RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (19) PĘMPLAR^g^LNY Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 113990 (22) Data zgłoszenia: 07.04.2003 (13) Y1 (51) Int.CI. E05C 19/06 (2006.01) (54) Zamek zatrzaskowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: 17.11.2003 BUP 23/03 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: SIPMASA, Lublin, PL (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 29.09.2006 WUP 09/06 Leszek Kępa, Lublin, PL Jerzy Czop, Lublin, PL Wit Marcinkowski, Lublin, PL Adam Dołżycki, Lublin, PL
ii ZAMEK ZATRZASKOWY Przedmiotem wzoru użytkowego jest zamek zatrzaskowy przeznaczony do 5 doraźnego otwierania ruchomego elementu, a zwłaszcza do otwierania ruchomej części osłony w maszynie rolniczej. Z polskiego opisu ochronnego nr 36075 znany jest łącznik zatrzaskowy stosowany do łączenia dwudzielnych okien. Łącznik zawiera rygiel w postaci śruby 10 wkręconej w sworzeń, przy czym wzdłuż osi śruby, na gwincie wykonane są nacięcia blokujące śrubę w sworzniu. Natomiast sworzeń zakończony jest zaostrzonym czubkiem, po bokach którego znajdują się wybrania. Łeb śruby osadzony jest obrotowo w tulejce zaprasowanej w jednej części okna zaś do drugiej części okna zamocowane jest gniazdo w postaci układu dwóch równoległych płytek, pomiędzy 15 którymi umieszczone są dwa równoległe druty sprężynujące. W części centralnej układu płytek znajduje się przelotowy otwór, w którego świetle widoczne są druty sprężynujące. W wyniku złożenia obu części okna czubek sworznia wchodzi pomiędzy druty, odgina je na zewnątrz, po czym druty te natrafiając na wybrania wchodzą w nie łącząc tym samy rygiel z gniazdem. Rozłączenie obu części okna wymaga obrócenia 20 rygla, przy czym gdy połączenie pomiędzy śrubą a sworzniem jest słabsze niż połączenie gniazda ze sworzniem, to rozłączenie nastąpi w wyniku wykręcenia śruby
- 2 - ze sworznia a nie rozłączenia połączenia zatrzaskowego. Z kolei z niemieckiego opisu patentowego nr 26 15 969 znany jest łącznik, który zawiera jednolity rygiel zakończony z jednej strony pokrętłem zaś z drugiej 25 strony stożkowym czubkiem zakończonym kuliście, na bokach którego znajdują się dwa wybrania. Odpowiednio w gnieździe znajdują się dwa sprężyste ząbki, które po wsunięciu rygla do gniazda wchodzą w wybrania w czubku rygla. Natomiast dotychczas do zamykania ruchomych osłon w maszynach zwykle stosuje się połączenia śrubowe, gdzie na przykład śruba osadzona jesrruchomej części 30 zaś nakrętka w stałej części. Znane też są proste zamki, gdzie w ruchomej części osadzony jest obrotowy trzpień zakończony z zewnątrz rączką lub łbem ze szczeliną pod śrubokręt zaś od wewnątrz w prostopadły do osi języczek, który zachodzi za krawędź stałej części osłony. 35 Istota zamka zatrzaskowego według wzoru użytkowego, składającego się z gniazda ze sprężystą zapadką oraz z obrotowego rygla osadzonego w obudowie i zawierającego na zewnętrznym końcu uchwyt zaś na bocznej powierzchni przeciwległego końca wybranie, polega na tym że obudowa ma kształt prostokątnej 40 ramki, przez boki której przechodzi trzpień rygla zaopatrzonego od strony gniazda w grot z wybraniem, przy czym na trzpieniu pomiędzy obudową a grotem znajduje się ściskana sprężyna zaś wewnątrz obudowy na trzpieniu osadzona jest skręcana sprężyna zaczepiona pierwszym końcem o krawędź obudowy zaś drugim końcem o kołek osadzony poprzecznie w trzpieniu, natomiast gniazdo stanowi tuleja z 45 poprzecznym rowkiem, przez który przechodzi pierwszy bok sprężystej zapadki, przy czym sprężysta zapadka ma kształt zbliżony do litery "U". Jako uchwyt rozumie się zakończenie jak w śrubie lub we wkręcie umożliwiające jego wkręcanie.
