INFORMATOR O DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W GRUDZIĄDZU W 2004 ROKU

INFORMATOR O DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W GRUDZIĄDZU W 2004 ROKU Grudziądz, luty 2004 roku

SPIS TREŚCI Wprowadzenie str.4 I. Charakterystyka zmian na rynku pracy str.5 Stopa bezrobocia str.6 Liczba bezrobotnych str.7 II. Struktura bezrobotnych str.8 Bezrobotni według wykształcenia str.9 Bezrobotni według wieku str.10 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy str.12 Bezrobocie na obszarach wiejskich str.18 Bezrobotni niepełnosprawni str.21 Podwójne bezrobocie str.22 III. Lokalny rynek pracy` str.24 Wskaźnik płynności rynku pracy str.24 Podjęcia pracy str.25 Oferty pracy str.27 IV. Informacja i poradnictwo zawodowe str.28 V. Środki Funduszu Pracy w roku 2004 str.29 Środki Funduszu Pracy według ALGORYTM str.29 Limit Środków przyznany na rok 2004 str.30 VI. Wydatki na poszczególne form aktywne w roku 2004 wynikające z podjętych w 200roku zobowiązań str.32 VII. Zobowiązania w roku 2003 przechodzące na rok 2004 str.39 VIII. Zestawienie ważniejszych wydatków w 2004 roku na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu str.41 Roboty publiczne str.41 Prace interwencyjne str.41 Zatrudnienie absolwentów str.42 Organizacja staży zawodowych str.42 Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy str.43 Pożyczki z Funduszu Pracy str.43 Szkolenia bezrobotnych według ALGORYTM str.44 IX. Dodatkowe środki Funduszu Pracy str.45 Zatrudnienie okresowe 2004 str.45 Roboty publiczne organizowane wspólnie z Powiatowym Zarządem Dróg str.46 Program aktywizacji bezrobotnych mieszkańców miasta i powiatu przy realizacji zadań rynku pracy str.47 Konkurs na prace interwencyjne str.48 2

Prace interwencyjne organizowane wspólnie z Agencją Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa Zielone miejsca pracy II edycja Organizacja doposażenia i wyposażenia dodatkowych miejsc pracy X. Środki pozyskane z Europejskiego Funduszu Społecznego na realizację projektów w ramach SPO RZL Spis tabel i wykresów str.49 str.50 str.51 str.52 str.59 3

Wprowadzenie Począwszy od roku 2003 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu odnotowuje się spadek ogólnej liczby zarejestrowanych bezrobotnych. Głównym celem działalności grudziądzkiego PUP jest przede wszystkim zmniejszenie bezrobocia w perspektywie długookresowej. Duże szanse na ograniczenie bezrobocia w Grudziądzu i okolicach daje możliwość korzystania z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, przeznaczonych na aktywną politykę społeczną dotyczącą lokalnego rynku pracy. W strukturze demograficznej i społecznej bezrobotnych z obszaru działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu obserwować możemy pewne utrwalone cechy. Zmieniły się jednak niektóre parametry określające udział poszczególnych grup w ogólnej liczbie bezrobotnych Zauważalne tendencje: Spadek stopy bezrobocia w okresie od stycznia do grudnia o 3,4% dla miasta Grudziądza i o 2,5 dla powiatu grudziądzkiego ziemskiego Spadek ogólnej liczby bezrobotnych w stosunku do roku 2003 o 1427 osób Spadek liczby bezrobotnych z prawem do zasiłku o 90 osób, jednak w stosunku do ogółu osób zarejestrowanych odnotowano wzrost tej liczby o 1 punkt procentowy Procentowy wzrost liczby bezrobotnych kobiet z 54,5% w 2003 roku do 56% Utrzymujący się wysoki udział bezrobotnych z niskim wykształceniem. Osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym to 39% ogółu bezrobotnych Udział bezrobotnej młodzieży wśród ogółu bezrobotnych utrzymuje się wciąż na tym samym poziomie i wynosi 24% ogółu O 1 punkt procentowy spadła liczba pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy Wzrost bezrobotnych mieszkańców wsi w okresie sprawozdawczym o 3% w stosunku do ogółu populacji grudziądzkich bezrobotnych Spadek podwójnego bezrobocia o 22% Spadek wskaźnika płynności rynku pracy o 7,19% Wzrost liczby nowych podjęć pracy o 3% Wzrost napływających do PUP ofert pracy do liczby 5159 (w 2003 roku 4704) 4

I. Charakterystyka zmian na rynku pracy. Stopa bezrobocia Stopa bezrobocia (udział bezrobotnych do aktywnych zawodowo) zarówno dla całego kraju jak i regionu województwa, powiatu, miasta, utrzymuje się wciąż na wysokim poziomie. W powiecie grudziądzkim grodzkim i ziemskim jest ona wyższa od średniej krajowej o kilka punktów procentowych. W przeciągu minionego 2004 roku udało się jednak obniżyć wskaźnik stopy bezrobocia. W porównaniu ze stanem na początku roku 2004 bezrobocie w Polsce zmniejszyło się o 1,5% punktu procentowego, w województwie kujawsko pomorskim odnotowano spadek o 1,8%, natomiast na terenie działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu obserwujemy korzystniejszą tendencję niż przeciętnie w kraju wskaźnik stopy bezrobocia zmniejszył się tu odpowiednio o 3,4% dla miasta i o 2,5% dla powiatu grudziądzkiego, dla porównania w roku 2003 spadek stopy bezrobocia w mieście Grudziądzu wynosił 0,5% punktu procentowego, a w powiecie 1%. Tabela 1 Stopa bezrobocia w okresie od stycznia do grudnia 2003 i 2004 roku Wyszczególnienie Stopa bezrobocia Polska Stopa bezrobocia woj. kuj-pomorskie Stopa bezrobocia miasto Grudziądz Stopa bezrobocia powiat grudziądzki 2003 2004 2003 2004 2003 2004 2003 2004 Styczeń 20,6 20,6 23,2 25,3 33,1 34,0 31,6 35,7 Luty 20,7 20,6 23,3 25,3 33,3 34,0 31,7 35,3 Marzec 20,6 20,4 23,2 25,2 33,4 33,7 31,7 35,1 Kwiecień 20,3 19,9 22,7 24,5 32,7 33,0 30,7 33,7 Maj 19,8 19,5 22,3 24,0 32,5 32,2 30,3 33,4 Czerwiec 19,7 19,4 22,3 23,9 32,4 32,1 30,2 32,8 Lipiec 19,6 19,3 22,2 23,7 32,2 31,5 30,0 33,6 Sierpień 19,5 19,1 22,0 23,4 32,4 31,0 29,8 33,1 Wrzesień 19,4 18,9 21,8 23,2 32,2 30,6 29,2 33,1 Październik 19,3 18,7 21,8 23,0 32,2 30,4 29,4 32,5 Listopad 19,5 18,7 22,1 22,9 32,4 30,5 30,1 32,8 Grudzień 20,0 19,1 22,8 23,5 32,6 30,6 30,6 33,2 Źródło: Dane GUS 5

