Aktywność w czasie studiów, czyli jak zwiększyć swoje szanse na rynku pracy oraz jak odpowiednio zaprezentować to pracodawcy Wszelkie raporty i wskaźniki pokazują, Ŝe sytuacja współczesnych absolwentów jest bardzo cięŝka. Ogromny odsetek osób z wyŝszym wykształceniem, coraz wyŝsze wymagania pracodawców, niedostosowane programy studiów to tylko niektóre z czynników, które powodują, Ŝe wejście na rynek pracy jawi się jako coraz trudniejsze zadanie/wyzwanie jakie stoi przed współczesnym absolwentem. MoŜemy zatem zadać sobie pytanie: CO ZROBIĆ, śeby NIE OBAWIAĆ SIĘ WEJŚCIA NA RYNEK PRACY? Nie ma jednej dobrej odpowiedzi. W czasie poszukiwania pracy liczy się bowiem wiele czynników. Z jednej strony kwestie związane z wykształceniem, doświadczeniem i kwalifikacjami, z drugiej kwestie osobowościowe, które wpływają bezpośrednio na nasz sposób autoprezentacji, ułatwiając bądź utrudniając nawiązanie relacji z pracodawcą m.in. w czasie rozmowy kwalifikacyjnej. Trudno teŝ o wartościowanie poszczególnych elementów w jednym przypadku o sukcesie na rozmowie kwalifikacyjnej zawaŝyć moŝe fakt, Ŝe ukończyliśmy dodatkowe szkolenie, w innym, fakt Ŝe mamy predyspozycje osobowościowe do wykonywania danej pracy. Chciałabym skupić się na poszczególnych czynnikach elementach, nad którymi moŝemy pracować doskonalić juŝ w czasie studiów. Bez względu bowiem na nasz charakter i usposobienie współczesny rynek pracy wymusza na nas podejmowanie rozlicznych aktywności. Pracodawcy nie wystarczy juŝ przysłowiowy papier. Teraz liczy się nasza inicjatywa wszelka działalność poza zdobywaniem wiedzy i zdawaniem egzaminów. A mam tu na myśli praktyki, staŝe, wolontariat, członkostwo w kołach naukowych, organizacje studenckie oraz wszelkie organizacje pozarządowe, fundacje, wyjazdy na wymiany zagraniczne wymiany studenckie, warsztaty, szkolenia i treningi. W artykule postaram się wskazać miejsca, w których moŝna uzyskać potrzebne informacje, porady oraz zdobyć wiedzę umiejętności potrzebne później na rynku pracy oraz udzielić kilku wskazówek odnośnie konstruowania dokumentów aplikacyjnych. Pierwszym miejscem do którego warto się udać jest z pewnością akademickie biuro karier. MoŜna tam uzyskać informacje na temat bieŝących informacji na temat trendów i sytuacji na rynku pracy. Pracownikami Biur Karier są trenerzy i szkoleniowcy, którzy pomagają studentom nabyć umiejętności niezbędne podczas rozmowy kwalifikacyjnej czy pisania dokumentów aplikacyjnych. Komunikacja, współpraca w zespole, umiejętność negocjacji to tylko niektóre tematy podejmowane na szkoleniach i warsztatach. W niewielkich kilkunasto osobowych grupach po pierwsze szlifujemy umiejętności interpersonalne, oswajamy się z wystąpieniami publicznymi oraz poznajemy nowych ludzi. Biuro karier to równieŝ miejsce konsultacji z doradcą zawodowym. Spotkania mają na celu przygotowanie dokumentów aplikacyjnych, wyznaczenie celu zawodowego oraz uzyskanie informacji na temat moŝliwości podnoszenia swoich kwalifikacji. Wymiany studenckie wyjazdy zagraniczne Coraz częściej zauwaŝanym zjawiskiem jest mobilność studentów w trakcie studiów. Programy realizowane przez uczelnie (np. ERASMUS) umoŝliwiają studiowanie i poznawanie innych kultur i języka jednocześnie. Nic nie jest lepszym dowodem na znajomość języka obcego oraz umiejętności komunikacyjne jak studia zagraniczne. Ponadto w sporej liczbie ofert znajdziemy w rubryce mile widziane : doświadczenie w
