Współczesne formy książki
Ebook e-książka treść zapisana w formie elektronicznej, przeznaczona do odczytania za pomocą odpowiedniego oprogramowania zainstalowanego w urządzeniu komputerowym (np. komputer osobisty, specjalne urządzenie do czytania książek, telefon komórkowy czy palmtop). Można przyjąć, że jest to przeniesienie klasycznej książki czy czasopisma do świata urządzeń komputerowych.
Cechy książki elektronicznej Wygodny system nawigacyjny i wyszukiwawczy w oprogramowaniu służącym do odczytywania książki, pozwalający nie tylko przewijać strony publikacji, ale i powiększać tekst na ekranie, tworzyć elektroniczne zakładki, wykorzystywać hipertekst i wyszukiwać informacje według dowolnych kryteriów, z użyciem warunków logicznych. Bardzo dobra czytelność, zakładająca zaawansowane techniki generowania czcionek ekranowych i odpowiednią rozdzielczość ekranu. Dostęp do Internetu (także bezprzewodowy), dzięki któremu użytkownik komputera PC lub dedykowanego urządzenia może aktualizować już posiadane materiały i pobierać nowe. Efektywnie działający, międzynarodowy system wyszukiwania i pozyskiwania materiałów z rozmaitych źródeł, jak biblioteki publiczne i naukowe, archiwa, wydawnictwa, codzienna prasa i periodyki..
Wady i zalety e-książek: Zalety: Aktualność informacji, którą zawdzięczamy przede wszystkim Internetowi. Niższy koszt pozyskiwania informacji (gazet, książek, podręczników szkolnych, prac naukowych itd.), jeśli nie liczyć, rzecz jasna, jednorazowych kosztów sprzętu. Nieograniczona praktycznie objętość elektronicznych materiałów. Łatwa archiwizacja i dostęp do dużej ilości książek. Znikają problemy z przechowywaniem i niepotrzebną makulaturą. Łączenie najrozmaitszych typów mediów w jednolitej postaci elektronicznej, niemożliwe do uzyskania w tak szerokim zakresie w książce tradycyjnej. Ułatwienie dostępu do informacji dla milionów osób o fizycznych upośledzeniach. Wady: Większe wymagania urządzeń elektronicznych, których używanie wiąże się z określonym poziomem kultury technicznej. Niedostateczna ciągle jakość wyświetlaczy, powodujące szybsze zmęczenie czytającego i wolniejsze czytanie (wg testów - o ok. 25 proc.) Ograniczona przenośność, aczkolwiek nie dotyczy to już w zasadzie notebooka czy czytnika książek elektronicznych. Brak wystarczająco skutecznych technik i technologii ułatwiających korzystanie z mediów elektronicznych osobom niepełnosprawnym (w szczególności syntezy dźwięku). Mało skuteczne techniki zabezpieczania praw autorskich.
Audiobook (książka mówiona) Nagranie dźwiękowe zawierające odczytany przez lektora tekst publikacji książkowej; zwykle zapisane na kasecie magnetofonowej lub płycie kompaktowej (w formacie audio lub np. MP3).
Zalety książki mówionej Pozwalają wykorzystać każdą chwilę. Możesz ich słuchać w drodze do domu lub pracy, w autobusie, tramwaju, podczas jazdy samochodem, albo stojąc w kolejce, a także podczas pracy. Odtwarzacz mp3, płyta CD/DVD, pendrive, karta pamięci, lub dysk komputera. Łatwo mogą zmienić się w przenośną półkę z książkami. Teraz książki audio możesz mieć zawsze przy sobie. Przyjemny głos lektora i efekty dźwiękowe to wspaniałe wrażenia podczas słuchania książek. Jeśli nie masz czasu czytać dzieciom włącz im książkę audio.
Podcast Forma internetowej publikacji dźwiękowej lub filmowej, najczęściej w postaci regularnych odcinków, z zastosowaniem technologii RSS. Nazwa wzięła się z połączenia słów ipod - odtwarzacz muzyczny i broadcast (z ang. transmisja, przekaz). Początki podkastingu sięgają roku 2000. Wówczas to pojawił się pierwszy szkic dotyczący użycia technologii RSS do publikowania treści audio i wideo.
