1. Wstęp przygotowano w zgodzie z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela. Program specjalizacji obejmuje kształcenie na studiach I stopnia oraz studiach II stopnia, i składa się na każdym a nich z trzech lub czterech modułów. (Trzy z nich są obligatoryjne, czwarty fakultatywny) 1. Moduł 1 obejmuje przygotowanie w zakresie merytorycznym (standardy kształcenia dla poszczególnych kierunków np. filologia) I stopień - co najmniej 2000 godzin, II stopień - co najmniej 800 godzin 2. Moduł 2 obejmuje przygotowanie w zakresie wychowawczym i opiekuńczym (180 godzin), w tym: a. Podstawy psychologii i pedagogiki 90 godz. (Jeśli ten element kształcenia psychopedagogicznego zostanie zrealizowany na studiach I stopnia, nie trzeba go powtarzać na studiach II stopnia; jeśli natomiast specjalizację nauczycielską rozpoczęto na studiach II stopnia musi być ten element również realizowany) b. Psychologia i pedagogika dotycząca poszczególnych etapów edukacyjnych 60 godz. c. Praktyka opiekuńczo-wychowawcza Przygotowanie w zakresie psychologii i pedagogiki jest tak zaprojektowane, by stanowiło podstawę do realizacji następnego modułu kształcenia. 3. Moduł 3 (realizowany po module 2) obejmuje przygotowanie w zakresie dydaktycznym (240 godzin) i składa się z: a. Dydaktyki ogólnej (podstawy dydaktyki) (Jeśli ten element kształcenia psychopedagogicznego zostanie zrealizowany na studiach I stopnia, nie trzeba go powtarzać na studiach II stopnia; jeśli natomiast specjalizację nauczycielską rozpoczęto na studiach II stopnia musi być ten element również realizowany) b. Dydaktyki przedmiotowej 90 godz. c. Praktyki zawodowej 120 godz. podzielonej na trzy sekwencje realizowane po kolejnych semestrach zajęć dydaktycznych na uczelni: [I] [II] 60 godz. [III] Tak zaplanowany układ ciągłych zawodowych praktyk pedagogicznych ma na celu zastosowanie linearnie wprowadzanej wiedzy teoretycznej z zakresu dydaktyki szczegółowej i metodyki nauczania języka niemieckiego w praktyce szkolnej. 4. Moduł 4 (fakultatywny) przygotowanie w zakresie dydaktyki kolejnego przedmiotu (180 godz.) obejmuje: 1
a. Dydaktykę przedmiotową drugiego przedmiotu 90 godzin b. Praktykę zawodową drugiego przedmiotu 90 godzin Studenci uczestniczący w zajęciach objętych specjalizacją nauczycielską - przyszli nauczyciele języka niemieckiego w trakcie studiów wyższych zawodowych, uzupełniających studiów magisterskich uzyskają zatem gruntowne przygotowanie do zawodu nauczyciela języków obcych poprzez: 1. przygotowanie merytoryczne z zakresu przedmiotu realizowanego w ramach kierunku studiów tak, aby nabyli wiedzę i umiejętności do nauczania przedmiotu, oraz 2. przygotowanie nauczycielskie, tj. psychologiczno-pedagogiczne i dydaktyczne powiązane z kształceniem kierunkowym (merytorycznym) oraz z praktykami pedagogicznymi mającymi na celu przygotowanie do zawodu nauczyciela języka niemieckiego; a także 3. hospitowanie, zaplanowanie, przygotowanie i przeprowadzenie zajęć dydaktycznych w ramach praktyk szkolnych na różnych etapach edukacyjnych, dzięki czemu nabędą umiejętność praktycznego zastosowania teoretycznej wiedzy z zakresu pedagogiki, psychologii, dydaktyki i metodyki nauczania języka niemieckiego. 2. Przeznaczenie programu specjalizacji nauczycielskiej Program adresowany jest do studentów - przyszłych nauczycieli języka niemieckiego, którzy kończąc studia I i II stopnia, pragną otrzymać uprawnienia do wykonywania zawodu nauczyciela języka niemieckiego oraz przygotowanie do pełnienia roli wychowawcy. 3. Cele specjalizacji nauczycielskiej Wychodząc naprzeciw potrzebom współczesnej szkoły, która poszukuje dobrze przygotowanych do zawodu nauczycieli języka niemieckiego oraz nauczyciela - wychowawcy, nadrzędnym celem specjalizacji nauczycielskiej jest umożliwienie uczestnikom zdobycia zarówno kompetencji ogólnych, jak i formalnie uznawanych kwalifikacji uprawniających do wykonywania zawodu nauczyciela języka niemieckiego - wychowawcy. 3.1. Ogólne cele specjalizacji nauczycielskiej 1) Rozwijanie kompetencji językowych i kompetencji interkulturowej uczestników specjalizacji nauczycielskiej w zakresie przygotowania merytorycznego; 2
