Tendencje w rozwoju informatyki Wcià obowiàzuje prawo Moore a dotyczàce wzrostu wydajnoêci procesorów. A wobec tego, e procesory sà coraz pot niejsze i ulepszane sà pami ci pó przewodnikowe, to serwery oparte na procesorach wielordzeniowych, z p ytami g ównymi wieloprocesorowymi, z du à i szybkà pami cià operacyjnà i olbrzymià pami cià zewn trznà dyskowà, stajà si coraz pot niejsze. Oprócz pami ci dyskowych magnetycznych rozwijajà si coraz szybciej pami ci dyskowe pó przewodnikowe, z uk adami pami ciowymi typu flash (SSD). Takie dyski sà coraz pojemniejsze, roênie liczba dopuszczalnych cykli zapis/odczyt, a szybkoêç ich dzia ania poprawia wydajnoêç wielu aplikacji pracujàcych na serwerach (np. aplikacji bazodanowych). Ze wzgl du choçby na us ugi sieciowe powsta y farmy serwerów o olbrzymiej mocy obliczeniowej. T moc usi uje si wykorzystaç tak e przez inne podejêcie do udost pniania oprogramowania. Dotyczy to: wirtualizacji, us ug dost pnych w chmurze (cloud computing), dostosowania j zyków programowania do nowych mo liwoêci. Oprogramowanie do tworzenia maszyn wirtualnych umo liwia tworzenie na serwerach (a nawet na komputerach biurkowych) dost pu do wirtualnych maszyn o odpowiednich parametrach i ró nych systemach operacyjnych (ró ne wersje Windows, Linux, Apple czy nawet DOS). Dzi ki temu mo na np. wynajàç wirtualne maszyny do tworzenia/testowania nowych aplikacji, zanim zainwestuje si w zakup odpowiedniej infrastruktury. Dla wielu u ytkowników wa ne jest umo liwienie dzia ania starych, sprawdzonych aplikacji, dzia- ajàcych od lat, których nie daje si przenieêç na nowe wersje Windows. Wirtualizacja umo liwia prac z takimi aplikacjami. Zaletà wirtualizacji (zewn trznej!) sà ni sze koszty i mniejsze k opoty: u ytkownik nie martwi si o aktualizacje systemu operacyjnego czy innych wynajmowanych aplikacji i mniej musi dbaç o dokonywanie backupów. Z wirtualizacjà zwiàzane jest te udost pnianie oprogramowania w chmurze (cloud computing), czyli dost pu na okreêlony czas (w dowolnym miejscu i czasie) do p atnego lub czasami bezp atnego oprogramowania. Ju dawniej firmy mog y uzyskiwaç zdalny dost p do istotnego dla nich oprogramowania (np. systemów finansowo-ksi gowych), obecnie staje si to bardziej powszechne, tak e osoby prywatne mogà w coraz wi kszym stopniu korzystaç z tej techniki. Umo liwia to wykonanie pracy bez koniecznoêci zakupu cz sto drogiego i rzadko u ywanego przez klienta oprogramowania, bez problemów z aktualizacjà do coraz nowszych wersji. Zalety oprogramowania w chmurze zilustrowano na rys. 1. Nowe modele sprz tu i tendencje dost pu do ró nych us ug wymagajà zmian w podejêciu do j zyków programowania. Coraz istotniejsze stajà si nast pujàce cechy [5]: wspó bie noêç, rozproszenie, otwartoêç i bezpieczeƒstwo, zwinnoêç (ang. ogile) kontra rygor, j zyki programowania dostosowane do dziedziny (DSL). Wspó bie noêç i rozproszenie umo liwiajà przyspieszenie dzia- ania aplikacji, ale niosà zagro enia zwiàzane np. z dost pnoêcià, bo us uga w chmurze czy wirtualna maszyna mogà byç chwilowo niedost pne; problemy synchronizacji dzia