Wykres 1 Zmiana stopy bezrobocia w mieście Grudziądzu i na terenie powiatu grudziądzkiego w poszczególnych miesiącach 2004 roku 37% 36% 35% 34% 33% 32% 31% 30% 29% 28% 27% styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik litopad grudzień MiastoGrudziądz Powiat grudziądzki Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Liczba bezrobotnych W poniższej tabeli przedstawiono jak w poszczególnych miesiącach omawianego roku kształtowała się liczba osób bezrobotnych pozostają cych w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy. Tabela 2 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu w roku 2003 i 2004 Liczba bezrobotnych (miasto Grudziądz) Liczba bezrobotnych (powiat grudziądzki) Wyszczególnienie Zmiana do poprzedniego Zmiana do poprzedniego Liczba bezrobotnych Liczba bezrobotnych m-ca m-ca 2003 2004 2003 2004 2003 2004 2003 2004 Styczeń 13236 13675 x 814 5797 5886 X 378 Luty 13325 13625 89-50 5820 5782 23-104 Marzec 13370 13491 45-134 5819 5729-1 -53 Kwiecień 12989 13080-381 -411 5548 5379-271 -350 Maj 12845 12579-144 -501 5440 5324-108 -55 Czerwiec 12804 12547-41 -32 5418 5180-22 -144 Lipiec 12712 12209-92 -338 5377 5379-41 199 Sierpień 12806 11973 94-236 5321 5266-56 -113 Wrzesień 12668 11753-138 -220 5167 5258-154 -8 Październik 12701 11633 33-120 5227 5118 60-140 Listopad 12782 11669 81 36 5404 5193 177 75 Grudzień 12861 11670 79 1 5508 5272 104 79 6

Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2003r i 2004r Zgodnie z priorytetowymi założeniami działalności grudziądzkiego Powiatowego Urzędu Pracy udało się w omawianym okresie obniżyć liczbę osób bezrobotnych. Wzrost liczby osób bezrobotnych, zapoczątkowany wyraźnie w ostatnich miesiącach 2003 roku, kontynuowany był również na początku roku 2004. W miesiącu styczniu liczba bezrobotnych powiększyła się do 19561 osób, co oznacza przyrost o 1192 osoby względem końca roku poprzedzającego. Kolejne miesiące przyniosły sukcesywne spadki tej liczby. Na koniec pierwszego półrocza omawianego okresu 17 727 osób co oznacza spadek w stosunku do początku roku o 1834 osoby. Według stanu na koniec grudnia 2004 roku, w grudziądzkim PUP zarejestrowanych było łącznie 16942 osoby. W analogicznym okresie roku poprzedniego liczba ta wynosiła 18 369.W ciągu roku 2004 liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszyła się łącznie o 13% (2619 osób). W roku 2003 był to spadek o 4,5% (664 osoby). Na terenie miasta Grudziądza w przeciągu 2004 udało się zmniejszyć ilość osób bezrobotnych o 15%, natomiast na terenie powiatu o 10% (w roku 2003 było to 3% dla miasta, dla powiatu 5%). Niemal przez cały 2004 rok zarówno w mieście jak i w powiecie grudziądzkim utrzymywała się tendencja spadkowa. Bezrobotnych z prawem do zasiłku, według stanu na koniec miesiąca grudnia 2004 roku było łącznie 3046 (18%ogółu), z czego 907 osób to mieszkańcy powiatu. 7

II. Struktura bezrobotnych Tabela 3 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według płci i miejsca zamieszkania (stan na koniec stycznia i grudnia 2004 roku) Wyszczególnienie Styczeń 2004 r oku Grudzień 2004 roku Liczba bezrobotnych ogółem Liczba Liczba Liczba bezrobotnych bezrobotnych bezrobotnych kobiet ogółem kobiet Zmiana (ogółem) Z miana (kobiety) liczba W % liczba W % M iasto Grudziądz 13 675 7380 11 670 6 580-2005 -15% -800-11% Powiat grudziądzki 5886 3038 5272 2849-614 -11% - 189-6% w tym: G mina Grudziądz 1501 806 1332 733-169 -11% -73-9% Gmina Gruta 903 430 761 400-142 -16% -30-7% M iejscowość Łasin 591 317 520 294-71 -12% -23-7% Obszar wiejski Łasin Miejscowość Radzyń Chełmiński Obszar wiejski Radzyń Chełmiński 842 440 785 429-57 -7% -11-2% 259 133 252 133-7 -3% 0 0% 443 230 395 195-48 -11% -35-15% Gmina Rogóźno 611 292 549 292-62 -11% 0 0% Gmina Świecie n/osą 736 390 678 373-58 -8% -17-4% Ogółem PUP 19 561 10 418 16 942 9 429-2 619-13% -989-10% Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Mieszkańcy powiatu stanowią 31% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu. Na terenie wszystkich gmin i miejscowości w przeciągu omawianego roku liczba osób bezrobotnych zmniejszyła się. Największy spadek liczby bezrobotnych odnotowano w gminie Gruta (16%), najniższy w miejscowości Radzyń Chełmiński (3%). Liczba bezrobotnych kobiet w gminach objętych działaniem grudziądzkiego Powiatowego Urzędu Pracy (z wyjątkiem gminy Rogóźno i miejscowości Radzyń Chełmiński, gdzie nie odnotowano żadnych zmian) również uległa pomniejszeniu. W przypadku kobiet, zmiany te są procentowo mniejsze. 8

Wśród grudziądzkich bezrobotnych więcej jest kobiet (56%) niż mężczyzn (44%). Proporcje te są zbliżone w każdej miejscowości i gminie. Tylko na obszarze wiejskim Radzenia Chełmińskiego większa jest liczba bezrobotnych mężczyzn o 1%. Wykres 2 Udział kobiet i mężczyzn wśród bezrobotnych 14000 12000 11670 10000 8000 6000 4000 6580 5272 4500 2849 2422 2000 0 Miasto Powiat Wieś ogółem kobiety Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Bezrobotni według wykształcenia Sukces na rynku pracy uzależniony jest od poziomu i profilu wykształcenia. Pracodawcy wymagają coraz wyższego wykształcenia swoich pracowników. Zmiany popytu na pracę są znacznie szybsze niż zmiany podaży pracy. Powstaje zatem rozbieżność między strukturą zapotrzebowania na kwalifikacje, gdzie zwiększa się popyt na osoby wykształcone nowocześniej, a strukturą dostarczanych zasobów pracy o tradycyjnej strukturze. Wykształcenie wpływa nie tylko na bieżące ryzyko i czas pozostawania bez pracy, ale także na ryzyko powrotu do populacji bezrobotnych. Wśród bezrobotnych najwięcej jest osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym oraz z zasadniczym zawodowym. Te dwie grupy to w sumie 73% spośród wszystkich bezrobotnych Grudziądzan. Najmniejszy odsetek stanowią absolwenci szkół wyższych i liceów ogólnokształcących. Kobiety z wykształceniem wyższym mają większy problem ze znalezieniem zatrudnienia niż mężczyźni z takim samym wykształceniem. Stanowią one 63% osób z wykształceniem wyższym. Podobny jest udział procentowy kobiet (65%) w grupie osób z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Najwięcej kobiet, bo aż 73% jest wśród osób z wykształceniem średnim ogólnokształc ącym. 9

Tabela 4 Bezrobotni zarejestrowa ni w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądz u według wykształcenia Stan na koniec Stan na koniec Z miana w liczbach 2003 roku 2004 roku bezwzględnych O gółem K obiety O gółem K obiety O gółem K obiety Wyższe 376 230 361 228-15 -2 Miasto Grudziądz 311 185 300 188-11 3 Powiat grudziądzki 65 45 61 40-4 -5 P olicealne i średnie zawodowe 3113 1999 2904 1904-209 -95 Miasto Grudziądz 2413 1535 2202 1435-211 -100 Powiat grudziądzki 700 464 702 469 2 5 Ś rednie ogólnokształcące 1367 1006 1343 979-24 -27 Miasto Grudziądz 1080 795 1032 752-48 -43 Powiat grudziądzki 287 211 311 227 24 16 Zasadnicze zawodowe 6344 3178 5760 2928-584 -250 Miasto Grudziądz 4334 2199 3890 2005-444 -194 Powiat grudziądzki 2010 979 1 870 923-140 -56 Gimnazjalne i poniżej 7169 3607 6574 3390-595 -217 Miasto Grudziądz 4723 2388 4 246 2200-477 -188 Powiat grudziądzki 2446 1219 2 328 1 190-118 -29 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2003 i 2004 roku Wykres 3 Bezrobotni według wykształcenia Gimnazjalne i poniżej 39% Wyższe 2% Policealne i średnie zaw odow e 17% Średnie ogólnokształcące 8% Zasadnicze zaw odow e 34% Źr ódło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, sty czeń grudzień 2003 i 2004 roku 10

