Kod ucznia Data urodzenia ucznia dzień miesiąc rok Wojewódzki Konkurs Języka Polskiego dla uczniów gimnazjów ETAP REJONOWY Rok szkolny 2014/2015 Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy test zawiera 12 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji. 2. Za rozwiązanie zadań możesz uzyskać maksymalnie 50 punktów. 3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. Pisz czytelnie i używaj tylko długopisu lub pióra z czarnym lub niebieskim atramentem. Nie używaj korektora. 5. Test, do którego przystępujesz, zawiera 15 zadań otwartych. Wśród nich są zadania wymagające krótkiej oraz dłuższej odpowiedzi. Możesz za nie zdobyć 50 punktów. 6. W zadaniach oznaczonych gwiazdką (*) Twoja odpowiedź musi zająć co najmniej połowę przeznaczonego na nią miejsca. 7. Odpowiedzi zgodnie z pytaniami i poleceniami zapisz starannie i czytelnie w miejscach wyznaczonych przy poszczególnych zadaniach. Pomyłki przekreślaj (nie używaj korektora). 8. Zadania oznaczone gwiazdką (*) są oceniane również pod względem poprawności językowej, ortograficznej i interpunkcyjnej. 9. Redagując odpowiedzi do zadań, możesz wykorzystać miejsce opatrzone napisem Brudnopis. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane. 10. Podczas trwania konkursu nie możesz korzystać ani z pomocy naukowych, ani z podpowiedzi kolegów narażasz ich i siebie na dyskwalifikację. Nie wolno Ci zwracać się z jakimikolwiek wątpliwościami do członków Komisji. 11. Do etapu wojewódzkiego zakwalifikują się uczniowie, którzy zdobędą co najmniej 40 punktów. 12. Na udzielenie odpowiedzi masz 120 minut. Życzymy Ci powodzenia! Wypełnia Komisja (po rozkodowaniu prac) Imię i nazwisko ucznia Uczeń uzyskał:.. /50 pkt.
1. Wybierz trzech bohaterów z utworów przeznaczonych do tego etapu konkursu i każdego z nich określ wypowiedzeniem złożonym podrzędnie, używając jednego z rzeczowników: obserwator, tchórz, patriota. Swoje zdanie uargumentuj, biorąc pod uwagę postawę tych postaci wobec rozgrywających się wydarzeń historycznych. obserwator tchórz patriota (0-3p.) 2. *Przyjmij założenie, że jesteś miłośnikiem Szachisty Waldemara Łysiaka. Wykorzystując pojęcia z teorii literatury, napisz przeznaczoną do szkolnej gazetki pozytywną recenzję tej powieści. Podaj co najmniej cztery cechy utworu mające wpływ na Twoją ocenę...................... Strona 2 z 12
....................................... (0-7 p.*) 3. Jak rozumiesz tytuł powieści W. Łysiaka? Kim lub czym może być tytułowy Szachista? Zaproponuj trzy interpretacje tego tytułu, każdą krótko uargumentuj i zamknij w jednym lub dwóch zdaniach. A. B. C. (0-3 p.) Strona 3 z 12
4. Porównaj Pana Tadeusza A. Mickiewicza i Szachistę W. Łysiaka, uzupełnij tabelę, a następnie sformułuj wniosek, na czym polega podobieństwo między tymi utworami. Utwór Pan Tadeusz Zorganizowanie tekstu (wiersz, proza) Rodzaj literacki Miejsce akcji Wydarzenia historyczne (tło historyczne) Szachista Wniosek:.. (0-3 p.) 5. W podanych fragmentach Pana Tadeusza odszukaj stałe związki frazeologiczne, wypisz je i wytłumacz ich znaczenie. Lecz ( ) myśląc nad obławą, Postrzegają, że wyszli z niej nie z wielką sławą: Trzebaż było, ażeby jeden kaptur popi, Wyrwawszy się Bóg wie skąd, jak Filip z konopi, Przepisał wszystkich strzelców powiatu? O wstydzie! związek frazeologiczny znaczenie związku Z jakim prawem do zamku? Wszak wiesz, przyjacielu, On Horeszkom dziesiąta woda po kisielu. związek frazeologiczny znaczenie związku Do zamku nieproszony coraz częściej jeździł, W końcu u nas jak w swoim domu się zagnieździł, I już miał się oświadczać, lecz pomiarkowano, I czarną polewkę mu do stołu podano. związek frazeologiczny znaczenie związku (0-3p.) Strona 4 z 12
6. *W imieniu tytułowego bohatera eposu Adama Mickiewicza napisz list motywacyjny do jednego z pojawiających się na kartach utworu polskich generałów. Poproś w nim o przyjęcie w szeregi armii Księstwa Warszawskiego. Wykaż się znajomością tekstu, określając m.in. nadawcę, adresata, datę. (0-7 p.*) Strona 5 z 12
