BOMBA ALERGICZNA Najbardziej uczulają nas białka roztoczy kurzu domowego, a nie pyłki traw Ewa Nieckuła olska dołączyła do światowej i czołówki pod względem zachorowań na alergie. Z najnowszych badań prowadzonych w ramach projektu Epidemiologia chorób alergicznych" (ECAP) wynika, że co czwarty Polak jest alergikiem, a co dziesiąty choruje na astmę. Liczba osób uczulonych rośnie u nas szybciej niż w innych krajach Europy.
Co powoduje alergie pyłki traw 20% roztocze Dermatophagoides farinae His roztocze Dermatophagoides pteronyssinus ^ pleśniowe Alternaria ;_f*ssff-, / I'/ l_ " ł_ "*ii_.
NA POCZĄTKU XX WIEKU NA ALERGIE cierpiał zaledwie co setny Polak. W latach 60. -już co dwudziesty. Jeszcze w latach 90. było u nas dwa razy mniej osób z alergiami niż obecnie. W innych krajach od początku lat 80, liczba alergików podwaja się średnio co dekadę. Wyniki badań uzyskane w ramach projektu ECAP, prowadzonego w Polsce przez Zakład Profilaktyki Zagrożeń Środowiskowych i Alergologii Akademii Medycznej w War szawie, wskazują, że aż co czwarty Polak cierpi na katar sienny, a 11-19 proc. dorosłych i dzieci ma astmę. Różne rodzaje alergii ma 42-45 proc. mieszkańców Polski, nieżyty nosa - 25-31 p r o c, zaś zapalenie skóry - 7 proc. Uczulenia na pokarmy stwierdzono u 4-9 proc. Polaków. SZAMPAN BEZ KAWIORU CHOROBY Z KURZU eakcje alergiczne wywołują coraz Wśród alergenów pojawiły się jako Najbardziej uczulają nas białka roztoczy c nowość winogrona. Włoscy lekarze relacjo dziwniejsze substancje. Na konferencji, kurzu domowego, a nie pojawiające się nowali pierwszy przypadek wystąpienia po która odbyła się w 2007 r. w Góteborgu, wiosną pyłki traw, jak dotychczas sądzono. krzywki i obrzęku twarzy u osoby, która kilka lekarze informowali o przypadkach alergii - Ta tendencja potwierdza się, gdy badamy godzin wcześniej jadła winogrona. Te owoce powodowanej przez karaluchy. Alergizujące częstość reakcji na alergen, wyniki testów mogą uczulać ludzi mających alergię na jabł karaluchy szczególnie zagrażają Ameryka oraz zgłaszane przez pacjentów dolegliwości ka, brzoskwinie, wiśnie, truskawki i wszystkie nom, Brytyjczykom i Australijczykom. Za - mówi prof. Bolesław Samoliński z Warszaw rodzaje orzechów. Nie są bezpieczni także takie kłopoty ze zdrowiem były dotychczas skiego Uniwersytetu Medycznego. Niestety, smakosze kawioru jesiotra ani ślimaków. obwiniane przede wszystkim zwierzęta fu nie jest to dobra wiadomość, gdyż alergia na Alergia na mięczaki często łączy się z alergią terkowe. Okazuje się, że żaden pupil nie jest roztocze jest groźniejsza niż pyłkowica. na roztocze kurzu domowego, karaluchy i dla alergika bezpieczny. Reakcję chorobową Objawy choroby pyłkowej są inne niż owoce morza. Ślimaki mogą się stać nawet wywołują również pokryte łuską legwany. alergii na roztocze. Chory z pyłkowica kicha, przyczyną wstrząsu anafilaktycznego. swędzą i pieką go oczy, nos, ma podrażnione gardło, bardzo źle się czuje - jak w czasie ostrego przeziębienia. Objawy alergii na kurz są znacznie łagodniejsze. Pacjenci skarżą się zwykle na zatkany SPIRALA ALERGII nos po przebudzeniu, zaś ostrzejsza reakcja - duszności lub - Choroba alergiczna ma kilka stadiów rozwoju: we wczesnym kichanie - może wystąpić przy sprzątaniu czy