Instrumenty finansowe w programach UE: EaSI i Kreatywna Europa. EU Access to Finance Day Warszawa 23 czerwca 2014 r.

Transkrypt

1 Instrumenty finansowe w programach UE: EaSI i Kreatywna Europa Michał Gorzelak Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej Związek Banków Polskich EU Access to Finance Day Warszawa 23 czerwca 2014 r. 1

2 Instrumenty finansowe w programach UE na lata BUDŻET PROGRAMÓW UNII EUROPEJSKIEJ (MLN EURO) Program Budżet w tym instrumenty finansowe COSME 2 298,0 1378,8 HORYZONT , ,3 PROGRAM NA RZECZ ZATRUDNIENIA I INNOWACJI SPOŁECZNYCH EASI 919,5 193,1 KREATYWNA EUROPA 1 462,7 120,0 Razem , ,2 Działalność wspierana w ramach instrumentów zwrotnych zakładanie i/lub rozwój przedsiębiorstw transfer technologii, badania, innowacje, w tym ekoinnowacje ekonomia społeczna, samozatrudnienie sektor kreatywny i kultury (np. multimedia, IT, kino, muzyka), konsorcja firm i innych podmiotów z ww. sektorów 4,5 mld EUR w publicznych instrumentach finansowych może oznaczać ok. 50 mld EUR potencjalnego preferencyjnego finansowania dla przedsiębiorców Następstwo instrumentów finansowych w programach UE Instrument finansowy z okresu CIP System poręczeń dla MŚP (SME Guarantee Facility - SMEG) CIP Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP (High Growth and Innovative SME Facility GIF) 7PR Finansowy Instrument Podziału Ryzyka (Risk Sharing Finance Facility RSFF) Instrument Podziału Ryzyka (Risk Sharing Instrument RSI) Mikrofinansowanie Progress Odpowiednik w okresie COSME Instrument gwarancji kredytowych (Loan Guarantee Facility) COSME Instrument kapitałowy na rzecz wzrostu gospodarczego (Equity Facility for Growth, tba) Horyzont 2020 Instrumenty kapitałowe Unii w zakresie badań naukowych i innowacji (Equity Facility for Research & Innovation) Horyzont 2020 InnovFin Large Projects ( mln euro, dla dużych podmiotów) InnovFin MidCap Growth Finance (7,5-25 mln euro, do 3000 zatr.) InnovFin MidCap Guarantee (7,5-25 mln euro, do 3000 zatr.) InnovFin SME Guarantee (25 tys. - 7,5 mln euro, do 500 zatr.) EaSI Oś mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej 2

3 Europejski instrument mikrofinansowy Progress Podstawa: Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady 283/2010/UE z 25 marca 2010 r. ustanawiająca Europejski Instrument Mikrofinansowy na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego Progress. UWAGA: Konkurs na pośredników finansowych instrumentu Progress wciąż aktywny! Europejski instrument mikrofinansowy Progress Instrumenty finansowe: gwarancje dla instytucji mikrofinansowych (udzielających pożyczek do 25 tys. euro, przeznaczonych na zakładanie lub rozwijanie działalności małych firm), finansowanie pożyczkowe i kapitałowe dla instytucji mikrofinansowych. Pośrednicy w Polsce: BIZ Bank (d. FM Bank) (gwarancja 1,880 mln euro) Inicjatywa Mikro (pożyczka 3,771 mln euro) 3

4 Europejski instrument mikrofinansowy Progress Do kogo adresowane są instrumenty finansowe Progress? O mikrokredyt może ubiegać się każdy, kto: chce rozpocząć pracę na własny rachunek lub założyć albo rozwijać działalność mikroprzedsiębiorstwa (zatrudniającego poniżej 10 osób), zwłaszcza przedsiębiorstwa społecznego jest osobą bezrobotną na pewien czas wycofał się z rynku pracy ma trudności z uzyskaniem standardowego kredytu, np. ze względu na rzekomo zbyt młody lub zbyt podeszły wiek, dlatego że jest kobietą, osobą niepełnosprawną, należy do grupy mniejszościowej itp.). Europejski instrument mikrofinansowy Progress Jacy mikroprzedsiębiorcy korzystają z mikrofinansowania Progress? Źródło: Komisja Europejska,