pracy w środowisku międzynarodowym. Studia i udział w projektach studenckich mogą być zatem twardym argumentem podczas negocjacji z pracodawcą. Praktyki i staŝe u pracodawców Przeglądając oferty pracy coraz częściej napotykamy na informację w wymaganiach oczekiwane doświadczenie zawodowe na wyŝej wymienionym stanowisku. MoŜna zadać pytanie, kiedy? Odpowiedź jest prosta. PRAKTYKUJ! Tu jednak warto się zastanowić i odpowiednio przygotować do podjęcia współpracy z pracodawcą. Po pierwsze warto wiedzieć czego chcemy się nauczyć, jakie umiejętności chcielibyśmy zdobyć. Przed rozmową z pracodawcą zaplanuj jakie pytania chcesz zadać, czym chciałbyś się zajmować podczas praktyki czy staŝu. Nie bój się mówić wprost o swoich oczekiwaniach. Czas spędzony u pracodawcy to czas który powinieneś wykorzystać maksymalnie. Nie daj się wtłoczyć w przysłowiowe parzenie kawy i kserowanie dokumentów. Warto wykazać się maksymalnie, gdyŝ coraz częściej praktyki są przepustką do późniejszej pracy w obrębie danej firmy. Agencje pośrednictwa pracy stałej i tymczasowej Będąc studentem moŝna skorzystać równieŝ z pomocy i oferty agencji doradztwa personalnego. Zazwyczaj znajdziemy tam oferty pracy tymczasowej, z moŝliwością dopasowania czasu pracy do programu studiów. Warto pamiętać, Ŝe zgodnie z polskim prawem korzystanie z biur pośrednictwa pracy jest bezpłatne. Kilka linków do stron domowych agencji: http://www.workservice.pl/ http://www.adecco.pl/ http://www.creyfs.pl/ http://www.tempservice.pl/ http://www.rinf.pl/ - branŝa IT http://www.horyzont.pl/ http://www.ecp.pl http://www.manpower.pl Przydatne linki: www.inwestycjawkadry.pl www.ngo.pl www.dlastudenta.pl www.praca.onet.pl www.praca.wp.pl www.praca.interia.pl Wybrane strony dotyczące poradnictwa oraz zawierające oferty pracy w Polsce i za granicą: www.monster.com www.europa.eu.int www.gratka.pl www.careerjet.pl www.pracuj.pl www.tempservice.com.pl www.1praca.gov.pl www.epuls.praca.gov.pl www.praca.gov.pl www.usc.gov.pl www.abcpraca.pl www.pracuj.pl www.jobpilot.pl
www.pracaonline.pl www.jobs.pl www.topjobs.pl www.bestoferta.pl www.pracadlaciebie.pl www.prace.net www.cvonline.pl www.praca.korba.pl www.praca.gazeta.pl www.arena.pl www.rp.pl/moja_kariera http://kariera.wprost.pl www.pelnomocnik.com.pl www.jobaid.pl www.jobbank.com www.jobsector.pl www.job-net.com.pl www.megapraca.pl Coś dla inŝynierów: www.bdi.com.pl www.cad.pl www.hmp.pl www.itbc.com.pl www.infostaff.com.pl www.talents.pl www.webjobs.pl http://info.net.pl CV i list motywacyjny - pisemna autoprezentacja Aby zaistnieć na rynku pracy sama wiedza i umiejętności oraz doświadczenie nie wystarczą. Aby dotrzeć do pracodawcy musimy odpowiednio zaprezentować kwalifikacje zawodowe innymi słowy, nadać mu odpowiednią oprawę. Tu w grę wchodzą w grę wchodzą nasze dokumenty aplikacyjne CV (Curriculum Vitae) wraz z listem motywacyjnym. Ten