DS. INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH Instrumenty finansowe w programach ramowych UE Michał Gorzelak Ekspert KPK Katowice, 28.03.2014
ZAKRES PREZENTACJI: O Krajowym Punkcie Kontaktowym ds. Instrumentów Finansowych Programów UE Instrumenty finansowe jako wsparcie dla przedsiębiorców Zwrotne instrumenty finansowe w programach UE 2007-2013 Instrumenty zwrotne w nowych programach 2014-2020
ds. INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
KPK zajmuje się programami UE. Program (ramowy) Unii Europejskiej: realizowany na podstawie traktatu o funkcjonowaniu UE, z udziałem Państw UE i Państw Stowarzyszonych, zarządzany bezpośrednio przez Komisję Europejską za pośrednictwem wybranej agencji wykonawczej (np. EASME, EFI)
2007-2013: Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Programu ramowego na rzecz konkurencyjności innowacji (CIP). Od 2014: o Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej (uchwała Rady Ministrów z 7 stycznia 2014) o Działa przy Związku Banków Polskich. o Oferuje wsparcie informacyjno promocyjno doradcze, dotyczące instrumentów finansowych dla przedsiębiorców wszystkich programów UE. o Bezpłatnie, na terenie całego kraju.
KPK oferuje wsparcie w zakresie instrumentów finansowych w następujących programach UE: Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) 2007-2013 (środki aktywne do 2016 r.), Europejski Instrument Mikrofinansowy Progress, 7 program ramowy w zakresie badań i rozwoju technologicznego, COSME - program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP, Horyzont 2020 program ramowy na rzecz badań naukowych i innowacji, Program na rzecz przemian i innowacji społecznych ( EaSI ), Program Kreatywna Europa na rzecz sektorów kultury i kreatywnego.
Wparcie dla: KRAJOWY PUNKT KONTAKTOWY przedsiębiorców (beneficjentów ostatecznych instrumentów finansowych), rynku finansowego (obsługa pośredników finansowych oraz kandydatów na pośredników), instytucji otoczenia biznesu (uzupełnienie oferty, współpraca), regulatorów (wsparcie w planowaniu i wdrożeniu instrumentów publicznych, w kwestiach pomocy publicznej itp.) MISJA: One-stop-shop w zakresie informacji o instrumentach finansowych dla przedsiębiorców we wszystkich programach UE
POTWIERDZONA JAKOŚĆ
POTWIERDZONA JAKOŚĆ
INSTRUMENTY FINANSOWE JAKO WSPARCIE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW
ZABEZPIECZENIA UE CENNYM WSPARCIEM W APLIKACJI O FINANSOWANIE ZEWNĘTRZNE Banki od ponad roku utrzymują wysokie wymogi w zakresie oczekiwanych zabezpieczeń spłaty kredytu. Banki, które zaostrzyły politykę kredytową uzasadniały to podwyższonym ryzykiem przyszłej sytuacji gospodarczej oraz ryzykiem poszczególnych branż Większych ograniczeń w dostępie do kredytu doznają MŚP niż duże przedsiębiorstwa Źródło: NBP, 2014
ZABEZPIECZENIA UE CENNYM WSPARCIEM W APLIKACJI O FINANSOWANIE ZEWNĘTRZNE Małe i średnie przedsiębiorstwa szczególnie w pierwszych latach działalności są szczególnie wrażliwe na problem niedostępności finansowania. Mają często krotką historię kredytową, mogą zaoferować niewielkie zabezpieczenie, ich przeżywalność jest niska. W przypadku kredytów i pożyczek (tak inwestycyjnych, jak i obrotowych) dla mikro, małych i średnich firm główną przyczyną odmów jest brak zdolności kredytowej. Istotnym, choć znacznie mniej ważnym czynnikiem pozostaje też brak zabezpieczeń. Co ważne, brak zabezpieczeń jest równie istotnym problemem w finansowaniu inwestycyjnym jak i obrotowym dla mikro i małych firm. Źródło: IBS na podstawie GUS, 2013 Wykres: Przyczyny odmów finansowania zwrotnego
Z JAKIEGO WSPARCIA MOŻE SKORZYSTAĆ PRZEDSIĘBIORCA W POLSCE? Preferencyjna oferta dla przedsiębiorców: kredyty inwestycyjne kredyty obrotowe kredyty na zakup środków transportu kredyty dla firm rozpoczynających działalność kredyty i pożyczki hipoteczne kredyty Europejskiego Banku Inwestycyjnego kredyty na finansowanie kontraktów poręczenia kredytowe poręczenia dla mikro i start up poręczenia dla innowacji leasing dla firm rozpoczynających działalność 13
ZWROTNE INSTRUMENTY FINANSOWE W PROGRAMACH UE 2007-2013
Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP) na lata 2007-2013: Oferta nie będzie rozszerzana (nabór nowych pośredników zakończony). Nadal aktywna oferta niektórych pośredników finansowych zakontraktowanych przed 2014 r. Aktualnie na przedsiębiorców czeka ok. 2 mld zł preferencyjnego finansowania (w tym oferta banków dla start up).
