Praca z dziećmi w grupach zróżnicowanych wiekowo 6- i 7-latki w klasie pierwszej ZCDN, sierpień 2014 r. Maria Twardowska
Plan spotkania 1. Aspekty opieki i wychowania w szkole, wykład. 2. Podręczniki i materiały edukacyjne, podstawa programowa, programy nauczania stan prawny po 1 września 2014 roku. 3. Kierunki polityki oświatowej państwa polskiego na rok szkolny 2014/2015. 4. Oferta szkoleń ZCDN-u i instytucji wspierających nauczyciela. 5. Wsparcie nauczycieli w pracy z nowym podręcznikiem do edukacji wczesnoszkolnej klasy zróżnicowane wiekowo.
Akty prawne regulujące wprowadzenie i korzystanie z darmowego elementarza Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lipca 2014 r. w sprawie udzielania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników
numer dopuszczenia podręcznika dla klas 1 Nasz elementarz, MEN Na podstawie art. 22c ustawy o systemie oświaty podręczniki opracowane na zlecenie MEN-u są dopuszczane do użytku szkolnego z mocy prawa. Podręczniki te nie mają numeru dopuszczenia. Wystarczy podać tytuł podręcznika i informację, że jest to podręcznik wydany przez MEN.
Nasz elementarz Ma charakter otwartej propozycji, która daje różne możliwości jej wykorzystania przez każdego nauczyciela. Ma raczej inspirować, niż być gotową ofertą do bezwzględnego realizowania. Nauczyciel może wykorzystać zawarte w nim pomysły, dostosowując je do możliwości swoich uczniów, rozszerzać je, pogłębiaćl, bądź wprowadzać własne.
Podział podręcznika Część I obejmuje miesiące: wrzesień, październik, listopad; Część II obejmuje miesiące: grudzień, styczeń, luty; Część III obejmuje miesiące: marzec, kwiecień; Część IV obejmuje miesiące: maj, czerwiec. Każda część zawiera przenikające się treści z zakresu edukacji polonistycznej, społecznej, matematycznej i przyrodniczej. Ramowe plany nauczania rozporządzenie MEN-u z 7 lutego 2012 r. W klasach I III szkoły podstawowej (I etap edukacyjny edukacja wczesnoszkolna) w trzyletnim okresie nauczania: 1) minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych wynosi: edukacja polonistyczna, edukacja społeczna, edukacja przyrodnicza, edukacja matematyczna i zajęcia techniczne łącznie 1150 godzin (podziału godzin na poszczególne zajęcia dokonuje nauczyciel prowadzący dane zajęcia),
Polecenia w Elementarzu Elementarz zachęca również do zajęć artystycznych i aktywności ruchowej. Polecenia, pytania i inspiracje zawarte w podręczniku konstruowane są w taki sposób, by inspirować różnorodne formy aktywności dzieci. Pozwalają na uczenie się współpracy w parach, w grupach, uczą kreatywnego myślenia. Elementarz proponuje taki sposób pracy, w którym stroną aktywną są dzieci.
Przewodnik metodyczny Obejmie wszystkie treści edukacyjne, różnorodne scenariusze lub pomysły do zajęć, przykładowe karty pracy, propozycje działań dydaktycznych, traktowane przez autorów jako inspiracje do wykorzystania zgodnie z potrzebami konkretnych nauczycieli i ich uczniów. http://naszelementarz.men.gov.pl/poradnik -dla-nauczyciela/
Program nauczania dla I etapu kształcenia Doświadczanie świata Drogowskazy wielointeligentnej edukacji http://naszelementarz.men.gov.pl/programynauczania/ Nauczyciel może zdecydować się na inny program nauczania niż udostępniony przez MEN.
Generator kart pracy http://naszelementarz.men.gov.pl/generatorkart-pracy/ To narzędzie pozwala na tworzenie własnych, zindywidualizowanych kart pracy dla uczniów. W Generatorze umieszczono bazę skategoryzowanych czarno-białych obiektów, które metodą przeciągnij i upuść można umieszczać na pustym szablonie karty pracy, tworząc zadania i ćwiczenia dla uczniów. Po skomponowaniu karty można ją zapisać, a następnie wydrukować. Zamieszczono gotowe, przykładowe karty pracy. Baza tych kart będzie sukcesywnie rozbudowywana. Wprowadzona zostanie także możliwość modyfikacji części z nich.