komplet dokumentów jest naszą wizytówką - pierwszą informacją na nasz temat, która dociera do pracodawcy. Mają za zadanie zainteresować pracodawcę w takim stopniu, by zaproponował nam osobiste zaprezentowanie się w czasie rozmowy kwalifikacyjnej. Napisanie dobrego CV i listu motywacyjnego nie jest proste. Zanim przystąpimy do pracy powinniśmy dokonać autodiagnozy swoich umiejętności, kwalifikacji zawodowych itp. oraz dokładnie przeanalizować ogłoszenie pod kątem wymagań, jakie stawiane są kandydatom. Z jednej strony musimy wiedzieć czego pracodawca od nas oczekuje, z drugiej, co my jesteśmy w stanie zaoferować ubiegając się o dane stanowisko. MoŜemy na chwilę wejść w rolę rekrutera i w oparciu o treść ogłoszenia oraz wiedzę na temat firmy, wyróŝnić w naszych dokumentach te informacje, dzięki którym nasza aplikacja zostanie zauwaŝona. Profesjonalne CV kilka zasad: - W pierwszym nagłówku podaj podstawowe dane osobowe: imię, nazwisko, adres zamieszkania, nr telefonu oraz profesjonalny e-mail ( nusiaczek22@... czy gladiator10@.. nie wchodzą w grę!). - Informacje na temat wykształcenia uwzględnij pełną nazwę uczelni/szkoły, kierunek, specjalizację oraz uzyskany tytuł. MoŜesz pominąć szkołę średnią, chyba Ŝe chciałbyś podkreślić szczególne sukcesy bądź profil klasy.
- Informacje dotyczące doświadczenia zawodowego uwzględnij okres zatrudnienia/ odbywania praktyk, nazwę pracodawcy oraz zakres wykonywanych obowiązków. Podkreśl te elementy, które są najbardziej zgodne z profilem stanowiska na które aplikujesz. - Kursy/ szkolenia napisz nazwę szkolenia, datę oraz nazwę organizatora. Zanim jednak pochwalisz się jakimś kursem, zastanów się na ile aktualne są Twoje umiejętności i wiedza z danego zakresu pracodawca moŝe zechcieć zweryfikować te informacje w czasie rozmowy kwalifikacyjnej. - Znajomość języków obcych bądź uczciwy - określ rzeczywisty poziom swoich umiejętności (w mowie i w piśmie). Certyfikat uzyskany parę lat temu nie jest świadectwem aktualnych umiejętności, zwłaszcza, jeśli od tego czasu nie miałeś kontaktu z językiem. - Obsługa komputera pamiętaj, Ŝe pakiet MS Office to nie tylko Word :) - Zainteresowania jeśli nie mamy sprecyzowanych zainteresowań i zastanawiamy się nad wpisaniem ogólnikowo: sport, muzyka, film, to podarujmy sobie ten podpunkt nie jest obowiązkowy. - Zdjęcie równieŝ nie jest obowiązkowym elementem, natomiast zwyczajowo przyjęło się Ŝe umieszczamy je w swoim CV. Wybierając je, unikaj wakacyjnych scenerii oraz wyszukanych póz na zdjęciu masz być po prostu profesjonalny. - Sprawdź ortografię i interpunkcję CV ma potwierdzać Twoją staranność i dokładność. - Nie zapomnij umieścić zgody na przetwarzanie danych osobowych jest niezbędna w procesie rekrutacji. - Nie stosuj zbyt wielu podkreśleń, pogrubień, ostroŝnie równieŝ z kursywą oraz wielkością i rodzajem czcionki. Co prawda forma przedstawienia informacji nie jest odgórnie narzucona i nikt nie powiedział, Ŝe CV ma być czarno-białe ze zdjęciem po prawej stronie, natomiast eksperymentując z szatą graficzną nie dajmy się ponieść fantazji, zwłaszcza jeśli nie aplikujemy do agencji PR, mediów czy na stanowisko wymagające