ZEG-ENERGETYKA Sp. z o. o. 43-100 Tychy, ul. Biskupa Burschego 7 tel. (032) 327-14-58; tel./fax (032) 327-00-32 e-mail: zeg-e@zeg-energetyka.com.pl INSTRUKCJA OBSŁUGI System Monitoringu i Sterowania Obsługa zabezpieczenia ziemnozwarciowego RIoK - 442 ZEG-E EE 424064
Copyright by ZEG ENERGETYKA Tychy - 2 - EE 424061
SPIS TREŚCI 1. INFORMACJE OGÓLNE...4 2. OPCJA OPIS...5 3. OPCJA - PRACA W TRYBIE OFF-LINE...6 4. OPCJA NASTAWY...6 4.1. NASTAWY ZABEZPIECZEŃ I UKŁADÓW... 7 4.2. ZEGAR CZASU RZECZYWISTEGO...10 4.3. ZMIANA HASŁA DOSTĘPU...11 5. OPCJA WARTOŚCI BIEŻĄCE...12 5.1 STATUS...12 5.2 POMIARY...13 6. OPCJA REJESTRATOR...14 6.1 REJESTRATOR ZDARZEŃ...14 6.2 OSTATNIE ZAKŁÓCENIE...15 7. OPCJA POLECENIA...15 7.1 KASOWANIE I ZEROWANIE...16 8. OPCJA TESTY...16 8.1 TESTY FUNKCJONALNE...17 8.2 SERWIS...18 9. OPIS OPCJI DRUKOWANIE...18-3 - EE 424061
- 4 - EE 424061
1. Informacje ogólne System Monitoringu i Sterowania SMiS jest aplikacją przeznaczoną do obsługi zespołów i zabezpieczeń cyfrowych za pomocą komputera PC (pracujących indywidualnie lub w dowolnym układzie sieciowym). W celu uruchomienia funkcji obsługi dla zabezpieczenia RIoK-442 należy do Listy urządzeń dołączyć pole odwzorowujące dany zespół. Procedura dodawania nowego urządzenia do listy zgodnie z opisem zawartym w instrukcji obsługi System Monitoringu i Sterowania SMiS instalacja i konfiguracja programu. W rozwinięciu odwzorowania urządzenia wyspecyfikowane są następujące funkcje: Opis Praca w trybie OFF-line, Nastawy, Wartości bieżące, Rejestrator, Polecenia Testy 2. Opcja Opis Rys. 1. Menu zadeklarowanego urządzenia Opcja to pozwala na podgląd danych ustawionych wcześniej w oknie Ustawienia komunikacji dla danego urządzenia. Nie występuje tu możliwość wprowadzania jakichkolwiek zmian. Rys. 2. Elementy opcji Opis - 5 - EE 424061
3. Opcja - Praca w trybie OFF-line Ustawienie obsługi danego urządzenia w trybie off-line odbywa się w oknie Lista urządzeń, w bloku dotyczącym danego urządzenia - Praca w trybie OFF-line. Praca w trybie OFF-line oznacza, że aplikacja pracuje bez automatycznego pobierania informacji z tego urządzenia (chyba że na wyraźne polecenie użytkownika np.: Pobierz/Wyślij nastawy); pozostałe urządzenia, w ramach danej lokalizacji, obsługiwane są zgodnie z nastawionym trybem. Rys. 3. Ustawienie pracy w trybie off-line z poziomu urządzenia 4. Opcja Nastawy Aplikacja jest przeznaczona do obsługi cyfrowych urządzeń automatyki zabezpieczeniowej produkcji ZEG-ENERGETYKA. Aplikacja jest platformą wspólną dla poszczególnych urządzeń jednak w zależności od obsługiwanego urządzenia występują opcje charakterystyczne jedynie dla tego urządzenia, w szczególności dotyczy to opcji Nastawy zabezpieczeń i układów. Rys. 4. Elementy opcji Nastawy - 6 - EE 424061
4.1. Nastawy zabezpieczeń i układów Nastawy zabezpieczeń i układów to opcja umożliwiająca pobranie, edycję i wysłanie nastaw zabezpieczeń i układów obsługiwanego urządzenia. Opcja ta jest dostępna zarówno w trybie on-line jak również w trybie off-line (po wcześniejszym zaznaczeniu opcji Praca w trybie OFF-line). Po uruchomieniu Nastawy zabezpieczeń i układów w trybie on-line zgłasza się okno z aktualnymi nastawami zespołu porównanymi z nastawami w pamięci aplikacji a w dalszej kolejności okno docelowe