5 LAT ZEO SA DOŚWIADCZENIA ZESPOŁU U ELEKTROWNI OSTROŁĘ S.A. w ENERGETYCZNYM WYKORZYSTANIU BIOMASY Warsztaty Wykorzystanie biomasy w inwestycjach miejskich Gdańsk, 26-27 27 października 2006 roku ZESPÓŁ ELEKTROWNI OSTROŁĘ SA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA (2005( 2005): Typ: Podstawowa elektrownia Szczecin systemowa oraz lokalna elektrociepłownia Paliwo: Węgiel/Biomasa Moc osiągalna: 742 MWe i 456 MWt SprzedaŜ netto: 2 386 GWh i 4 714 TJ Udział w rynku: 1,8 % ogółem netto Poznań Wrocław Przychody ze sprzedaŝy: 516 778 tys. zł - 356 pozycja w rankingu Rzeczpospolitej ; Zatrudnienie: 1 089 osób. Gdańsk Łódź Kraków Olsztyn Zespół Elektrowni Ostrołęka S.A. Warszawa 1
ZESPÓŁ ELEKTROWNI OSTROŁĘ SA Zespół Elektrowni Ostrołę łęka SA jest jednoosobową spółką akcyjną Skarbu Państwa. W skład ZEO S.A. wchodzą: Elektrociepłownia ownia Ostrołęka A : moc termiczna 456 MWt moc elektryczna 75 MWe; Elektrownia w eksploatacji od 1956 Ostrołęka B : roku; B jeden blok 226 MWe; jeden blok 221 MWe; jeden blok 200 MWe w eksploatacji od 1972 roku. ZESPÓŁ ELEKTROWNI OSTROŁĘ KA S.A. STRUKTURA PRZYCHODÓW W 2005 Energia elektryczna EcA 7,1% Ciepło 18,6% Zielone certyf. 0,8% Inne 1,5% Energia elektryczna ElB 72% 2
ZESPÓŁ ELEKTROWNI OSTROŁĘ KA S.A. STRUKTURA ZUśYCIA PALIWA 2005 Para z KS Biomasa 4,6% 2,4% Mazut 0,5% Węgiel 92,5% ELEKTROCIEPŁOWNIA OWNIA OSTRO A CHARAKTERYSTYKA Źródło o ciepła a o charakterze przemysłowo owo-komunalnym - główny dostawca ciepła dla odbiorców w z terenu miasta Ostrołę łęki; Paliwo podstawowe-węgiel - 249 tys.ton, paliwo uzupełniaj niające-biomasa - 97 tys.ton; Układ technologiczny kolektorowo- blokowy; Przestarzałe e technologicznie urządzenia produkcyjne - niska 3
ELEKTROCIEPŁOWNIA OWNIA OSTRO A Przebudowa kotła a typu OP-100 na fluidalny PRZESŁANKI MODERNIZACJI Do przesłanek modernizacji kotła Nr 4 w Elektrociepłowni Ostrołęka A naleŝały: utylizacja zasobów kory nagromadzo-nych przez INTERCELL SA oraz wyko-rzystanie bieŝącej jej zapoczątkowanie produkcji; dywersyfikacji paliw w ZEO S.A.; wprowadzenie nowoczesnej technologii spalania; zmniejszenie uciąŝliwości dla środowiska naturalnego. Przebudowa węglowego kotła pyłowego na fluidalny została wykonana przez firmę FOSTER WHEELER w latach 1996-97. ELEKTROCIEPŁOWNIA OWNIA OSTRO A Przebudowa kotła a typu OP-100 na fluidalny ZAKRES WYKONANYCH PRAC budowa układ adów w transportowych i podawania biopaliwa oraz piasku; likwidacja dotychczasowego układu spalania, zabudowa dna dyszowego wraz układami powietrza pierwotnego i wtórnego oraz układem spalin regulacyjnych; remont częś ęści wodnoparowej kotła z usunięciem jednego elementu podgrzewacza; remont układu wylotowego spalin wraz podgrzewaczami powietrza; montaŝ systemu palnika rozruchowego oraz układu usuwania popiołu; instalacja systemów w automatyki oraz mikroprocesorowego układu sterowania. 4
ELEKTROCIEPŁOWNIA OWNIA OSTRO A Przebudowa kotła a typu OP-100 na fluidalny Układ podawania biomasy Układ podawania piasku Układ powietrza pierwotnego Układ powietrza wtórnego Układ recyrkulacji spalin wylotowych Układ usuwania popiołu u dennego ELEKTROCIEPŁOWNIA OWNIA OSTRO A Przebudowa kotła a typu OP-100 na fluidalny TECHNICZNE EFEKTY MODERNIZACJI Parametry kotła a po przebudowie: nominalne ciśnienie pary - 4,0 MPa; temperatura pary wylotowej - 450 o C ; temperatura wody zasilającej - 147 o C; wydajność normalna - 36 t/h; wymiary dna dyszowego - 6,10m x liczba 4,19m; dysz dna dyszowego - 1 261 sztuk. Efekty eksploatacyjne: szeroki zakres obciąŝ ąŝeń (60 130%); spalanie paliw niskiej jakości (>5,5 MJ/kg); wzrost sprawności wytwarzania o ~10%; ~ wysoka dyspozycyjność ść; obniŝenie kosztów w remontowych. 5