- 3 - Obudowa korzystnie utworzona jest z płaskiej nakładki oraz z zamocowanego do niej kabłąka. 50 Drugi bok sprężystej zapadki korzystnie wygięty jest faliście. Uchwyt korzystnie ma kształt promieniowej szczeliny biegnącej przez czoło trzpienia. Zamek zatrzaskowy według wzoru użytkowego zapewnia bezpieczeństwo pracy, gdyż jego otwarcie wymaga świadomego działania natomiast zamyka się 55 samoczynnie w momencie ustawienia ruchomej części osłony w normalnym położeniu. Przedmiot wzoru użytkowego przedstawiony jest na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia przekrój wzdłużny przez zamek, fig. 2 przedstawia widok z boku w kierunku zaznaczonym na fig. 1, 60 fig. 3 przedstawia przekrój wzdłużny przez zamek w momencie jego otwierania, fig. 4 przedstawia przekrój wzdłużny przez zamek po jego otwarciu, Zamek zatrzaskowy pokazany na fig. 1 i 2 znajduje się w stanie zamkniętym. Składa się on z z ryglaiosadzonego w obudowie 2 oraz gniazda 3.. 65 Obudowa 2 zamocowana jest do ścianki 4 stanowiącej część stałego elementu zaś gniazdo 3. zamocowane jest do nie pokazanego na rysunku ruchomego elementu. Obudowa 2 składa się z kabłąka 5_ oraz nakładki 6 połączonych na swych końcach ze sobą za pomocą śrub 7, które jednocześnie mocują obudowę 2 do ścianki 4, przy czym nakładka 6 przylega do jej zewnętrznej powierzchni, zaś kabłąk 5. do wewnętrznej 70 powierzchni. Kabłąk 5_ wygięty jest z płaskownika na kształt kapelusza. Zarówno w środkowej części nakładki 6 jak i kabłąka L znajdują się otwory, w których obrotowo osadzony jest trzpień 8 rygla J_. Rygiel i składa się z trzpienia 8 zakończonego od strony gniazda 3. grotem 9 zaś z drugiej strony, w czole trzpienia I znajduje się szczelina 10. Grot 9 składa się z części
- 4-75 walcowej J_i, która przechodzi w część stożkową i2. Na trzpieniu 8, wewnątrz obudowy 2 osadzona jest tulejka ii a na niej znajduje się skręcana sprężyna 14, której pierwszy koniec _L5 oparty jest o pierwszą krawędź kabłąka 5., zaś drugi koniec JJ> zaczepiony jest o kołek J/7, który promieniowo przechodzi przez trzpień 8 i tulejkę JJ3 a jego koniec opiera się o drugą, przeciwległą krawędź kabłąka 5_. Z kolei na części 80 trzpienia 8 wystającej poza obudowę 2 osadzona jest ściskana sprężyna JjS, do której czoła od strony gniazda 3. przylega podkładka Jj?. W części walcowej JJ_ znajduje się wybranie 20, które jest styczne do jej powierzchni. Średnica trzpienia J5^jest mniejsza od średnicy części walcowej ii. Gniazdo 3. stanowi tuleja 22, która posiada rowek 23. wykonany prostopadle do jej osi. 85 Natomiast wokół tulei 22 i przez rowek 23. przechodzi sprężysta zapadka 24. Sprężysta zapadka 24 wykonana jest z drutu i posiada kształt zbliżony do litery "U", przy czym jej pierwszy bok 25 jest prosty, zaś drugi bok 26 wygięty jest faliście tak, że przylega do tulei 22 na części jej obwodu. Pierwszy bok 25_ przechodzi jednocześnie przez rowek 23_ w gnieździe 3_ oraz przez wybranie 20 w części walcowej 90 JJ_ rygla i, blokując tym samym jego wysunięcie z gniazda 3_. Figura 3 przedstawia zamek w trakcie otwierania. W tym celu za pomocą śrubokręta 27 obrócono rygiel i o 90 a tym samym wybranie 20 obróciło się względem pierwszego boku 25. zapadki 24, który oparł się o gładką powierzchnię części walcowej ii zaś ściskana sprężyna Jj? rozprężyła się i przesunęła gniazdo 3 95 względem rygla i. Figura 4 przedstawia zamek w stanie otwartym. Rygiel i pod wpływem działania skręcanej sprężyny i4 powrócił w pierwotne położenie, zaś pierwszy bok 25 sprężystej zapadki 24 oparł się o dno rowka 23. w gnieździe 3_. 100 ^ym ^J}PMA s-a J6zef tf. Htóyniuk ^^LL^?7 26 rzecznik patentowy 744-12-81 do 85, NIP 712-010-27-64 -36-
1139 90 ZASTRZEŻENIA OCHRONNE 1. Zamek zatrzaskowy składający się z gniazda ze sprężystą zapadką oraz z obrotowego rygla osadzonego w obudowie i zawierającego na zewnętrznym końcu uchwyt zaś na bocznej powierzchni przeciwległego końca wybranie, znamienny tym że obudowa (2) ma kształt prostokątnej ramki, przez boki której przechodzi trzpień (8) rygla (I) zaopatrzony od strony gniazda (3.) w grot (9) z wybraniem (20), przy czym na trzpieniu (8) pomiędzy obudową (2) a grotem (9) znajduje się ściskana sprężyna (18) zaś wewnątrz obudowy (2) na trzpieniu (8) osadzona jest skręcana sprężyna (14) zaczepiona pierwszym końcem o krawędź obudowy (2) zaś drugim końcem o kołek (17) osadzony poprzecznie w trzpieniu (8), natomiast gniazdo (3.) stanowi tuleja (22) z poprzecznym rowkiem (23), przez który przechodzi pierwszy bok (25) sprężystej zapadki (24) w kształcie zbliżonym do litery "U". 2. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że obudowa (2) utworzona jest z płaskiej nakładki (6) oraz z zamocowanego do niej kabłąka (5). 3. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że drugi bok (26) sprężystej zapadki (24) jest wygięty faliście. s i p m a s.a 20-469 Lublin, ul Budowlana 26 Józef ifw. \#. HładCm HładCniuk _ ^ntrtel 74*60-71 do 77 rzecznik patentowy 744-12"81 do 85:3f> 712^)10-27-64
1139 9 14 2 17 1 8 20 23 3 22 9 25 24 W Fig. 2 Józef W. Hładyniuk rzecznik patentowy SI PM k S.A 20-469 Lublin, ul Budowlana 2b centr tew44-50-71 do 77 744-12-81 dob5, NIP 712-010-27-6* -36 ferjtr f""^/r
1139 90 1- Fig. 3 20 25 3 Fig. 4 Józef W. Hładyniuk rzecznik patentowy SI PM A ^ 20-469 Lublin, ul Budowlarv, centr tel. 744-fc -71 do 1' 744-12-81 do 85. NIP 712-010? -^6-