepływu pracy. Wskazanie różnic między wirtualną a realną pracą zespołową. Zdefiniowanie cech współpracy i kooperacji, zespołu oraz grupy. Opisanie głównych cech technologii wspierających współpracę. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 4

A.1.8. Komputerowo wspomagane szkolenie oraz e-learning A.1.7.5 A.1.8.1 A.1.8.2 A.1.8.3 Czynniki posiadające decydujący wpływ na zastosowanie technologii wspierających pracę grupową. Charakterystyka szkolenia wspomaganego komputerowo. Określenie wymagań technicznych niezbędnych dla realizacji szkolenia wspomaganego komputerowo. Wskazanie zalet i wad uczenia się wspomaganego komputerowo. A.1.9. Społeczeństwo informacyjne A.1.9.1 Ocena wpływu TI na społeczeństwo oraz jego podgrupy. A.1.9.2 A.1.9.3 Zalety i wady wykorzystania TI w społeczeństwie. Charakterystyka wykluczenia cyfrowego (analfabetyzmu informatycznego ang. digital divide). A.2. Zarządzanie TI A.2.1. Strategia A.2.1.1 Uzasadnienie potrzeby definiowania strategii zarządzania TI/ Informatyzacji. A.2.2. Wymagania stawiane TI w różnych strukturach organizacyjnych A.2.1.2 A.2.1.3 A.2.2.1 A.2.2.2 A.2.2.3 Metody integracji strategii TI ze strategią biznesową. Powiązanie strategii TI z procesami biznesowymi organizacji. Określenie wymagań stawianych TI dla różnych działań organizacyjnych. Wzajemne dopasowanie potrzeb organizacyjnych i TI. Wskazanie wpływu TI na różne sytuacje zachodzące w praktyce funkcjonowania organizacji. A.2.3. TI typowe funkcje i rodzaje A.2.3.1 Zdefiniowanie najistotniejszych funkcji TI w organizacji. A.2.3.2 Charakterystyka systemów transakcyjnego przetwarzania, systemów sterowania procesami, systemów planowania, systemów automatyzacji Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 5

oraz wszystkich typów systemów informowania kierownictwa (MIS). A.2.4. Projektowanie i implementacja SI a zakup systemu lub outsourcing A.2.3.3 A.2.4.1 A.2.4.2 A.2.4.3 Wyjaśnienie koncepcji wykorzystania baz danych, drążenia danych oraz hurtowni danych. Charakterystyka sytuacji wymagających zaprojektowania i implementacji dedykowanych SI. Charakterystyka czynników ludzkiego, technicznego i finansowego w projektowaniu i implementacji SI. Charakterystyka sytuacji wymagających zakupu gotowego SI lub skorzystania z outsourcingu. A.2.4.4 Określenie powodów, dla których warto stosować outsourcing z biznesowego punktu widzenia. A.2.4.5 A.2.4.6 Wskazanie zalet i wad projektowania i implementacji dedykowanych SI oraz stosowania outsourcingu. Czynniki warunkujące wybór sposobu pozyskania SI. A.2.5. Orientacja na pracowników A.2.5.1 Rola pracowników w procesach projektowania, implementacji oraz konserwacji SI. A.2.5.2 A.2.5.3 A.2.5.4 Opis koncepcji wszechstronnego wykorzystania komputerów przez zaawansowanego użytkownika końcowego (ang. End User Computing). Określenie zalet i wad związanych z projektowaniem i implementacją SI oraz ich outsourcingiem w aspekcie zagadnień pracowniczych. Określenie potrzeb definiowanych w ramach polityki zarządzania zasobami ludzkimi w celu utrzymania pracowników np. mobilność zawodowa, umiejętności, szkolenia. A.2.6. Zapewnienie jakości A.2.6.1 Uzasadnienie potrzeby zapewnienia jakości w SI. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 6