ania tak e przenoszà si na wy szy poziom. Docenia si te wk ad w rozwiàzywanie problemów dziedzinowych przy u yciu oprogramowania pisanego przez nie-programistów, ale znajàcych specyfik swojej dziedziny. Sà to cz sto procedury w arkuszu kalkulacyjnym, czy inne programy, np. w Basicu, stàd istotne znaczenie rozwoju j zyków DSL. Wszyscy u ytkownicy komputerów muszà si liczyç ze wzrastajàcym zagro eniem ze strony z oêliwego oprogramowania. Takie oprogramowanie i us ugi sta y si ju dziedzinà biznesu, mo na zamówiç program z gwarancjà niewykrycia przez programy antywirusowe przez 6 miesi cy i ca odobowà pomocà przez poczt elektronicznà. Dla amatorów sà programy do zaprogramowania wirusa wg okreêlonych, przewidzianych cech. Celem jest najcz Êciej kradzie wa nych danych, Rys. 1. Cloud Computing biznes z g owà w chmurach; slajd z prezentacji p. Jacka Komana zaprezentowany podczas IBM Forum IT, 10.05.2010 ROK WYD. LXIX ZESZYT 10/2010 3
przej cie kontroli nad komputerem (tzw. zombi) do przygotowania ataku typu odmowa obs ugi (DoS lub DDoS) na konkurencj czy przeciwników. Poniewa na serwerach jest zainstalowanych wiele maszyn wirtualnych, atak na serwer powodujàcy wy àczenia go z pracy staje si jeszcze bardziej dotkliwy. Na rys. 2 przedstawiono rozk ad zagro eƒ, jakie wyst powa y w ubieg ym roku. Najs abszym ogniwem w ochronie przed z oêliwym oprogramowaniem jest cz owiek i najlepsze wyniki dajà metody socjotechniczne. Walka z zagro eniami ze strony z ego oprogramowania wydaje si coraz istotniejszym problemem informatyki. Dr in. Micha Ostrowski (oprac. na podst. mat. konf. IBM Forum IT, 10.05.2010, Warszawa) LITERATURA PRZEDMIOTU 1. Materia y z konferencji: IBM Forum IT, 10.05.2010, Warszawa. Rys. 2. Schemat zagro eƒ wirusami w 2009 r. mat. firmy IBM, slajd z prezentacji p. Micha a Ceklarza pt. Cyberataki rzeczywistoêç ostatnich lat. 2. Piotrkowski Sz.: Wirtualizacja dla sieci. NetWorld nr 4/2010, s. 5. 3. Paw owicz W.: Desktop klasyczny czy wirtualny. NetWorld nr 4/2010, ss. 40 47. 4. Skalska D.: Us ugi spod chmurki. PC Format nr 5/2010, str. 100 101. 5. Chabik J.: Przysz oêç programowania. Computerworld nr 23/896, ss. 16 19. w obrabiany przedmiot przez zrównowa enie si skrawania, umo liwiajàc wzrost wartoêci posuwu nawet o 100 procent. Wiercenie to równie podstawowa operacja podczas produkcji wa ów g ównych turbin wiatrowych. W tym wypadku mo na zastosowaç takie narz dzia, jak sk adane wiert a CoroDrill 800 i T-Max, gwarantujàce g bokim otworom prostoliniowoêç i odpowiednie wykoƒczenie powierzchni. Fot. 3. CoroMill 345 Narz dzia skrawajàce do obróbki elementów turbin wiatrowych Przemys turbin wiatrowych oferuje mo liwoêç znacznego rozwoju firmom chcàcym poszerzyç zakres swojej produkcji. Wed ug Europejskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej w roku 2008 wartoêç turbin wiatrowych zainstalowanych w Europie wynosi a 11 miliardów euro. Oczekuje si, e do roku 2020 wartoêç ta wzroênie do 17 miliardów euro. Nowoczesne rozwiàzania narz dziowe przydatne w obróbce elementów turbin wiatrowych oferuje firma Sandvik Coromant. Fot. 