Sprawozdanie z realizacji innowacji pedagogicznej Polska to taka kraina, która się w sercu zaczyna, realizowanej w Samorządowym Przedszkolu Nr 177 w Krakowie, os. Kombatantów 13 za okres od 1 lutego do 30 czerwca 2016 r. Data sporządzenia sprawozdania : 30.06.2016 r. Osoba przygotowująca sprawozdanie: Joanita Łanecka Planując innowację założyłyśmy, że już od 5 i 6 roku życia dziecka można odpowiedzialnie budzić przywiązanie do ojczyzny oraz do swojego miasta, a także kształtować uczucia, z których po latach powinien się zrodzić prawdziwy patriotyzm. Innowacja patriotyczna zakładała uatrakcyjnienie programu przedszkola z wykorzystaniem potencjału wychowanków, w ścisłej współpracy z rodzicami dzieci. W praktyce okazało się, że dzieci młodsze z naszego przedszkola też chcą pokazać, że kochają swoją ojczyznę. Zgodnie z założeniami rozszerzyłyśmy ofertę programową o treści w zakresie wychowania patriotycznego poprzez dołączenie Działów: Symbole narodowe, Święta Narodowe, Wybitni Polacy, Różne regiony Polski, Tradycje naszego kraju, Kraków, moje miasto. W II semestrze roku szkolnego 2015/2016 rozbudzaliśmy uczucia patriotyczne, budowaliśmy pozytywny wizerunek i miłość do własnej ojczyzny poprzez: kontakt z literaturą patriotyczną, kształtowanie postaw szacunku do kultury i tradycji polskiej, symboliki narodowej, świąt państwowych. Kontakt z literaturą patriotyczną zaowocował w bieżącym roku zainteresowaniem nauczycieli rodziców i dzieci. poezją ojczystą. 12. 05.2016 r. dzieci z całego przedszkola, od 3 -latków do 6- latków wzięły udział w I wewnątrzprzedszkolnym konkursie recytatorskim Polak i Polka, nie tacy już mali. Dzieci ze wszystkich grup wiekowych poznawały wiersze patriotyczne, chętne przedszkolaki uczyły się ich na pamięć, w końcu śmiało prezentowały swoje możliwości recytatorskie, a my dorośli słuchaliśmy ich z łezką w oku, dumą i wzruszeniem. Najczęściej wybieranymi wierszami były utwory patrona naszego przedszkola Czesława Janczarskiego: Barwy ojczyste, Co to jest Polska?, ale także Ryszarda Przymusa Polska i Władysława Bełzy Kto Ty jesteś?, Czym będę?. Zgodnie z regulaminem konkursu Komisja Konkursowa, której przewodniczyła dyrektor przedszkola Elżbieta Piwowarczyk, przyznała następujące miejsca: Kategoria dzieci młodsze: I miejsce: Leon Gucwa gr. III II miejsce: Kamila Cygan gr. III III miejsce: Oliwia Strój gr. I 1
wyróżnienie: Lena Pałetko gr. II Kategoria dzieci starsze: I miejsce: Milena Krupa gr. V II miejsce: Filip Bobek gr. VI III miejsce: Leon Półtorak gr. IV wyróżnienie: Iga Marcinkowska gr. VI Wszystkie dzieci uczestniczące w konkursie otrzymały nagrody, a zwycięzcy dodatkowo dyplomy. W konkursie recytatorskim uczestniczyli też jako obserwatorzy rodzice naszych przedszkolaków, którzy byli bardzo dumni z prezentacji swoich dzieci. Konkurs wysoko oceniła dyrektor przedszkola Elżbieta Piwowarczyk, wyraziła również swoje zadowolenie z takiej formy wdrażania innowacji patriotycznej. Oto nasi finaliści na zdjęciu z Komisją Konkursową. Kształtowanie postaw szacunku do kultury i tradycji polskiej, symboliki narodowej, świąt państwowych odbywało się poprzez stosowanie różnorodnych form pracy: poznawanie symboli narodowych, naukę pieśni i piosenek patriotycznych, naukę tańców narodowych, udział w konkursach plastycznych dotyczących naszego kraju, poznawani różnych regionów Polski, a zwłaszcza Krakowa, naukę tańców regionalnych, świętowanie świąt państwowych, 2