Opowiadania do odsłuchania http://naszelementarz.men.gov.pl/category/ dla-dzieci/ Rak Makary Bajka o trzech świnkach Przygody dębowego listka
Lektury Jaki jest proponowany zestaw lektur dla klasy I i następnych klas? Dla klas I III szkoły podstawowej nie wskazuje się w podstawie programowej jakichkolwiek tytułów wybór pozostawiono nauczycielowi, który zna swoich uczniów i najlepiej się orientuje, które pozycje dzieci przeczytają z zainteresowaniem i o których będą chciały rozmawiać. Dobór utworów powinien uwzględnić następujące gatunki literatury dziecięcej: baśnie, bajki, legendy, opowiadania, wiersze, komiksy. Za wyposażenie biblioteki szkolnej odpowiada organ prowadzący szkołę. Zakup teksów kultury (lektur) do bibliotek szkolnych nie może być finansowany ze środków dotacji celowej przeznaczonej na zakup podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych dla uczniów.
Zajęcia dodatkowe W przypadku zajęć (dydaktycznowyrównawczych, zajęć do dyspozycji dyrektora szkoły w ramach art. 42 KN i innych zajęć dodatkowych) szkoła nie finansuje kosztów zakupu dla uczniów materiałów edukacyjnych niezbędnych do ich prowadzenia. Szkoła ma obowiązek zapewnić uczniom bezpłatny dostęp do podręczników przeznaczonych do obowiązkowych zajęć z zakresu kształcenia ogólnego.
Nasz elementarz czy inny podręcznik? Jeżeli w szkole jest więcej niż jeden oddział klasy I, to nauczyciele muszą ustalić jeden wspólny podręcznik (art. 22ab ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r.). Nie można wybrać innego podręcznika dla np. dwóch chętnych klas.
Materiały ćwiczeniowe Materiały ćwiczeniowe nie podlegają procedurze dopuszczenia do użytku szkolnego przez MEN. Dopuszczeniu do użytku szkolnego podlegają wyłącznie podręczniki szkolne. Nauczyciele mogą wybrać dowolne materiały ćwiczeniowe i zakupić je ze środków dotacji celowej, którą szkoła otrzyma od organu prowadzącego. Zespół nauczycieli przedstawia dyrektorowi szkoły propozycję materiałów ćwiczeniowych (mogą być zróżnicowane dla poszczególnych oddziałów klasy I SP). (dotacja celowa przysługuje wyłącznie na: zakup podręcznika lub materiału edukacyjnego do nauki języka obcego nowożytnego (25 zł na ucznia) i zakup materiałów ćwiczeniowych do edukacji wczesnoszkolnej, w tym nauczania języka obcego nowożytnego (50 zł na ucznia)
Klasy zróżnicowane wiekowo 1. Korzyści płynące z pracy z grupą zróżnicowaną. Zadania i rola nauczyciela w pracy z taką grupą uczniów.
korzyści: struktura rodziny wielodzietnej, różna pozycja w grupie, dzieci nie mające rodzeństwa mogą poczuć się jak w rodzinie (namiastka), wzmacnia się poczucie bezpieczeństwa, pełnienie różnych ról w grupie (pozycja w grupie), szybciej rozwija się mowa (młodsze mogą od starszych przejmować wiedzę, doświadczenie, umiejętności), wzrasta samoocena, indywidualizacja nauczania (zmniejsza się czynnik rywalizacji), dzieci starsze czują się odpowiedzialne (opieka) Zadania nauczyciela: tworzenie środowiska sprzyjającego współpracy a nie rywalizacji między dziećmi, zachęcenie do wzajemnego uczenia się, wzajemnej troski o siebie, pozwalanie na to, by błędy popełniane przez dzieci były sposobnością do zastanowienia się nad tym, jak ich unikać w przyszłości, a nie porażką kogokolwiek
Neurodydaktyka 1.Największym wrogiem uczenia się jest nuda! Własna aktywność jest zawsze efektywniejsza niż słuchanie kogokolwiek bądź oglądanie czegokolwiek ( Marzenna Żylińska). Co jest najważniejszym sprzymierzeńcem nudy w szkole? 2. Wpływ uwagi, emocji i motywacji na uczenie się. Proces uczenia się jest tym bardziej efektywny im częściej jest związany z pozytywnymi doświadczeniami, a emocje wiążą się z pozytywnymi kontaktami społecznymi.