Bezrobotni według wieku Tabela 5 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według wieku i płci (miasto Grudziądz) Zmiana w Zmiana w Wiek Stan na koni ec 2003 roku Stan na koni ec 2004 roku liczbach liczbach bezwzględnych bezwzględnych Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety (ogółem) (kobiety) 15 17 lat 0 0 0 0 0 0 18 24 lata 3 066 1 656 2 573 1 395-493 -261 25 34 lata 3 378 1 895 3 092 1 769-286 -126 35 44 lata 3 042 1 748 2 624 1 556-418 192 45 54 lata 3 015 1 680 2 954 1 700-61 20 55 59 lat 312 123 376 160 64 37 60 64 lata 48 0 51 0 3 0 Źródło: Obliczenia własn e na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2003r i 2004r Tabela 6 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według wieku i płci (powiat grudziądzki) Wiek Stan na koniec 2003 roku Stan na koniec 2004 roku Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Zmiana w liczbach bezwzględnych (ogółem) Zmiana w liczbach bezwzględnych (kobiety) 15 17 lat 0 0 0 0 0 0 18 24 lata 1651 836 1561 810-90 -26 25 34 lata 1687 924 1559 847-128 -77 35 44 lata 1192 677 1110 670-82 -7 45 54 lata 859 440 881 459 22 19 55 59 lat 107 41 149 63 42 22 60 64 lata 12 0 12 0 0 0 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2003r i 2004r 11

Niepokojący jest fakt, iż najliczniejszą grupę zarówno dla powiatu jak i miasta Grudziądza stanowią osoby młode, w wieku do 35 lat. Kategoria wiekowa 25 34 lata stanowi 27% ogółu bezrobotnych, natomiast najmłodsi w wieku 18 24 lata to 24%. Najmniej liczna grupa to osoby w wieku przedemerytalny m (55 59 lat 2,3%; 60-64 lata 0,3%). Podobnie przedstawia się udział kobiet w poszczególnych grupach wiekowych. W stosunku do roku poprzedniego wzrosła liczba bezrobotnych w grupach 55 59 lat i 60 64 lata. Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Tabela 7 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według czasu pozostawania bez pracy w roku 2004 Czas pozostawania bez pracy Wyszczególnienie do 1 m-ca 1 3 3 6 6 12 12 24 P owyżej m- cy m-cy m-cy m-cy 24 m-cy Stan na koniec 2003 roku Ogó łem 989 2 035 2 119 2 822 3 412 6 992 Miasto Grudziądz 647 1 367 1 510 1 951 2 467 4 919 Powiat grudziądzki 342 668 609 871 945 2 073 W tym kobiety Ogółem 354 785 997 1 344 1 754 4 786 Miasto Grudziądz 250 578 746 970 1 303 3 255 Powiat grudziądzki 104 207 251 374 451 1 531 Stan na koniec 2004 roku Ogółem 1 309 2 222 2 037 2 473 2 615 6 286 Miasto Grudziądz 985 1 642 1 393 1 678 1 659 4 313 Powiat grudziądzki 324 580 644 795 956 1 973 W tym kobiety Ogółem 505 947 979 1 244 1 083 4 371 Miasto Grudziądz 394 746 691 881 654 2 914 Powiat grudziądzki 111 201 288 363 429 1 457 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2003r i 2004r 12

Wykres 4 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy Do 1 m-ca Pow yżej 24 m-cy 8% 37% Od 1 do 3 m-cy 13% Od 3 do 6 m-cy 12% Od 12 do 24 m-cy 15% Od 6 do 12 m-cy 15% Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2004r Okres pozostawania bez pracy stanowi jeden z wielu czynników, który w istotny sposób zmniejsza szanse bezrobotnego na powrót na rynek pracy. O zagrożeniu długotrwałym bezrobociem decydują różnorodne czynniki między innymi takie jak wiek, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe czy staż pracy. Na koniec grudnia 2004 roku w strukturze bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy najliczniejszą grupę stanowili długotrwale bezrobotni, pozostający w rejestrze bezrobotnych powyżej 12 miesięcy. Zbiorowość ta stanowi 53% ogółu (tj. 8901) osób bezrobotnych, z czego 61% to bezrobotne kobiety. 13

Tabela 8 Bezrobotni zarejestrowani w Powiato wym Urzęd zie Pracy w Grudziądzu według wieku i czasu pozostawania bez pracy Wyszczególnienie do 1 m-ca od 1 do 3 m-cy od 3 do 6 m-cy od 6 do 12 m- cy od 12 do 24 m- cy oowyżej 24 m- cy Miasto Grudziądz 0 0 0 0 0 0 15-17 lat Powiat grudziądzki 0 0 0 0 0 0 Ogółem 0 0 0 0 0 0 a 18-24 lat Miasto Grudziądz 314 577 446 440 368 428 Powiat grudziądzki 91 242 274 270 317 367 Ogółem 405 819 720 710 685 795 a 25-34 lat Miasto Grudziądz 303 474 402 485 441 987 Powiat Grudziądzki 109 175 172 215 268 620 Ogółem 412 649 574 700 709 1 607 35-44 lata Miasto Grudziądz 176 294 270 356 387 1141 Powiat grudziądzki 71 85 105 176 177 496 Ogółem 247 379 375 532 564 1 637 45-54 lata Miasto Grudziądz 172 264 250 361 416 1491 Powiat grudziądzki 47 70 80 114 163 407 Ogółem 219 334 330 475 579 1 898 Miasto Grudziądz 18 31 21 34 44 228 55-59 lat Powiat grudziądzki 6 8 12 19 28 76 Ogółem 24 39 33 53 72 304-64 lata 60 Miasto Grudziądz 2 2 4 2 3 38 Powiat grudziądzki 0 0 1 1 3 7 Ogółem 2 2 5 3 6 45 OGÓŁEM 1 309 2 222 2 037 2 473 2 615 6 286 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2004r 14

Wiek nie tyle zwiększa ryzyko utraty pracy, co zmniejsza szanse powrotu na rynek pracy po jej utracie. Wraz z wiekiem wydłuża się czas pozosta wania bez pracy przez ponad rok i więcej. Dla poszczególnych grup wiekowych, odsetek bezrobotnych pozostających bez pracy ponad 24 miesiące przedstawia się w następujący sposób: 18 24 lata 19% 25 24 lata 35 % 35 44 lata 44% 44 54 lata 49% 55 59 lat 58% 60 64 lat 71% Tabela 9 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Prac y w Grudziądzu wed ług stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy (miasto Grudziądz) Okres pozostawania bez pracy w miesiącach Staż pracy do 1 1 3 3 6 6 12 12 24 Powyżej 24 Razem do 1 roku 117 196 146 134 136 488 1 217 od 1 do 5 lat 266 416 375 386 423 1 005 2 871 od 5 do 10 lat 153 260 205 306 257 686 1 867 od 10 do 20 lat 154 282 258 345 331 1 022 2 392 od 20 do 30 lat 123 170 156 251 283 627 1 610 powyżej 30lat 16 29 29 34 36 32 176 bez stażu pracy 156 289 224 222 193 453 1 537 Razem 985 1642 1 393 1 678 1 659 4 313 11 670 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2004r 15