1. CoroDrill 880 Fot. 2. CoroBore 825 W elementach turbin wiatrowych, takich jak: pierêcienie àczàce, piasty i opaty wirników, istnieje koniecznoêç wiercenia du ej liczby krótkich otworów. CoroDrill 880 to wiert o na wymienne p ytki wieloostrzowe, pozwalajàce osiàgnàç znaczàco wy szà produktywnoêç podczas obróbki otworów i znaczàce oszcz dnoêci. CoroDrill 880 wykorzystuje w p ytce centralnej o unikatowym kszta cie Step Technology, konstrukcj opracowanà przez Sandvik Coromant, co u atwia agodne zag bianie narz dzia Wytaczad o CoroBore 825 zapewnia dobrà wydajnoêç podczas wytaczania wykaƒczajàcego otworów o wàskich tolerancjach i wysokich wymaganiach dotyczàcych chropowatoêci powierzchni. Daje ono mo liwoêç osiàgni cia bardzo stabilnego i powtarzalnego poziomu wydajnoêci podczas obróbki wykaƒczajàcej cz Êci przeznaczonych dla przemys u turbin wiatrowych, takich jak jarzma przek adni obiegowych i ramy g ówne. CoroBore 825 ma mocowanie, w którym zastosowano eliptyczne z àcze absorbujàce si y styczne i promieniowe. Maksymalnà elastycznoêç CoroBore 825 osiàga dzi ki zastosowaniu trzech wielkoêci wk adek, z których ka da ma w asny zestaw do przed u enia suwaka. Przed u enia suwaka sà umieszczone pomi dzy wk adkà a g owicà, co umo liwia wytaczanie wsteczne oraz zwi ksza maksymalnà Êrednic wytaczania. Z kolei CoroMill 345 to zaawansowane rozwiàzanie, które zapewnia wysokà wydajnoêç frezowania czo owego zarówno przy niewielkich, jak i znacznych g bokoêciach skrawania stali, stali nierdzewnej i eliwa. Sprawdza si w wielu zastosowaniach, poczàwszy od frezowania zgrubnego surowych od- 4 ROK WYD. LXIX ZESZYT 10/2010
kuwek i odlewów a do operacji wykaƒczajàcych wymagajàcych osiàgni cia wàskich tolerancji. Inne rozwiàzania przeznaczone do frezowania, takie jak CoroMill 331 i CoroMill 390, mogà zaoferowaç optymalny przebieg procesu skrawania podczas realizacji takich operacji, jak planowanie od ty u piast lub interpolacja Êrubowa przek adni planetarnych. Narz dzie T-Max P cechuje si kszta tem zaprojektowanym specjalnie w celu zapewnienia wydajnego amania wiórów. Umo liwia SINUMERIK Operate Nowy interfejs SINUMERIK Operate àczy w sobie komponenty HMI-Advanced, ShopMill i Shop- Turn, w jeden spójny, innowacyjny interfejs obs ugi i programowania. Dzi ki temu mo liwe jest szybsze, wydajniejsze i prostsze programowanie i planowanie produkcji. Interfejs SINUMERIK Operate zosta zunifikowany na potrzeby systemów sterowania SINUMERIK 840D i 828D (rys. 1). Najwa niejszymi elementami SINUMERIK Operate sà: ShopTurn i ShopMill krokowe programowanie wykonywanego przedmiotu, program GUIDE wspomaganie programowania z elementami animacji, DIN/ISO SINUMERIK z elementami j zyka wysokiego poziomu (C++) i dwukana owym edytorem. Ponadto SINUMERIK Operate zapewnia m.in.: zarzàdzanie narz dziami i ich korekcjà; modu uruchomienia maszyny; usuwanie metalu przy wysokich wartoêciach posuwu podczas obróbki na sucho, co sprawia, e jest odpowiednia do toczenia przedmiotów przeznaczonych do turbin wiatrowych, takich jak pierêcienie àczàce i jarzma przek adni obiegowych. Te ostatnie