Zasady nauczania Są to opisane normy, których warto przestrzegać podczas procesu kształcenia (najważniejsze): - zasada poglądowości nauczania (słowo nie powinno zastępować rzeczywistości), - dostosowania materiału nauczania do poziomu uczniów (przystępność), - stopniowania trudności (rozpoczynamy od nieskomplikowanych zadań/sytuacji łatwych do zidentyfikowania przez dzieci), - trwałego przyswajania wiedzy (sześciolatek ma jeszcze niewielką sprawność zapamiętywania dużych porcji materiału, częstotliwość powtórzeń)
Propozycja technik pracy z uczniem Jezz to forma rozpoczęcia i jednocześnie sprawdzenia obecności. Dzieci są ustawiona w kole i rytmicznie poruszają się (rozgrzewka przy muzyce). Rozpoczynamy od taktu na cztery: np. cztery razy klaszczą w dłonie, cztery razy tupią nogami o podłogę, cztery razy przytakują głową, cztery razy zaprzeczają głową (uczniowie naśladują prowadzącego). Prowadzący wypowiada swoje imię: Ja-dzia, dwa razy tupiąc nogą i dwa razy klaszcząc w dłonie. Uczniowie powtarzają imię i ruch. Każdy wypowiada swoje imię i wszyscy powtarzają.
Połamańce (zabawy sensoryczne) Uczniowie mają obwiązane nadgarstki lewej ręki bibułą (wstążką, frotką, gumką). Na polecenie nauczyciela: dotknij prawą ręką, dotykają lewą ręką ; lewym łokciem prawego kolana, prawą ręką lewego ucha.
Mapa mentalna Jest to technika nauczania oparta na luźnych skojarzeniach, które mają potem pomóc przy wywoływaniu określonych schematów poznawczych. Wspiera proces nauczania i warto ją przygotować wspólnie z uczniami. s. 30 Elementarza: litera O o, park (motyl, lipa, klon, kos, osa, sroka) należy przygotować makietę parku i uczniowie zapełniają ją drzewami, owadami, ptakami, kwiatami, nazwami ludzi Następnie trzeba nazwać je i wspólnie opowiedzieć, gdzie co lub kto się znajduje, co się znajduje w poszczególnych miejscach (kierunki). Następnie tworzymy kolekcje. Następnie możemy tworzyć łańcuch przyczynowo-skutkowy. Zbliża się jesień, klony przybierają żółtą barwę, słonce jest..
Technika zapamiętywania Chcemy, aby uczniowie zapamiętali dany obraz, schemat. Proponujemy uczniom prace w grupach. Członkowie grupy podchodzą na chwilę do nauczyciela, który pokazuje im obraz każdego szlaczka oddzielnie (np. szlaczek złożony z czterech elementów i z siedmiu elementów), ale tylko przez 10 sekund.
Technika zapamiętywania Uczniowie wracają do grupy i mówią pozostałym, co widzieli, i podpowiadają (udzielają wskazówek), na co mają zwrócić uwagę, przyglądając się obrazowi. Uczniowie kolejno podchodzą do nauczyciela, aby zapamiętać obraz i przekazać grupie, co widzieli. Ćwiczenie kończy się, gdy grupa umieści wszystkie detale na swoim rysunku/schemacie lub uzna, że może szczegółowo opowiedzieć to, co widziała na obrazie.
Klepsydra,.. Czas oczekiwania na odpowiedź ucznia Podniesiona ręka (wszyscy milkną i również podnoszą rękę) Paski/patyczki
Literatura Wspomaganie dzieci w rozwoju do skupienia uwagi i zapamiętywania, Edyta Gruszczyk-Kolczyńska Architektura wiedzy w szkole, Stanisław Dylak
Aby nauczać myślenia, trzeba najpierw docenić myśl dziecka Robert Fisher Życzę Państwu wytrwałości i sukcesów w roku szkolnym 2014/2015 mtwardowska@zcdn.edu.pl