Tabela 10 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy (powiat grudziądzki) Staż pracy Okres pozostawania bez pracy w miesiącach Do 1 1 3 3 6 6 12 12 24 Powyżej 24 Razem do 1 roku 33 58 82 73 89 324 659 od 1 do 5 lat 84 174 177 230 286 517 1468 od 5 do 10 lat 63 90 91 128 137 280 789 od 10 do 20 lat 65 79 83 130 142 301 800 od 20 do 30 lat 32 44 50 66 91 99 382 powyżej 30lat 4 7 4 11 16 6 51 bez stażu pracy 43 128 157 157 195 446 1 126 Razem 324 580 644 795 956 1 973 5 272 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2004r Klasyfikacja według stażu pracy wskazuje, że zarówno w mieście Grudziądzu jak i na terenie powiatu grudziądzkiego najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby z niewielkim doświadczeniem zawodowym od roku do pięciu lat, udział tej zbiorowości w ogólnej liczbie bezrobotnych wynosił 25,61%. Niemal w każdej kategorii, największy udział mają te osoby, które pozostają bez zatrudnienia powyżej 24 miesięcy. Utrzymujący się wysoki udzia ł osób bezrobotny ch bez sta żu pracy potwierd za fakt, iż lokalni pracodawcy preferują zatrudnianie osób, które posiadają już doświadczenie zawodowe. Bezrobotni, którzy nigdzie do t ej pory nie pracowali, stanowili z końcem 2004 roku 15,72% ogółu zarejestrowanych w PUP w Grudziądzu. Trudniej jest znaleźć pracę osobom bez doświadczenia zawodow ego, zamieszk ałym na terenie pow iatu niż miasta. Bezrobotni bez stażu pracy w powiecie to 21% ogółu be zrobotnych z tego terenu, podczas gdy w mieście udział tych osób to 13% ogółu bezrobotnych z miasta Grudziądza. 16

Tabela 11 Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu według wykształcenia i czasu pozostawan ia bez pracy Wyszczególnienie do 1 m-ca 1 3 3 6 m-cy m-cy Miasto Grudziądz Czas pozostawania bez pracy 6 12 m-cy 12 24 m- cy powyżej 24 m-cy Wyższe 49 76 45 50 36 44 Policealne i średnie zawodowe 244 346 324 367 324 597 Ś rednie ogólnokształcące 104 200 156 140 140 292 Zasadnicze zawodowe 302 522 480 611 564 1 411 Gimnazjal ne i poniżej 286 498 388 510 595 1 969 W tym kobiety Wyższe 32 44 32 38 20 22 Policealne i średnie zawodowe 126 198 189 233 233 456 Ś rednie ogólnokształcące 62 119 108 105 117 241 Zasadnicze zawodowe 90 195 202 283 301 934 Gimnazjalne i poniżej 84 190 160 222 283 1 261 Powiat grudziądzki Wyższe 5 14 17 11 4 10 Policealne i średnie zawodowe 61 102 131 123 110 175 Średnie ogólnokształcące 26 42 66 52 48 77 Zasadnicze zawodowe 115 213 202 276 377 687 Gimnazjalne i poniżej 117 209 228 333 417 1 024 W tym kobiety Wyższe 2 8 14 8 1 7 Policealne i średnie zawodowe 39 44 81 83 76 146 Średnie ogólnokształcące 14 28 44 37 35 69 Zasadnicze zawodowe 27 59 74 110 153 500 Gimnazjalne i poniżej 29 62 75 125 164 735 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2004r 17

Brak odpowiednich kwalifikacji negatywnie wpływa na czas pozostawania bez pracy. Im niższe wykształcenie tym dłuższy jest okres pozostawania bez pracy. Jednak trudna sytuacja na lokalnym rynku pracy sprawia, że osoby z wyższymi kategoriami wykształcenia także doświadczają poważnych trudności ze znalezieniem pracy. Udział osób bezrobotnych przez okres powyżej 24 miesięcy, wśród grupy osób z danym poziomem wykształcenia przedstawia się w sposób następujący: Wyższe 15% Policealne średnie zawodowe 27% Średnie ogólnokształcące 27% Zasadnicze zawodowe 36% Gimnazj alne i poniżej 46% Bezrobocie na obszarach wiej skich Mieszka ńcy wsi stanowią 29% ogółu osób bezrobotnych zarejestrowanych w Po wiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu. Ogóln a ich liczba według stanu na koniec 2004 roku wynosiła 4500, z czego 2442 (54%) to bezrobotne kobiety. Prawo do zasiłku posiada 753 mieszkańców wsi (z tego 193 to kobiety), co stanowi 17% ogółu bezrobotnych na wsi. Tabela 12 Struktura bezrobotnych zamieszkałych na wsi według wykształcenia stan na koniec 2004 roku Wykształcenie Powiat grudziądzki ziemski Ogółem Kobiety W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Wyższe 61 40 46 32 Policealne i średnie zawodowe 702 469 575 389 Średnie ogólnokształcące 311 227 239 182 Zasadnicze zawodowe 1 870 923 1 597 789 Gimnazjalne i poniżej 2 328 1190 2 043 1 030 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku 18

Wykres 5 Struktura bezrobotnych zamieszkałych na wsi według wykształcenia stan na koniec 2004 roku Wyższe 1% Policealne i średnie zaw odow e 13% Gimnazjalne i poniżej 46% Średnie ogólnokształcące 5% Zasadnicze zaw odow e 35% Źródło: o bliczenia własne na podstawie s prawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Niemal połowa mieszkańców wsi, bo aż 46% to osoby legitymujące się wykształceniem gimnazjalnym i niższym, z czego 50% to kobiety. W mieście takie wykształcenie ma 36% bezrobotnych. Fakt ten stanowi jedną z przyczyn pogłębiających się problemów na wiejskim rynku pracy i w zasadniczy sposób decyduje o szansach na znalezienie zatrudnienia. Osoby z wykształceniem wyższym w środowisku wiejskim mają problem ze znalezieniem zatrudnienia z powodu braku odpowiednich dla nich miejsc pracy na obszarach wiejskich, stąd konieczność mobilności przestrzennej. Migracje takie przyczyniają się jedn ak do wzrostu bezrobocia wśród tych osób w miastach. 19

Tabela 13 Struktura bezrobotnych zamieszkałych na wsi według wieku (stan na koniec 2004 roku) Wiek Powiat grudziądzki ziemski W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 15-17 0 0 0 0 18-24 1 561 810 1 365 713 25-34 1 559 847 1376 745 35-44 1 110 670 908 541 45-54 881 459 716 368 55-59 149 63 127 55 60-64 12 0 8 0 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Na wsi, podobnie jak w całej grudziądzkiej populacji osób bezrobotnych przeważają osoby w wieku produkcyjnym, w przedziałach wiekowych 18-24 lata i 24 35 lat. Stanowią one łącznie 61% bezrobotnych zamieszkałych na wsi, z czego 53% to kobiety. Tabela 14 Struktura bezrobotnych zamieszkałych na wsi według czasu pozostawania bez pracy stan na koniec 2004 roku Czas pozostawania bez prac y (w m-cach) Powiat grudziądzki ziemski W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety do 1 324 111 264 91 1-3 580 201 501 174 3-6 644 288 543 240 6-12 795 363 668 295 12-24 956 429 837 366 Powyżej 24 1973 1 457 1687 1256 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku 20