Nastawy. Przycisk TAK/NIE umożliwiające pobranie bądź nie aktualnych nastaw z zabezpieczenia RIoK-442 Ikona pobierania nastaw do edycji : Ikona wysyłania nastaw po edycji Zapis następuje po podaniu hasła dostępu. Ikona Drukujwydruk nastaw (opcje dostępne po naciśnięciu przycisku ): Pełny opis patrz punkt 9. Ikona zamknięcia okna Okno typu uruchomionego zespołu/ zabezpieczenia brak możliwości edycji przez użytkownika Okno podstawowego zestawu nastaw (opcje dostępne po naciśnięciu przycisku ): Zestaw0/Zestaw1/ Zestaw2/ Zestaw3 Zmiana zestawu powoduje wysłanie do zabezpieczenia poleceń zmian - po wcześniejszym podaniu hasła dostępu Rys. 5. Opis menu głównego okna Nastawy ON-line (OFF-line) - 7 - EE 424061
Pobieranie nastaw (domyślnie z podstawowego zestawu) : z podstawowego zestawu nastaw w zabezpieczeniu z dowolnego zestawu nr 0, nr 1, nr 2, nr 3 z pliku nastaw z domyślnych nastaw producenta Wysyłanie nastaw (domyślnie do podstawowego zestawu) : do podstawowego zestawu nastaw w zabezpieczeniu zestawu który aktualnie jest ustawiony jako podstawowy do dowolnego zestawu nr 0, nr 1, nr 2, nr 3 do pliku nastaw W obrębie okna Nastawy możemy wyróżnić następujące zdefiniowane bloki : ❶ Znamionowe nastawa wartości znamionowych zespołu. Prąd i napięcie znamionowe po stronie wtórnej - brak możliwości edycji przez użytkownika, wartości konstrukcyjne Nastawa kierunku działania zabezpieczenia: działanie do szyn działania do linii Prąd i napięcie znamionowe przekładnika głównego po stronie pierwotnej oraz kąt charakterystyczny linii wartości definiowane przez użytkownika Rys. 6. Okno nastaw Znamionowe - 8 - EE 424061
❷ Stopień 1 stopień działający z charakterystyką czasową niezależną z możliwością współpracy z automatyką SPZ. Wartości rozruchowe zabezpieczenia (prądu i/lub napięcia oraz czasu) zależne od trybu wybranej pracy Możliwość wyboru jednego z 4 trybów pracy: Aktywowanie Stopnia 1 do współpracy z automatyką SPZ Możliwość zadeklarowania przekaźnika wyjściowego, który ma zostać wysterowany w momencie pobudzenia, zadziałania i pobudzenia automatyki SPZ dla Stopnia 1 Rys. 7. Elementy nastaw Stopnia 1-9 - EE 424061
❸ Stopień 2 stopień z możliwością wyboru charakterystyki czasowej zależnej lub niezależnej Wartości rozruchowe (prądu i/lub napięcia) zabezpieczenia zależne od trybu wybranej pracy Możliwość wyboru jednego z 4 trybów pracy: Możliwość wybory typu charakterystyki czasowej: Zależnej (zal) Niezależnej (DT) Wykres wybranego typu charakterystyki czasowej Możliwość zadeklarowania przekaźnika wyjściowego, który ma zostać wysterowany w momencie pobudzenia, i/lub zadziałania Stopnia 2 Parametry czasowe zależne od wybranego typu charakterystyki czasowej: 4.2. Zegar czasu rzeczywistego Rys. 8. Elementy nastaw Stopnia 2 Funkcja synchronizacji czasu Zegar czasu rzeczywistego, pozwala użytkownikowi na sterowanie czasem wewnętrznym (wraz z datą) poszczególnych urządzeń CZAZ. Po uruchomieniu tej funkcji otwierane jest okno Czas rzeczywisty, w którym użytkownik aby dokonać zmian musi się zalogować. Funkcja umożliwia użytkownikowi dokonanie następujących operacji: ustawić w panelu Czas rzeczywisty czas i datę, a następnie przesłać je do urządzenia CZAZ przycisk Ustaw czas; zsynchronizować czas CZAZ z zegarem systemu komputerowego użytkownika przycisk Synchronizuj z PC. - 10 - EE 424061
