NOWOTWORY PIERSI Roz poznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychofizycznym. Obecność kogoś bliskiego, rodziny, pielęgniarki i innych chorych pomoże Ci poradzić sobie w tych trudnych chwilach. Poniższy tekst pozwoli zapoznać się z zagadnieniami dotyczącymi nowotworów złośliwych piersi. 10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA LECZENIE 1. Hormonoterapia polega na zahamowaniu wzrostu komórek nowotworowych. Blokuje ona działanie żeńskiego hormonu płciowego estrogenu. Większość kobiet nie odczuwa żadnych efektów ubocznych podczas stosowania tego typu leczenia. Czasami jednak mogą powstać zakrzepowe zapalenia żył kończyn dolnych, a także zmiany w błonie śluzowej trzonu macicy. Skuteczność terapii hormonalnej zależy od obecności na powierzchni błony komórkowej struktur zwanych receptorami ER i PR. 2. Chemioterapia polega na niszczeniu komórek nowotworowych. Można stosować ją zarówno przed jak i po leczeniu operacyjnym oraz jako osobną metodę leczenia. Leki stosowane w chemioterapii lekarz dobiera w zależności od rodzaju choroby nowotworowej, masy ciała, wzrostu a także wyników badań krwi. Powikłaniami występującymi po chemioterapii mogą być nudności, wymioty, biegunki, zaparcia. Musisz pamiętać, że wszystkie te dolegliwości można kontrolować za pomocą leków. Najbardziej nieprzyjemnym, szczególnie dla kobiet skutkiem ubocznym, po 1 / 7
chemioterapii jest wypadanie włosów. Jednak nie wszystkie rodzaje chemii to powodują. Jeśli wypadną Ci włosy to do momentu, kiedy nie wyrosną nowe możesz nosić perukę. 3. Radioterapia polega na zastosowaniu promieniowania jonizującego (naświetlaniu), które podobnie, jak w chemioterapii zabija komórki nowotworowe. Radioterapię stosuje się zarówno przed jak i po zabiegach operacyjnych oraz po chemioterapii. Ilość cykli napromieniania obszaru guza oraz dawkę ustala lekarz radiolog. Najczęstszym powikłaniem po radioterapii jest oparzenie popromienne skóry. Skóra może być zaczerwieniona, może łuszczyć się, czasami pojawia się także wydzielina. Stosowane maści i kremy, pozwolą Ci złagodzić podrażnienia skóry. 4. Leczenie chirurgiczne może polegać na usunięciu całej (amputacja) piersi lub wycięciu części piersi zajętej przez chorobę nowotworową. Podczas zabiegu operacyjnego usuwa się też węzły chłonne, 2 / 7
aby radykalnie zniszczyć komórki nowotworowe. Po zabiegu operacyjnym otrzymasz leki przeciw bólowe, które wyeliminują ból pooperacyjny. Będziesz także otrzymywała antybiotyki, leki przeciw zakrzepowe. Ważne jest przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów podawanych doustnie lub w kroplówkach Pamiętaj, że po zabiegu operacyjnym bardzo ważna jest rehabilitacja. Na początku rehabilitację poprowadzi rehabilitant, później będziesz mogła wykonywać ją sama w domu. Rehabilitacja powinna stać się rytuałem Twoje życia. Wykonywana sumiennie pozwoli Ci na prawidłowe odprowadzenie zbierającej się chłonki przez co unikniesz obrzęku kończyny górnej oraz wpłynie na poprawę pracy kręgosłupa. 5. Jeżeli amputowano Ci pierś można ją odtworzyć tak, aby była jak najbardziej podobna do drugiej, zdrowej piersi. Odtworzenie piersi jest zabiegiem bezpiecznym,które nie podwyższa ryzyka nawrotu choroby. Musisz pamiętać, że rekonstrukcja piersi jest zabiegiem wieloetapowym. 6. Badania kliniczne Wciąż poszukiwane są nowe metody leczenia, które są testowane na pacjentach podczas badań klinicznych (ang. clinical trial). Może zdarzyć się, że zostaniesz poproszona o 3 / 7
wzięcie udziału w takim badaniu. Lekarze nie narażają badanych osób na ryzyko i nie proszą pacjentów o udział, gdy nie są przekonani, że nowe leczenie nie jest przynajmniej tak dobre, jak postępowanie standardowe. Każde takie badanie musi zaakceptować Komisja Bioetyczna składająca się z niezależnych ekspertów. Jeśli wyrazisz zgodę na udział w takim badaniu zapewne otrzymasz broszurę informacyjną oraz czas na przemyślenie swojego udziału w tym badaniu. I co dalej? 7. Po zakończonym leczeniu nie obawiaj się, że zostaniesz sama. Nadal będziesz objęta opieką onkologiczną. W każdym momencie, jeśli poczujesz się źle lub, gdy zaniepokoją Cię jakieś objawy możesz skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu albo przyjechać do Centrum Onkologii. 8.Nowotwór piersi to nie powód do tego, aby uciekać przed światem i samą sobą. Nie dręcz się myślami czy przekonaniami, że to Twoja wina, że zachorowałaś na nowotwór. Rozwijaj swoje zainteresowania, spełniaj marzenia, wierz we własne siły. Szukaj w sobie nowych talentów i nowych dróg realizacji. Nawet po amputacji piersi jesteś stuprocentową kobietą. Kobiecość nie sprowadza się tylko do tego czy masz pierś czy nie. Kobiecość kryje się w sposobie bycia, ubieraniu, głosie, spojrzeniu czy w Twoim wnętrzu. Pamiętaj, że rodzina 4 / 7
też żyje Twoja chorobą i chce Ci pomóc.najbliżsi będą z Tobą na tyle na ile im na to pozwolisz. Masz prawo do chwil słabości, płaczu. Inni muszą to uszanować. 9. Jeśli chcesz pomócinnym kobietą to zachęcaj je do wykonywania mammografii. Sama wiesz jak ważna jest profilaktyka w chorobach nowotworowych piersi. 10. Jeśli chcesz z kimś porozmawiać na temat swojej choroby, poniżej podajemy Ci numery telefonów i adresy osób, którzy Ci pomogą. Stowarzyszenie Amazonki ul. W.K. Roentgena 5 Warszawa telefon (022) 546-28-97 Warszawa amazonki@coi.waw.pl, amazonki@free.ngo. pl 5 / 7
Zespół Wsparcia Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, 02-781, ul. Roentgena 5, Informacja nr tel. 022 546 29 21 Pomoc psychologa nr tel. 022 546 29 28 Porady telefoniczne Bezpłatna infolinia dla chorych na nowotwory złośliwe i ich bliskich: 0 800 49 34 94 (pn.- czw. od godz.16:00 do 22:00) Wszystkie wskazówki zawarte w tej ulotce pomogą Tobie i Twoim bliskim w walce z chorobą nowotworową. Opracowali Dr n. med. Wiktor Chmielarczyk Katarzyna Komorowska 6 / 7
Mgr Monika Galicka Samodzielna Pracownia Edukacji Onkologicznej Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawa 2007 7 / 7