podczas przeby dzieciństwie pojawia się skaza białkowa - organizm nie toleruje wania w zakurzonym pomieszczeniu, na przykład w piwnicy. białka kurzego lub białka mleka. Dzieci często wyrastają z tych Reakcję na pyłki, choć dużo silniejszą, łatwiej jest złagodzić dolegliwości, ale po kilku latach zaczynają się długotrwałe katary lekami, podczas gdy przewlekły kontakt z domowym kurzem Następny etap to już astma. Jeżeli dziś wiele osób cierpi z powodu prowadzi do procesu zapalnego górnych dróg oddechowych, kataru alergicznego, jutro będziemy mieć problem z epidemią astmy. który później przenosi się na dolny odcinek układu oddechowego, To zjawisko będzie się nasilać - ostrzega prof. Samoliński. a to z kolei grozi astmą. Nie wiadomo, ile obecnie kosztuje Polaków leczenie alergii (w całej Unii Europejskiej na walkę z alergią wydaje się 40 mld Sam kurz, nawet jeśli nie uczula, jest znakomitym magazynem euro rocznie, w Stanach Zjednoczonych na leczenie samego metali ciężkich i substancji rakotwórczych pochodzących ze kataru alergicznego przeznacza się co roku 7 mld USD), ale bez spalin samochodowych i zanieczyszczeń przemysłowych, a także wątpienia staje się ono coraz droższe. Polacy zużywają olbrzymie pyłku roślin, który utrzymuje się w różnych zakamarkach nawet ilości leków antyalergicznych. Na domiar złego tylko niewielka do kilku miesięcy po zakończeniu kwitnienia. R
o jedną trzecią więcej mieszkańców metropolii niż terenów rolniczych. W wypadku astmy te różnice są jeszcze większe: w miastach choroba ta występuje dwukrotnie częściej. To dlatego że przyczyną alergii są nie same alergeny. Co prawda na terenach rolniczych jest najwięcej substancji uczulających, ale zanieczyszczenie środowiska, zwłaszcza spalmy z silników wysokoprężnych, bardzo nasilają objawy alergii. Cząsteczki spalin ob lepiają alergen i powodują, że reakcja układu odpornościowego na kontakt z nim jest dużo silniejsza niż na czysty" pyłek czy roztocze. Dlatego właśnie w miastach, gdzie alergenów jest mniej niż na wsiach, alergie są bardziej rozpowszechnione. % RACZKOWANIE ANTYALERGICZNE I H J I w ' c e J kontaktów z drobnoi l v i ustrojami na najwcześniejszym etapie życia, tym lepiej. Okazuje się, że raczkowanie po zakurzonym dywanie to samo zdrowie! Naukowcy z University of Cincinnati w Stanach Zjednoczonych udowodnili, że im wcześniej i dłużej dziecko raczkuje, tym większe szanse, że rozwinie silny układ immunologiczny. Taki ruch zapewnia intensywny kontakt dróg oddechowych z bakteryjnymi toksynami oraz z beta glukanem, substancją produko waną przez grzyby rozwijające się w kurzu domowym, będącąsilnym stymulatorem układu odpornościowego. To kolejny dowód przemawiający za teorią tłumaczącą, że nadmiar higieny odpowiada za coraz powszechniejsze występowanie alergii. Duże znaczenie dla późniejszego zdrowia ma także sposób przyjścia na świat. Według amerykańskich pediatrów, poród przez ce sarskie cięcie zwiększa ryzyko wystąpienia alergii w porównaniu z porodem naturalnym. Prof. Ngoc Ly z University of California po dejrzewa, że odpowiedź immunologiczną na najwcześniejszym etapie życia poza macicą kształtują też mikroorganizmy, z którymi noworodek styka się w kanale rodnym. W po równaniu z porodem siłami natury poród przez cesarskie