sà zwykle produkowane z eliwa sferoidalnego, dla którego T-Max P jest narz dziem wybieranym do obróbki ze wzgl du na odpornoêç na Êcieranie, którà zawdzi cza innowacyjnym technologiom wytwarzania pod o- a i pokrycia. Zintegrowane oprogramowanie CAD CAM NX z systemami sterowania SINUMERIK funkcj uczenia (Teach-ln); nagrywanie sekwencji programu obróbki dla tokarek i frezarek; modu diagnozowania; modu zarzàdzania i kontroli produkcji MCIS; symulacj 2D, 3D oraz symulacj narz dzi 3D; graficznie programowane cykle z pulpitu operatora; animacj ruchu obrabianych elementów; synchronizacj pracy wielokana owej; r czny pomiar narz dzia; pomiar obrabianego przedmiotu; pomiar czasu pracy narz dzia; zliczanie wykonanych przedmiotów; funkcj Trace do Êledzenia zmiennych NC/PLC; zmienne te mogà byç przedstawiane w formie graficznej; rozszerzone funkcje diagnozowania nap dów z szybkim przedstawieniem przyczyn usterek; automatyczne protoko owanie czynnoêci realizowanych na maszynie; przeglàd i zapis wszystkich danych systemowych NC, HMI oraz nap dów; Rys. 1. System sterowania SINUMERIK 828D wbudowany system interaktywnej pomocy i podr cznik programowania. Rys. 2. SINUMERIK wspiera obs ug i obróbk skomplikowanych elementów, np. frezowanie obwodowe i czo owe z kompensacjà promienia narz dzia w maszynach 5-osiowych MDynamics Nowa nak adka technologiczna SINUMERIK MDynamics jest przeznaczona do wykorzystania w procesach frezowania dla 3- i 5-osiowych obrabiarek CNC (rys. 2). Pakiety frezarskie SINUMERIK MDynamics dla uk adów 3- i 5-osiowych sà dost pne dla systemów SINU- MERIK 840D sl i SINUMERIK 828D. SINUMERIK MDynamics gwarantuje wysokà jakoêç obróbki powierzchni, przy du ych pr dkoêciach skrawania, dzi ki innowacyjnej funkcji sterowania ruchem i kompresorowi NC. Zapewnia szybkie dopasowanie si do elementu oraz zarzàdzanie narz dziami i programem. Program GUIDE do graficznego programowania z elementami animacji i nak adka ShopMill skracajà czas programowania. SINUMERIK MDynamics idealnie sprawdza si w wielu bran- ach: w przemyêle motoryzacyjnym i lotniczym, energetyce, medycynie, w produkcji warsztatowej oraz produkcji narz dzi i form. SINUMERIK MDynamics zapewnia: perfekcyjne powierzchnie dzi ki nowej funkcji inteligentnego sterowania ruchem Advanced Surface; zoptymalizowane funkcje kompresora NC; zdolnoêç szybkiego dopasowania narz dzia do obrabianego przedmiotu; obs ug narz dzi i programów; optymalnà obróbk elementu z krótkim czasem programowania. ROK WYD. LXIX ZESZYT 10/2010 5
Wózek nap dowy pojazdu szynowego Wózek nap dowy skonstruowany w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG cechuje si kompaktowà budowà i sk ada si z ramy noênej wyposa onej w obrotnic zabudowanà w górnej, centralnej jego cz Êci, rolki podporowej znajdujàcej si na koƒcu wózka, której zadaniem jest u atwienie obracania si zespo u agregatowego pojazdu szynowego. W dolnej cz Êci wózka znajdujà si zabudowane, za pomocà tulei, dwie przek adnie nap dowe (rys.). Obie przek adnie sà wyposa one w wolnoobrotowe silniki hydrauliczne oraz hamulce wielotarczowe. Jedna