szczególnej kreatywności oraz umiejętności obsługi programów graficznych. Całość ma być przejrzysta i tej zasady naleŝy się trzymać. Tak jak CV jest zestawem najpotrzebniejszych informacji potwierdzających nasze wykształcenie i kwalifikacje zawodowe, tak list motywacyjny jest okazją, by przekonać pracodawcę, Ŝe wybór oferty/miejsca pracy nie jest przypadkowy. NaleŜy pamiętać, Ŝe list motywacyjny jest dopełnieniem CV a nie jego inną wersją. Jak sama nazwa wskazuje, ma przedstawiać naszą motywację do podjęcia pracy. Powinien być odpowiedzią na pytania: dlaczego chcę pracować właśnie tu? Dlaczego chcę się zajmować właśnie tym? Dlaczego to ja powinienem dostać ta pracę? List motywacyjny kilka słów na temat konstrukcji i zasad przygotowywania listu motywacyjnego: Jest to pismo formalne, kompozycja nie powinna zatem odbiegać od klasycznej formy uwzględniającej takie elementy jak: aktualna data, dane adresata/nadawcy, wstęp, rozwinięcie i zakończenie a takŝe formy grzecznościowe na początku i na końcu listu (uŝyj zwrotów: Szanowni Państwo, Szanowny/a Pan/Pani, Z wyrazami szacunku). Adresat - o ile są nam znane, wpisujemy dane konkretnej osoby odpowiedzialnej za prowadzenie procesu rekrutacji, stanowisko/dział oraz nazwę firmy, ewentualnie adres). Zacznij list od wyjaśnienia w kilku słowach skąd dowiedziałeś się o ofercie (z portalu internetowego, gazety czy strony internetowej firmy), a takŝe na jakie stanowisko aplikujesz. W rozwinięciu przedstaw swoją osobę, kładąc nacisk na argumenty przemawiające za zatrudnieniem właśnie Ciebie. Pisząc o swoich umiejętnościach i kwalifikacjach, w pierwszej kolejności uwzględnij te, których oczekuje pracodawca udowodnij zgodność swoich kwalifikacji z wymaganiami oferty. Wymieniając wszystkie inne uzasadnij jak chciałbyś je wykorzystać będąc pracownikiem firmy. Pisząc o swoich predyspozycjach osobowościowych nie stosuj prostej wyliczanki cech, atutów staraj się podpierać je konkretnymi przykładami. Dlaczego uwaŝasz, Ŝe
jesteś dobrym organizatorem czy liderem? Udowodnij to pracodawcy, odwołując się do poprzedniej pracy, działalności w organizacjach studenckich itp. Niezbędna jest takŝe informacja, dlaczego zdecydowałeś się zaaplikować na tą ofertę (praca zgodna z profilem naszego wykształcenia, zgodna z naszymi zainteresowaniami, przyciąga nas marka firmy, moŝliwości rozwoju, kultura organizacji...). WykaŜ się znajomością firmy oraz specyfiki pracy na danym stanowisku. W akapicie zamykającym podziękuj za czas poświecony na przeczytanie listu, wyraź gotowość i chęć przedstawienia swojej osoby na kolejnym etapie procesu rekrutacyjnego, czyli podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Zanim wyślesz aplikację, w której określasz się jako osoba dbająca o szczegóły, upewnij się, Ŝe list nie zawiera literówek, a tym bardziej błędów ortograficznych. Całość powinna zamknąć się na jednej stronie A4. Dokumenty aplikacyjne są pierwszą odsłoną naszej osoby przed potencjalnym pracodawcą. Mogą stać się przepustką do kariery w firmie, ale teŝ mogą ją przekreślić jeszcze w przedbiegach. Warto zatem poświęcić czas i energię by odpowiednio je przygotować. Aleksandra Skiba