bogacenie wiedzy o wielkich Polakach, poznawanie legend związanych z powstaniem państwa polskiego, a także legend z różnych regionów Polski. Zgodnie z tradycją naszego przedszkola, wrażliwość na Polskę, pamięć o Polakach, którzy oddali życie za wolność naszej ojczyzny uczciliśmy 19.11.2015 r. wieczornicami w gr. V i VI, gdzie wspólnie z rodzicami dzieci śpiewaliśmy pieśni patriotyczne i wspominaliśmy, ten dawny miniony czas poprzez tańce i wiersze patriotyczne. Dzieci 5 i 6- letnie tańczą Mazura Dzieci z gr. V recytują wiersze patriotyczne. Informacje o naszych działaniach pojawiają się na portalu patriotyczny krakow.pl, redagowanym przez Pana Mariusza Cupiała, który pomaga nam we wszystkich działaniach 3
patriotycznych, dostarcza materiały metodyczne, śpiewniki patriotyczne, chorągiewki, zawsze służy radą. Jeszcze przed wdrażaniem innowacji, najstarsze dzieci z naszego przedszkola znały symbole narodowe, a także kilka pieśni patriotycznych, bowiem 17.11.2015 r. dzieci z grupy V i VI wzięły udział w III Międzyprzedszkolnym Przeglądzie Pieśni Patriotycznych w MDK im. J. Korczaka przy Szkole Podstawowej Nr 92 na os. Kalinowym 18. Licznie zebrane przedszkolaki wykazały się wiedzą o polskich symbolach narodowych (godło, flaga, hymn) ale też przepięknie zaprezentowały przygotowany repertuar. Wspaniale śpiewały i tańczyły- godnie reprezentowały swoje przedszkole. W nagrodę, oprócz mocnych pochwał z ust pani dyrektor Ewy Soboty, każda grupa otrzymała biało- czerwoną flagę, dyplomy i kolorowanki z godłem Polski. Dzieci nauczyły się śpiewać co najmniej dwóch zwrotek Hymnu Narodowego Mazurka Dąbrowskiego, a także kilku piosenek patriotycznych Ułani, ułani, Rozkwitały pąki białych róż, Maszerują strzelcy, O mój rozmarynie, Rozszumiały się wierzby płaczące. Sukcesy i entuzjazm naszych wychowanków wykorzystałyśmy w różnych sferach, także plastycznej. W lutym 2016 r. zaprosiliśmy rodziców i dzieci do wykonania w galerii przedszkola grupowych pejzaży zimowych. Wszyscy bardzo zaangażowali się w pracę i w ciągu kilku dni podziwialiśmy naszą polską zimę w wykonaniu rodziców i dzieci. Każda z grup samodzielnie tworzyła swój pejzaż z materiałów przygotowanych w domu i przyniesionych do przedszkola. Poszerzaliśmy doświadczenia plastyczne dzieci poprzez udział w konkursach plastycznych na terenie dzielnicy. Dzieci z sukcesami wzięły udział w konkursie plastycznym Piękna nasza Polska cała, organizowanym przez MDK im. J. Korczaka przy Sz. P. Nr 92 na os. Kalinowym. Laureatkami konkursu plastycznego "Piękna nasza Polska cała" organizowanego przez Szkołę Podstawową Nr 92 zostały dziewczynki z grupy VI: I miejsce - Iga Marcinkowska za rysunek pastelami suchymi - Polskie góry, II miejsce - Martyna Pedryc za malowany farbami akwarelowymi - Wiejski pejzaż, III miejsce - Emilia Putek za rysunek pastelami mokrymi - Moje osiedle. 4