wsparcie UE jest bezpłatne (przedsiębiorca nie płaci za zabezpieczenie) KRAJOWY PUNKT KONTAKTOWY KORZYŚCI DLA PRZEDSIĘBIORCY brak statusu i obciążeń pomocy publicznej praca z instrumentami i instytucjami, które mają stać się podstawą systemu wsparcia unijnego po 2013 r. brak lub niższe zabezpieczenie od kredytobiorcy brak lub niższy wkład własny od kredytobiorcy wydłużony okres kredytowania uproszczone procedury ułatwiona dostępność (oferta dostępna w całej Polsce) i szeroka gama uruchomionych instrumentów, w tym finansowanie obrotowe 16
CIP: doświadczenia przedsiębiorców: 2007-2013: udzielono w Polsce ok. 6000 kredytów, pożyczek, leasingu i poręczeń gwarantowanych przez UE w ramach CIP. Prawie połowa z beneficjentów to nowopowstali przedsiębiorcy. CIP jest efektywny. Generuje najwyższy mnożnik (>1:30) preferencyjnego wsparcia udzielonego przez pośredników spośród wszystkich dostępnych na rynku programów publicznych.
Narodowi pośrednicy finansowi z aktualną ofertą w ramach CIP: Bank Polska Kasa Opieki S.A. Bank Przemysłowo-Handlowy S.A. Alior Bank Fundusz Poręczeń Kredytowych POLFUND S.A.
Europejski instrument mikrofinansowy PROGRESS: Gwarancje dla instytucji mikrofinansowych (udzielających pożyczek do 25 tys. euro, przeznaczonych na zakładanie lub rozwijanie działalności małych firm), Finansowanie pożyczkowe i kapitałowe dla instytucji mikrofinansowych. Pośrednicy w Polsce: FM Bank www.fmbank.pl Inicjatywa Mikro www.inicjatywamikro.pl Środki dostępne do 2016 r.
7 Program Ramowy - mechanizm finansowania badań naukowych Risk Sharing Finance Facility (RSFF): finansowanie projektów badawczych i innowacyjnych realizowanych przez duże podmioty Risk Sharing Instrument (RSI): gwarancje i regwarancje dla pośredników finansowych, oferujących produkty finansowe dla firm do 500 zatrudnionych, prowadzących działalność badawczą / innowacyjną Pośrednicy finansowi 7PR w Polsce: o Bank Pekao SA o Raiffeisen-Leasing Polska o Deutsche Bank Poland Środki dostępne do 2016 r.
INSTRUMENTY FINANSOWE PROGRAMÓW UE NA LATA 2014-2020
Co po 2013? Wciąż trwają aktualne programy (CIP, Progress, 7 PR) COSME - program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP Horyzont 2020 program ramowy na rzecz badań naukowych i innowacji Program na rzecz przemian i innowacji społecznych EaSI Program Kreatywna Europa na rzecz sektorów kultury i kreatywnego
COSME - Program na rzecz konkurencyjności przeds. oraz MSP Instrumenty dłużne (Loan Guarantee Facility): gwarancje i regwarancje dla pośredników finansowych (banków, firm leasingowych, funduszy poręczeniowych itp.) oferujących produkty finansowe dla MSP. Instrumenty kapitałowe (Equity Facility for Growth): finansowanie inwestorskie dla funduszy realizujących inwestycje podwyższonego ryzyka (venture capital) lub oferujących finansowanie pośrednie (mezzanine) dla małych iśrednich przedsiębiorstw w fazie ekspansji lub wzrostu. Szczególna uwaga poświęcona MSP prowadzącym działalność międzynarodową.
