Biuletyn inwestycyjny Szanowni Państwo, Przekazujemy w Państwa ręce kolejny numer Biuletynu Inwestycyjnego PZU. Materiał przybliży Państwu bieżącą sytuację na rynkach finansowych, a także najświeższe wydarzenia gospodarcze w Polsce i na świecie w styczniu 2015 roku. W biuletynie znajdą Państwo również najważniejsze parametry funduszy kapitałowych z oferty PZU. Życzymy miłej lektury Zespół PZU Życie SA W biuletynie: Kurs franka a sprawa polska Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych
Świat w skrócie W USA zmienne dane Tempo wzrostu PKB w USA w IV kw. 2014 r. nieco zwolniło po bardzo dynamicznych dwóch poprzednich kwartałach. Spadek cen paliw i poprawa sytuacji na rynku pracy sprzyja tam wzrostowi konsumpcji. Zwolniły natomiast inwestycje wobec umocnienia dolara i ograniczania wydobycia w sektorze naftowym. W ostatnich miesiącach bardzo silnie rośnie zatrudnienie. Wprawdzie stopa bezrobocia w styczniu nieznacznie wzrosła, ale zadecydował o tym wyraźny wzrost aktywności zawodowej. W tych warunkach Fed wydaje się sygnalizować możliwość podniesienia stóp procentowych nawet w środowisku spadającej przejściowo inflacji. Wydaje się, że najwcześniej może to nastąpić w czerwcu br. Wzrost PKB w strefie euro w IV kw. 2014 r. okazał się szybszy niż oczekiwano. Poprawiły się także perspektywy wzrostu gospodarczego dzięki silnej deprecjacji wspólnej europejskiej waluty i zwiększającemu siłę nabywczą europejskich konsumentów spadkowi cen ropy naftowej i żywności. Widać także pewne sygnały wzrostu kredytu. EBC podjął decyzję o skupie obligacji skarbowych, przy czym program QE będzie większy niż oczekiwano. Wydaje się, że najsilniej na gospodarkę strefy euro wpłynie to poprzez osłabienie wspólnej europejskiej waluty. S&P500/qtr 2 400 +8,2% +2,5% +4,5% -1,1% 2 250 Fed pod przewodnictwem Janet Yellen kontynuuje dotychczasową politykę monetarną stopniowe wygaszanie programu QE3 - całkowite spodziewane w X.2014 r. po słabym I kwartale (m.in. sroga zima), w gospodarce i na rynku pracy w USA widać stopniową poprawę cięcia w programie QE nie zniechęcają do zakupu akcji seria słabszych odczytów makro powodem głębszej przeceny z początku października całkowite wygaszenie programu QE3 koniec roku to kolejne rekordy na Wall Street wyraźnie większa zmienność amerykańskich indeksów 2 100 1 950 1 800 1 650 Strona 2
Polska w skrócie Kurs franka a sprawa polska 15 stycznia 2015 r. centralny bank Szwajcarii (SNB) zdecydował m.in. o zniesieniu dolnego ograniczenia zakresu wahań kursu EUR/CHF na poziomie 1,20 oraz zmniejszył docelowy zakres frankowego LIBORu 3M z przedziału -0,75% do +0,25% na przedział -1,25% do -0,25%. Szacujemy, że ze względu na decyzję SNB, gospodarstwa domowe w Polsce w 2015 r. będą zmuszone wydać na obsługę kredytów frankowych o 0,1% PKB więcej (w zależności od założeń może być to przedział 0,05%-0,15% PKB). Szczegóły w