A.2.6.2 A.2.6.3 A.2.6.4 A.2.6.5 A.2.6.6 A.2.6.7 A.2.6.8 Opisanie głównych koncepcji zarządzania jakością np. TQM. Rodzaje ryzyka związanego z brakiem zapewnienia jakości w SI oraz w wykorzystywanych TI. Uzasadnienie potrzeby nadzorowania i oceny inwestycji w obszarze TI. Definicja Całkowitego Kosztu Posiadania TI (ang. TCO). Szczegółowe określenie składników TCO. Uzasadnienie potrzeby planowania projektu. Uzasadnienie potrzeby kosztorysowania/ szacowania kosztów projektu. A.3. Pomiar wartości TI A.3.1. Koncepcja klienta A.3.1.1 Opis koncepcji uczestników rynku (ang stakeholders). A.3.2. Plany biznesowe i studia wykonalności A.3.1.2 A.3.1.3 A.3.2.1 A.3.2.2 A.3.2.3 A.3.2.4 A.3.2.5 Rola pracowników działu TI we wspomaganiu biznesu. Wyjaśnienie różnych znaczeń pojęcia klient w TI np. użytkownik, klient wewnętrzny i zewnętrzny. Uzasadnienie konieczności wspierania biznesu przez TI. Charakterystyka procesu dopasowania planów wykorzystania i rozwoju TI z planami (potrzebami) biznesowymi. Wyjaśnienie pojęcia ekonomiczna wykonalność SI. Uzasadnienie potrzeby analizy technicznej wykonalności SI. Udowodnienie tezy SI musi być wykonalny z organizacyjnego punktu widzenia. A.3.3. Koszty i korzyści A.3.3.1 Główne koncepcje wykorzystywane do określenia wartości biznesowej TI (np. ROI). Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 7

A.3.3.2 A.3.3.3 A.3.3.4 Określenie biznesowej wartości informacji. Sposoby oceny korzyści użycia TI i SI. Zdefiniowanie pojęć koszty kapitałowe i koszty operacyjne oraz wskazanie różnic między nimi. A.3.4. Kapitał intelektualny A.3.4.1 Wyjaśnienie pojęcia własność intelektualna. A.3.5. Ocena wariantów rozwiązań TI A.3.4.2 A.3.5.1 A.3.5.2 A.3.5.3 Sposoby oceny wartości własności intelektualnej np. wartość marki. Określenie strategicznej ważności oceny wariantów rozwiązań TI. Najważniejsze metody używane do oceny wariantów rozwiązań TI. Mierzalne i trudnomierzalne składniki oceny. A.3.5.4 Wykorzystanie różnych wskaźników finansowych do porównania wariantów rozwiązań np. ROCE. A.4. Globalna gospodarka sieciowa A.4.1. Nowe możliwości A.4.1.1 Objaśnienie pojęcia globalizacja oraz wskazanie możliwości jakie ona stwarza organizacjom. A.4.1.2 A.4.1.3 Sposoby wykorzystania Internetu jako narzędzia do stwarzania nowych możliwości dla funkcjonowania organizacji. Wykorzystanie sieci typu extranet w biznesie. A.4.2. Trendy w handlu i marketingu A.4.2.1 Wskazanie najważniejszych efektów wprowadzenia e-biznesu w organizacji. A.4.2.2 A.4.2.3 Przykłady wykorzystania TI i SI w celu wprowadzenia zmian w organizacji. Określenie wpływu rynków globalnych na organizację. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 8