Wykres 6 Struktura bezrobotnych zamieszkałych na wsi według czasu pozostawania bez pracy stan na koniec 2004 roku 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 264 91 501 543 174 240 668 295 837 366 1687 Do 1 m-ca 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy 12-24 m-cy Pow yżej 24 m-cy 1256 Ogółem Kobiety Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiP S-01, styczeń grudzień 2004 roku Zdecydowaną większość (56%) bezrobotnych z obszarów wiejskich stanowią ci, którzy pozostają bez zatrudn ienia przez 12 m iesięcy i więcej 64% sp ośród nich to długotrwale bezrobotne kobiety to 64%. Bezrobotni niepełnosprawni Według stanu na koniec miesiąca gru dnia 2004 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu zarejestrowanych było łącznie 246 osób niepełnosprawnych, z czego 123 to bezrobotne kobiety. 202 osoby to niepełnosprawni z miasta Grudziądza, 44 z terenu powiatu, z czego 36 to niepełnosprawni zamieszkali na wsi. W porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano wzrost ogólnej liczby bezrobotnych niepełnosprawnych o 20 osób. 84 bezrobotnych niepełnosprawnych pobiera świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do pracy. Podobnie jak w całej populacji grudzią dzkich bezrobotnych, wśród niepełnosprawnych najwięcej jest osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym. W mieście stanowią oni 38% ogółu niepełnosprawnych bezrobotnych w mieście Grudziądzu i aż 45% w powiecie. W omawianej kategorii osób przeważają te, które pozostają bez zatrudnienia więcej niż 2 lata. Stanowią oni 32% ogółu niepełnosprawnych bezrobotnych w mieście Grudziądzu i 36% w powiecie. 21

Tabela 15 Bezrobotni niepełnosprawni według wykształcenia i czasu pozostawania bez pracy Wykształcenie Czas pozostawania be pracy w miesiącach do 1 1 3 3 6 6 12 12 24 pow.24 Miasto Grudziądz Wyższe 1 0 0 1 0 0 Policealne i średnie zawodowe 1 4 3 6 4 12 Średnie ogólnokształcące 3 4 3 3 4 4 Zasadnicze zawodowe 3 12 14 8 12 22 Gimnazjalne i poniżej 8 7 12 13 11 27 Powiat grudziądzki Wyższe 0 0 1 0 0 0 Policealne i średnie zawodowe 1 0 0 1 0 1 Średnie ogólnokształcące 0 0 1 1 0 2 Zasadnicze zawodowe 1 1 2 4 4 4 Gimnazjalne i poniżej 1 1 2 4 3 9 Źródło: Obliczenia własne na podstawie MPiPS -07 w II półroczu 2004 roku Podwójne bezrobocie W sytuacji, gdy współmałżonek o soby pozostają cej w rejestrze PUP jest również osobą bezrobotną mamy do czynienia ze zjawiskiem podwójnego bezrobocia. Rodziny takie są szczególnie narażone na społeczne i psychiczne następstwa bezrobocia. Pod naporem problemów pojawiają się rozmaite niepokojące zjawiska. Zaliczyć tu należy przede wszystkim ubożenie rodzin, ich dezintegrację a także przygnębienie, utratę motywacji i chęci do życia. Trudności ze znalezieniem zatrudnienia prze z członków tych rodzin dodatkowo pogłębia fakt, iż w większości s ą to rodziny z niskim poziomem wykształcenia. 27% spośród omawianych rodzin to takie w których zarówno kobieta jak i mężczyzna posiadają tylko wykształcenie podstawowe. Na obszarze działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu jest 1 619 rodzin dotkniętych podwójnym bezrobociem. W ciągu omawianego okresu liczba ta zmniejszyła się o 467 rodzin, w roku 2003 był to spadek o 226 rodzin. Największy spadek odnotowano 22

w mieście Grudziądzu o 426 rodzin (30%). W trzech gminach nastąpił nieznaczny wzrost podwójnego bezrobocia. Jednak ogólna liczba, o jaką zmniejszyło się to zjawisko przy stosunkowo niskim wzroście gospodarczym, świadczy o pozytywnej tendencji w kwestii zahamowania wzrostu i spadku bezrobocia. Tabela 16 Liczba rodzin dotkniętych podwójnym bezrobociem z podziałem na poszczególne gminy objęte działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu Wyszczególnienie Stan na 31 grudnia 2003r Liczba rodzin Stan na 31 grudnia 2004r Zmiana w liczbach bezwzględnych Zmiana w % Miasto Grudziądz 1 428 1 002-426 -30% Gmina Grudziądz 185 163-22 -12% Gmina Gruta 73 79 6 8% Miasto i obszar wiejski Łasin 172 153-19 -11% Miasto i obszar wiejski Radzyń Chełmiński 76 79 3 4% Gmina Rogoźno 76 78 2 3% Gmina Świe cie n/osą 76 65-11 -14% Ogółem 2 086 1619-467 -22% Źródło: Obliczenia własne na podstawie monitoringu podwójnego bezrobocia 23

III. Lokalny rynek pracy Wskaźnik płynności lokalnego rynku pracy Tabela 17 Napływ i odpływ bezrobotnych w 2004 roku według miejsca zamieszkania Wyszczególnienie Ogółem w tym kobiety Ogółem Miasto Powiat W tym obszar wiejski Ogółem Miasto Powiat W tym obszar wiejski Nowe rejestracje 14 616 10 810 3 806 3219 6 354 4 835 1519 1297 Wyłączenia 16 043 12 001 4 042 3 227 6 945 5 357 1588 1348 W tym podjęcia 7 755 5 519 2 236 1 897 3 177 2 407 770 673 pracy Wskaźnik płynności rynku 53,06% 51,05% 58,75% 58,93% 50,00% 49,78% 50,69% 51,89% pracy Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Wymiernym wskaźnikiem relacji pomiędzy wielkością napływu i odpływu z bezrobocia jest wskaźnik płynności rynku pracy, wyrażający się stosunkiem liczby bezrobotnych podejmujących pracę do liczby nowo zarejestrowanych. W porówn aniu z rokiem 2003 wzrosła liczba nowych rejestracji o 2 157 osób. Mieszkańcy miasta Grudziądz a stanowili 74% nowych rejestracji (więcej niż w roku 2003 o 3,42%), a pozostałe 26% to nowe rejestracje mieszkańców powiatu. Kobiety stanowiły 43, 50% ogółu nowych rejestracji, z czego kobiety z miasta Grudzi ądza stanowiły 76%, z ogólnej liczby nowych rejestracji kobiet z terenu powiatu grudziądzkiego 85,39% stanowiły kobiety zamieszkałe na obszarach wiejskich. W 2004 roku z ewidencji osób bezrobotnych zostało wyłączo nych 16 043 osoby więcej niż w roku poprzednim o 3 434 osoby. Wyłączenia mieszkańców miasta Grudziądza stanowią 75% ogółu w szystkich wyłączeń (w 2003 roku 71% ). Kobiety stano wią 43% ogółu wyłą czeń, z czego 77% to kobiety zamieszkałe w mieście. Zarówno w mieście jak i na terenie powiatu i obszaru wiejskiego, porównaniu z rokiem 2003 odnotowano wię kszą niż w roku poprzednim liczbę wyłą czeń z ewidencji osób bezrobotnych. 24