tabeli poniżej. Kredyty we franku szwajcarskim podstawowe fakty. Na koniec listopada 2014 r., wartość bilansowa brutto należności sektora bankowego od gospodarstw domowych z tytułu kredytów mieszkaniowych denominowanych we franku szwajcarskim wynosiła 131,0 mld zł. Z tego 3,1% (4,0 mld zł) to należności z rozpoznaną utratą wartości. Dla kredytów złotowych wskaźnik ten wynosił 3,6%. Na koniec III kw. 2014 r., średni termin zapadalności kredytu mieszkaniowego denominowanego w CHF wynosił ok. 12,8 roku, a więc 12 lat i 10 miesięcy. Źródło: opracowanie własne. Nie powinien to być czynnik zwiększający na tyle problemy ze spłatą tych kredytów, by zagrozić stabilności sektora bankowego. Największy problem mogą mieć ci kredytobiorcy, których wskaźnik wartości kredytu do zabezpieczenia (LTV) wyraźnie wzrośnie i przekroczy np. granicę 100% - ponieważ w umowie z bankiem mogą znajdować się zapisy, na podstawie których w takiej sytuacji bank podejmie dodatkowe kroki w stosunku do kredytobiorcy. Wzrost rat kredytów w CHF może w nieznacznym stopniu wpłynąć na poziom konsumpcji prywatnej w 2015 r. Ale nawet jeśli założyć, że zna zna większość lub całość środków przeznaczonych na spłatę powiększonych rat zostałaby w innym wypadku wydana na konsumpcję, to ten negatywny wpływ wyniósłby nie więcej niż 0,05%-0,15% nominalnego PKB. Na koniec 2012 r., kredytów denominowanych w CHF było ok. 580,5 tys. Obecnie w wypowiedziach prasowych pojawiają się szacunki rzędu 500 tys., 550 tys. które w świetle danych KNF sprzed 2 lat wydają się sensowne. Biorąc pod uwagę: - poziom kursu CHF/PLN, - fakt, że w ciągu ostatniego roku, wartość należności z tytułu kredytów w CHF spadała średnio o ok. 0,6% miesięcznie, szacujemy, że wartość tych należności na koniec 2014 r. wyniosła ok. 132,7 mld zł, czyli ok. 37,4 mld CHF. WIG/qtr 62 000 +1,5% -3,6% +7,8% -3,4% 59 000 zmiana w systemie emerytalnym i dostosowanie struktury portfeli OFE do niej konflikt na Krymie i napięta sytuacja za naszą wschodnią ganicą nie pomagają GPW brak popytu bolączka naszej giełdy walki na wschodzie Ukrainy nie sprzyjają obecności zagranicznych inwestorów na naszym parkiecie GPW "w ogonie" emerging markets w OFE pozostanie ponad 2,5 mln osób wzrosty na zachodnich giełdach początkowo sprzyjają GPW realizacja zysków przez inwestorów i pogorszenie ich sentymentu do Emerging Markets obniżka stóp procentowych przez RPP (do najniższego w historii poziomu) i rekordowo niskie rentowności polskich obligacji nie poprawiają sytuacji na rynku akcji osłabienie PLN w stosunku do głównych walut 56 000 53 000 50 000 47 000 Strona 3
WIG S&P500 58 000 +1,9% r/r 2 170 +14,5% r/r 56 000 2 070 54 000 1 970 52 000 1 870 50 000 1 770 48 000 1 670 USD/PLN EUR/PLN 4,00 3,80 3,60 +18,1% r/r 4,45 4,35-1,4% r/r 3,40 4,25 3,20 3,00 4,15 2,80 4,05 Złoto Ropa 1 450 +2,2% r/r 115-50,6% r/r 1 350 95 1 250 75 1 150 55 1 050 35 Rentowność 10-letnich obligacji polskich WIBOR6M 5,50 4,50-270 bps. r/r 2,90 2,70 2,50 3,50 2,30 2,10 2,50 1,90 1,50-74 bps. r/r października 14 1,70 Źródło: obliczenia własne Strona 4