Uruchamiając Zegar czasu rzeczywistego przechodzimy do okna konfiguracji Czas rzeczywisty Opcja Odblokuj powoduje wyświetlenie okna Weryfikacja uprawnień Po wcześniejszym odblokowaniu dostępne są opcje w panelu Czas urządzenia Okno dostępowe ważnych funkcji zespołu CZAZ. 4.3. Zmiana hasła dostępu Rys. 9. Okno Synchronizacja czasu zabezpieczeń Aplikacja Zmiana hasła dostępu pozwala użytkownikowi na zmianę hasła dostępu do zabezpieczenia, pod warunkiem posiadania znajomości dotychczasowego hasła. Rys. 10. Okno Zmiana hasła dostępu - 11 - EE 424061
5. Opcja Wartości bieżące Opcja umożliwiająca monitorowanie statusu zabezpieczenia oraz pobranie wartości pomiarowych z obsługiwanego urządzenia. Opcja ta jest dostępna tylko w trybie on-line. Rys. 11. Elementy opcji Wartości bieżące 5.1 Status Funkcja umożliwia użytkownikowi monitorowanie stanu zabezpieczenia RIoK-442 w zakresie: sygnalizacji optycznej WWZ (diody LED oraz wyświetlacz LCD na płycie czołowej zespołu) stanu ważniejszych funkcji, kontrolujących pracę zespołu tj. gotowość zabezpieczenia RIoK-442, odstawienia, blokady załączenia, pobudzenia, zadziałania, itp. stanu wejścia dwustanowego blokady pobudzenia BP zawartości licznika zadziałań wyłącznika Powtórzenie komunikatów wyświetlacza LCD z zabezpieczenia Kasowanie sygnalizacji WWZ (LED i LCD) pod warunkiem podania cyfrowego hasła dostępu. Okno z aktualnym stanem zabezpieczenia RIoK-442 Okno stanu licznika zadziałania wyłącznika Rys. 12. Okno Status - 12 - EE 424061
5.2 Pomiary Aplikacja umożliwia, w zakresie funkcji obsługi urządzeń, pomiary bieżących wielkości elektrycznych, związanych z zabezpieczanym urządzeniem. Wartości bieżących wielkości elektrycznych wyświetlane są w oknie Pomiary. Lista mierzonych wielkości może być wyświetlana jako (dwa rodzaje): Wartości chwilowe mierzonych wielkości, aktualizowane w kolejnych cyklach pomiarowych (w odstępach ustawianych przez użytkownika); Wartości chwilowe mierzonych wielkości, wyświetlane w układzie tabelarycznym w funkcji czasu (w odstępach czasu ustawianych przez użytkownika). Ilość sygnałów wyświetlanych w tym trybie może być ustawiana przez użytkownika za pomocą menu kontekstowego, uruchamianego prawym przyciskiem myszki gdy kursor znajduje się w obszarze okna. Opcja zmiany częstotliwości odczytu danych z urządzenia Wstrzymaj/ Wznów odczyt Opcja umożliwiająca zmianę sposobu wyświetlania pomiarów wielkości bieżących - układ podstawowy/układ tabelaryczny Opcja wizualizacji względnych zmian wielkości mierzonych Rys. 13. Pomiary wielkości bieżących Pomiary bieżące, prezentowane w trybie Lista mierzonych wielkości (obydwa rodzaje), mogą być drukowane lub eksportowane do pliku tekstowego. W celu uzyskania wydruku należy najpierw zatrzymać odczyt (przycisk Stop w oknie), a następnie postępować analogicznie jak we wszystkich funkcjach aplikacji umożliwiających wydruk. Aby zapisać wyniki pomiarów do pliku, należy zatrzymać odczyt a następnie określić położenie i nazwę pliku docelowego. W obrębie okna Wykres względnych zmian mierzonych wielkości dostępne jest menu kontekstowe (prawy przycisk myszy), umożliwiające użytkownikowi: wybieranie wielkości prezentowane na wykresie; generowanie wydruków (wraz z możliwością ustawiania parametrów wydruku); - 13 - EE 424061