Przeczytaj wiersz C.K. Norwida i wykonaj podane zadania od 7. Do 8. Cyprian Kamil Norwid, Ostatni despotyzm Cóż nowego? Despotyzm runął!... wraz opowiem: Oto depesza... jakże? Pan cieszy się zdrowiem; Niech pan siądzie! depesza?... mówi?... - spocząć proszę - Lecz co słyszę! W przysionku chrzęszczą mekintosze, Ktoś nadchodzi! To baron Jakże? cenne zdrowie Niech siądzie! - - cóż? nowego nam baron opowie... Depesza ta co? mówi... może pomarańczę?... Lub może wody z cukrem? - - upadły szarańcze W Grecji - - Na Cyprze brzeg się w otchłanie usunął! - W Cyruliku Sewilskim występuje Pitta - - Pomarańcza, jak widzę, z Malty wyśmienita! «Może drugą?... i jakże despotyzm ów runął?? Lecz właśnie anonsują eks-szambelanowę Z synem przybranym... - - cóż pan mówisz na nepotyzm? Chłopiec starszy od matki o rok i o głowę... Właśnie nadchodzą... jakże? runął ów Despotyzm. 7. Napisz definicje słów despotyzm oraz nepotyzm, które można by zamieścić w słowniku języka polskiego. (0-2 p.) despotyzm nepotyzm Strona 6 z 12
8. *Zinterpretuj treść wiersza C.K. Norwida pt. Ostatni despotyzm. Zwróć uwagę na przedstawioną sytuację liryczną, sposób kreowania podmiotu i poruszoną problematykę.. Przeczytaj wiersz S. Barańczaka i wykonaj podane zadania od 9. do 11. Stanisław Barańczak, Garden party Pomarańcza, jak widzę, z Malty wyśmienita! Norwid Przepraszam, nie dosłyszałam nazwiska?...banaczek?... Czy to czeskie nazwisko? A, polskie! To znaczy, pan z Polski? jakże miło. Państwo przyjechali całą rodziną? dawno?, No nie, wybacz, Sally, zamęczasz pytaniami, a trzeba, po pierwsze, zaprowadzić do stołu proszę, tu krakersy, potato chips, sałatka pan sobie naleje sam, prawda? Witaj Henry, I co też się dzieje ostatnio w Polsce? Co porabia Wa..., no, ten z wąsami, zna go pan osobiście? Nie? Widzę czasami (0-6 p.*) Strona 7 z 12
w dzienniku demonstracje choć czy można wierzyć tej naszej telewizji, koszmar, prawda? jeży się włos od wszystkich tych reklam cenzury Europejczycy słusznie twierdzą, że kultury nam brakuje-, Cześć, jestem Sam. Mówi mi Billy, że pan z Polski - znam Polskę, widziałem dwa filmy z Papieżem ten wasz Papież nic nie wie o świecie, straszny konserwatysta-, A jak pańskie dzieci? Mówią już po angielsku? Czy chodzą do dobrej szkoły?, Te szkoły publiczne to problem numer jeden, niestety, Nie zgadzam się, Sammy, szkoły są lepsze, jeśli rodzice, my sami, dbamy o to -, Tak, ale budżet federalny, Hej, wy tam, skończcie wreszcie, co to za fatalny obyczaj dyskutować przy winie, zakąsce na poważne tematy -, Więc? co słychać w Polsce?. 9. Wyjaśnij, dlaczego S. Barańczak rozpoczął swój wiersz mottem z Norwida? 10. Podaj imię i nazwisko tego z wąsami. (0-1 p.). (0-1 p.) 11. Znajdź cztery elementy upodabniające wiersz S. Barańczaka do tekstu C.K. Norwida. (0-2 p.) Strona 8 z 12
Przeczytaj fragment opowiadania J. Andrzejewskiego i wykonaj zadania od 12. do 13. Wolność! myślał Trojanowski - moja wolność! Czy byłbym w stanie ocalić ją, gdyby na mnie przyszła próba? Czuł, że fałszem zabrzmiałoby: tak, którym jeszcze niedawno gotów był zaświadczyć. Można swojej godności bronić, lecz bez pewności, czy wytrwa się w niej do końca. Myśleć o sobie, a być sobą ileż kłamstw pomiędzy jednym a drugim! Lecz sens, sens tego wszystkiego? [ ]. Sens, sens tego wszystkiego począł powtarzać uporczywie sens tych cierpień, sens ich zadawania?. J. Andrzejewski, Apel (fragmenty) 12. Jak nazywamy sposób przytaczania wypowiedzi, który w powyższym fragmencie pojawia się obok mowy niezależnej? (1 p.) 13. *Napisz kartkę z pamiętnika Trojanowskiego. Opowiedz wydarzenia pamiętnej październikowej nocy i rozstrzygnij, czy w warunkach zniewolenia można ocalić własną godność. Strona 9 z 12
(0-5 p.*) 14. W powieści J. Hellera pt. Paragraf 22 pojawia się major Major Major. Wyjaśnij, dlaczego pierwszy człon tej nazwy pisany jest małą literą, a pozostałe dwa wielką. (0-1 p.) 15. *Bohater powieści J. Hellera Paragraf 22, doktor Stubbs, tak charakteryzuje kapitana Yossariana: Możliwe, że ten cholerny wariat jest tutaj ostatnim normalnym człowiekiem. Wyraź odmienne zdanie. Uargumentuj je przykładami dziwactw Yossariana. (0-5 p.*) Strona 10 z 12
Brudnopis Strona 11 z 12
KARTA ODPOWIEDZI Kod ucznia: Numer Liczba punktów Punkty zdobyte Data urodzenia ucznia: zadania do zdobycia (wypełnia komisja) dzień miesiąc rok 1. 3 2. 7* 3. 3 4. 3 5. 3 6. 7* 7. 2 8. 6* 9. 1 10. 1 11. 2 12. 1 13. 5* 14. 1 (wypełnia komisja) 15. 5* Liczba punktów za cały arkusz: Strona 12 z 12