ul. Ingardena 3, Kraków tel , fax

Podobne dokumenty
Oznaczenia konfiguracji absolutnej związków konformacyjnie labilnych

Wydział Chemii. Strona1

We wstępie autorka pracy zaprezentowała cel pracy opracowanie syntezy trzech optycznie czynnych kwasów aminofosfonowych, zawierających w swojej

Recenzja mgr Anny ŚLIWIŃSKIEJ Ilościowa ocena obciążeń środowiskowych w procesie skojarzonego wytwarzania metanolu i energii elektrycznej

Struktura i treść rozprawy doktorskiej

Ocena rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarz Małgorzaty Marii Skuzy

Jacek Ulański Łódź, Katedra Fizyki Molekularnej Politechnika Łódzka Łódź ul. Żeromskiego 116

Wydział Chemiczny Wybrzeże Wyspiańskiego 27, Wrocław. Prof. dr hab. Ilona Turowska-Tyrk Wrocław, r.

O C E N A rozprawy doktorskiej mgr Pauliny Fortuny pt. Projektowanie i synteza inhibitorów oddziaływania białko-białko dla układów

Oferta pracy: doktorant-stypendysta w projekcie badawczym OPUS 15 finansowanym przez

Oferta pracy: doktorant-stypendysta w projekcie badawczym OPUS 15 finansowanym przez

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Jarosława Błyszko

Recenzja. Gdańsk, r.

prof. dr hab. Zbigniew Czarnocki Warszawa, 3 lipca 2015 Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii

RECENZJA. Rozprawy doktorskiej mgr Mateusza Nowickiego. Ocena wybranych elementów niszy szpikowej u pacjentów poddawanych

Gdańsk, 10 czerwca 2016

Warszawa, r. prof. dr hab. inż. Michał Malinowski Zakład Optoelektroniki IMiO Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych PW

Ocena rozprawy doktorskiej. Mgr Pauliny Smyk pt.: Wpływ wybranych ksenobiotyków na zmiany parametrów

kwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,

SZCZEGÓŁOWY TRYB PRZEPROWADZANIA CZYNNOŚCI W PRZEWODACH DOKTORSKICH

RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ. zatytułowanej

RECENZJA rozprawy doktorskiej mgr inż. Sebastiana Schaba pod tytułem Technologia wytwarzania granulowanych nawozów wieloskładnikowych typu NP i NPK

Recenzja Pracy Doktorskiej

Tryb postępowania w przewodzie doktorskim

Helena Tendera-Właszczuk Kraków, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

1. Złożenie wniosku - wykaz dokumentów: Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora sztuki, przedstawia dziekanowi następujące dokumenty:

Recenzja. Warszawa, dnia 22 października 2018 r.

Zakład Chemii Bioorganicznej, Wydział Chemiczny Wrocław

RECENZJA. Prof. dr hab. inż. Zdzisław Kudliński. Katowice, dn

WYTYCZNE DLA OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O WSZCZĘCIE PRZEWODU DOKTORSKIEGO NA WYDZIALE ELEKTRONIKI I NFORMATYKI POLITECHNIKI KOSZALIŃSKIEJ

Podstawy prawne: I. Tryb powoływania oraz odwoływania promotora pomocniczego:

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

Terminy zajęć z chemii organicznej dla studentów farmacji I rok 2019/2020 semestr zimowy 2019/2020

Dr hab. inż. Kazimierz Jagieła, prof. ATH Częstochowa, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej RECENZJA

dr hab. inż. Katarzyna Materna Poznań, Wydział Technologii Chemicznej Politechnika Poznańska

Opinia o dorobku naukowym dr inż. Ireneusz Dominik w związku z wystąpieniem o nadanie stopnia naukowego doktora habilitowanego.

Streszczenie rozprawy doktorskiej MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI KREATYWNEJ W PROCESIE WZROSTU GOSPODARCZEGO

Rozprawy doktorskiej mgr Anny Marii Urbaniak-Brekke. pt.: Aktywność społeczności lokalnych w Polsce i Norwegii

ZAAWANSOWANE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz. Instytut Chemii Organicznej PAN ul. Kasprzaka 44/52, Warszawa

Kierunek i poziom studiów: Chemia, drugi Sylabus modułu: Spektroskopia (0310-CH-S2-016)

REGULAMIN postępowania o nadanie tytułu profesora na Wydziale Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury Politechniki Rzeszowskiej

