INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE GEOGRAF kod 211402 Geograf (kod 211402) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 01.01.2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r., poz. 1145). Do zawodu przygotowuje kierunek studiów - geografia. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Prezentowana analiza dotyczy okresu od 01.01.2010r. do 30.06.2015r. W I półroczu 2015 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim odnotowano 88 nowych rejestracji w zawodzie geograf (58,0% stanowiły kobiety). 31,8% z zarejestrowanych było w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W 2014 roku odnotowano 196 nowych rejestracji w tym zawodzie (25 mniej niż w 2013 roku, 23 więcej niż w 2012 roku, 1 więcej niż w 2011 roku, 8 mniej niż w 2010 roku). Na dzień 30.06.2015r. w ewidencji pozostawało 55 osób z zawodem geograf (60,0% stanowiły kobiety). 12,7% z zarejestrowanych było w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W końcu grudnia 2014 roku w ewidencji pozostawały 84 osoby z tym zawodem (14 mniej niż w 2013 roku, 10 mniej niż w 2012 roku, 14 mniej w 2011 roku, 8 mniej niż w 2010 roku). W I półroczu 2015 roku oraz w latach 2011-2014 do powiatowych urzędów pracy nie zgłoszono wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie geograf. W 2010 roku zgłoszono 5 ofert pracy w tym zawodzie. BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY LUB AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE GEOGRAF Wyszczególnienie 2010r. 2011r. 2012r. 2013 r. 2014r. I pół. 2015r. Bezrobotni ogółem 204 195 173 221 196 88 zarejestrowani w okresie w tym kobiety 114 125 105 137 111 51 sprawozdawczym osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 99 76 56 71 56 28 Bezrobotni ogółem 92 98 94 98 84 55 według stanu w końcu okresu w tym kobiety 50 64 57 62 49 33 sprawozdawczego osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 22 24 17 18 13 7 Wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej zgłoszone w okresie aktualne w końcu okresu 5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za I półrocze 2015 roku oraz lata 2010-2014. 1
LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA 1 OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE GEOGRAF 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 40,8 2010r. 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. I pół. 2015r. Brak wartości oznacza, iż w danym okresie nie zgłoszono ofert pracy w zawodzie geograf. Z uwagi na zmianę metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych zawód geograf w I półroczu 2015 r. nie miał określonego statusu na rynku pracy 1. Większa liczba nowych rejestracji niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że zawód geograf w latach 2010-2014 został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w zawodzie 2. BEZROBOTNI Z ZAWODEM GEOGRAF WEDŁUG POWIATÓW Wyszczególnienie Bezrobotni wg stanu w końcu okresu 2010r. 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. I pół. 2015r. Województwo kujawsko-pomorskie 92 98 94 98 84 55 Bydgoszcz grodzki 24 21 21 23 22 7 Bydgoszcz ziemski 1 6 6 8 5 4 Grudziądz grodzki 3 4 4 1 3 1 1 Metodologię wprowadzono od 2015 roku. Wypracowana została w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy zainicjowanego przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Metodologia dostępna jest na stronie internetowej http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Biblioteka/Materiały ze spotkań. 2 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 2
Grudziądz ziemski 0 0 0 0 1 0 Toruń grodzki 10 14 15 15 6 7 Toruń ziemski 4 4 5 6 2 2 Włocławek grodzki 11 7 6 8 2 5 Włocławek ziemski 1 0 2 2 2 1 Aleksandrów Kujawski 1 1 2 0 1 0 Brodnica 4 1 3 3 3 1 Chełmno 6 2 3 1 1 1 Golub Dobrzyń 1 2 0 2 1 1 Inowrocław 15 15 12 12 15 9 Lipno 0 1 1 4 7 4 Mogilno 1 1 0 1 1 1 Nakło nad Notecią 3 5 3 2 3 2 Radziejów 0 0 0 1 1 3 Rypin 0 0 0 0 0 0 Sępólno Krajeńskie 1 3 1 1 1 1 Świecie 1 6 4 3 0 0 Tuchola 2 2 1 2 3 3 Wąbrzeźno 1 1 4 1 0 0 Żnin 2 2 1 2 4 2 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za I półrocze 2015 roku oraz lata 2010-2014. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu geograf 3. W badaniach sondażowych realizowanych w latach 2010-2013 pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem geograf 4. BADANIE INTERNETOWYCH OFERT PRACY Raport z monitoringu internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodu geograf 5. 3 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 4 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 5 Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 3
WYNIKI BADAŃ LOSÓW ABSOLWENTÓW 6 METODY I SPOSOBY SKUTECZNEGO POSZUKIWANIA ORAZ UZYSKANIA ZATRUDNIENIA PRZEZ ABSOLWENTÓW 6 Badanie losów absolwentów UMK Toruń. Informacja z badań znajduje się na stronie internetowej https://www.biurokarier.umk.pl/badanie-losow-absolwentow 4
5
MIEJSCA PRACY NIEKONTYNUUJĄCYCH NAUKI ABSOLWENTÓW GEOGRAFII Z LAT 2011-2014 ( W 6 MIESIĘCY PO ZAKOŃCZENIU STUDIÓW) Edukacja/Szkolenia 8,20% Praca asystencka/personel biurowy 27,87% Sprzedaż/Obsługa klienta 27,87% Finanse/Bankowość/Księgowość 3,28% Hotelarstwo/Turystyka/Rekreacja 8,20% Kadry/HR/Doradztwo zawodowe 3,28% Logistyka/Transport/Dystrybucja/Zakupy 8,20% Rolnictwo/Hodowla/Ogrodnictwo/Leśnictwo/Ochrona środowiska 4,92% Pozostałe 8,20% 6