2) Doskonalenie ogólnych umiejętności językowych słuchaczy w stopniu umożliwiającym przez nich wprowadzenie elementów języka obcego na różnych etapach edukacyjnych i prowadzenia lekcji języka niemieckiego; 3) Zapoznanie studentów - przyszłych nauczycieli z podstawowymi pojęciami i teoriami nauczania oraz uczenia się języka obcego na różnych poziomach kształcenia językowego; 4) Nabywanie wiedzy psychologicznej i pedagogicznej pozwalającej na rozumienie procesów rozwoju, socjalizacji, wychowania i nauczania - uczenia się; 5) Zdobywanie wiedzy z zakresu dydaktyki i szczegółowej metodyki działalności pedagogicznej, popartej doświadczeniem w jej praktycznym wykorzystywaniu; 6) Kształcenie umiejętności i kompetencji niezbędnych do kompleksowej realizacji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych zadań szkoły, w tym do samodzielnego przygotowania i dostosowania programu nauczania do potrzeb i możliwości uczniów; 7) Kształcenie umiejętności uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu pedagogicznego z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów; 8) Kształcenie umiejętności komunikowania się przy użyciu różnych technik, zarówno z osobami będącymi podmiotami działalności pedagogicznej, jak i z innymi osobami współdziałającymi w procesie dydaktyczno-wychowawczym oraz specjalistami wspierającymi ten proces; 9) Kształcenie kompetencji komunikacyjnych oraz umiejętności komunikacji interpersonalnej przyszłych nauczycieli wychowawców; 10) Rozwijanie wrażliwości etycznej, empatii, otwartości, refleksyjności oraz postaw prospołecznych i poczucia odpowiedzialności; 11) Rozwijanie umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy teoretycznej w praktyce nauczycielskiej - przygotowania do realizowania zadań zawodowych (dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych) wynikających z roli nauczyciela; 12) Zaznajamianie słuchaczy z dostępnymi materiałami i podręcznikami do nauki języków obcych i innymi pomocami z zakresu literatury fachowej; 13) Kształcenie umiejętności przygotowania własnych rozkładów materiału, pomocy dydaktycznych oraz konspektów lekcji; 14) Przygotowanie nauczycieli do planowania własnego rozwoju zawodowego; 15) Zapoznanie z terminologią umożliwiającą im podejmowanie dyskusji na tematy zawodowe. 3.2. Cele szczegółowe 3.2.1. W zakresie kompetencji językowych Uczestnicy specjalizacji nauczycielskiej są w stanie: 1. Poprawnie komunikować się w języku obcym przede wszystkim w zakresie tematów związanych ze światem uczących się i to na różnych poziomach poznawania języka obcego, tj. dom, szkoła, zwierzęta, święta; 2. Przekazywać podstawową wiedzę o kulturze i realiach życia w krajach języków docelowych; 3
3. Poprawnie formułować polecenia dla zadań dydaktycznych na lekcji języka obcego; 4. Czytać ze zrozumieniem literaturę fachową z zakresu nauczania języka obcego; 5. Czytać i omawiać literaturę obcojęzyczną dostosowaną do poziomu uczących się; 6. Poprawnie fonetycznie prezentować materiał językowy związany z tematami związanymi ze światem uczących się na różnych poziomach poznawania języka obcego. 