Uroczyste wręczenie nagród odbyło się 15. 02.2016 r Ponadto dzieci uczestniczyły również w Międzyprzedszkolnym konkursie plastycznym pt.: "Baranki, zajączki, kurczaczki- wielkanocne zwierzaczki" organizowanym przez świetlicę przy Szkole Podstawowej Nr 92. Tym razem przedszkolaki zdobyły za swoje dzieła następujące noty: I miejsce: Maria Manys gr. IV II miejsce: Filip Bobek gr. VI III miejsce: Dominika Dudek gr. IV. Wyróżniono również prace Leny Augustyn, Mai Pietras, Kamila Wierciocha, Barbary Marzec i Liliany Mownej. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się w Szkole Podstawowej Nr 92-17.03.2016 r. W maju 2016 r. Jury Konkursu Krakowska Rodzina 2016 przyznało w kategorii 5 i 6- latków I nagrodę - Lilianie Mownej z grupy V. Od początku roku szkolnego staraliśmy się przybliżyć dzieciom nasze piękne miasto. Już 18 lutego 2016 r. najmłodsze grupy dzieci ( I, II,III i IV) uczestniczyły w niezwykłych zabawach, w których wszystko było po krakowsku. Na każdej z czterech sali, czekały na dzieci inne, różniące się charakterem niespodzianki, których tematem przewodnim był KRAKÓW, jako miasto naszego zamieszkania. Przygotowane przez nauczycielki atrakcje i zadania, pozwoliły dzieciom bliżej poznać oraz utrwalić wiedzę na temat regionu krakowskiego i zwyczajów z nim związanych. Już na samym wstępie dzieci rozpoznawały melodię hejnału mariackiego oraz odgadywały jego nazwę. Zagadki dotyczyły również charakterystycznych postaci związanych z Krakowem. Dzieci wspólnie z nauczycielkami wykonały ogromną sylwetę Smoka Wawelskiego. Wzmacnialiśmy identyfikację z miejscem urodzenia dzieci poprzez realizację od maja do czerwca 2016 r. tematyki Kraków- moje miasto w gr. V i VI. Poznawałyśmy zabytki Krakowa, legendy, podania, wykorzystując metodę projektu, która uaktywnia dzieci i zachęca dzieci do poszukiwań, zdobywania nowych informacji, bogacenia wiedzy dzieci. Przybliżałyśmy dzieciom wiedzę na temat wielkich Polaków Mikołaja Kopernika, Jana 5
Matejki, Stanisława Wyspiańskiego, a zwłaszcza naszego papieża Jana Pawła II. Wspólnie z dziećmi młodszymi wybraliśmy się pod pomnik Jana Pawła II, który stoi obok Parafii św. M. M Kolbego na os. Mistrzejowice. Złożyliśmy kwiaty, zapaliliśmy z dzieciakami znicze, porozmawialiśmy z proboszczem Andrzejem Kopiczem, o życiu naszego papieża i obiecaliśmy być wzorowymi przedszkolakami. Było coś dla ducha a teraz coś dla ciała! Zwracałyśmy uwagę na święta ważne w naszym polskim kalendarzu. Na zdjęciach przygotowania do obchodów Tłustego Czwartku. Wszystkie dzieci i rodzice wzięli udział w celebrowaniu Tłustego Czwartku. Dzięki zaangażowaniu pracowników kuchni, każdy 6
rodzic i przedszkolak, zgodnie z naszą polską tradycją, skosztował puszystego pączka. Obchodziliśmy uroczyście Święto 3 Maja, wspólnie z grupą IV, V i VI śpiewaliśmy pieśni patriotyczne, słuchaliśmy informacji o znaczeniu Konstytucji 3 Maja w naszej historii. Wykonywaliśmy chorągiewki, plakaty tematyczne z okazji 3 Maja. Każde dziecko wychodziło do domu z chorągiewką lub kwiatem o barwach narodowych. Cały rok uczyłyśmy dzieci tańczyć wybrane tańce ludowe, zwłaszcza z regionu góralskiego. W gr. VI na Dzień Matki przygotowaliśmy widowisko słowno- muzyczne dla rodziców- Na Rusinowej Polanie ( z przyśpiewkami i tańcami góralskimi). Owieczki z gr. VI na Rusinowej Polanie. Poniżej Juhasi pilnują owieczek. 7