Gdynia, dr hab. inż. Krzysztof Górecki, prof. nadzw. AMG Katedra Elektroniki Morskiej Akademia Morska w Gdyni

EWA PIĘTA. Streszczenie pracy doktorskiej

Ocena pracy doktorskiej. mgr Beaty Jakusik. pt. Ocena żywienia dojelitowego według programu Fast Track u chorych

Lublin, 1 kwietnia 2016 r. Prof. dr hab. Wiesław I. Gruszecki Zakład Biofizyki, Instytut Fizyki Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Zasady otwierania i prowadzenia przewodów doktorskich na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej (WZiE)

SCENARIUSZ LEKCJI. TEMAT LEKCJI: Budowa atomu. Układ okresowy pierwiastków chemicznych. Promieniotwórczość naturalna i promieniotwórczość sztuczna

RECENZJA pracy doktorskiej mgr Piotra Pomarańskiego Zastosowanie kompleksów palladu do syntezy pochodnych aromatycznych o chiralności osiowej

1. Podstawa prawna oraz kryteria przyjęte do oceny rozprawy doktorskiej

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa

Nowe liceum i technikum REFORMA 2019

4. Techniki spektroskopii ramanowskiej 5. Analiza chemometryczna widm FT-IR i ramanowskich 6. Wybrane zastosowania spektroskopii absorpcyjnej FT-IR

RECENZJA PRACY DOKTORSKIEJ PANA MGR MARCINA KOBIELUSZA

Recenzja pracy doktorskiej mgr Anety Kaczyńskiej pt. Efektywność wydatków budżetowych gmin na oświatę i wychowanie oraz jej determinanty

STEREOCHEMIA ORGANICZNA

Żwirki i Wigury 93, Warszawa TEL.: , FAX: , E- MAIL: Dr hab. Joanna T

I rok (13.5 punktów ECTS)

ćwiczenia laboratoryjne rozpoczynają się wg podanego niżej harmonogramu Seminarium Grupy poniedziałkowe D C G

Recenzja Dorobku Naukowego nauk chemicznych chemia Michała H. Jamroza,

Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii

Informacja o trybie przeprowadzania przewodu doktorskiego w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie:

Granty badawcze. dr Tomasz Janus Biuro ds. Badań Naukowych UKSW

UCHWAŁA NR 4. Rady Wydziału Politologii i Studiów Międzynarodowych. z dnia 19 stycznia 2010 r.

Podstawy prawne: I. Zasady ogólne

prof. dr hab. inż. Antoni Pietrzykowski Warszawa, 31 sierpnia 2016 r. Politechnika Warszawska Wydział Chemiczny

7-9. Stereoizomeria. izomery. konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych

FIZYKOCHEMICZNE METODY USTALANIA BUDOWY ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH. Witold Danikiewicz

Do oceny przedstawiono oprawioną rozprawę doktorską zawierającą 133 strony

Terminy zajęć z chemii organicznej dla studentów farmacji semestr zimowy 2016/2017

RECENZJA. rozprawy doktorskiej Jolanty GRZEBIELUCH nt. "Znaczenie strategii marketingowej w

POLITECHNIKA WARSZAWSKA

PROCEDURA PRZEWODÓW DOKTORSKICH NA WYDZIALE NAUK EKONOMICZNYCH SGGW

Recenzja poprawionej wersji rozprawy doktorskiej mgr Pawła Mordasiewicza p.t. Wpływ procesów kontroli na zapominanie indukowane przypominaniem (RIF)

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z CHEMII

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Marty Heleny Czernik pt. Analiza molekularna zimowej diety łosia, jelenia szlachetnego i sarny europejskiej w Polsce

TRYB PRZEPROWADZANIA PRZEWODÓW DOKTORSKICH W GŁÓWNYM INSTYTUCIE GÓRNICTWA

Regulamin przeprowadzania przewodów doktorskich w Instytucie Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie

REGULAMIN POSTĘPOWANIA W PRZEWODACH DOKTORSKICH NA WYDZIALE PEDAGOGICZNYM I ARTYSTYCZNYM UNIWERSYTETU JANA KOCHANOWSKIEGO W KIELCACH

ZASADY OTWIERANIA PRZEWODU I PRZEBIEGU PROCEDURY DLA KANDYDATÓW SPOZA IS UAM.

Ocena. wykonanej pod kierunkiem prof. dr hab. med. Małgorzaty Polz-Docewicz

Podstawa formalna recenzji: pismo Pana Dziekana Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej z dnia r.