z przek adni jest wyposa ona w uk ad pomiaru pr dkoêci jazdy. Wahliwe zamocowanie przek adni umo liwia dopasowywanie si po o enia kó jezdnych do nierównoêci torowiska, co pozwala na wyeliminowanie uk adu resorowania. Takie rozwiàzanie zapewnia równy rozk ad obcià eƒ na ka de z kó, w efekcie czego si a sprz enia ciernego ka dego z kó z torowiskiem jest jednakowa, co pozwala na efektywne wykorzystanie si y pociàgowej. Innowacjà w konstrukcji, nagrodzonego Z otym Medalem MTP na targach ITM 2010 w Poznaniu, wózka nap dowego jest rozdzielenie nap du na ko a lewe i prawe, co przy zastosowaniu silników hydraulicznych gwarantuje dopasowywanie si pr dkoêci obrotowych kó na szynie wewn trznej i zewn trznej na uku toru, bez koniecznoêci stosowania mechanizmów ró nicowych. Wózek nap dowy przeznaczony jest do zastosowania w pojazdach szynowych, takich jak lokomotywy szynowe i tramwaje. Rozwiàzanie to po raz pierwszy wykorzystano w pracujàcych w Kopalni Bogdanka lokomotywach PIOMA LDS 80 produkcji Fabryki Maszyn Górniczych PIOMA S.A. Parametry techniczne wózka: moc nominalna 2x55 kw obroty wejêciowe silników 1/500 min rodzaj zastosowanego silnika hydraulicznego MCR-5 prze o enie przek adni nap dowych wózka 0,9 dopuszczalne nachylenia wózka podczas eksploatacji: wzd u ne ±6 poprzeczne ±6 liczba kó jezdnych 2x2 masa wózka 3200 kg Nowe bezdotykowe termometry TKTL 10 i TKTL 20 Seria termometrów bezstykowych TKTL 10 i TKTL 20 firmy SKF s u y do bezpiecznego pomiaru temperatury metodà bezkontaktowà. Ich obs uga jest bardzo prosta: wystarczy jedynie wycelowaç, nacisnàç spust i temperatura obiektu jest pokazywana na wyêwietlaczu. Te nowe termometry na podczerwieƒ sà doskonale dopasowane do strategii utrzymania ruchu i mogà pomóc operatorom i pracownikom dzia u utrzymania ruchu w lepszej ocenie stanu pracujàcych maszyn, w poprawie bezpieczeƒstwa i zmniejszeniu czasu przestojów. Typowe aplikacje obejmujà kontrol opraw o yskowych, inspekcj urzàdzeƒ grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz przeprowadzanie audytów energetycznych. W aêciwoêci tych termometrów to mi dzy innymi: Szeroki zakres pomiarowy przy u yciu czujnika podczerwieni od -60 do 625 C. Stosunek odleg oêci do rozmiaru plamki pomiarowej 16:1 umo liwia dok adny odczyt temperatury. OÊwietlacz LED pozwala na oglàdanie obiektów w s abo oêwietlonych miejscach. Sta y wspó czynnik emisji wynoszàcy 0,95, w aêciwy dla wielu aplikacji. Zmienny wspó czynnik emisji nastawiany przez u ytkownika mi dzy 0,1 a 1,0 umo liwia dostosowanie do wielu rodzajów powierzchni. Ró norodne tryby pomiaru temperatury i alarmy. TKTL 10 jest termometrem na podczerwieƒ poziomu podstawowego, natomiast TKTL 20 umo liwia tak e bezpoêredni pomiar temperatury metodà stykowà przy wykorzystaniu sondy temperaturowej. 6 ROK WYD. LXIX ZESZYT 10/2010