Komentarze ekspertów PZU Piotr Krawczyński TFI PZU Emocjonujący początek roku na rynkach Pierwszy miesiąc tego roku obfitował w wiele zaskakujących zwrotów wydarzeń. Na brak emocji nie mogli narzekać zarówno inwestujący w akcje jak i ci z rynku surowców czy walutowego o posiadaczach kredytów denominowanych we franku szwajcarskim nie wspominając. W centrum uwagi inwestorów pozostawała w zeszłym miesiącu decyzja o rozszerzeniu programu skupu aktywów w Europie. Zapowiedzi Mario Draghiego o wsparciu gospodarki starego kontynentu i walce z deflacją spowodowały, że indeksy za naszą zachodnią granicą gwałtownie zmieniły kolor na zielony. Dobre nastroje utrzymały się już do końca stycznia, w efekcie czego, niemiecki DAX zyskał w ciągu miesiąca +9,1 proc. Nieco gorszy wynik uzyskały indeksy we Francji i Włoszech rosnąc o ponad 8 proc. W przypadku Warszawy można mówić o umiarkowanym optymizmie - indeks największych spółek (WIG20) zyskał +1,1 proc., a WIG +1,3 proc. Spory wpływ na ten wynik miało zaognienie sytuacji na wschodzie Ukrainy i zwiększenie napięcia w kontaktach z Rosją, która coraz większymi krokami zmierza w kierunku recesji. Warto pamiętać, że był to jeden z ważniejszych rynków zbytu naszych owoców, warzyw i mięsa. Pewnym pocieszeniem może być to, że polskie akcje zachowywały się znacznie lepiej niż akcje pozostałych emerging markets. W gorszych nastrojach kończyli ubiegły miesiąc inwestujący w akcje na amerykańskich giełdach - indeks skupiający 500 największych firm (S&P 500) stracił -3,1 proc., głównie jako efekt oczekiwań na rychłe podwyżki stóp procentowych. W komunikacie po ostatnim posiedzeniu FED można było bowiem zauważyć zmianę stanowiska amerykańskiego banku centralnego na bardziej jastrzębie. Podkreślono m.in. lepszą sytuację na rynku pracy czy pozytywny wpływ niższych cen paliw na siłę nabywczą amerykańskich konsumentów. W krótkim terminie, FED oczekuje co prawda dalszego spadku inflacji, jednak w średnim terminie powinna ona wracać do celu. Wiele wskazuje więc na to, że za oceanem nieuchronnie zbliża się moment rozpoczęcia normalizacji polityki pieniężnej. Czy pierwsze podwyżki stóp będą miały więc miejsce w połowie roku, tak jak zakłada to obecny konsensus rynkowy, czy może przesuną się poza połowę 2015 roku to zależeć będzie od napływających danych z gospodarki USA. Przy ich pozytywnym wydźwięku, podwyżki mogą nawet nastąpić szybciej niż się tego oczekuje. W odwrotnym przypadku, moment ten będzie zapewne odwlekany w czasie. Powodów do zadowolenia nie mieli również inwestorzy w Moskwie, gdzie w konsekwencji wydarzeń polityczno-gospodarczych indeks RTS zanurkował -6,7 proc., oraz w Grecji, gdzie byliśmy świadkami prawdziwej