Przedstawiona do recenzji praca porusza ciekawe i me tylko medycznie, ale i

Poznań, r.

Moduły kształcenia. Efekty kształcenia dla programu kształcenia (kierunku) MK_06 Krystalochemia. MK_01 Chemia fizyczna i jądrowa

TRYB PRZEPROWADZANIA PRZEWODÓW DOKTORSKICH

4. Stereoizomeria. izomery. konstytucyjne różne szkielety węglowe, różne grupy funkcyjne różne położenia gr. funkcyjnych

P1P efekty kształcenia w obszarze nauk przyrodniczych dla studiów pierwszego stopnia o

Jak analizować widmo IR?

autoreferat przedstawiający opis jego dorobku i osiągnięć naukowych określone w punkcie 2 trybu (w języku polskim i angielskim);

Kombinatoryczna analiza widm 2D-NOESY w spektroskopii Magnetycznego Rezonansu Jądrowego cząsteczek RNA. Marta Szachniuk

ZAŁĄCZNIK NR 1 FORMULARZ

Tryb przeprowadzania czynności w postępowaniu o nadanie tytułu profesora na Wydziale Nauk Ekonomicznych UWM w Olsztynie

Ćwiczenie 3++ Spektrometria promieniowania gamma z licznikiem półprzewodnikowym Ge(Li) kalibracja energetyczna i wydajnościowa

Koncepcja pedagogiczna dla kształcenia zawodowego

Dr hab. Ewa Sikorska, prof. nadzw. UEP Poznań,

Katedra Energoelektroniki i Automatyki Systemów Przetwarzania Energii Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica al. Mickiewicza Kraków

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Małgorzaty Kozłowskiej pt. Charakterystyka molekularna białka kalponino-podobnego Chd64 i immunofiliny FKBP39

Transkrypt:

Wydział Chemii Prof. dr. hab. Małgorzata Barańska Zespół Obrazowania Ramanowskiego ul. Ingardena 3, 30-060 Kraków www.chemia.uj.edu.pl/zor/ tel.+48 12 663 2253, fax.+48 12 634 0515 e-mail: baranska@chemia.uj.edu.pl Recenzja pracy doktorskiej Kraków, 3 lipca 2016 Konformacja a właściwości chiraloptyczne cisoidowych enonów wykonanej przez Panią Aleksandrę Butkiewicz pod kierunkiem Prof. dr hab. Jadwigi Frelek Instytut Chemii Organicznej PAN w Warszawie Przedmiotem pracy są badania spektroskopowe szerokiej gamy związków zawierających chromofor enonowy, interesujący z uwagi na fakt, iż wiele substancji naturalnych zawiera ten układ. Szerokie jest zastosowanie związków cis-enonowych jako środki zapachowe czy lecznicze, niektóre o silnej potwierdzonej aktywności cytostatycznej. Wiadomo też, że izomery optyczne mogą mieć odmienne właściwości, stąd wynika potrzeba znajomości ich konfiguracji absolutnej, u podstaw czego leżą odpowiednie metody pomiaru i analizy, które pozwolą na zrozumienie zależności miedzy strukturą związku, jego stereochemią i aktywnością optyczną. Recenzowana praca powstała pod kierunkiem Pani Prof. dr hab. Jadwigi Frelek, od lat specjalizującej się w tych zagadnieniach, uznanego Autorytetu na arenie międzynarodowej, udokumentowanego bogatym dorobkiem naukowym. Stąd zarówno wybór tematyki jak i promotora pracy oceniam bardzo wysoko. OGÓLNA OCENA ROZPRAWY Rozprawa liczy 194 strony. Rozpoczyna się od krótkiego Wstępu, gdzie podano motywację podjęcia badań, po czym przedstawiono Metody określania konfiguracji absolutnej, tj. cztery eksperymentalne (dyspersja skręcalności optycznej, ORD, elektronowy i oscylacyjny dichroizm kołowy, ECD i VCD, oraz ramanowską aktywność optyczną, ROA) oraz obliczenia stosowane w spektroskopii dichroizmu kołowego. Bowiem praca oparta jest głównie na pomiarach i teoretycznej symulacji widma ECD, stąd też kolejny rozdział, Dichroizm kołowy związków zawierających chromofor enonowy, skupia się na omówieniu przedmiotu badań w kontekście właśnie Strona 1