ELEKTROCIEPŁOWNIA OWNIA OSTRO A Przebudowa kotła a typu OP-100 na fluidalny EFEKTY EKOLOGICZNE zmniejszenie zuŝycia węgla w kamiennego o 23 000 ton/rok; zmniejszenie ilości popiołu u o ponad 4 000 zmniejszenie ton/rok. emisji SO 2 : z 1 016 ton (1995) do 4 ton (2005( 2005); emisja jednostkowa 8,7 mg/nm 3 ; (norma 800 mg/nm 3 ); zmniejszenie emisji NOx: z 475 ton (1995) do 23 ton (2005( 2005); emisja jednostkowa 146,5 mg/nm 3 ; (norma 400 mg/nm 3 ); zmniejszenie emisji pyłu: z 1 293 ton (1995) do 13 ton (2005( 2005); emisja jednostkowa 30,1 mg/nm 3 ; (norma 100 mg/nm 3 ); zmniejszenie emisji CO 2 z paliw kopalnych o 46 000 ton/rok. Kora 263991 Zrębki ELEKTROCIEPŁOWNIA 262621 1998 403372 1999 343194 2000 OWNIA OSTRO A A ZUśYCIE BIOPALIWA 244199 2001 212598 264793 277614 17658 2002 379945 418850 2003 2004 2005 GJ 483521 Łącznie w latach 1998-2005 3 572 356 GJ 6
ZASOBY BIOPALIWA śródła BIOMASY Drewno przemysłowe (grubizna) - odpady potartaczne - zrębki oraz trociny i brykiety z trocin; Drobnica zrębowa - gałęzie i czuby drzew; Kora drzewna - odpad ze STORA ENSO SA; Biopaliwo pochodzenia rolniczego - wierzba energetyczna itp.; - słoma (brykiety); Biopaliwa innego rodzaju: - osady włókniste, - odpady z makulatury itp., - szlamy z oczyszczalni ścieków. ZASOBY BIOPALIWA DOSTAWY BIOMASY Kora drzewna - STORA ENSO Poland SA: - dostawa 54 351 ton (2005) - transport środkami dostawcy, - dostawa bezpośrednio na stację załadowczą; Zrębki drzewne (9 firm prywatnych): - dostawa 55 543 tony (2005), - transport środkami dostawców, - dostawa na plac składowy, albo stację załadowczą; Trociny i brykiety z trocin (2 firmy prywatne): - dostawa 2 000 ton (2005), - transport środkami dostawców, - dostawa na plac składowy; 7
PROJEKT: Zwiększenie Udziału u Biomasy w Bilansie Paliw Zespołu u Elektrowni Ostrołę łęka SA Przesłanki realizacji Projektu: Dbałość o środowisko naturalne. Wykorzystanie odpadów w drzewnych. MoŜliwo liwość wykorzystywania biopaliw pochodzenia rolniczego. Zapewnienie pewności odbioru wypro- dukowanej energii - spełnienie wymagań prawnych dotyczących cych produkcji energii odnawialnej. Dbałość o miejsca pracy w ZEO SA i jego otoczeniu. PROJEKT: Zwiększenie Udziału u Biomasy w Bilansie Paliw Zespołu u Elektrowni Ostrołę łęka SA W ramach Projektu sąs realizowane: Budowa instalacji współspalania spalania biomasy z węglem w energetycznym wraz z infrastrukturą w Elektrowni Ostrołęka B. B Budowa placu składowego biomasy wraz z infrastrukturą w sąsiedztwie s siedztwie Elektrociepłowni owni Ostrołęka A. A Projekt dofinansowany ze środków Unii Europejskiej - Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Realizacja Projektu lata 2005-2006 2006. 8