katastrofy. Parkiet w Atenach znalazł się pod presją podaży za sprawą wyborów parlamentarnych, które z dużą przewagą wygrała lewicowa Syriza. Partia słynie ze swoich radyklanych poglądów wzrosły więc obawy o dalsze działania tamtejszego rządu, spłatę zobowiązań czy kontynuację planu naprawczego, do którego Grecja zobowiązała się przed uzyskaniem pożyczek z UE. W konsekwencji, ateński parkiet gwałtownie zanurkował a największym przegranym okazał się sektor bankowy tylko w ciągu ostatniego tygodnia stycznia, akcje tych spółek potaniały o ok. -40 proc. Sporo działo się również na rynku surowców, gdzie w większości przypadków byliśmy świadkami spadków cen notowanych towarów. Na pierwsze miejsce pod względem skali przeceny wysunęła się ropa naftowa, co nie powinno być dużym zaskoczeniem. Cena baryłki na giełdzie w Nowym Jorku otarła się nawet o poziom 43 dolarów, by w końcu się odbić i zatrzymać w okolicach 50 dol. I choć tak niskiego poziomu nie obserwowaliśmy od 2009 roku, to wiele wskazuje na to, że taka sytuacja może się jeszcze utrzymać przez kilka miesięcy. Później cena czarnego złota powinna wyraźnie przekroczyć barierę 50 dol. Obecny przedział notowań nie jest bowiem na rękę żadnemu z państw producentów. Odbija się niekorzystnie nie tylko na kondycji budżetowej Rosji, Wenezueli czy Nigerii, lecz także nie pozostanie bez wpływu na poziom produkcji przemysłowej Stanów Zjednoczonych czy Kanady. Decyzja o ograniczeniu wydobycia wydaje się być jedynie kwestią czasu. Na drugim biegunie uplasowało się złoto, którego cena w ciągu miesiąca skoczyła o ponad 100 dol. do 1300 dol. za uncję. W utrzymaniu tego poziomu może pomóc rosnący popyt ze strony klientów głównie z Chin i Indii, większe napływy środków do wyspecjalizowanych funduszy surowcowych oraz dalsza jego akumulacja przez banki centralne. Te ostatnie mają zwiększyć w tym roku swoje rezerwy o 400 ton po wzroście o 300 ton w 2014 roku. Największym jednak zaskoczeniem rynkowym była decyzja Szwajcarskiego Banku Centralnego (SNB) o rezygnacji z obrony kursu franka względem euro przy poziomie 1,20. Na efekt nie trzeba było długo czekać wspomniany kurs wspólnej waluty błyskawicznie zanurkował poniżej poziomu 0,9. Równie dużą przecenę do franka zanotował dolar. Mocno nerwowo odczuli to właściciele kredytów mieszkaniowych we frankach w Polsce, kiedy to zaledwie w ciągu paru minut kurs franka do złotego skoczył z 3,4 do ponad 5 zł. I chociaż pod koniec miesiąc ustabilizował się on na poziomie ok. 4 zł, to kwestia ta nadal wywołuje wiele emocji. Strona 5