Z kolei, na Dzień Dziecka, rodzice naszych przedszkolaków po raz pierwszy w historii przedszkola, zaprezentowali pełen humoru spektakl z wykorzystaniem utworu J.Tuwima Rzepka. Grupa III kończąc rok szkolny przygotowała i brawurowo zaprezentowała bajkę Czerwowny Kapturek na motywach utworu J. Brzechwy. 14 czerwca 2016 r. wszyscy wzięliśmy udział w Super Pikniku dla rodziców i dzieci pod hasłem Piknik z Lajkonikiem. Rodzice i dzieci licznie dopisali, wszyscy rodzinnie i bardzo miło, po krakowsku spędzili czas. Przez cały semestr prezentowaliśmy umiejętności taneczne, wokalne i recytatorskie dzieci podczas występów dla rodziców we wszystkich grupach wiekowych. W czerwcu w grupach najstarszych : gr. V- rodzice obejrzeli Etiudę góralską z tańcami i przyśpiewkami regionalnymi. 8
Dzieci śpiewały Nie lyj dyscu, nie lyj, W murowanej piwnicy tańczyły Zbójnickiego w strojach góralskich z ciupagami, z werwą i przytupem równym góralom z krwi i kości. Z kolei gr. VI grupa przygotowała występ patriotyczny Jestem Polką i Polakiem z tańcami narodowymi Mazurem i Polonezem, a także z piosenkami patriotycznymi i wierszami o pięknie naszej ojczyzny. Przedszkole wzbogaciło bazę o nowe piękne suknie dla dziewczynek do tańców narodowych. 9
Dziewczęta i chłopcy z gr. VI przygotowują się do występu na szkolnego. zakończenie roku Zaraz zatańczymy Poloneza. Jeszcze tylko zaśpiewamy piosenkę Jesteśmy Polką i Polakiem. Filip Bobek recytuje wiersz Czesława Janczarskiego Co to jest Polska?. Wszystkie występy dzieci są zamieszczane na stronie internetowej naszego przedszkola w formie zdjęć lub prezentacji. 10
W czerwcu 2016 r. dokonano ewaluacji dotychczasowych działań poprzez skierowanie do rodziców krótkich ankiet. Ankietowaniu poddano 49 rodziców 5, 6- latków z dwóch najstarszych grup V i VI. Zadano rodzicom 3 pytania. Pierwsze dotyczyło informacji czy w tym roku szkolnym przedszkole realizowało zadania związane z wychowaniem patriotycznym. Drugie pytanie pozwała rodzicom wskazać formy, które dzięki innowacji poznały ich dzieci. Trzecie pytanie pozwalało rodzicom wyrazić opinię o realizacji innowacji patriotycznej w naszym przedszkolu. Wydano 49 ankiet, zwrócono 40. Wszyscy ankietowani 40 osób- w 100 % potwierdzili, że wiedzą, iż przedszkole realizowało innowację patriotyczną Polska to taka kraina, która się w sercu zaczyna. Z kolei rodzice wymieniali jakie formy poznało Ich dziecko: wiersze patriotyczne, zna zdaniem ankietowanych rodziców -40, czyli 100%dzieci, pieśni i piosenki patriotyczne śpiewa- 40, czyli 100%dzieci, tańce narodowe tańczy -40, czyli 100 % dzieci, tańce regionalne tańczy 30, czyli 75 % dzieci, informacje o różnych regionach Polski, w tym o Krakowie zdobyło -40, czyli 100% dzieci, symbole narodowe zna -40 czyli 100% dzieci, legendę o powstaniu państwa polskiego zna -30, czyli 75 % dzieci, postaci wybitnych Polaków poznało 20 czyli 50 % dzieci. W opinii rodziców na temat realizacji innowacji wszyscy rodzice podkreślają : ogromne