Co zrobić aby posłuchać podcastów? Aby słuchać podkastów nie trzeba posiadać ipoda ani innego odtwarzacza muzycznego - wystarczy komputer odtwarzający cyfrowe pliki dźwiękowe (np. w formacie MP3) lub pliki wideo w przypadku podkastu wideo oraz oprogramowanie pobierające i katalogujące transmisje na podstawie informacji zawartych w publikowanych razem z podkastami plikach RSS. Wiele podkastów nie wymaga nawet tego, publikując bezpośrednie linki do plików na stronach WWW.
Formy podcastów: Nieformalny blog Profesjonalna audycja radiowa Kurs językowy Odcinki historii czytanej przez lektora
Ciekawostki: Prezydent USA George W. Bush publikował swoje sobotnie przemówienia w formie podkastów. Wielkie korporacje medialne takie jak CNN oraz BBC wprowadziły w ramach testów swoje podkasty. Ich śladem poszło również Polskie Radio. Uczelnie udostępniają w formie podkastów wybrane wykłady, muzykę i audycje radia studenckiego.
Biblioteka cyfrowa Technologia umożliwiająca udostępnianie w Internecie obiektów w formie elektronicznej, takie jak książki, mapy, dokumenty, zdjęcia, pocztówki, grafikę, obiekty audio-wideo, obiekty muzealne, archiwalia itp. Biblioteki cyfrowe nazywa się także archiwami cyfrowymi lub repozytoriami wiedzy.
Biblioteka cyfrowa a tradycyjna Nazwa nawiązuje do klasycznych bibliotek, które wypożyczają zbiory we własnym lokalu, podczas gdy dostęp do biblioteki cyfrowej zazwyczaj może mieć każdy, wszędzie i zawsze, tj. bez wcześniejszego zapisywania się, z każdego miejsca na świecie (gdzie jest dostęp do Internetu) i o dowolnej porze (z wyjątkiem krótkich przerw na konserwację). Biblioteka cyfrowa może być usługą klasycznej biblioteki (narodowej, uniwersyteckiej, miejskiej), archiwum, muzeum, osobnej fundacji, rzadko jest inicjatywą prywatną.
Projekt Gutenberg Inicjatywa polegająca na umieszczeniu w Internecie elektronicznych wersji Książek istniejących w wersji papierowej.
Jak powstał projekt Gutenberg? Na początku lat siedemdziesiątych, komputery traktowane były jako maszyny obliczeniowe. Polem ich zastosowań były nauki ścisłe: astronomia, fizyka, matematyka, gdzie te maszyny doskonale się sprawdzały. Cały czas jednak podejrzewano, że mozliwości komputerów nie były w pełni wykorzystywane. Szukano więc nowych kierunków dla ich praktycznego wykorzystania. Michael Hart młody, 24-letni student Uniwersytetu Illinois, pokazał można powiedzieć - bardziej humanistyczny - kierunek dla ich zastosowań. W 1971 roku, korzystając z uczelnianego terminalu rozesłał do dwudziestu trzech, tyle wówczas było podłaczonych do sieci, amerykańskich ośrodków akademickich tekst Deklaracji Niepodległości. Prawdopodobnie wtedy właśnie po raz pierwszy wykorzystano komputer do pisania, magazynowania i powielenia tekstu. Hart, syn profesora literatury angielskiej postanowił rozwinąć swój pomysł i stworzyć, niegraniczonążadnym prawem dostępu wirtualną bibliotekę" z wieloma tysiącami tekstów. Wspólnie z przyjaciółmi zaczął pracować nad projektem, którego patronem, z woli Harta został Jan Gutenberg. Idea tego zamierzenia opierała się na zgromadzeniu jak największej ilości tekstów, przetworzeniu ich w postać elektroniczą i upublicznieniu ich wszystkim zainteresowanym za pośrednictwem sieci. Tak zaczęto powoli realizować największy udany projekt archiwum tekstów w Internecie Projekt Gutenberg.