PROGRAM INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO DLA PRACOWNIKÓW ZATRUDNIONYCH W FIRMIE BIS PLETTAC SP. Z O.O. Opracowała: Justyna Glapka Styczeń 2010 rok
PROGRAM INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO DLA PRACOWNIKÓW 1. Założenia organizacyjno-programowe. Szkolenie wstępne na stanowisku pracy-instruktaż stanowiskowy dla pracowników. 2. Cel szkolenia-instruktażu stanowiskowego. Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika wiadomości i praktycznych umiejętności w zakresie: Informacji o czynnikach środowiska pracy występujących na danym stanowisku pracy i w jego bezpośrednim otoczeniu oraz ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą, Wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach awaryjnych, Wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy. 3. Sposób organizacji szkolenia. Szkolenie powinno być prowadzone w formie instruktażu- na stanowisku pracy, na który będzie zatrudniony instruowany pracownik, na podstawie niniejszego szczegółowego programu szkolenia. Instruktaż stanowiskowy winien być przeprowadzany przed dopuszczeniem pracownika do pracy na określonym stanowisku pracy. Szkolenie powinno uwzględnić wszystkie rodzaje prac, które będą należały do obowiązków pracownika. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza wyznaczona prze pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, o ile te osoby posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu. Instruktaż stanowiskowy powinien uwzględniać następujące etapy: Rozmowę wstępną instruktora z instruowanym pracownikiem, Pokaz i objaśnienie przez instruktora całego procesu pracy na stanowisku, który ma być realizowany przez pracownika, Próbne wykonanie określonych czynności poleconych przez instruktora z uwzględnieniem korekty instruktora podczas ich wykonywania, Samodzielna praca instruowanego pracownika pod nadzorem instruktora,
Sprawdzenie i ocena przez instruktora sposobu wykonywania pracy przez pracownika. Sposób realizacji szkolenia- instruktażu stanowiskowego i czas trwania poszczególnych jego etapów powinny być uzależnione od przygotowania zawodowego, dotychczasowego stażu pracownika oraz zagrożeń występujących przy przewidzianej do wykonania przez niego pracy. 4. Czas trwania szkolenia. Czas trwania instruktażu stanowiskowego poszczególnych jego części powinien być dostosowany do przygotowania zawodowego i dotychczasowego stażu pracy pracownika oraz zagrożeń występujących przy przewidzianej do wykonania pracy. Instruktaż stanowiskowy powinien trwać minimum 8 godzin. 5. Sposób sprawdzenia efektów nauczania. Pozytywny wynik egzaminu (sprawdzianu wiedzy i umiejętności) z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawą dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Lp Treść nauczania Liczba 1. Przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy, w tym w szczególności: a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem: elementów pomieszczenia pracy, w którym może pracować pracownik, mających wpływ na warunki pracy pracownika (oświetlenie ogólne, ogrzewanie, wentylacja, urządzenia techniczne, urządzenia ochronne itp.), elementów stanowiska roboczego, mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy (pozycja przy pracy, oświetlenie miejscowe, wentylacja miejscowa, urządzenia zabezpieczające, ostrzegawcze i sygnalizacyjne, narzędzia, surowce, produkty itp.) przebieg procesu pracy na stanowisku pracy w nawiązaniu do procesu produkcyjnego (działalności) w całej komórce organizacyjnej i zakładzie pracy, b) omówienie zagrożeń występujących przy określonych czynnościach na stanowisku pracy i sposobów ochrony przed zagrożeniami, c) przygotowanie wyposażenia stanowiska roboczego do wykonywania określonego zadnia. godzin 2
2. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku pracy, 0,5 zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne i niebezpieczne. 3. Próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą instruktora. 0,5 4. Samodzielna praca pracownika pod nadzorem instruktora 4 5. Omówienie i ocena przebiegu wykonania pracy przez pracownika. 1 Razem: min. 8 Szczegółowy program instruktażu stanowiskowego 1. Przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy na stanowisku 2 godziny. Omówienie warunków pracy Zapoznanie pracownika z topografią pomieszczenia, w którym zlokalizowane jest stanowisko pracy instruowanego pracownika- hala produkcyjna, względnie pomieszczenie w hali produkcyjnej lub warsztatowej, media energetyczne podłączone do hali- instalacje: ciepłownicza i elektryczna, wentylacja,. Oświetlenie itp. Urządzenia techniczne zainstalowane w pomieszczeniu, w którym zlokalizowane jest stanowisko pracy instruowanego pracownika. Zapoznanie pracownika z konkretnym stanowiskiem pracy i poszczególnymi elementami tego stanowiska (zainstalowane urządzenia, doprowadzenie instalacji elektrycznej, miejscowe oświetlenie, miejscowa wentylacja, narzędzia, surowce, produkty, sposób ich składowania i transportu, urządzenia sygnalizacyjne, zabezpieczające itp.). Zapoznanie pracownika z procesem pracy na określonym stanowisku w kontekście procesu produkcyjnego (działalności) w komórce, w której instruowany pracownik jest zatrudniony i całego zakładu pracy. Należy podkreślić ważność (rangę) pracy wykonywanej przez instruowanego pracownika w całokształcie działalności komórki organizacyjnej i zakładu pracy. Omówienie zagrożeń Zapoznać instruowanego pracownika z zagrożeniami występującymi w hali lub pomieszczeniu, w którym zlokalizowane jest jego stanowisko pracy: hałas, zapylenie, promieniowanie ultrafioletowe, środki transportu (wózki, suwnice itp.) oraz możliwość oparzenia.