3.2.2. W zakresie kompetencji metodycznych: Uczestnicy specjalizacji nauczycielskiej potrafią: Zaplanować i poprawnie przeprowadzić lekcję języka obcego na różnych poziomach nauczania, dostosowaną do określonej grupy docelowej; Dobierać i opracowywać materiał językowy adekwatnie do treści innych przedmiotów, aby współgrał z treściami nauczania ogólnego; Wybrać odpowiedni podręcznik i materiały dydaktyczne dla wybranej grupy docelowej; Samodzielnie przygotowywać pomoce dydaktyczne potrzebne na lekcji języka obcego na różnych poziomach nauczania; Właściwie ocenić style uczenia się uczniów oraz stosowane przez nich strategie uczenia się; Stosować adekwatne do poziomu uczących się metody i techniki nauczania i uczenia się języka obcego, w tym metody aktywizujące oraz techniki wspomagające autonomię uczenia się; Przygotować i przeprowadzić na lekcji języka obcego gry i zabawy dydaktyczne; Różnicować wymagania wobec uczących się i indywidualizować nauczanie języka obcego; Wykorzystywać techniki i metody identyfikacji i poprawy błędów; Umiejętnie korzystać z literatury fachowej; Opracować własny styl nauczania; 3.2.3. W zakresie kompetencji interpersonalnych i osobowościowych: Uczestnicy specjalizacji nauczycielskiej są w stanie: Samodzielnie i świadomie planować pracę nad samokształceniem, doskonaleniem własnego warsztatu i umiejętności językowych; Podejmować współpracę z nauczycielami innych przedmiotów w celu planowania zintegrowanych tematycznie lekcji; Motywować uczniów do nauki języków obcych oraz kształcić ich kompetencje interkulturową; Wykazywać postawę akceptacji ucznia i uznania wobec jego dokonań; Przejawiać postawę empatyczną, wczuć się i zrozumieć świat osób uczących się języka obcego na różnych poziomach nauczania. 4
4. Metody pracy Formy i metody pracy stosowane na zajęciach w ramach specjalizacji nauczycielskiej winny być dostosowane do bieżących potrzeb i możliwości grupy. Preferowane są jednak metody aktywizujące, których zadaniem jest mobilizowanie aktywności i samodzielności uczestników studium, które integrują grupę w trakcie wspólnej pracy, pozwalają na trwałe zapamiętanie przekazywanych treści, tj.: wykłady mini- wykłady prezentacje pokazy i demonstracje warsztaty dyskusje projekty micro teaching 5. Rozkład zajęć i praktyk w ramach specjalizacji nauczycielskiej 5.1. Dla studiów I stopnia BA Na studiach I stopnia program specjalizacji obejmuje następujące przedmioty: psychologia, pedagogika, psychopedagogika, podstawy dydaktyki, dydaktyka przedmiotu wstęp, dydaktyka przedmiotu (patrz tabela) oraz emisja głosu (15 godz.) etyka zawodu nauczyciela (15 godz.) technologie informacyjne w zawodzie nauczyciela (15 godz.) realizowane w czasie trwania studiów we wskazanym w siatce (programie studiów) semestrze. Rozkład zajęć specjalizacja nauczycielska I rok II rok III rok 1 sem 2 sem 3 sem 4 sem 5 sem 6 sem psychologia wstęp 30godz. w psychologia wstęp ćw. pedagogika wstęp w psychopedagogika 30godz. w psychopedagogika ćw. podstawy dydaktyki dydaktyka przedmiotu - wprowadzenie dydaktyka przedmiotu dydaktyka przedmiotu praktyki opiekuńczo - wychowawcze ciągłe zawodowe praktyki pedagogiczne 60 godz. ciągłe zawodowe praktyki pedagogiczne ciągłe zawodowe praktyki pedagogiczne 5
5.2. Dla studiów II stopnia MA Na studiach II stopnia program specjalizacji nauczycielskiej wpisany jest w moduł dydaktyczny (program studiów i siatka godzin) i składa się z: 1. Psychopedagogika etapów edukacyjnych w ćw. 2. Dydaktyka przedmiotu II.1 ćw. 3. Dydaktyka przedmiotu II.2 60 godz. ćw. 4. Praktyka II 120 godz. I rok II rok 1 sem 2 sem 3 sem 4 sem Psychopedagogika etapów edukacyjnych 60 godz. Praktyki Dydaktyka II.1 wrzesień - 90 godz. ciągłe praktyki opiekuńczo- wychowawcze 60 godz. ciągłe zawodowe praktyki pedagogiczne Dydaktyka II.2 60 godz. luty - ciągłe zawodowe praktyki pedagogiczne oraz dodatkowo: 5. Dydaktyka II przedmiotu (moduł 4) lub zajęcia typu C 60 godz. a. Organizacja procesu uczenia się b. Projekt edukacyjny 6. Praktyka II przedmiotu (moduł 4) lub zajęcia typu B 60 godz. a. Metody organizacji wypowiedzi ustnej i pisemnej b. Kontrola osiągnięć 7. Zajęcia B 28 godz. a. Podstawy dydaktyki z elementami prawa oświatowego 8. Zajęcia C Wszelkie dodatkowe informacje uzyskają Państwo u: Pełnomocnika Dziekana ds. kształcenia nauczycieli na Wydziale Filologicznym dr Sylwii Rapackiej Wojtali Katedra Językoznawstwa Niemieckiego i Stosowanego Adres mailowy: sylwia.rapacka@uni.lodz.pl Pokój: 4.93 Serdecznie zapraszamy! 6