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE (SZKOŁY) Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2014/15 oraz absolwentów z lat 2010-2014. W 2014 roku na terenie województwa kujawsko-pomorskiego kierunek geografia ukończyło 260 osób. W roku akademickim 2014/15 kształcenie na tym kierunku odbywało się w 2 szkołach wyższych posiadających siedzibę na terenie województwa. Łączna liczba studentów na kierunku geografia wyniosła 532. W roku akademickim 2015/16 kształcenie na tym kierunku oferują: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. ABSOLWENCI KIERUNKU GEOGRAFIA W LATACH 2010-2014 (STAN NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU) 2014 260 2013 248 2012 334 2011 403 2010 431 0 100 200 300 400 500 ABSOLWENCI I STUDENCI KIERUNKU GEOGRAFIA WEDŁUG UCZELNI Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu 2010 Absolwenci 2011 Absolwenci 2012 Absolwenci 2013 Absolwenci 2014 Studenci 2014/15 ogółem 181 179 141 112 105 132 studia I stopnia 78 66 61 30 30 32 studia II stopnia - - 45 77 75 90 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 103 113 35 5 - - - - - - - 10 ogółem 202 200 183 136 155 400 studia I stopnia 89 104 85 57 65 273 studia II stopnia 23 73 96 79 90 99 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 90 23 2 - - - - - - - - 28 7
Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy Województwo kujawskopomorskie ogółem 48 24 10 - - - studia I stopnia 48 24 10 - - - ogółem 431 403 334 248 260 532 studia I stopnia 215 194 156 87 95 305 studia II stopnia 23 73 141 156 165 189 studia jednolite magisterskie po ostatnim roku bez egzaminu 193 136 37 5 - - - - - - - 38 Na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005 Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) uczelnie przygotowują programy kształcenia dla określonego kierunku i poziomu kształcenia uwzględniające efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego. Opis efektów kształcenia obejmuje obszar wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskiwanych w procesie kształcenia. SKRÓCONY OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Absolwent studiów kierunku geografia posiada wiedzę z zakresu nauk geograficznych oraz nauk pokrewnych. Jest przygotowany między innymi do: -stosowania technik i narzędzi badawczych w zakresie nauk geograficznych, -wykonywania zadań badawczych lub ekspertyz w zakresie wybranej specjalności geograficznej, -przeprowadzania obserwacji oraz wykonywania pomiarów w terenie lub w laboratorium w zakresie nauk geograficznych, -kontynuowania edukacji na kolejnych poziomach kształcenia lub permanentnego samokształcenia. Zdobyta kompleksowa wiedza i umiejętności umożliwiają absolwentowi kierunku geografia podjęcie pracy w służbach planistyczno-zarządzających organów administracji samorządowej i rządowej, biurach projektów, instytucjach związanych z ochroną środowiska, ośrodkach badawczych oraz przedsiębiorstwach w których podejmowana jest problematyka gospodarcza i środowiskowa. Źródło: Opracowanie własne na podstawie portalu edukacyjnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. POMOCNE ADRESY Polskie Towarzystwo Geograficzne http://www.ptg.pan.pl/ Europejskie Stowarzyszenie Studentów Geografii i Młodych Geografów http://www.egea.eu/ Polska Akademia Nauk Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania http://www.igipz.pan.pl Czasopisma obejmujące zagadnienia z zakresu geografii http://www.naukowiec.org/czasopisma/geografia.html Opracowała: Marzena Kunecka Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku 8
Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: Włocławek, listopad 2015r. DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE GEOGRAF W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako geograf w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód geograf jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w trzech krajach EOG zawód geograf jest regulowany, są to: Wielka Brytania, Portugalia i Bułgaria, przy czym w rozumieniu systemów szkolnictwa poszczególnych państw następuje inne definiowanie zawodu tj. w przypadku Wielkiej Brytanii jest to stanowisko biegły geograf, a w przypadku Bułgarii i Portugalii inżynier geodeta i kartograf. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM GEOGRAF WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób w grupie zawodów specjaliści nauk o ziemi (2114) zostało zgłoszonych 115 ofert pracy w 11 krajach EOG (dane na dzień 10.12.2013 r.). Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie zgłoszono w: Niemczech (57 ofert), Norwegii (17 ofert) Francji (16 ofert). Absolwenci geografii w szerokim ujęciu absolwenci systemu nauk geograficznych, w zależności od ukończonej specjalizacji mogą znaleźć również zatrudnienie w geologii, kartografii, geoinformatyce, hydrologii, meteorologii, przemyśle wydobywczym, organizacji transportu czy organizacji turystyki. Według danych z portalu EURES w Wielkiej Brytanii potrzebnych jest obecnie 307 nauczycieli geografii na różnych poziomach edukacji. Mogą oni liczyć na dzienne wynagrodzenie 80-160 brutto w zależności od posiadanych kwalifikacji i typu szkoły bądź roczne 21.000-38.000 brutto. Wykładowca tego przedmiotu na poziomie uniwersyteckim, w oparciu o dane z portalu EURES, może zarobić od 37.000 do 53.000 brutto. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie geograf w krajach EOG powinny dysponować min. 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym oraz odpowiednimi 9
uprawnieniami. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę (alternatywnie języka angielskiego), znajomości przyrządów pomiarowych oraz obliczeniowych programów informatycznych m.in. CAD, Auto CAD, FLAC3D czy uprawnień do kierowania pojazdami. Przykładowe stawki płacy w zawodzie geograf w wybranych krajach: Niemcy: minimalne stawki wynagrodzenia wynikają z umów zbiorowych dla branż w poszczególnych landach, Francja:1500-1900 euro miesięcznie brutto lub do 35000 euro rocznie brutto. Opracowała: Magdalena Zboińska pośrednik pracy WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy O/Z WUP we Włocławku 1