uczeń potrafi odczytać znaczenia i emocje wyrażone we wskazanych scenach filmu;

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "uczeń potrafi odczytać znaczenia i emocje wyrażone we wskazanych scenach filmu;"

Mieczysław Czerwiński
7 lat temu
Przeglądów:

1 Autorka: dr hab. Katarzyna Mąka-Malatyńska Temat zajęć: Dźwiękowa i kolorowa podróż przez świat. Chłopiec i świat, reż. Alê Abreu, Brazylia 2013 Czas realizacji: dwie jednostki lekcyjne Grupa wiekowa: szkoła podstawowa, klasy IV-VI Cele: poznawcze: uczeń potrafi odróżnić film dźwiękowy od niemego i zna oba pojęcia; uczeń potrafi wskazać podstawowe funkcje dźwięku w filmie; uczeń potrafi odczytać znaczenia i emocje wyrażone we wskazanych scenach filmu; kształcące: uczeń potrafi odtworzyć fabułę filmu; uczeń nazywa emocje towarzyszące bohaterowi i potrafi określić ich przyczynę; wychowawcze: uczeń dostrzega zróżnicowanie kulturowe i ekonomiczne współczesnego świata; uczeń potrafi wczuć się w sytuację bohatera. Metody i formy pracy: heureza; praca w grupach; metoda strukturalna; metoda przekładu intersemiotycznego (utwór audiowizualny słowo); prezentacja multimedialna; Pomoce dydaktyczne: komputer i rzutnik PRZEBIEG ZAJĘĆ: 1. Czy film pozbawiony dialogów to film niemy?

2 Filmy nie tylko oglądamy, ale również słuchamy. Zasadnicze elementy konstrukcji filmu to ruchomy obraz i dźwięk. Nauczyciel odtwarza krótki film niemy - jeden z wczesnych filmów Charliego Chaplina dostępnych na youtube.com, np. U fryzjera: Jeśli film odtworzony został z muzyką nauczyciel wyjaśnia, że w początkach kina rejestrowano wyłącznie obraz, a dopiero podczas projekcji w kinie filmom towarzyszyła muzyka (odtwarzana lub wykonywana na żywo). Chaplin opowiada historię wyłącznie za pomocą obrazu. Jej komizm wynika przede wszystkim z zachowań bohaterów (komizm sytuacyjny). Anegdota na marginesie: Po zakończeniu prac nad filmem Chaplin organizował pokazy swych filmów wyłącznie z udziałem publiczności dziecięcej. Podczas preview obserwował reakcję dzieci. Jeśli śmiały się i wzruszały, uznawał film za gotowy i udany. Abreu, reżyser filmu Chłopiec i świat, opowiada historię za pomocą obrazów i dźwięków, ale nie wykorzystuje słów (strzępy dialogów słyszanych w filmie są odtwarzane od tyłu. Przypominają więc ludzką mowę, ale pozbawione są znaczeń). 2. Dlaczego tak trudno opowiedzieć ten film? Zbudowanie opowiadania filmowego wyłącznie przy użyciu obrazu, muzyki i efektów akustycznych, z wyłączeniem dialogów, sprawia, że staje się on enigmatyczny, zmetaforyzowany, ale może jednocześnie nastręczać trudności interpretacyjne, a nawet powodować w młodym widzu frustrację wywołaną nieumiejętnością odczytania scen na elementarnym poziomie (trudności z rekonstrukcją fabuły). Celem zadania jest więc odtworzenie fabuły filmu. Uczniowie wspólnie z nauczycielem przygotowują plan akcji (poszczególne punkty powinny zostać zapisane na tablicy). Pytania pomocnicze: Gdzie zaczyna się akcja filmu? Dlaczego ojciec opuszcza dom? Dlaczego syn wyrusza w ślad za nim? Jakie miejsca odwiedza chłopiec podczas podróży w poszukiwaniu ojca? 3. Co słychać w filmie? Jakie dźwięki wybrzmiewają w filmie Chłopiec i świat? Wybierając fragmenty filmu nauczyciel zwraca uwagę na związek pomiędzy rytmem obrazu (ruchem postaci podczas wędrówki, zmieniających się kształtów w ujęciach imitujących kalejdoskop) a rytmem muzyki i wszystkich efektów akustycznych. Wskazuje tym samym jedną z zasadniczych cech kina animowanego: ścisły związek pomiędzy warstwą dźwiękową a obrazem.

3 Uczniowie próbują nazwać dźwięki, które do nich docierają. Przykład sceny do analizy (czas: 16:27-18:22) Opis sytuacji Dźwięki Chłopiec wyrusza na stację kolejową. Kroki na trawie, szuranie walizki po trawie, stękanie chłopca, szum traw, odległe pohukiwanie sowy, kołysanie się lampy itd. Chłopiec czeka na stacji kolejowej. Dźwięk kroków, szum traw, kołysanie się lampy, odległe odgłosy ptaków, szum wzmagającego się wiatru. Chłopiec zostaje porwany przez wiatr. Szum przechodzi w muzykę (od 17:32). Porzucona walizka leży na stacji. Padający deszcz (0d 18:03). 4. Co się stanie z filmem Chłopiec i świat, gdyby zupełnie pozbawiono go dźwięków? Nauczyciel odtwarza ten sam fragment filmu (inne niż w poprzednim zadaniu) bez dźwięku i z dźwiękiem. Po pierwszej projekcji uczniowie próbują odpowiedzieć na pytania, jaki jest świat, przez który wędruje chłopiec i co czuje bohater. Jeden z uczniów zapisuje przymiotniki i rzeczowniki, których użyły dzieci. To samo ćwiczenie powtórzone zostaje po drugiej projekcji (z włączonym dźwiękiem). Uczniowie wspólnie z nauczycielem porównują obie grupy słów. Uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie, jakie funkcje pełnić może dźwięk w filmie. Nauczyciel pomaga sformułować wnioski, np. dźwięk sprawia, że sytuacja wydaje się komiczna, smutna, radosna itd. 5. Jakie emocje związane są z poszczególnymi miejscami akcji? Nauczyciel powraca do planu zdarzeń. Uczniowie próbują określić emocje towarzyszące chłopcu podczas pobytu w poszczególnych miejscach. Dlaczego jedne są pozytywne inne negatywne? Co poza samymi zdarzeniami sprawia, że chłopiec raz jest smutny, raz wesoły (zwrócić uwagę na wyraz jego oczu i ust)? Ćwiczenie to przygotuje uczniów do wykonania zadania domowego. Przy każdym punkcie planu należy zapisać rzeczowniki i przymiotniki, za pomocą których dzieci określiły emocje bohatera. Zadanie domowe! Nauczyciel wybiera jeden kadr z filmu (przykładowe kadry poniżej). Uczeń odpowiada pisemnie na pytanie:

4 Co przedstawia obraz i jakie uczucia w Tobie wywołuje?

5 Przykładowe sceny do wykorzystania podczas zajęć:

Podobne dokumenty

Film to życie, z którego wymazano plamy nudy (A. Hitchcock) rodzaje i gatunki filmowe

Scenariusz lekcji bibliotecznej pt. Film to życie, z którego wymazano plamy nudy (A. Hitchcock) rodzaje i gatunki filmowe CEL GŁÓWNY: kształcenie umiejętności patrzenia na film i dyskutowania o nim CELE