Dane makroekonomiczne 2009 2010 2011 2012 2013 2014* 2015* PKB Polska 1,6 3,9 4,5 1,9 1,6 3,3 3,3 Strefa euro -4,4 2,0 1,5-0,6-0,4 0,8 1,3 Niemcy -5,1 4,0 3,3 0,7 0,5 1,5 1,5 USA -2,9 2,5 1,8 2,8 1,9 2,4 3,6 Chiny 9,2 10,4 9,4 7,8 7,6 7,4 6,8 Inflacja Polska 3,5 2,6 4,3 3,7 0,9 0,0-0,2 Strefa euro 0,3 1,6 2,7 2,5 0,8 0,4-0,1 Niemcy 0,2 1,2 2,5 2,1 1,6 0,8 0,1 USA -0,3 1,6 3,2 2,1 1,5 2,0 2,1 Chiny -0,7 3,3 5,4 2,6 2,6 2,0 1,5 Stopa bezrobocia Polska 12,1 12,4 12,5 13,4 13,4 11,5 11,0 Niemcy 7,8 7,1 5,9 5,5 5,3 5,1 5,1 USA 9,3 9,6 8,9 8,1 6,7 5,6 4,9 Chiny 4,3 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 PMI - wskaźnik managerów logistyki Polska 52,4 56,3 48,8 48,5 53,2 - - Strefa euro 51,6 57,1 46,9 46,1 52,7 - - Niemcy 52,7 60,7 48,4 46,0 54,3 - - USA (ISM Manufacturing) 55,3 57,3 52,9 50,2 55,0 - - Chiny 56,1 54,4 48,7 51,5 50,5 - - Świat 54,6 55,6 50,5 50,2 53,0 - - Podstawowe stopy procentowe Polska 3,50 3,50 4,50 4,25 2,50 - - Strefa euro 1,00 1,00 1,00 0,75 0,25 - - USA 0,25 0,25 0,25 0,25 0,25 - - Waluty EUR/PLN 4,11 3,96 4,42 4,09 4,14 4,16 - USD/PLN 2,85 2,96 3,42 3,10 3,01 3,30 - CHF/PLN 2,77 3,16 3,63 3,39 3,38 - - Surowce Ropa brent 78,1 94,5 107,2 111,3 110,8 - - Złoto 1 097,2 1 421,6 1 566,2 1 675,9 1 205,7 - - Miedź 333,9 443,3 343,3 364,9 339,7 - - Akcje Europa (EURO STOXX 50) 21,1% -5,8% -17,1% 13,8% 17,8% - - Polska (WIG) 46,9% 18,8% -20,8% 26,2% 8,0% - - Niemcy (DAX) 23,8% 16,1% -14,7% 29,1% 25,5% - - USA (S&P500) 23,5% 12,8% 0,0% 13,4% 31,8% - - Chiny (SSE Composite) 80,0% -14,3% -21,7% 3,2% 20,0% - - Rosja (RTS) 128,6% 22,5% -22,0% 10,5% -7,0% - - Rentowność 10-letnich obligacji Polska 6,30 6,10 5,90 3,70 4,35 - - Niemcy 3,40 3,00 1,80 1,30 1,93 - - USA 3,80 3,30 1,90 1,80 3,03 - - Rynkowe stopy procentowe WIBOR 6M 4,39 4,16 5,00 4,09 2,72 - - EURIBOR 6M 0,99 1,23 1,62 0,32 0,35 - - LIBOR-CHF 6M 0,34 0,24 0,09 0,07 0,08 - - Wybrane dane dla Polski Sprzedaż detaliczna 107,2 112,0 108,6 97,5 107,0 - - Produkcja przemysłowa 107,4 111,4 107,7 89,4 110,5 - - * prognozy Bloomberg, MFW, Bank Światowy, KE, Bundesbank, MF, NBP, PZU Źródła: Bloomberg, GUS, MFW Strona 6
Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.01.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: ochronny kapitału PZU SEJF+ TFI PZU SA 61,26 0,81% 0,90% 3,70% 13,10% - 80,00% Grupy funduszy: fundusze pieniężne LM Pieniężny Legg Mason TFI SA 259,26 0,45% 0,50% 3,00% 11,20% 19,50% 0,40% PZU Gotówkowy TFI PZU SA 73,47 0,75% 0,90% 3,40% 11,60% 22,50% 0,80% UniKorona Pieniężny Union Investment TFI SA 200,93 0,61% 0,90% 4,50% 15,00% 26,80% 2,00% Millennium Depozytowy Millennium TFI SA 174,00 0,50% 0,70% 3,00% 10,00% 20,20% 0,50% Grupy funduszy: fundusze papierów dłużnych Arka BZ WBK Obligacji BZ WBK TFI SA 21,27 1,87% 2,10% 9,60% 22,60% 36,70% 1,90% UniObligacje:Nowa Europa Union Investment TFI SA 210,02 2,84% 6,00% - - - 2,80% PZU Papierów Dłużnych Polonez TFI PZU SA 159,52 2,56% 3,10% - 27,30% 48,60% 2,60% PZU Dłużny Rynków Wschodzących TFI PZU SA 127,10 2,13% 2,20% 9,00% 23,70% - 2,10% BPH Obligacji 2 BPH TFI 3 360,57 2,32% 2,50% - 17,80% - 2,30% Grupy funduszy: fundusze stabilnego wzrostu Arka BZ WBK Stabilnego Wzrostu BZ WBK TFI SA 31,21 1,63% 1,10% 7,80% 