Podjęcia pracy Tabela 18 Podjęcia pracy przez bezrobotnych według podziału na miejsce zamieszkania Miesiąc Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Styczeń 369 173 105 43 87 37 Luty 424 176 140 54 115 41 Marzec 531 202 221 92 179 70 Kwiecień 555 192 352 82 308 74 Maj 553 217 230 52 200 43 Czerwiec 410 192 161 50 135 40 Lipiec 384 167 136 34 113 28 Sierpień 469 217 105 43 94 41 Wrzesień 506 267 244 110 217 97 Październik 412 207 103 45 81 36 Listopad 381 152 199 59 170 53 Grudzień 525 245 240 106 198 85 Razem 5519 2407 2236 770 1897 645 Źródło: obliczenia włas ne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku W roku 2004 zatrudnienie podjęło 7 755 osób (249 więcej niż w 2003 roku), z czego 41% (3 177) to nowe podjęcia pracy przez bezrobotne kobiety. Największy udział w nowych podjęciach pracy 71% mają mieszkańcy miasta Grudziądza. Udział mieszkańców powiatu to 29%, z czego 85% to podjęcia pracy przez mieszkańców obszarów wiejskich. Najmniejszy udział w podjęciach pracy mają kobiety: w mieście 31%, w powiecie 10%, na obszarach wiejskich 9%. W poniższej tabeli przedstawiono, z jakich form zatrudnienia korzystali grudziądzcy bezrobotni. 25

Tabela 19 Podjęcia pracy z podziałem na poszczególne formy zatrudnienia Forma zatrudnienia Niesubsydiowane w tym: Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki W tym obszar wiejski Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 4 383 1 875 1 429 474 1 225 410 prace sezonowe 639 278 187 73 156 55 Subsydiowane w tym: 1 136 532 807 296 672 235 Prace interwencyjne 292 122 131 54 117 48 Roboty publiczne 647 273 643 219 501 168 Z tytułu udzielonej pożyczki 103 71 21 12 14 10 Podjęcie działalności gospodarczej 28 12 4 2 4 2 W ramach utworzonego dodatkowego miejsca pracy przez pracodawcę 75 59 17 10 10 8 Inne 94 66 12 11 10 9 Ogółem 5 519 2 407 2 236 770 1 897 645 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Największy udział w podjęciach pracy ma zatrudnienie w ramach form niesubsydiowanych. Stanowią one 79% w mieście Grudziądzu i 64% ogółu podjęć pracy w powiecie grudziądzkim ziemskim. Na wsi podjęcia pracy w ramach form niesubsydiowanych to 64%. W stosunku do roku 2003 wzrosła liczba tej formy zatrudnienia na terenie powiatu i wsi o 7%, w mieście zmniejszyła się o 1%. Prace w ramach form subsydiowanych to w mieście Grudziądzu 21% wszystkich podjęć pracy, w powiecie - 36%, na obszarze wiejskim 35%. Najwięcej osób, które skorzystały z subsydiowanych ofert pracy, ze wszystkich obszarów działalności PUP podjęło pracę w ramach robót publicznych: w mieście 57%, w powiecie 79%, na wsi 74%. Z każdej niemal formy zatrudnieni a częściej korzystali mężczyźni n iż kobiety. W mieście kobiety stanowią 43% ogółu zatrudnionych, w powiecie i na wsi po 34%. 26

Oferty pracy Tabela nr 20 przedstawia liczbę ofert pracy, zgłoszonych w 2004roku do PUP w Grudziądzu. Liczba ofert nowych miejsc pracy wynosiła 5159, z czego 2697 to oferty prac w ramach form subsydiowanych. Łącznie było 455 ofert więcej niż w roku poprzednim, a liczba propozycji prac subsydiowanych wzrosła o 487. Tabela 20 Ofe rty pracy zgłosz one w Powiatowym Urz ędzie Pracy w Grudziądzu w 2004 roku Miesiąc Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Razem PUP Liczba nowych miejsc pracy W tym subsydiowane Liczba nowych miejsc pracy W tym subsydiowane Liczba nowych miejsc pracy W tym subsydiowane Styczeń 359 144 20 9 379 153 Luty 257 95 100 83 357 178 Marzec 333 125 75 60 408 185 Kwiecień 419 212 154 126 573 338 Maj 339 130 71 47 410 177 Czerwiec 317 104 38 15 355 119 Lipiec 327 125 41 24 368 149 Sierpień 373 93 45 8 418 101 Wrzesień 365 213 51 17 416 230 Październik 451 275 19 14 470 289 Listopad 669 587 18 9 687 596 Grudzień 282 165 36 17 318 182 Razem 4491 2268 668 429 5159 2697 Źródło: Obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MIPS-01, styczeń-grudzień 2004r 27

IV Informacja i poradnictwo zawodowe Z poradnictwa zawodowego w roku 2004 skorzystały ogółem 2044 osoby z miasta Grudziądza, z powiatu 973 bezrobotnych z powiatu grudziądzkiego. W porównaniu z rokiem 2003 o 60% wzrosła liczba korzystających z usług poradnictwa zawodowego. Kobiety stanowią 54% ogółu korzystających z poradnictwa 63% to młodzież do 24 lat. Bezrobotni zamieszkali na wsi stanowili 23% tej kategorii osób. 63% spośród ogółu. W wyniku działalności poradnictwa zawodowego 299 osób podjęło pracę a 294 odbyło szkolenie zawodowe. Tabela 21 Osoby korzystające z poradnictwa zawodowego według wykształcenia Wykształcenie Miasto Grudziądz Powiat grudziądzki Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety Wyższe 193 122 36 29 Policealne i średnie zawodowe 806 444 340 242 Średnie ogólnokształcące 416 269 150 106 Zasadnicze zawodowe 285 89 201 81 Gimnazjalne i poniżej 134 32 135 55 Źródło: obliczenia własne na podstawie sprawozdawczości miesięcznej MPiPS-01, styczeń grudzień 2004 roku Najczęściej z usług doradców zawodowych korzystały osoby z wykształceniem średnim policealnym i zawodowym, natomiast najmniej liczną grupę stanowią bezrobotni z wykształceniem gimnazjalnym i niższym. 28

V. ŚRODKI FUNDUSZU PRACY W ROKU 2004 Bardzo ważnym aspektem w działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu jest efektywne wydatkowanie środków Funduszu Pracy. Kwota limitu środków przyznana według ALGORYTMU jest niewystarczająca na potrzeby związane z aktywizacją osób bezrobotnych. Priorytetem, jaki postawiła sobie Dyrekcja Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu było pozyskanie wszelkich możliwych środków na aktywną walkę z bezrobociem. Ważnym aspektem i dodatkową szansą jest członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Mając na uwadze plan długookresowy i osiągnięcie w końcu 2003 roku zamierzonych celów (zahamowanie wzrostu liczby osób bezrobotnych), rok 2004 zakończył się spadkiem liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grudziądzu. Niemożliwym do osiągnięcia w krótkim czasie jest duży spadek wielkości bezrobocia bez udziału dodatkowych środków Funduszu Pracy, zaś duży jego zasób jest swoistym bodźcem stymulującym lokalny wzrost gospodarczy. Mając na uwadze trudną sytuację podmiotów gospodarczych, funkcjonujących na lokalnym rynku pracy, każda pomoc musi być postrzegana jako pozytywna. Członkostwo Polski w strukturach Unii Europejskiej wiąże się z przyjęciem pewnych warunków także na polu lokalnych rynków pracy. Zasadniczym aspektem jest dostosowanie wymogów prawa do standardów Wspólnoty. Z dniem 1 czerwca 2004 roku weszła w życie nowa ustawa, która w sposób szczególny określa zasady funkcjonowania na rynku pracy. Między innymi ustawodawca wprowadził sześć kategorii bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy: - bezrobotni do 25 roku życia, - bezrobotni długotrwale, - bezrobotni powyżej 50 roku życia, - bezrobotni bez kalifikacji zawodowych, - samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 7 roku życia, - bezrobotni niepełnosprawni. Wejście w życie nowej ustawy zniosło możliwość aktywizacji bezrobotnych w ramach zatrudnienia absolwentów. Zawieranie umów o refundację części wynagrodzenia absolwentów było możliwe do końca maja 2004 roku. ŚRODKI FUNDUSZU PRACY NA ROK 2004 WEDŁUG ALGORYTM W ramach funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu jako priorytet postawiono wykorzystanie wszystkich możliwych narzędzi w celu pozyskania dodatkowych ś rodków na aktywizacją osób bezrobotnych. Na początku 2004 roku, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie algorytmu ustalania kwot środków Funduszu Pracy na finansowanie zadań w województwie, Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu otrzymał środki w wysokości 5 374 100,00 zł. Ponadto Powiatowy Urząd Pracy w Grudziądzu w ciągu 2004 roku pozyskał dodatkowo środki Funduszu Pracy 695 300,00 zł na realizację innych działań zgodnie z ustawą. 29