COSME - Program na rzecz konkurencyjności Przedsiębiorstw oraz MŚP Znany schemat działania: Komisja Europejska -> Europejski Fundusz Inwestycyjny -> narodowi pośrednicy finansowi. Dostępność? Oczekiwany termin uruchomienia Instrumentów finansowych: II/III kwartał br.
HORYZONT 2020 program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji Instrument Pożyczkowy dla Badań i Innowacji (Loans Service for R&I): finansowanie projektów badawczych i innowacyjnych realizowanych przez duże przedsiębiorstwa (powyżej 500 zatrudnionych), uniwersytety, instytucje badawcze itp. Od 7,5 do 25 mln euro, budżet: 107,7 mln euro w 2014; 92,5 mln w 2015 r. Instrument Pożyczkowy dla Badań i Innowacji w MSP (SMEs & Small Midcaps R&I Loans Service): gwarancje dla pośredników finansowych, udzielających pożyczek przedsiębiorstwom do 500 zatrudnionych, w celu wzmocnienia działalności badawczej i innowacyjnej. Gwarancje obejmą do 50% potencjalnych strat. Od 25 tys. do 7,5 mln euro, budżet: 87,75 mln euro w 2014, 72,7 mln w 2015 r.
HORYZONT 2020 program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji Instrument Kapitałowy dla Badań i Innowacji (Equity Facility for R&I): finansowanie inwestorskie dla funduszy realizujących inwestycje wysokiego ryzyka, w celu poprawy dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw do 500 zatrudnionych we wczesnej fazie rozwoju, dla wzmocnienia działalności badawczej i innowacyjnej. Szczególny nacisk na ekoinnowacje. Budżet: 40,0 mln euro w 2014, 36,0 mln w 2015 r. Dostępność? Oczekiwany termin uruchomienia Instrumentów finansowych: II/III kwartał br.
EASI - Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych Oś mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej, wsparcie dla dwóch sekcji: mikrofinanse dla grup w trudnej sytuacji i mikroprzedsiębiorstw, przedsiębiorczość społeczna. Dla każdej sekcji minimum 45% z budżetu 193,1 mln euro. W trudnej sytuacji: młodzi, bezrobotni, wykluczeni społecznie, bez zdolności kredytowej itp. Przedsiębiorstwo społeczne: realizuje cele społeczne, a nie zysk. Cele: Poprawa dostępu do mikrofinansowania dla przedstawicieli słabszych grup społecznych, którzy chcą założyć lub rozwinąć swoją działalność, oraz dla mikroprzedsiębiorstw. Budowanie potencjału instytucjonalnego wśród dostawców mikrokredytów. Wspieranie rozwoju przedsiębiorstw społecznych.
KREATYWNA EUROPA program na rzecz sektorów kultury i kreatywnego Instrument finansowy: Guarantee facility for Cultural & Creative Sectors: gwarancje dla pośredników oferujących pożyczki dla organizacji i przedsiębiorstw z sektorów kulturalnego i kreatywnego (małych, średnich, mikro). Budżet instrumentu finansowego: 120 mln euro, dostępny od 01.01.2015 r. 2015 Q1: wybór Capacity Building Manager (CBM), dla zachęcenia instytucji finansowych do współpracy z CCS i wsparcia w projektowaniu produktów. 2015 Q2: Wybór pośredników finansowych (np. konsorcjum instytucji finansowej oraz instytucji kulturalnej. Pożyczki dla CCS od 2016.
ZAPRASZAMY: - PRZEDSIĘBIORCÓW, - INSTYTUCJE FINANSOWE, - OTOCZENIE BIZNESU - MEDIA - WSZYSTKICH ZAINTERESOWANYCH INSTRUMENTAMI FINANSOWYMI PROGRAMÓW UE DO BEZPOŚREDNIEGO KONTAKTU: PROGRAMY@ZBP.PL
Dziękuję za uwagę Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej Związek Banków Polskich ul. Kruczkowskiego 8 00 380 Warszawa tel/fax +48 22 696 64 95 WWW.KPK.INFO.PL WWW.COSME.INFO.PL WWW.HORYZONT2020.INFO.PL WWW.KREATYWNAEUROPA.INFO.PL WWW.EASI.INFO.PL KONTAKT: programy@zbp.pl Prezentacja służy wyłącznie celom informacyjnym. KPK nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystywanie informacji zawartych w niniejszym dokumencie w celach prowadzonej działalności gospodarczej przez osoby trzecie. Ponadto, dokument ten nie może stanowić podstawy do zgłaszania roszczeń wobec KPK.