tej jednej metody badawczej. Cel i zakres pracy, to próba odpowiedzi na pytanie: na ile pomocne są reguły helikalności do określania stereochemii związków zawierających chromofor cis-enonowy? To również ambitna próba zdefiniowania uniwersalnej zależności pomiędzy strukturą enonu a jego właściwościami chiraloptycznymi. Postawione w ten sposób zagadnienie badawcze realizowane jest w kolejnych rozdziałach Badań własnych. Najpierw Doktorantka sprawdza możliwość stosowania reguł helikalności Kirka dla cis-enonów zawierających grupę karbonylową w pierścieniu pięcioczłonowym. Są to w większości związki oparte o szkielet steroidowy, komercyjnie lub laboratoryjnie dostępne, jak i związki modelowe. Tu znak Cottona przy ok. 330 nm, przypisanego przejściu n- *, wydaje się być zgodny z odwrotną regułą chiralności Kirka lub określany jest z użyciem projekcji typu oktantowego. W kolejnym kroku analizowane są związki z grupą karbonylową w pierścieniu sześcioczłonowym, pochodne steroidowe, o dość sztywnej strukturze, co pozwala zminimalizować wpływ konformacji na widmo ECD. Jest to najlepiej poznana pod względem chiraloptycznym grupa cis-enonów, rzadko jednak badana z wykorzystaniem metod kwantowo-chemicznych. Dla większości tych związków obserwuje się prostą zależność znaku efektu Cottona przy ok. 330 nm od reguły wyprowadzonej przez Prof. Gawrońskiego, jednak dla niektórych widoczne odstępstwa wydają się mieć związek z progresją wibronową odpowiedzialną za nietypowy przebieg widma ECD. Ta hipoteza czeka na potwierdzenie, bądź eksperymentalne (anizotropowy dichroizm kołowy) bądź teoretyczne (gdy odpowiednie metody będą powszechne). Trzecia, ostatnia część badań, to enony o bardziej labilnej strukturze, czyli analogi kwasu abietynowego i santoniny. Tu spodziewany jest znaczny wpływ konformacji związku na jego widmo ECD, stąd badania obejmują różne rozpuszczalniki oraz pomiary niskotemperaturowe. Dla wszystkich związków wykonano obliczenia teoretyczne, które pozwoliły na przypisanie poszczególnych efektów Cottona odpowiednim przejściom elektronowym, jak również szczegółową analizę konformacyjną badanych układów. Całość zamyka Podsumowanie, Dorobek naukowy, Część eksperymentalna i Literatura. Najważniejszym wynikiem pracy jest sformułowanie nowej reguły helikalności (str. 69 i kolejne), która pokazuje na współzależność pomiędzy kątem torsyjnym b badanego układu chromoforowego a znakiem pasma przy ok. 330 nm, Strona 2

przypisanego przejściu n- *. Tym samym Doktorantka wykazała, że na kształt widm ECD ma większy wpływ konformacja pierścienia cyklopentanonu (czyli tzw. drugiej strefy chiralności) niż skręcenia enonu i enu w badanym chromoforze. Na podkreślenie zasługuje też fakt, że analiza strukturalna wszystkich związków, i widm ECD jeśli było możliwe ich zarejestrowanie, została wykonana z użyciem metod kwantowo-chemicznych. Praca jest bardzo bogata w szczegółowe dane spektroskopowe dla licznej grupy cisoidowych enonów. Doktorantce udało się jednak przejrzyście je przedstawić na licznych rycinach i w tabelach, wykonanych starannie pod względem graficznym. Jest to wartościowa monografia, łącząca zagadnienia syntezy stereoselektywnej, stereochemii, spektroskopii eksperymentalnej i teoretycznej. Omawiane wyniki są dobrze udokumentowane, a ich analiza i dyskusja prawidłowa. UWAGI SZEGÓŁOWE Lektura pracy nasunęła kilka pytań/komentarzy, oto niektóre z nich: 1/ W pracy pojawia się określenie charakteryzacja substancji (m.in. str. 13), poprawniej jest mówić o charakterystyce. To drobny błąd często powtarzający się w różnych pracach naukowych. 2/ Przy opisie metody ROA Autorka podaje, że jest to technika wykorzystywana głównie do badania wodnych roztworów związków biologicznych takich jak białka, kwasy nukleinowe, wirusy. Mogę się w pełni zgodzić, że dość powszechnie bada się białka, kwasy nukleinowe już z pewnym trudem, zaś wirusy to rzadki przykład jednej z prób zastosowania ROA. A na pewno częściej i łatwiej analizuje się tą techniką aminokwasy, cukry, terpeny. 3/ Doktorantka podaje, że dobrą praktyką jest przypisanie konfiguracji absolutnej używając co najmniej dwóch metod chiraloptycznych (np. str. 25). Jak rozumiem jedną z nich mogą być obliczenia teoretyczne, o czym też mowa np. na str. 31. Czy taki schemat badań zalecałaby Pani, czy raczej użycie dwóch metod eksperymentalnych jeśli jest to możliwe? 4/ Opisując pasma ECD chromoforu enonowego Doktorantka wymienia efekt Cottona rejestrowany przy około 200 nm, charakteryzujący się wysoką intensywnością ale nieznanym pochodzeniem. Eksperymentalnie nie udało się jednoznacznie przypisać tego pasma, ale co sugerują obliczenia teoretyczne? 5/ W toku badań Doktorantka zajęła się też kilkoma związkami teoretycznymi, m.in. oznaczonymi jako 15-18 (str. 66 i dalsze) czy też 34-38 (str. 89 i dalsze). Czy Strona 3