LIMIT ŚRODKÓW PRZYZNANY NA ROK 2004 W tabeli poniżej przedstawiono limit środków Funduszu Pracy w podziale na poszczególne formy. Tabela 22 Limit środków Funduszu Pracy w roku 2004 z podziałem na formy aktywne Wyszczególnienie Limit na 2004 rok % limitu na 2004 rok Roboty publiczne 3 544 039, 67 zł 46, 31 % Prace interwencyjne 978 317,94 zł 12,78 % Zatrudnienie absolwentów 450 898,76 zł 5,89 % Staże zawodowe 963 582,98 zł 12,59 % Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 43 560,73 zł 0,72 % Badania lekarskie 4 786,50 zł 0,06 % Szkolenia 68 158,70 zł 0,89 % Dodatki szkoleniowe 8 400,40 zł 0,11 % Stypendia szkoleniowe 2 378,38 zł 0,03 % Pożyczki szkoleniowe 7 396,00 zł 0,10 % Pożyczki na rozpoczęcie działalności 195 500,00 zł 2,55 % Pożyczki na utworzenie nowych miejsc pracy 0,00 zł 0,00 % Zwrot kosztów dojazdu 29 044,07 zł 0,38 % Zwrot składek absolwentom 6 243,62 zł 0,08 % Dotacje 102 800,00 zł 1,34 % Doposażenie i wyposażenie 229 185,62 zł 3,00 % Wynagrodzenie młodocianych 1 017 906,64 zł 13,15 % RAZEM 7 652 200,00 zł 100,00 % Źródło: obliczenia własne 30

Największy udział w całej kwocie limitu mają wydatki na roboty publiczne, które stanowią prawie połowę przyznanych środków. Wydatki na prace interwencyjne, staże i wynagrodzenie dla młodocianych sięgają kilkanaście procent limitu na 2004 rok. Mimo iż od 1 czerwca 2004 roku nie aktywizuje się bezrobotnych w ramach zatrudnienia absolwentów, limit środków przyznanych na realizację tej formy wyniósł prawie 6% całej dostępnej kwoty. W tabeli poniżej przedstawiono limit środków Funduszu Pracy w roku 2004 z podziałem na poszczególne gminy. Tabela 23 Limit środków Funduszu Pracy w podziale na gminy Wyszczególnienie Limit środków Funduszu Pracy w roku 2004 % limitu środków Miasto Grudziądz 5 121 407,91 zł 66,93% Gmina Grudziądz 640 509,11 zł 8,37% Miejscowość i obszar wiejski Łasin 381 824,30 zł 4,99% Gmina Gruta 618 913,75 zł 8,09% Miejscowość i obszar wiejski Radzyń Chełmiński 311 983,99 zł 4,08% Gmina Rogoźno 255 009,01 zł 3,33% Gmina Świecie nad Osą 322 551,93 zł 4,22% RAZEM 7 652 200,00 zł 100,00% Źródło: obliczenia w łasne Podziału środków Funduszu Pracy dokonano obliczając kalkulacyjną liczbę bezrobotnych. Największy udział w przyznanej kwocie limitu przypadło na miasto Grudziądz. Duży udział w środkach przyznanych dla powiatu grudziądzkiego ziemskiego mają gminy: - Grudziądz - Gruta. Najmniej środków w roku 2004 według limitu otrzymała gmina Rogoźno. 31

VI. WYDATKI NA POSZCZEGÓLNE FORMY AKTYWNE W ROKU 2004 WYNIKAJĄCE Z PODJĘTYCH W 2004 ROKU ZOBOWIĄZAŃ W poniższych tabelach przedstawiono rzeczywiste wydatkowanie ś rodków Funduszu Pracy w 2004 roku w podziale na poszczególne gminy objęte działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu. Tabela 24 Rzeczywiste wydatkowanie środków Funduszu Pracy w 2004 roku miasto Grudziądz Wydatki w 2004 roku Wyszczególnienie Zobowiązania z 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 1 496 915,01 zł 310 259,61 zł Prace interwencyjne 495 578,34 zł 188 297,76 zł Zatrudnienie absolwentów 141 382,076 zł 227 386,58 zł Staże zawodowe 592 570,62 zł 52 653,26 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 36 784,90 zł 0,00 zł Badania lekarskie 3 451,50 zł 0,00 zł Szkolenia 46 533,82 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 6 213, 80 zł 0, 00 zł Stypendia szkoleniowe 1 866,57 zł 0,00 zł P ożyczki szkoleniowe 3 310,00 zł 0,00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 187 500,00 zł 0, 00 zł Zwrot kosztów dojazdu 4 903,27 zł 0,00 zł Zwrot składek absolwentom 5 885,30 zł 0,00 zł Dotacje 72 700,00 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 157 675,62 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodocianych 724609,14 zł 0,00 zł RAZEM 3 977 890,65 zł 778 597,21 zł OGÓŁEM 4 456 487,86 zł Źródło: obliczenia własne 32

Tabela 25 Rzeczywiste wydatkowanie środków Funduszu Pracy w 2004 roku gmina Grudziądz Wyszczególnienie Wydatki w 2004 roku Zobowiązania z 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 315 964,37 zł 38 815,52 zł Prace interwencyjne 76 445,27 zł 18 657,30 zł Zatrudnienie absolwentów 8 890,66 zł 10 429,49 zł Staże zawodowe 94 602,76 zł 5 177,68 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 1 301,26 zł 0,00 zł Badania lekarskie 450,00 zł 0,00 zł Szkolenia 10 657,80 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 1 126,90 zł 0,00 zł Stypendia szkoleniowe 0,00 zł 0, 00 zł Pożyczki szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 0,00 zł 0, 00 zł Zwrot kosztów dojazdu 867,66 zł 0,00 zł Zwrot składek absolwentom 0,00 zł 0,00 zł Dotacje 8 000,0 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 0,00 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodocianych 80 713,55 zł 0,00 zł RAZEM 599 020,23 zł 73 079,99 zł OGÓŁEM 672 100,22 zł Źródło: obliczenia własne 33