zaangażowanie nauczycieli, wspaniałe umiejętności dzieci, celowość takich działań, wyjątkowe zadowolenie z tej formy działań przedszkola. Wszyscy rodzice podkreślili fakt, że bardzo doceniają to, że uczymy dzieci patriotyzmu. Podsumowaniem niech będzie opinia jednej z mam naszych dwóch przedszkolaków, publikowana w tym sprawozdaniu za jej zgodą: Wiele razy zastanawiałam się jak uczyć moje dzieci miłości do ojczyzny? Jak uczyć maluchy patriotyzmu, który w czasie kryzysu wartości takich jak dobro, miłość, męstwo, szlachetność, uczciwość wydaje się pojęciem abstrakcyjnym i niemodnym. Jak ja urodzona humanistka, zakochana w wierszach Różewicza i Baczyńskiego mam pokazać córkom, że miłość do Polski, tradycja i kultura są nadal ważne i istotne. I tu z pomocą przychodzi mi przedszkole. Edukacja patriotyczna wprowadzona do programu, która pokazuje jak kształtować uczucia patriotyczne i przywiązanie do kraju rodzinnego. W domu coraz częściej w uszach rozbrzmiewają pieśni i piosenki o charakterze patriotycznym, nieskomplikowane wiersze, które kierują uwagę dzieci w stronę historii i rodzimej tradycji. Czytamy i ilustrujemy lokalne legendy, poznajemy tradycje i obyczaje, uczymy się szacunku do flagi. 11
Z podziwem dla dzieci i uznaniem dla nauczycielek obserwuję jak uczą się polskich tańców narodowych i regionalnych. Z dbałością o szczegóły (przepiękne stroje, finezyjne fryzury) wykonują niełatwe figury i kroki z dumą i powagą godną profesjonalnemu zespołowi tanecznemu. Gdy na zakończeniu roku dzieci tańczą Poloneza z wielką dumą i podziwem patrzę jak siedmiolatki bija na głowę maturzystów prezentujących się na studniówkowych balach. Ile radości i lekkości jest w tym ich tańcu, ile pracy, wytrwałości i pasji. I wpatrzone w nie wilgotne oczy nauczycielek, które nie potrafią opanować emocji w tak wzruszającej chwili. Dziękuję za realizację edukacji patriotycznej w przedszkolu. Dziękuję za rozbudzenie w dzieciach świadomości przynależności do własnej ojczyzny, dziękuję za naukę poszanowania tradycji, języka polskiego i symboli narodowych. Dziękuję za to, że moje dzieci podczas meczów rozgrywanych przez polską reprezentację do hymnu stoją na baczność i z ręką na piersi Mazurka Dąbrowskiego śpiewają. Serdecznie pozdrawiam, Ewelina. Wzruszająca wypowiedź mamy naszych przedszkolaków sprawia, że zwiększa się motywacja nauczycieli do dalszych działań w ramach wdrażania innowacji patriotycznej. Wnioski: Z zebranych opinii rodziców wynika, że wszystkie dzieci w okresie realizacji innowacji patriotycznej poznały wiersze patriotyczne, pieśni, piosenki o charakterze patriotycznym, tańce narodowe. Zdobyły też szereg informacji o różnych regionach Polski, zwłaszcza o Krakowie. Znają polskie symbole narodowe. W opinii rodziców 75 % dzieci zna legendę o powstaniu państwa polskiego. 75% twierdzi, że dzieci znają tańce narodowe. Połowa ankietowanych uważa, że ich dzieci zdobyły wiedzę o wybitnych Polakach. Rekomendacje: 1. W przyszłym roku szkolnym należy poszerzyć wiedzę dzieci o wybitnych Polakach. 2. W większym stopniu należy uświadamiać rodziców, że dzieci tańczą tańce regionalne i poszerzać repertuar tych tańców. 12