22,90% 22,70% 1,60% LM Senior Legg Mason TFI SA 294,39 0,62% 0,00% 3,50% 11,90% 18,20% 0,60% PZU Stabilnego Wzrostu Mazurek TFI PZU SA 133,85 2,17% -0,20% 3,40% 17,40% 19,30% 2,20% UniStabilny Wzrost Union Investment TFI SA 173,77 2,33% 1,60% 8,90% 21,60% 37,20% 2,30% Skarbiec-III Filar Skarbiec TFI SA 158,00 2,27% 2,30% - 28,50% 26,00% 2,30% BPH Stabilnego Wzrostu BPH TFI 17,15 1,00% -0,40% 3,20% 12,50% - 1,00% Millennium Globalny Stabilnego Wzrostu Millennium TFI SA 182,43 2,98% 5,70% 9,40% - - 4,10% Fundusz Modelowy Stabilnego Wzrostu Fundusze modelowe 124,96 2,17% 1,80% 6,40% 18,70% 26,00% 2,20% * stopa zwrotu liczona na dzień 30/01/2015 ** od początku 2015 r. Strona 7
Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.01.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: fundusze zrównoważone Arka BZ WBK Zrównoważony BZ WBK TFI SA 30,09 1,93% 1,20% 8,30% 23,90% 12,80% 1,90% PZU Zrównoważony TFI PZU SA 71,47 2,61% -2,50% -2,60% 23,50% 20,40% 2,60% Skarbiec-Waga Skarbiec TFI SA 293,06 2,10% 1,30% 5,60% 21,10% 9,80% 2,10% UniKorona Zrównoważony Union Investment TFI SA 313,56 1,99% 0,60% 6,00% 20,90% 28,60% 2,00% Fundusz Modelowy Zrównoważony Fundusze modelowe 111,68 2,13% 1,00% 2,60% 22,10% 13,30% 2,10% Grupy funduszy: fundusze akcji Arka BZ WBK Akcji BZ WBK TFI SA 33,71 1,81% -0,10% 2,20% 13,90% -7,00% 1,80% Arka Platinium Dynamiczny BZ WBK TFI SA 40,31 2,10% 6,60% - - - 2,10% LM Akcji Legg Mason TFI SA 376,66 0,32% -2,50% -2,10% 20,00% 22,40% 0,30% PZU Akcji Krakowiak TFI PZU SA 100,16 2,20% -5,20% -9,40% 6,30% -2,40% 2,20% PZU Akcji Małych i Średnich Spółek TFI PZU SA 45,44 3,48% -4,80% - 26,90% 20,50% 3,50% PZU Akcji Nowa Europa TFI PZU SA 44,62-0,89% -6,80% -6,90% -2,10% -5,20% -0,90% PZU Energia Medycyna Ekologia TFI PZU SA 104,25 3,91% 4,40% - 59,20% - 3,90% PZU Akcji Rynków Rozwiniętych TFI PZU SA 176,51 5,10% 9,00% - 47,80% 71,60% 5,10% PZU Akcji Rynków Wschodzących TFI PZU SA 108,29-1,39% -6,30% 0,40% -12,30% -5,90% -1,40% PZU Akcji Spółek Dywidendowych TFI PZU SA 80,58 2,31% -4,80% -9,20% 0,00% -4,00% 2,30% Quercus Agresywny Quercus TFI SA 164,79 2,13% -0,90% -5,10% 31,70% 44,70% 2,10% Skarbiec-Akcja Skarbiec TFI SA 281,29 2,17% -1,60% -3,10% 16,50% 3,30% 2,20% Unikorona Akcje Union Investment TFI SA 208,90 2,63% -0,20% 9,70% 25,60% 30,00% 2,60% SKOK Akcji TFI SKOK SA 89,60-0,78% -4,60% -3,00% 9,00% - -0,80% Investor Gold Otwarty Investors Fundusze Otwarte TFI S.A. 156,75 15,41% 14,40% - -28,10% 9,10% 15,40% Millennium Dynamicznych Spółek Millennium TFI SA 82,58 3,55% 2,20% -7,30% 38,60% - 3,50% Millennium Globalny Akcji Millennium TFI SA 139,80 4,07% 8,80% - - - 4,10% Pioneer Surowców i Energii Pioneer Pekao TFI SA 6,69-0,59% -7,90% - - - -0,60% Fundusz Modelowy Akcyjny Fundusze modelowe 110,23 2,08% 0,20% -2,40% 24,50% 13,10% 2,10% * stopa zwrotu liczona na dzień 30/01/2015 ** od początku 2015 r. Strona 8