Urzàdzenie do kszta towania obrotowego wyrobów z blach o z o onych kszta tach Wyoblarka MSW-700 skonstruowana w Instytucie Obróbki Plastycznej jest przeznaczona do kszta towania obrotowego elementów o skomplikowanych kszta tach z blachy (fot. 1). Jest to nowoczesne urzàdzenie z innowacyjnym rozwiàzaniem g owicy narz dziowej. Wyroby wykonane przy u yciu tej maszyny cechujà si powtarzalnoêcià kszta tu i wymiarów. Elementy wykonuje si z krà ka, co wp ywa na zmniejszenie zu ycia materia u. Maszyna s u y do wytwarzania skomplikowanych elementów uk adów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych ze stali i stopów aluminium (fot. 2). Elementy wyprodukowane w ten sposób z materia u wyjêciowego w postaci krà ka spe niajà normy obowiàzujàce w Unii Europejskiej. Do tej pory elementy o z o onych kszta tach stosowane w systemach wentylacji, klimatyzacji i ch odnictwa by y wytwarzane z oddzielnych cz Êci i àczone metodà spawania lub wykonywane metodà wyoblania r cznego. Fot. 2. Przyk adowe elementy wytworzone metodà kszta towania obrotowego (fot. mj) Fot. 1. Wyoblarka MSW-700 (fot. INOP) Opracowana w INOP wyoblarka jest sterowana numerycznie. Zastosowanie nowoczesnych cichych silników, pomp i przek adni oraz dobór odpowiednich parametrów pracy wp yn y na znaczne zmniejszenie ha asu podczas pracy maszyny. Praca wyoblarki odbywa si w zamkni tej przestrzeni przy zastosowaniu systemu zabezpieczeƒ. Proces produkcji jest ma oodpadowy, zapewniajàcy oszcz dnoêç surowców i energii. Wybrane parametry techniczne wyoblarki MSW-700 sà nast pujàce: maks. Êrednica wyjêciowa krà ka blachy 940 mm, min. Êrednica wyjêciowa krà ka blachy 80 mm, maks. gruboêç krà ka dla stali w glowej 1,25 mm, maks. d ugoêç przedmiotu wyoblanego 1000 mm, zakres obrotów wrzeciona 100 2000 obr/min, pr dkoêç przesuwu suportu g ównego 1500 mm/min, liczba narz dzi maks. 5 sztuk, moc silnika g ównego 18,5 kw, moc silnika hydraulicznego 3 kw. Tworzywa adhezyjne Tworzywa adhezyjne. Zastosowanie w naprawach sprz tu technicznego. Pod red. Jana Godzimirskiego. WNT, Warszawa 2010. Stron 168. Ksià k wydanà pod redakcjà prof. dr. hab. in. Jana Godzimirskiego przygotowa zespó autorów z o ony z absolwentów Wojskowej Akademii Technicznej. Autorzy zaprezentowali wyniki badaƒ dotyczàce trwa oêci materia ów adhezyjnych, które mogà byç przydatne nie tylko w naprawach sprz tu wojskowego, ale tak e s u- yç eksploatorom maszyn i urzàdzeƒ do wykonywania napraw z wykorzystaniem technologii klejenia. Badania, którymi obj to reprezentatywnà grup tworzyw adhezyjnych, dotyczy y ich w aêciwoêci spr ystych, wytrzyma oêci, w asnoêci reologicznych i trwa- oêci zm czeniowej cech niezb dnych do oceny przydatnoêci poszczególnych materia ów do prac naprawczych. Przedstawione w ksià ce wyniki badaƒ stanowià êród o informacji o mo liwoêciach i zakresie stosowania tych materia ów oraz o ograniczeniach, jakie nale y uwzgl dniç, planujàc naprawy. Ksià ka jest przeznaczona dla in ynierów i kadry technicznej oraz pracowników nauki i studentów interesujàcych si wytrzyma oêcià materia ów i po àczeƒ adhezyjnych. 8 ROK WYD. LXIX ZESZYT 10/2010