cięcie jest niemal sterylny. Nie mniej ważny jest też sposób odżywa nia. Dieta bogata w warzywa i ryby chroni dzieci przed alergiami i astmą - twierdzą hiszpańscy naukowcy, którzy siedem lat prowadzili badania na grupie 460 dzieci od ich urodzenia. To pierwszy wyraźny dowód na istnienie związku między sposobem od żywiania a reakcjąukładu odpornościowego. Dzieci, które spożywały dziennie ponad 40 g warzyw, o wiele rzadziej cierpiały na astmę. Takie działanie mają też ryby - porcja co najmniej 60 g zmniejszała ry zyko wystąpienia alergii. Podobnie jak dieta podczas w ciąży - dzieci tych matek, które jadły ryby, rzadziej stawały się alergikami. Nie doszukano się ochronnych właściwości innych grup produktów. część tych medykamentów jest refundowana, więc cały ciężar leczenia spoczywa na pacjencie. Leczenie astmy to olbrzymie koszty - pacjent może na nie wydać kilka tysięcy euro rocznie. ANTIDOTUM BRUDNYCH RĄK Lekarze przebadali mieszkańców dużych miast Polski (Warszawy, Lublina, Białegostoku, Gdańska, Krakowa, Wrocławia), terenów rolniczych (Lubelszczyzna) oraz rejonów uprzemysłowionych (Gór ny Śląsk). Wyniki badań pokrywają się z rezultatami uzyskanymi w innych krajach europejskich. Dla alergików bardziej wskazane jest przebywanie na wsi niż w mieście. Na katar alergiczny cierpi Nie bez znaczenia jest też to, że dzieci na wsi nie są wychowywane w sterylnych w a r u n k a c h j a k wiele miejskich dzieci. Nadmierna czystość otoczenia i związany z nią ograniczony kontakt z alergenami zwiększa skłonność do patologicznej reak cji układu odpornościowego, gdy już jakiś alergen się pojawi. Dzieci wiejskie częściej niż te w mieście stykają się z bakteriami, a to normalizuje reakcje immunologiczne organizmu. Podwyższona higiena ograniczyła występowanie chorób brudnych rąk", ale przyczyniła się do rozwoju alergii. TEN SAM ALERGEN, ROŻNE OBJAWY Wielu alergików w Polsce nigdy nie usłyszało prawidłowej diagnozy swojej choroby. Aż 60 proc. astmatyków, którzy zostali zdiagnozowani podczas badań związanych z projektem ECAP po raz pierwszy usłyszało, że są chorzy. A to oznacza, że ani pacjent, ani lekarz pierwszego kontaktu nie dostrzegają procesu chorobowego. Alergia jest związana z jedzeniem, ubieraniem się, stosowaniem kosmetyków, kontaktem z roślinami i zwierzę tami. Niewiele schorzeń w równym stopniu co alergia wiąże się z wpływem środowiska i w wypadku niewielu chorób paq'ent może zrobić tak dużo, by poprawić swój stan zdrowia. Walka z niewiedzą i związanymi z nią zanie dbaniami powinna być więc priorytetem. Mimo znacznego postępu w diagnostyce choroby alergiczne są wciąż trudne do zdiagnozowania. Objawy wywołane tym samym alergenem mogą być różne u różnych osób. Każdy pacjent wymaga też indywidualnego podejścia. Czasami lekarzowi trudno postawić właściwą diagnozę, a nawet wykluczyć, czy występujące objawy mają związek z alergią. - Nie ma dobrego patentu na skuteczną profilaktykę alergii, ale ja zalecam, by żyć blisko naturalnego środowiska, bo to z pewno ścią pomoże zahamować epidemię, choć oczywiście nie chroni całkowicie - mówi prof. Samoliński. D Napisz wprost do autorki: e.nieckula@wprost.pl Na początku XX wieku na alergie cierpiał co setny Polak, dziś maje ponad 40 proc. mieszkańców Polski