A.4.3. Nowe mechanizmy i struktury w biznesie A.4.2.4 A.4.2.5 A.4.2.6 A.4.3.1 A.4.3.2 A.4.3.3 A.4.3.4 A.4.3.5 Wyjaśnienie celowości wykorzystania narzędzi do zarządzania relacjami z klientami. Określenie sposobów wykorzystania narzędzi do zarządzania łańcuchem dostaw. Znajomość i zrozumienie zasad zastosowania systemów klasy ERP. Sposoby zwiększania elastyczności organizacji z wykorzystaniem TI i SI. Zdefiniowanie pojęcia organizacja wirtualna. Wyjaśnienie sposobu funkcjonowania organizacji wirtualnej. Określenie wpływu TI na zmianę granic organizacji. Opisanie koncepcji klienta unikalnego oraz jej następstwa w obszarze TI. A.5. Zarządzanie projektami A.5.1. Podstawowe pojęcia A.5.1.1 Różnice między projektami TI a innymi projektami biznesowymi. A.5.1.2 A.5.1.3 A.5.1.4 A.5.1.5 Związek między koncepcją zarządzania projektami a TI i SI. Wymienić elementy śledzenia projektu (działania, zasoby, rezultaty, plany). Wskazanie istotnych czynników wpływających na sukces w zarządzaniu projektem. Wskazanie istotnych czynników utrudniających osiągnięcie sukcesu w zarządzaniu projektem. A.5.2. Jakość, czas i koszt A.5.2.1 Analiza istotności czasu, kosztów i jakości w zarządzaniu projektem. Określenie wzajemnych zależności między tymi czynnikami. A.5.2.2 Charakterystyka modeli wykorzystywanych do oceny wpływu jakości, kosztów i czasu. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 9

A.5.2.3 A.5.2.4 Czynniki wpływające na jakość, czas i koszty realizacji projektu. Wskazanie najbardziej efektywnych metod szacowania jakości, czasu i kosztu realizacji projektu. A.5.3. Organizacja projektu A.5.3.1 Wskazanie głównych elementów struktury organizacyjnej projektu. A.5.4. Planowanie i monitorowanie projektu A.5.3.2 A.5.3.3 A.5.3.4 A.5.4.1 Porównanie różnych struktur organizacyjnych projektu. Charakterystyka osób zaangażowanych w projekt np. kierownik projektu, zespół, komitet sterujący. Przygotowanie struktury organizacyjnej projektu dla różnych typów projektów. Charakterystyka głównych komponentów różnych technik i metodyk zarządzania projektami np. PERT, PRINCE2 A.5.4.2 Podanie głównych funkcjonalności komputerowych narzędzi wspomagających zarządzanie projektami. A.5.5. Ocena projektu A.5.5.1 Sposoby przeprowadzania analizy ryzyka projektu. A.5.6. Zarządzanie projektem oraz kontraktem A.5.5.2 A.5.5.3 A.5.5.4 A.5.6.1 A.5.6.2 A.5.6.3 Metody kosztorysowania i oceny planu projektu. Ilościowe miary w planowaniu i ocenie projektu. Jakościowe miary w planowaniu i ocenie projektu. Określenie faz typowego projektu. Uzasadnienie potrzeby istnienia kontraktów. Określenie składników koniecznych do uwzględnienia w kontrakcie np. rezultaty, daty, itp. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 10

A.5.6.4 Uzasadnienie potrzeby definiowania kamieni milowych (ang. milestones), punktów kontrolnych (ang. checkpoints), przeglądów (ang. reviews). A.5.7. Jakość w SI A.5.7.1 Wskazanie korzyści z zastosowania systemu zapewnienia jakości w SI. A.5.8. Metody i techniki zapewnienia jakości A.5.7.2 A.5.7.3 A.5.7.4 A.5.8.1 A.5.8.2 A.5.8.3 A.5.8.4 Wskazanie kosztów i zagrożeń powstałych w wyniku braku systemu zapewnienia jakości w SI. Miejsce systemu zapewnienia jakości w projektach informatycznych. Wskazanie korzyści wynikających z istnienia standardów korporacyjnych np. wzorce dokumentacji. Główne metodyki zapewnienia jakości. Techniki pomiaru jakości. Opisanie implementacji metodyki zapewnienia jakości. Opis wykorzystania technik zapewnienia jakości. A.6. Współpraca i komunikacja. A.6.1. Zespoły A.6.1.1 Wyjaśnienie koncepcji grupa i zespół. A.6.2. Spójność koncepcji i definicji A.6.3. Dialog między informatykami a biznesmenami A.6.1.2 A.6.1.3 A.6.2.1 A.6.3.1 A.6.3.2 Określenie ról członków zespołu. Właściwości zespołu i grupy oraz współpracy i kooperacji. Uzasadnienie potrzeby istnienia jednolitej, jednoznacznie rozumianej terminologii, słownictwa i pojęć. Definicja pojęcia jądro biznesu (ang. core business) oraz wskazanie sposobów w jaki TI i SI wspierają osiąganie celów korporacyjnych. Określenie sposobów wkomponowania TI i SI w organizację jako elementu wspomagającego jej funkcjonowanie. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 11