W dniach 8 10 wrzeênia 2010 r. w Warszawie odby si pod patronatem Marsza ka Senatu RP, Bogdana Borusewicza, Âwiatowy Zjazd In ynierów Polskich. Zjazd stanowi kontynuacj in ynierskich sympozjów Polacy Razem organizowanych przez Federacj SNT-NOT oraz wielu inicjatyw organizacji polonijnych i Stowarzyszenia Wspólnota Polska. Organizatorami by y Politechnika Warszawska, Federacja Stowarzyszeƒ Naukowo-Technicznych NOT oraz Rada Polskich In ynierów w Ameryce Pó nocnej. Obrady zjazdu odbywa y si w Gmachu G ównym Politechniki Warszawskiej oraz w Domu Technika NOT. Na poprzedzajàcej zjazd konferencji prasowej, w której udzia wzi li m.in. przedstawiciele organizatorów: prof. W odzimierz Kurnik rektor Politechniki Warszawskiej (fot. 1), Ewa Mankiewicz-Cudny prezes FSNT-NOT, prof. Andrzej Nowak prezes Rady Polskich In ynierów w Ameryce P n. (fot. 2), zaprezentowane zosta y: cele i tematyka zjazdu, dzia ajàce na Êwiecie organizacje polonijne skupiajàce in ynierów polskiego pochodzenia, a tak e idea powo ania Êwiatowej organizacji polonijnych in ynierów, która organizowa aby cykliczne spotkania polskich in ynierów z ca ego Êwiata. Jednym z g ównych celów Âwiatowego Zjazdu In ynierów Polskich jest przyspieszenie rozwoju gospodarczego Polski przez: wypracowanie strategii wspó pracy polskich Êrodowisk in ynierskich za granicà i w kraju, transfer i implementacj nowoczesnych technologii pozyskiwanych bezpoêrednio lub poêrednio przez polskich in ynierów pracujàcych w ró nych krajach Êwiata, stworzenie mo liwoêci wymiany doêwiadczeƒ w dziedzinie kszta cenia i dokszta cania in ynierów, Fot. 1. Wystàpienie prof. W. Kurnika, rektora PW; obok siedzi Ewa Mankiewicz-Cudny, prezes FSNT-NOT (fot. mj) Fot. 2. Wystàpienie prof. A. Nowaka, prezesa Rady Polskich In ynierów w Ameryce P n. (fot. mj) szeroko rozumianà wspó prac gospodarczà inicjowanà lub realizowanà za poêrednictwem in ynierskich Êrodowisk polonijnych, upowszechnienie w Êwiecie polskiej myêli technicznej i polskich produktów oraz us ug, nawiàzanie i zacieênianie kontaktów mi dzy polskimi i zagranicznymi uczelniami oraz innymi placówkami naukowymi, badawczymi i dydaktycznymi w obszarze wymiany doêwiadczeƒ, podejmowania wspólnych prac naukowo-badawczych, wypracowanie strategii, której celem jest wzmocnienie lub tworzenie polskiego lobby naukowego i technicznego za granicà oraz zwi kszenie liczby polskich naukowców na czo owych uczelniach Êwiatowych, wykorzystanie wiedzy, doêwiadczenia i kontaktów in ynierów polonijnych w kraju. Podczas zjazdu odby o si 7 sesji panelowych dotyczàcych najwa niejszych zagadnieƒ w obszarze techniki, m.in.: transferu wiedzy i technologii, innowacyjnoêci, wspó pracy mi dzynarodowej mi dzy instytucjami naukowymi i przemys em, przedsi biorczoêci, kszta cenia in ynierów. Uczestnicy zjazdu mogli te wziàç udzia w 14 sesjach tematycznych dotyczàcych takich zagadnieƒ, jak: nanotechnologie, mechatronika i mechanika, infrastruktura, transport, ekologia, optoelektronika, in ynieria biomedyczna, energetyka konwencjonalna i odnawialna, energetyka jàdrowa, informatyka, agrotechnika i przemys spo ywczy, polscy in ynierowie w historii techniki, ksià ki i czasopisma in ynierskie XXI w. W ramach sesji tematycznych zosta te poruszony aktualny dla naszego kraju temat zarzàdzania kryzysem powodziowym. ROK WYD. LXIX ZESZYT 10/2010 9