5 Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) EaSI: Employment and Social Innovation ogólnoeuropejski program zarządzany bezpośrednio przez Komisję Europejską, cele wspieranie zatrudnienia, polityki społecznej oraz mobilności pracowników w całej UE. W ramach EaSI będą finansowane testy i ocena proponowanych reform, a następnie wdrażanie najlepszych koncepcji na szerszą skalę w państwach członkowskich. Istotą programu są innowacje społeczne, na które co roku przeznaczane będzie mln euro, ze szczególnym naciskiem na działania skierowane do młodzieży. Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) EaSI łączy trzy programy UE, które w latach były zarządzane oddzielnie: Progress: program na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej, w ramach którego wspierano rozwój i koordynację polityki unijnej na rzecz zatrudnienia, włączenia społecznego, ochrony socjalnej, warunków pracy, równości płci oraz przeciwdziałania dyskryminacji, EURES (Europejskie Służby Zatrudnienia) sieć współpracy pomiędzy Komisją Europejską a publicznymi służbami zatrudnienia w państwach członkowskich, w celu wspierania mobilność pracowników, Instrument mikrofinansowy Progress, którego zadaniem jest zwiększenie dostępności mikrokredytów dla osób zakładających lub rozwijających małe firmy. 5

6 Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) Budżet ogółem: 919,469 mln euro Źródło: Komisja Europejska, 2014 Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) Oś mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej Cele: poprawa dostępu do mikrofinansowania dla przedstawicieli słabszych grup społecznych, którzy chcą założyć lub rozwinąć swoją działalność (np. młodzi, bezrobotni, wykluczeni społecznie, bez zdolności kredytowej) poprawa dostępu do mikrofinansowania dla mikroprzedsiębiorstw, budowanie potencjału instytucjonalnego dostawców mikrokredytów, wspieranie rozwoju przedsiębiorstw społecznych (przedsiębiorstwo społeczne: realizuje cele społeczne, a nie zysk). 6

7 Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) Oś mikrofinansów i przedsiębiorczości społecznej Budżet osi: 193,1 mln euro. Minimum po 45% z budżetu dla sekcji: o mikrofinansów dla grup w trudnej sytuacji i mikroprzedsiębiorstw, o przedsiębiorczości społecznej. Narzędzia: o gwarancje, o finansowanie pożyczkowe i kapitałowe. Pośrednicy finansowi: podmioty prywatne lub publiczne, krajowe, regionalne lub lokalne, udzielające mikrokredytów osobom i mikroprzedsiębiorstwom bądź finansujące przedsiębiorstwa społeczne. Program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) Nowe elementy wsparcia: Finansowanie wzmacniania zdolności instytucji mikrofinansowych do udzielania mikrokredytów (capacity building). Instytucja mikrofinansowa może np. potrzebować zwiększenia zatrudnienia, kupna nowego systemu informatycznego itp. by sprostać rosnącemu popytowi i lepiej zaspokoić potrzeby grup docelowych. Wspieranie rozwoju i ekspansji przedsiębiorstw społecznych, tj. podmiotów, które działają przede wszystkim w interesie społecznym, nie zaś w celu maksymalizacji zysku prywatnych właścicieli lub udziałowców. Wsparcie do 500 tys. euro, z uwzględnieniem zasad pomocy publicznej, dla przeds. nienotowanych na giełdzie, których obroty lub roczna suma bilansowa nie przekracza 30 mln euro. 7