6. Opcja Rejestrator Aplikacja umożliwia wizualizację zarejestrowanych zdarzeń obejmującą datę, nazwę zdarzenia itp.. 6.1 Rejestrator zdarzeń Rys. 14. Elementy opcji Rejestrator. Jest to rejestrator sygnałów dwustanowych. Aplikacja zapewnia, w zakresie funkcji obsługi rejestratora zdarzeń, automatyczne pobieranie zapisów o nowych zdarzeniach i dopisywanie ich do dziennika zdarzeń. W dzienniku zdarzeń zgromadzone są rejestracje zdarzeń, jakie wystąpiły pomiędzy kolejnymi skasowaniami. Opcja zmiany częstotliwości odczytu danych z urządzenia Wstrzymaj/ Wznów odczyt Opcja umożliwiająca przełączanie się pomiędzy zdarzeniami oznaczonymi symbolem - Ostatnie z Nowych zdarzeń / Wszystkie Nowe zdarzenia Opcja umożliwiająca wyświetlanie zdarzeń za okres: Opcja kasowanie archiwalnych zapisów w dzienniku zdarzeń. Opcja akceptacji nowych zapisów w dzienniku zdarzeń (nowo odebrane zdarzenia oznaczone są w dzienniku zdarzeń symbolem, zaś zdarzenia zaakceptowane brak symbolu). Rys. 15. Okno Rejestratora zdarzeń. Użytkownik najpierw wskazuje zdarzenie, określające typ filtrowanych zdarzeń. Po naciśnięciu w oknie Rejestrator zdarzeń wyświetlane są tylko zdarzenia typu identycznego jak wskazane zdarzenie. - 14 - EE 424061
Zawartości dziennika zdarzeń mogą być drukowane lub eksportowane do pliku tekstowego (po zatrzymaniu odczytu przycisk Stop w oknie Rejestrator zdarzeń). Ustawianie parametrów wydruku analogicznie jak we wszystkich funkcjach aplikacji umożliwiających wydruk. Użytkownik może wybierać zdarzenia przeznaczone do wydruku postępowanie zgodnie z zasadami, stosowanymi w środowisku Windows: zaznaczanie bloku zdarzeń: lewy przycisk myszy, przy wciśniętym klawiszu <Shift>; dowolny wybór pojedynczych zdarzeń: lewy przycisk myszy, przy wciśniętym klawiszu <Ctrl>; 6.2 Ostatnie zakłócenie Opcja umożliwiająca użytkownikowi podgląd wartości ostatniego zakłócenia zarejestrowanego przez zabezpieczenie RIoK-442. Czas trwania zakłócenia to czas od pobudzenia zabezpieczenia do zaniku pobudzenia (prądu, napięcia). Rejestrowane wartości odnoszą się do chwili wystąpienia maksymalnej wartości prądu zakłóceniowego. Opcja zmiany częstotliwości odczytu danych z urządzenia Wstrzymaj/ Wznów odczyt. Rys. 16. Okno Pobudzenia 7. Opcja Polecenia W ramach aplikacji użytkownik może, pod warunkiem wprowadzenia aktualnego hasła, wysyłać określone polecenia do zabezpieczenia. Rys. 17. Elementy opcji Polecenia - 15 - EE 424061
7.1 Kasowanie i zerowanie W oknie dostępne są ikony funkcyjne: kasowanie wskaźników optycznych na płycie czołowej zespołu (diody LED i wyświetlacz LCD) zerowanie liczników; kasowanie bufora rejestratora zdarzeń; zablokuj/odblokuj zabezpieczenie 8. Opcja Testy Rys. 18. Okno Kasowanie i zerowanie Aplikacja umożliwia użytkownikowi testowanie obsługiwanych zabezpieczenia w postaci testów wejść i wyjść dwustanowych (opcje dostępne z odpowiedniego poziomu zalogowania). W przypadku zabezpieczenia RIoK-442 przewidziano dwa rodzaje testów: testy wejść dwustanowych testy wyjść dwustanowych. Rys. 19. Elementy opcji Testy - 16 - EE 424061
