Anna Krakowska SCENARIUSZ ZAJĘĆ Typ szkoły: ponadgimnazjalna Etap kształcenia: IV Rodzaj zajęć: uroczystość szkolna w ramach obchodu Roku Chopinowskiego Temat: Czekając na Chopina. Widowisko poetycko-muzyczne Cele kształcenia: 1. Cele ogólne: rozbudzanie zainteresowania twórczością Chopina. kształtowanie umiejętności odbioru muzyki, inspirowanie do refleksji nad wartością muzyki Chopina i jej pięknem. 2. Cele szczegółowe: Uczeń: poznaje twórczość Chopina przez słuchanie rockowych i jazzowych interpretacji muzyki kompozytora (jest zachęcany do tego, aby posłuchał utworów Chopina w oryginale), wyraża ruchem (tańcem) emocje wywołane słuchaną muzyką. Czas trwania: około 40 minut Uwaga: Scenariusz jest częścią widowiska poetycko muzycznego Czekając na Chopina. W pierwszej części uroczystości (scena 1) widzowie oglądają scenę rozgrywającą się w salonie z początku XIX wieku: aktor uczeń wcielający się w rolę Fryderyka Chopin gra swoje utwory, aktorzy uczniowie czytają fragmenty listów kompozytora pisanych w różnych okresach życia. Scena 2 lekcja języka polskiego Scena przedstawia salę lekcyjną. Uczniowie siedzą, nauczyciel stoi. Nauczyciel 1
Na koniec dzisiejszej lekcji O wyższości Chopina nad Mandaryną posłuchajcie fragmentów utworów Chopina i Mandaryny i napiszcie w zeszytach, jakie skojarzenia przychodzą wam do głowy w trakcie słuchania. Za pomocą rzutnika jest wyświetlany fragment występu Mandaryny na koncercie w Sopocie lub jest odtwarzana z płyty CD jej piosenka, a następnie utwór Chopina całość nie powinna trwać dłużej niż 2 3 minuty. Proszę, kto teraz przeczyta nam swoją notatkę? Paweł uczeń 3 Mandaryna fałsz, taniec, kicz, plotka. Chopin pianista, tradycja, romantyzm, historia, harmonia, geniusz. Piosenki Mandaryny służą rozrywce, relaksowi i dlatego niektórym ludziom się podobają są na swój sposób potrzebne. Warto jednak interesować się także muzyką klasyczną, np. muzyką Chopina, i wyrabiać swój zmysł estetyczny. Nauczyciel Żyjemy teraz w dobie plastykowej, jarmarcznej estetyki i idoli o wątpliwej ideologii. Przenieśmy się w świat Chopina. Przygotujcie w domu pracę na temat: Dlaczego Chopin jest nam potrzebny. Forma pracy dowolna. Do widzenia. Nauczyciel schodzi ze sceny, uczniowie zostają w tle słychać I like Chopin. Techno remix. Scena 3 po lekcji Uczniowie rozmawiają, gestykulując. Uczeń 1 Ona chyba zwariowała? Jak mamy udowodnić, że Chopin jest nam potrzebny? Do czego? Przecież to totalna bzdura. Jaka bzdura? Człowieku! Myślisz, że my może jesteśmy potrzebni Chopinowi? Potrzebujemy Chopina i jego muzyki, bo dzięki temu nasze życie jest głębsze, my jesteśmy bardziej interesujący. Uczeń 3 2
Czy ty siebie słyszysz? Gadasz jak nawiedzony. Jeśli ty słuchasz Chopina, to w porządku, ale mnie nic nie zmusi do tego. Wystarczy mi to, co już na temat Chopina wiem. Ty coś wiesz?! To wymień mi jego dwa utwory. Uczeń 3 Przecież to proste walce, polonezy, no te nokturny. Wystarczy? Nie, nie wystarczy. Podaj tytuł, a nie gatunek. Walc ale jaki, który? Uczeń 3 Coś się tak uczepił? Nie uczepiłem, ale wkurza mnie to, że z utworami Chopina jest tak jak z nieprzeczytanymi lekturami szkolnymi każdy Polak wie, że Chopin wielkim kompozytorem był, ale mało kto umie wymienić choćby trzy tytuły jego utworów. A przecież Chopin jest wszędzie mamy pomniki Chopina, ulice i szkoły jego imienia. Nawet w telefonach komórkowych słychać jego muzykę. Uczennica 1 Chłopaki, przestańcie się kłócić. Lepiej pomyślcie, jak to zrobić, skoro dała nam wolną rękę. Mam dość pisania wypracowanek Uczeń 1 A może zrobimy to tak Dobry wieczór, monsieur Chopin. Jak pan tutaj dostał się? Ja przelotem z gwiazdki tej. Być na ziemi to mi lżej Stary szpinet, stary dwór, ja mam tutaj coś w C dur. (K.I. Gałczyński, Niobe Spotkanie z Chopinem fragment) Uczennica E A może jednak coś w e moll? 3