8 Program Kreatywna Europa Program UE na lata , ma szanse przynieść potrzebne ożywienie dla sektora kultury i sektora kreatywnego, które są coraz bardziej istotnym źródłem miejsc pracy i wzrostu gospodarczego w Europie. Cele: wzmacnianie konkurencyjności sektora kultury i sektora kreatywnego w celu propagowania inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu wspieranie działań na rzecz ochrony i propagowania europejskiej różnorodności kulturowej i językowej Program Kreatywna Europa Cultural and Creative Sectors (CCS): sektory bardzo innowacyjnych podmiotów, w tym przedsiębiorstw, o wysokim potencjale ekonomicznym, generujące ok. 4,5% PKB UE zatrudniające ok. 3,8% (8,5 mln osób) ogółu zatrudnionych Na CCS składają się wszystkie branże oparte na kulturze, ekspresji artystycznej lub kreatywności, bez względu na cel (komercyjny bądź niekomercyjny) oraz formę danej działalności. 8

9 Program Kreatywna Europa Cultural and Creative Sectors (CCS): Rodzaje działalności: kreacja/projektowanie produkcja rozpowszechnianie oraz ochrona dóbr i usług niosących wartości kulturalne lub artystyczne aktywność pokrewna dla CCS: edukacja, zarządzanie, działalność regulacyjna Przykłady: architektura i projektowanie, rękodzieło, multimedia i usługi audiowizualne, książki i prasa, dziedzictwo kulturowe i archiwistyka, biblioteki, muzyka, sztuki teatralne i filmowe, gry komputerowe i video, malarstwo i inne sztuki wizualne. Kreatywna Europa: specyfika CCS Badanie Access to Finance for Cultural and Creative Sectors (2013, 2800 respondentów): Większość respondentów to przedsiębiorstwa małe lub mikro. 20% respondentów w CCS (aż 40% w sektorze twórczym) to samozatrudnieni. Brak twardych zabezpieczeń kredytów. Trudno ocenić przyszłe przychody. Tylko 25% jednoosobowych przedsiębiorstw posiada business plan. Brak doświadczenia w zarządzaniu utrudnia porozumienie z bankiem. Efekt: trudności w dostępie do finansowania Ponadto: brak definicji sektora / bardzo zróżnicowana działalność 9

10 Kreatywna Europa: instrument finansowy Guarantee facility for Cultural & Creative Sectors: gwarancje dla pośredników oferujących pożyczki dla przedsiębiorców (MSP) i organizacji z sektorów kulturalnego i kreatywnego. Gwarancja: portfelowa, z Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego bezpłatna bezpośrednia lub pośrednia do 70% pożyczki, do 25% portfela Gwarancje obejmą pożyczki na: nabycie składników majątku (materialnych i niematerialnych), kapitał obrotowy (gap financing, linie kredytowe itp.), przeniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Kreatywna Europa: instrument finansowy Cele instrumentu finansowego: zapewnienie finansowania CCS, wsparcie instytucji finansowych w zrozumieniu specyfiki CCS Nie tylko uruchomienie produktu finansowego, ale zachęcenie instytucji finansowych do współpracy z CCS (do 10% budżetu instr. finansowego na capacity building ). Budżet instrumentu finansowego: 120 mln euro, dostępny od 2015 r Q1: wybór Capacity Building Manager, dla zachęcenia instytucji finansowych do współpracy z CCS i wsparcia w projektowaniu produktów Q2: Wybór pośredników finansowych (np. konsorcjum instytucji finansowej oraz instytucji kulturalnej. Pożyczki dla CCS od

11 Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej Zapraszamy do współpracy instytucje finansowe, przedsiębiorców, instytucje otoczenia biznesu, przedstawicieli administracji gospodarczej, dziennikarzy, wszystkich zainteresowanych instrumentami finansowymi programów UE. kontakt: 11

12 Dziękuję za uwagę Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej Związek Banków Polskich ul. Kruczkowskiego Warszawa tel/fax kontakt: programy@zbp.pl więcej na: Prezentacja służy wyłącznie celom informacyjnym. KPK nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie informacji zawartych w niniejszym dokumencie w celach prowadzonej działalności gospodarczej przez osoby trzecie. Ponadto, dokument ten nie może stanowić podstawy do zgłaszania roszczeń wobec KPK. 12