A.6.3.3 Określenie miejsca TI i SI jako integralnej części organizacji. A.6.4. Wprowadzanie zmiany A.6.4.1 Wyjaśnienie znaczenia efektywnej komunikacji w biznesie. A.6.4.2 A.6.4.3 Wskazanie czynników wpływających motywująco na akceptację nowych technologii. Określenie powodów istnienia oporu przed wprowadzaniem zmiany w organizacji. A.6.5. Środki audiowizualne A.6.5.1 Najczęściej używane środki audiowizualne. A.6.5.2 Sposoby i obszary wykorzystania środków audiowizualnych. A.6.5.3 Korzyści z wykorzystania środków audiowizualnych. A.6.5.4 Techniczne wymagania wykorzystywania środków audiowizualnych. A.7. Zagadnienia prawne i etyczne A.7.1. Własność intelektualna i prawa autorskie A.7.1.1. Zdefiniowanie prawa do własności intelektualnej i prawa autorskiego. A.7.1.2 Sposoby naruszenia praw autorskich. A.7.1.3 Określenie metod ochrony własności intelektualnej i praw autorskich. A.7.1.4 Zdefiniowanie pojęcia piractwo komputerowe. A.7.2. Zagadnienia prawne A.7.2.1 Charakterystyka głównych zagadnień prawnych związanych z wykorzystywaniem TI np. prywatność, prawa autorskie, własność intelektualna, kradzież oprogramowania, nielegalne użytkowanie oprogramowania, BHP). A.7.2.2 Zaprezentowanie zasad zawartych w polskim ustawodawstwie związanych z wykorzystywaniem TI. A.7.2.3 Zaprezentowanie zasad zawartych w ustawodawstwie Unii Europejskiej związanych z wykorzystywaniem TI. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 12

A.7.3. Etyka i kodeks postępowania A.7.3.1 A.7.3.2 A.7.3.3 A.7.3.4 Analiza wszystkich poziomów decyzji z punktu widzenia organizacyjnego, etycznego oraz moralnego. Zagadnienia prywatności osobistej i zawodowej w wykorzystaniu TI. Kodeks profesjonalizmu oraz kodeks zachowań w wykorzystaniu TI. Kodeks postępowania pracowników organizacji wykorzystujących jej infrastrukturę informatyczną. A.7.4. Bezpieczeństwo A.7.4.1 Potencjalne czynniki zagrażające SI oraz TI. A.7.5. Bezpieczeństwo i higiena pracy A.7.4.2 A.7.4.3 A.7.4.4 A.7.4.5 A.7.4.6 A.7.5.1 A.7.5.2 A.7.5.3 Identyfikacja metod oraz technologii ochrony SI. Określenie zakresu polityki bezpieczeństwa. Charakterystyka roli administratora bezpieczeństwa. Znajomość poziomów polityki bezpieczeństwa. Ocena bezpieczeństwa systemu dla różnych przypadków. Charakterystyka zagadnień dotyczących BHP w aspekcie wykorzystania sprzętu komputerowego. Podanie rodzajów działań minimalizujących lub eliminujących potencjalne zagrożenia BHP. Świadomość istnienia europejskich dyrektyw i narodowych uregulowań prawnych związanych z BHP. Copyright 2007, Polskie Towarzystwo Informatyczne 13