niedostępne są takie (podobne) układy tak by można było również wykonać ich pomiar? 6/ Z czego wynika numeracja związków, która po dyskusji tych oznaczonych jako 1-8 wprowadza kolejne 13 i 14, a pomija numery od 9 do 12? Praca obejmuje analizę kilkudziesięciu związków, może warto było zrobić ich zestawienie wraz z numeracją, gdyż czasem w kolejnych rozdziałach jest odniesienie do związków wymienionych wcześniej i wymaga to przeszukiwania pracy w celu zidentyfikowania co dany numer oznacza. 7/ Technika VCD została wykorzystana w analizie tylko kilku związków, choć jej zalety Doktorantka wychwala już na wstępie (str. 18: analiza wyników jest prostsza i bardziej wiarygodna ). Dlaczego w takim razie nie stosowała jej Pani częściej, skoro jest dostępna w laboratorium, w którym Pani pracuje? Oczywiście wszystkie wymienione uwagi są drobne i nie zmieniają mojej wysokiej oceny pracy. PODSUMOWANIE Przedstawiona rozprawa doktorska Pani Aleksandry Butkiewicz w pełni spełnia wymagania stawiane pracom doktorskim. Pani Magister swobodnie porusza się po zagadnieniach stereochemii i metodach badania aktywności optycznej, opanowała je eksperymentalnie jak również teoretycznie w oparciu o symulacje komputerowe. Poprawnie i szczegółowo interpretuje widma ECD, wspierając się dodatkowymi metodami tj. VCD czy obliczenia teoretyczne uwzględniające efekty konformacyjne badanych związków. Przeprowadziła też kilka syntez, cis-enonów steroidowych oraz opartych o szkielet kwasu abietynowego. Doktorantka postawiła sobie ambitny cel pracy sformułowania nowej uniwersalnej reguły helikalności do określania stereochemii związków zawierających w swej strukturze chromofor cis-enonowy. Prowadzone badania dla licznej grupy enonów zawierających chromofor w pierścieniu 5- i 6-członowym nie pozwoliły na sformułowanie niepodważalnej reguły dla wszystkich badanych układów, ale jasno wykazały zakresy jej stosowalności i odstępstwa. Ta krytyczna ocena wyników świadczy o dojrzałości badawczej, którą pokazała w swej pracy doktorskiej Pani Aleksandra Butkiewicz, co zasługuje na podkreślenie i pozytywną ocenę. Nie mam wątpliwości, że Autorka prezentuje wysoki poziom naukowy, zdobyła niezbędne doświadczenie i może podjąć samodzielnie dalsze badania. Strona 4

Dodam też, że dorobek naukowy Pani Magister jest znaczący, 3 publikacje w ramach pracy doktorskiej oraz 2 inne spoza tej tematyki, oraz liczne szkolenia i prezentacje konferencyjne. Podsumowując, uważam, że złożona rozprawa doktorska spełnia wymagania stawiane pracom doktorskim określone w Ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz w Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 września 2011 r. w sprawie szczegółowego trybu przeprowadzania czynności w przewodach doktorskim i habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora i wnioskuję o dopuszczenie Pani Aleksandry Butkiewicz do dalszych etapów przewodu doktorskiego. Biorąc pod uwagę szeroki zakres przeprowadzonych badań, ich staranną dyskusję, uzyskane wyniki, w tym sformułowanie nowej reguły helikalności, oraz dorobek naukowy Pani Aleksandry Butkiewicz wnoszę też o wyróżnienie tej pracy. Strona 5