Uczniowie recytują wiersz W. Chotomskiej Preludium deszczowe. Najpierw były plakaty na mieście, Uczennica 2 sto pięćdziesiąt, Uczennica 3 może i dwieście, na plakatach litery metrowe:»wielki koncert Preludium Deszczowe«. Uczennica 3 Ludzie stali, plakaty czytali, Uczennica 2 nie pytali, gdzie będzie ten koncert, tylko biegli pod pomnik Chopina, do Łazienek, gdzie wierzby płaczące. Pół Warszawy pobiegło do parku, więc ja także ruszyłem tą trasą, Uczennica 3 a że każdy parasol miał w ręku, więc ja także przyniosłam parasol. Uczennica E... Tak się właśnie to wszystko zaczęło był pan Chopin na swoim cokole, 4
a dokoła tłum ludzi ogromny i wetknięte w ten tłum parasole. Fortepianu właściwie nie było. Jeden pan nawet o to się czepiał, ale dziecko, bo z dzieckiem przyszedł, powiedziało, że widzi fortepian. Widzisz? Widzę, klawisze grają. Słyszysz? Słyszę, deszcz w liściach dzwoni. Pod wierzbami w Łazienkach Chopin krople deszczu kołysze w dłoni. Parasole zakryły niebo, rozkwitają w jesiennym zmierzchu. Słyszysz? Troje uczniów zaczyna śpiewać Preludium e moll Deszczowe (tak jak Novi Singers). Uczeń 3 Świetnie, ale może zrobimy to tak Tutaj uczniowie grają fragment Preludium e moll w wersji rockowej, ewentualnie można je odtworzyć z płyty CD do tej wersji, z przodu sceny, grupa tańczy taniec współczesny. Ale czy ktoś tego nie uzna za profanację muzyki wielkiego kompozytora? Uczennica 2 A kto wie może tak tworzyłby Fryderyk, gdyby żył w dzisiejszej Warszawie Uczennica E Posłuchajcie moim zdaniem muzyka ma sens, kiedy działa na emocje. W muzyce trzeba przełamywać podziały także między stylami, gatunkami Niech Chopina grają rockmani, niech grają jazzmani i hip hopowcy. Problem polega przecież nie na tym, jak grać Chopina, ale dla kogo 5
Tutaj w tle fragment utworu Chopina w improwizacji jazzowej Jagodzińskiego lub Możdżera. Ja jednak lubię Chopina. Zaczyna śpiewać piosenkę Gazebo I like Chopin ale tylko jedną zwrotkę. Uczennica 2 A mnie jest jednak żal, że teraz nikt już nie śpiewa tak Chopina jak na przykład Ewa Demarczyk. To jej wykonanie Grande Valse Brillante aż ciarki przechodzą Na rzutniku pojawia się fragment tego wykonania można je też odtworzyć z CD. Uczennica E To takie romantyczne tak jak Chopin. W zasadzie mogłabym czekać na Chopina na to, co może mi dać Dwie uczennice śpiewają Romantyczność J. Rawik ostatnią strofę i refren śpiewają wszyscy aktorzy. Romantycznie to pojmować tylko tak jak pojmuje niebo ptak, drzewa, wiatr Romantycznie znaczy kocham ty i ja znaczy Chopin wielki gra pocałunki bicie serca i akordy za zasłoną szarych dni choć nie zawsze umiem żyć w uśmiechu łzy gdy przychodzi mi na myśl może kiedyś go zabraknie i ostatnie z moich pragnień moich marzeń się nie spełni 6
Romantycznie to jest szukać nowych prawd to jest zdobyć jedną z gwiazd niech rozpali świat romantycznie znaczy gorycz trudnych chwil znaczy tysiąc przebyć mil by odzyskać, by przebaczyć, by zapomnieć za uczucia pierwszy szal choć wspomnienia młodych lat w radości żal kocham świat Fryderyku powiedz sam ile szczęścia można znaleźć albo wcale żadnych pragnień, żadnych marzeń co się spełnią Romantycznie to jest wierzyć w urok chwil to w porywie szukać sił na zwyczajne dni romantycznie znaczy więcej niż ty sam, niż zrozumieć wprost się da, nieprzytomnie, nierozsądnie romantycznie za zasłoną szarych dni choć nie zawsze umiem żyć w uśmiechu łzy Fryderyku jak i ty lecz tak nigdy nie wyrażę tej miłości tyle pragnień tyle marzeń niech się spełnią. 7
W widowisku wykorzystano fragmenty filmu Chopin. Pragnienie miłości oraz utwory: Na Krakowskim czy w Nohant, Grande Valse Brillante, Romantyczność, I like Chopin, i fragmenty utworów Chopina zarówno w wykonaniu klasycznym, jak i jazzowym i rockowym. 8