Tabela 26 Rzeczywiste wydatkowanie środków Funduszu Pracy w 2004 roku miejscowość i obszar wiejski Łasin Wyszczególnienie Wydatki w 2004 roku Zobowiązania z 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 437 286,15 zł 16 337,56 zł Prace interwencyjne 28 036,90 zł 9 455,83 zł Zatrudnienie absolwentów 9 484,73 zł 15 616,68 zł Staże zawodowe 53 390,13 zł 3 358,61 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 2 939,05 zł 0,00 zł Badania lekarskie 210,0 zł 0,00 zł Szkolenia 3 130,00 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 265,80 zł 0,00 zł Stypendia szkoleniowe 269,39 zł 0,00 zł Pożyczki szkoleniow e 2 743,00 zł 0,00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 0,00 zł 0,00 zł Zwrot kosztów dojazdu 7 150,20 zł 0,00 zł Zwrot składek absolwentom 358,32 zł 0,00 zł Dotacje 11 100,00 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 19 370,00 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodocianych 73 816,26 zł 0,00 zł RAZEM 649 550,57 zł 44 768,68 zł OGÓŁEM 694 319,25 zł Źródło: obliczenia własne 34

Tabela 27 Rzeczywiste wydatkowanie środków Funduszu Pracy w 2004 roku - gmina Gruta Wyszczególnienie Zobowiązania z 2004 roku Wydatki w 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 199 688,83 zł 35 738,51 zł Prace interwencyjne 34 011,02 zł 13 309,62 zł Zatrudnienie absolwentów 4 783,69 zł 6 338,40 zł Staże zawodowe 30 980,63 zł 12 350, 63 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 403,94 zł 0,00 zł Badania lekarskie 240,00 zł 0,00 zł Szkolenia 2 583,64 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 134,60 zł 0,00 zł Stypendia szkoleniowe 242,42 zł 0,00 zł Pożyczki szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 0,00 zł 0,00 zł Zwrot kosztów dojazdu 7 703,35 zł 0,00 zł Zwrot składek absolwentom 0,00 zł 0,00 zł Dotacje 0,00 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 13 380,00 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodocianych 55 435,63 zł 0,00 zł RAZEM 349 587,75 zł 67 737,16 zł OGÓŁEM 417 324,91 zł Źródło: obliczenia własne 35

Tabela 28 Rzeczywiste wydatkowanie środków Funduszu Pracy w 2004 roku miejscowość i obszar wiejski Radzyń Chełmiński Wyszczególnienie Wydatki w 2004 roku Zobowiązania z 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 217 686,81 zł 32 879,89 zł Prace interwencyjne 46 403,43 zł 5 845,01zł Zatrudnienie absolwentów 0,00 zł 9 051,70 zł Staże zawodowe 21 869,80 zł 5 937,37 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 852,60 zł 0,00 zł Badania lekarskie 135,00 zł 0,00 zł Szkolenia 0,00 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Stypendia szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Pożyczki szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 8 000,00 zł 0,00 zł Zwrot kosztów dojazdu 1 886,87 zł 0,00 zł Zwrot składek absolwentom 0,00 zł 0,00 zł Dotacje 0,00 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 32 070,00 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodocianych 24 731,98 zł 0, 00 zł RAZEM 353 636,49 zł 53 713,97 zł OGÓŁEM 407 350,46 zł Źródło: obliczenia własne 36

Tabela 29 Rzeczywiste wydatkowanie środków Funduszu Pracy w 2004 roku gmina Rogóźno Wyszczególnienie Wydatki w 2004 roku Zobowiązania z 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 211 914,25 zł 16 334,26 zł Prace interwencyjne 20 331,79 zł 3 148,21 zł Zatrudnienie absolwentów 0,00 zł 6 256,11 zł Staże zawodowe 26 718,29 zł 4 349,24 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 1 233,98 zł 0,00 zł Badania lekarskie 105,00 zł 0,00 zł Szkolenia 3 050,00 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 430,50 zł 0,00 zł Stypendia szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Pożyczki szkoleniowe 0,00 zł 0, 00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 0,00 zł 0, 00 zł Zwrot kosztów dojazdu 2 951,09 zł 0,00 zł Zwrot składek absolwentom 0,00 zł 0,00 zł Dotacje 0,00 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 0,00 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodocianych 29 826,96 zł 0,00 zł RAZEM 296 561,86 zł 30 087,82 zł OGÓŁEM 326 649,68 zł Źródło: obliczenia własne 37

Tabela 30 Rzeczywiste wydatkowanie śro dków Funduszu Pracy w 2004 roku gmina Świecie nad Osą Wyszczególnienie Zobowiązania z 2004 roku Wydatki w 2004 roku Zobowiązania z 2003 roku Roboty publiczne 204415,22 zł 9 803,68 zł Prace interwencyjne 32 888,44 zł 5 909,02 zł Zatrudnienie absolwentów 0,00 zł 11 267,96 zł Staże zawodowe 53 682,60 zł 5 941,36 zł Przygotowanie zawodowe w miejscu pracy 44,99 zł 0,00 zł Badania lekarskie 195,00 zł 0,00 zł Szkolenia 2 202,80 zł 0,00 zł Dodatki szkoleniowe 228,80 zł 0,00 zł Stypendia szkoleniowe 0,00 zł 0,00 zł Pożyczki szkoleniowe 1 343,00 zł 0,00 zł Pożyczki na rozpoczęcie działalności 0,00 zł 0,00 zł Zwrot kosztów dojazdu 3 581,63 zł 0, 00 zł Zwrot składek absolwentom 0,00 zł 0,00 zł Dotacje 11 000,00 zł 0,00 zł Doposażenie i wyposażenie 6 690,00 zł 0,00 zł Wynagrodzenie młodociany ch 28 773,12 zł 0,00 zł RAZEM 345 045,60 zł 32 922,02 zł OGÓŁEM 377 967,62 zł Źródło: obliczenia własne 38

VII. ZOBOWIĄZANIA Z ROKU 2003 PRZECHODZĄCE NA ROK 2004 W tabeli poniżej przedstawiono kształtowanie się wielkości zobowiązań przechodzących z roku 2003. Tabela 31 Zobowiązania przechodzące z roku 2003 Wyszczególnienie Zobowiązania z roku 2003 Roboty publiczne 460 169,03 zł Prace interwencyjne 244 622,75 zł Zatrudnienie absolwentów 286 346,92 zł Staże absolwenckie 89 768,15 zł RAZEM zobowiązania z roku 2003 1 080 906,85 zł W wyniku działań podjętych w roku 2003 powstały zobowiązania, które zostały pokryte w roku 2004. Największy udział z poprzedniego roku mają roboty publiczne, stanowiące p onad 42% zobowiązań. W tabeli poniżej przedstawiono kształtowanie się wydatków Funduszu Pracy powstałe w wyniku zobowiązań z roku 2003 w podziale na instrumenty rynku pracy i gminy objęte działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Grudziądzu według ALGORYTM. Tabela 32 Wydatki Funduszu Pracy na zobowiązania przechodzące z 2003 roku w podziale na instrumenty rynku pracy i gminy według ALGORYTM Wyszczególnienie Roboty Prace Zatrudnienie Staże publiczne interwencyjne absolwentów absolwenckie razem Mi asto Grudziądz 301 616,54 188 297,76 227 386,58 51 981,54 769 282,42 Gmina Grudziądz 38 375,14 18 657,30 10 429,49 5 177,68 72 639,61 Miejscowość i obszar wiejski Łasin 16 337,56 9 455,83 15 616,68 2 686,89 44 096,96 Gmina Gruta 35 738,51 13 309,62 6 338,40 12 350,63 67 737,16 Miejscowość i obszar wiejski Radzyń Chełmiński 32 879,89 5 845,01 9 051,70 5 937,37 53 713,97 Gmina Rogoźno 16 334,26 3 148,21 6 256,11 4 349,24 30 087,82 Gmina Świecie nad Osą 9 803,68 5 909,02 11 267,96 5 941,36 32 922,02 SUMA 541 085,58 244 622,75 286 346,92 88 424,71 1 070 479,96 39