ELEKTROWNIA OSTRO B CHARAKTERYSTYKA Źródło o energii elektrycznej o znaczeniu strategicznym dla zasilania Polski Północno-Wschodniej - praca w układzie wymuszonym; Wysoki poziom i jakość usług ug systemowych; Paliwo podstawowe - węgiel - 985 tys.ton; paliwo uzupełniaj niające - biomasa - ton (próby współspalania); spalania); 3 tys. Zmodernizowane urządzenia układu techno-logicznego - jakość Jarosław wytwarzania Palasek na poziomie europejskim. W czerwcu 2005 r. rozpoczęto próby współspalania spalania biomasy (trocin i brykietów) w kotłach OP-650 Elektrowni Ostrołęka B. B Celem tych prób b było o sprawdzenie czy współspalanie spalanie trocin i brykietów z węglem w nie spowoduje problemów w eksploatacyjnych takich jak: pogorszenie stabilności spalania, pogorszenie dynamiki kotła, zwiększenie skłonno onności do szlakowania, zwiększenie emisji NOx,CO, SO 2 i pyłu, negatywny wpływ na jakość odpadów w paleniskowych. ELEKTROWNIA OSTRO B PRÓBY WSPÓŁSPALANIA SPALANIA 9
Instalacja współspalania spalania węgla w i biomasy WYBRANA KONCEPCJA ZAŁOśENIA DLA BUDOWY INSTALACJI WSPÓŁSPALANIA: SPALANIA: Ilość biopaliwa: trociny - 20 tys.. ton/rok; brykiety z trocin - 30 tys.. ton/rok; Udział biomasy w mieszance: optymalnie 5%, maksymalnie 7 %; Układ technologiczny: spalanie w kotle kaŝdego z bloków. WYBRANE ROZWIĄZANIE ZANIE TECHNOLOGICZNE: Lokalizacja: na północnym p krańcu placu składowego węgla w 50 tys.. ton; Sposób b magazynowania: plac z wiatą; Pojemność składowania: V = ~7 800 m 3 ; Wydajność załadunku: adunku: Q = 240 m 3 /h; Sposób b załadunku: adunku: dwie suwnice po V = 4 m 3 ; Zasobnik rozchodowy: V = 60 m 3. ELEKTROWNIA OSTRO B ZWIĘKSZENIE ILOŚCI BIOPALIWA INSTALACJA WSPÓŁSPALANIA SPALANIA BIOMASY Z WĘGLEM W AKTUALNIE w REALIZACJI - PLANOWANE ODDANIE DO UśYTKOWANIA U - 15.12 12.20062006 r. Oczekiwane efekty: uniknięcie emisji ponad 60 tys.. ton CO 2 z paliw kopalnych; dodatkowa produkcja energii ze źródeł odnawialnych; dodatkowy dochód d z tytułu u sprzedaŝy zielonych certyfikatów i/lub ew. sprzedaŝy y uprawnień do emisji CO 2. 10
ZWIĘKSZENIE ILOŚCI BIOMASY NOWY PLAC MAGAZYNOWY BIOMASY AKTUALNIE w REALIZACJI - PLANOWANE ODDANIE DO UśYTKOWANIA U - 15.11 11.2006 r. Oczekiwane efekty: poprawa logistyki zasilania biopali- wem (zrębki, kora i in.); składowanie róŝnych r rodzajów biopaliw - kompleksowe rozwiąza za- nie problemu magazynowania; moŝliwo liwość uśredniania parametrów magazynowanego biopaliwa; moŝliwo liwość obsługi obecnego i planowanego kotła a na biomasę. Paliwo ZESPÓŁ ELEKTROWNI OSTROŁĘ WŁAŚCIWOŚCI PALIW Parametr Wartość opałowa Zawartość popiołu Zawartość siarki Wilgotność kj/kg % % % Węgiel energetyczny (normatywny) 21 000 19,0 0,7-0,9 9 Kora drzewna: - w stanie roboczym - w stanie analitycznym Zrębki drzewne: - w stanie roboczym - w stanie analitycznym Trociny: - w stanie nieprzetworzonym - w postaci brykietów 6 155 19 000 10 500 19 500 9 000 17 000 0,8 1,9 1,1 1,5 2,0 2,0 KA S.A. 0,2 0,5 0,02 0,02 0,01 0,01 62 0 35 0 25 <10 11
ZESPÓŁ ELEKTROWNI OSTROŁĘ KA S.A. ENERGIA ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH wykorzystanie w latach 2000-2005 2005 2500 2155,5 Wykorzystanie [TJ] 2000 1500 1000 500 1298,5 895,1 403,4 1651,7 1565,2 1423,1 1181,4 1125,6 868,7 1007 863,7 696,5 732,4 644,7 838,2 343,2 261,9 Para z KS Biopaliwo RAZEM 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 5 LAT ZEO SA DOŚWIADCZENIA ZESPOŁU U ELEKTROWNI OSTROŁĘ S.A. w ENERGETYCZNYM WYKORZYSTANIU BIOMASY Warsztaty Wykorzystanie biomasy w inwestycjach miejskich Gdańsk, 26-27 27 października 2006 roku 12