8.1 Testy funkcjonalne Po otwarciu okna Testy funkcjonalne zespół pozostaje nadal w stanie normalnej pracy, a użytkownik może obserwować stany wejść i wyjść. Przejście zespołu w stan TEST odbywa się podczas sprawdzania wyjść dwustanowych, po wymuszeniu zmiany stanu wyjścia przez użytkownika. Stan ten jest sygnalizowany w postaci zmiany stanu wyjścia O.K. i diodą O.K. (światło migowe). Stan TEST trwa do chwili przełączenia się użytkownika z powrotem w tryb. Warunkiem zainicjowania przez użytkownika testu wyjść dwustanowych jest wprowadzenie aktualnego hasła dostępu. Ze względów praktycznych, użytkownik może podczas wprowadzania hasła anulować następne żądania hasła podczas wykonywania kolejnych prób (opcja Nie ponawiaj tego komunikatu ). Odwołanie żądania hasła trwa do zamknięcia okna Testy funkcjonalne. Sprawdzenie wejść dwustanowych polega na obserwacji stanu wejść, odwzorowywanego w oknie Testy funkcjonalne panel Wejścia dwustanowe w postaci świecącej żółtej lampki przy danym sygnale. Podczas sprawdzania wejść dwustanowych zespół pozostaje w stanie normalnej pracy. Sprawdzenie wyjść dwustanowych polega na obserwacji stanu wyjść, odwzorowywanego w oknie Testy funkcjonalne panel Wyjścia dwustanowe w postaci świecącej czerwonej lampki przy danym sygnale. Aby wymusić zmianę stanu danego wyjścia, należy kliknąć lewym przyciskiem myszki w kwadratowym okienku przy określonym sygnale w panelu Wyjścia dwustanowe (testowane wyjście jest pobudzane). Wykaz wejść dwustanowych. Wykaz wyjść dwustanowych dostępnych po podaniu cyfrowego hasła dostępu Rys. 20. Okno Testy funkcjonalne - 17 - EE 424061
8.2 Serwis Opcja ta umożliwia odtworzenie hasła, które zostało zapomniane lub zgubione. Plik ten w dalszej kolejności należy przesłać do producenta na adres wskazany w dokumentacji urządzenia. Opcja Serwis generuje zakodowany plik, który po przesłaniu do producenta umożliwia odzyskanie hasła dostępu do nastaw i konfiguracji. Okno wyboru lokalizacji i nazwy pobranych danych z zabezpieczenia RIoK-442. 9. Opis opcji Drukowanie Rys. 21. Okno Plik serwisowy Opcja Drukuj jest funkcją w menu Nastawy oraz Rejestrator. Bezpośrednie wciśnięcie przycisku rozwija menu zależne od miejsca występowania opcji Drukuj. W skład menu wchodzą podgrupy oznaczone symbolami od ❶ ❹. ❶ ❷ ❸ ❶ ❷ ❸ ❹ Opcja Drukuj w rejestratorze jest dostępna po wcześniejszym uruchomieniu ikony: / Wstrzymaj/Wznów Rys. 22. Opcja Drukuj w oknie Nastawy i w oknie Rejestrator ❶ Podgląd wydruku - umożliwia podgląd dokumentu przed wydrukiem. Wygląd wydruku jest ustawiany w Ustawieniach wydruku (patrz instrukcja obsługi programu RejZak). ❷ Drukuj okno ustawień parametrów drukarki i właściwości samego wydruku (jakości wydruku, ustawień strony, itp.). Jest to standardowe okno pakietu Windows (patrz instrukcja obsługi programu RejZak). ❸ Ustawienia wydruku umożliwia tworzenie własnego szablonu prezentowanego wydruku (patrz instrukcja obsługi programu RejZak). - 18 - EE 424061
❹ Export do pliku umożliwia wysłanie raportu do pliku tekstowego (Raport.txt) W oknie wpisujemy nazwę pliku do którego mają być zapisane dane oraz lokalizację zapisu w postaci ścieżki dostępu. Dalej zatwierdzamy przyciskiem OK. Rys. 23. Zapis do pliku tekstowego Otwieranie i przeglądanie zapisanego pliku jest możliwe z dowolnego edytora tekstu. Plik z danymi po otwarciu ma przykładowy wygląd: Rys. 24. Przykładowy plik raportu KONIEC - 19 - EE 424061