Zapoznać instruowanego pracownika z zagrożeniami na konkretnym stanowisku pracy tj. stanowisku, na którym ma być zatrudniony instruowany pracownik: hałas, zapylenie, możliwość naświetlenia oczu, oparzenie, skaleczenie, upadek przedmiotów w czasie ich przemieszczania lub niestabilnego ułożenia, potrącenie przez transportowane przedmioty, porażenie prądem elektrycznym itp. Poinstruować pracownika o sposobie ochrony przed tymi zagrożeniami poprzez: stosowanie odpowiedniej odzieży roboczej, ochrony włosów, oczu, unikanie dotykanie wirujących elementów, stosowanie osłon wirujących części, ekranów, używanie sprawnych narzędzi, zawiesi, wykonanie jakichkolwiek pomiarów po ostudzeniu spawanych elementów itp. Poinformowanie pracownika o instrukcji obsługi maszyn i urządzeń oraz gdzie te instrukcje się znajdują. Należy również poinformować pracownika o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez niego pracą, podając: co to jest ryzyko zawodowe i jakie to ryzyko jest na stanowisku pracy. Przygotowanie stanowiska roboczego do wykonania określonej pracy Czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy: sprawdzenie urządzeń zabezpieczających, ich stanu technicznego, miejscowego oświetlenia, miejscowej instalacji wentylacyjnej, narzędzi, urządzeń pomocniczych itp. Sprawdzenie stanu technicznego narzędzi. Przygotowanie (pobranie z narzędziowni lub rozdzielni) potrzebnych surowców, narzędzi, urządzeń pomocniczych do wykonania określonej pracy. Sprawdzenie skuteczności urządzeń zabezpieczających, wentylacyjnych, ustawienie ekranów zabezpieczających itp. 2. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku pracy zgodnie z przepisami bhp, z uwzględnieniem poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne i niebezpieczne- 0,5 godziny. Pokazać prawidłowy sposób wykonywania pracy, zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy, z podziałem na czynności niezbędne do wykonania: przed rozpoczęciem pracy, w czasie pracy, po zakończeniu pracy. W czasie tego pokazu poinformować pracownika o czynnościach trudnych i niebezpiecznych oraz o obowiązku używania odzieży ochronnej i ochron indywidualnych, indywidualnych także o sposobach posługiwania się tymi środkami.
3. Próbne wykonanie zadania przez pracownika pod kontrolą instruktora- 0,5 godziny. Wydanie przez instruktora polecenia wykonania określonej pracy (takiej, którą będzie najczęściej instruowany pracownik wykonywał), kontrolować jej wykonanie zwracając uwagę na: Błędy, które powstały przy próbnym wykonywaniu pracy w zakresie nieprawidłowych czynności lub wad wykonanego produktu, Przyczyn uchybień z równoczesnym wskazaniem sposobu ich eliminowania, Prawidłowe postępowanie i czynności, które wystąpiły u pracownika w czasie próbnego zadania. 4. Samodzielna praca pod nadzorem instruktora- 4 godziny. Przypomnieć instruowanemu pracownikowi kolejności czynności przy wykonywaniu przez niego określonej pracy, zagrożeniach występujących podczas jej wykonywania i polecić wykonywanie określonej pracy. Instruktor winien obserwować pracownika, reagując natychmiast na czynności nieprawidłowe lub stwarzające zagrożenia. 5. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika- 1 godzina. Podczas oceny przebiegu wykonywanej pracy instruktor powinien: Omówić dokładnie swoje spostrzeżenia dotyczące metody pracy szkolonego w zakresie zachowania bezpieczeństwa pracy oraz jakości jej rezultatów, Uzasadnić potrzebę doskonalenia wiedzy i właściwych nawyków, które mają bezpośrednio wpływ na bezpieczeństwo pracy. 6. Sprawdzenie efektów szkolenia wstępnego. Sprawdzenie efektów szkolenia wstępnego polega na egzaminie wstępnym z zakresu ogólnych wiadomości uzyskanych przez szkolonego i ocenie wykonania próbnego zadania na stanowiskach pracy, na których pracownik ma pracować. Pozytywny wynik egzaminu jest podstawą do dopuszczenia pracownika do samodzielnej pracy na określonym stanowisku i dokonanie odpowiedniej adnotacji w karcie szkolenia wstępnego (wzór karty szkolenia w załączniku). (nazwa pracodawcy (pieczęć))
4. Instruktaż stanowiskowy 3.Instruktaż ogólny 1. Imię i nazwisko osoby odbywającej szkolenie. 2. Nazwa komórki organizacyjnej.. Instruktaż ogólny przeprowadził w dniu..r. (imię i nazwisko przeprowadzającego instruktaż) (podpis osoby, której udzielono instruktażu*) 1) Instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy.. przeprowadził w dniach..r.. (imię i nazwisko przeprowadzającego instruktaż) Po przeprowadzeniu sprawdzianu wiadomości i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy Pan(i). został(a) dopuszczony(a) do wykonywania pracy na stanowisku..... (podpis osoby, której udzielono instruktażu*).. (data i podpis kierownika komórki organizacyjnej) 2)**Instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy przeprowadził w dniach r (imię i nazwisko przeprowadzającego instruktaż) Po przeprowadzeniu sprawdzianu wiadomości i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy Pan(i). został(a) dopuszczony(a) do wykonywania pracy na stanowisku..... (podpis osoby, której udzielono instruktażu*).. (data i podpis kierownika komórki organizacyjnej) *) Podpis stanowi potwierdzenie odbycia instruktażu i zapoznania się z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych prac. ** Wypełniać w przypadkach, o których mowa w 11 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.