Wojna na deski reż. Margien Rogaar MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI 1. Informacje o filmie (str. 2) 2. Scenariusz lekcji. (str. 3) Temat: Zostań inżynierem przyjaźni. 3. Załączniki do lekcji. (str. 6) SPIS TREŚCI
INFORMACJE O FILMIE Wojna na deski Bouwdorp aktorski, 87 min reżyseria: Margien Rogaar scenariusz: Margien Rogaar, Tijs van Marle występują: Kees Nieuwerf, Julian Ras, Bart Reuten, Nijs Vermin, Yuri van Dam, Tijn Ras produkcja: Pupkin Film Holandia 2014 Ziggy i Bas czekają na wakacyjny konkurs budowania wież. Tym razem zamierzają wygrać i skonstruować najwyższą budowlę. Jednak seria nieporozumień sprawia, że najlepsi przyjaciele stają się przeciwnikami w drewnianej wojnie, a walka toczy się o coś dużo bardziej cennego. Zbliża się coroczny letni konkurs na wybudowanie najwyższej drewnianej konstrukcji. Ziggy i Bas, nierozłączni przyjaciele, są pewni zwycięstwa. Jednak tuż przed wakacjami coś zaczyna się psuć. W przyjaźń chłopców wdziera się rywalizacja. Po wakacjach każdy z nich pójdzie do innej szkoły. Jeden z nich jest przecież prymusem, drugi radzi sobie gorzej z nauką i oczekiwaniami dorosłych. Początkowe nieporozumienia przeradzają się w wojnę na deski, czyli walkę o wybudowanie najwyższej wieży, kiedyś symbolu ich przyjaźni. Ale wciąż jest szansa na to, by Ziggy i Bas zrozumieli, że wygrana to nie wszystko i że dużo ważniejsza jest przyjaźń. Wojna na deski to jeden z hitów festiwali filmowych dla dzieci i młodzieży w 2014 roku (Buster, Kristiansand, Lucas, Cinekid). To historia o tym, jak łatwo czasem zatracić się w rywalizacji i zaryzykować dla niej przyjaźń. Szczególnie gdy ma się 12 lat. Margien Rogaar (ur. 1977) holenderska reżyserka i autorka scenariuszy. Ukończyła Holenderską Szkołę Filmową. Jest twórca filmów takich jak Mejsle jognen ijsle, Maybe Sweden, Bon Voyage czy About Fish and Revolution, które brało udział w konkursie Warszawskiego Festiwalu Filmowego w 2009 roku.
SCENARIUSZ LEKCJI DLA KLAS IV-VI SZKOŁA PODSTAWOWA Opracowała: Wioletta Mrozek Temat: Zostań inżynierem przyjaźni. CELE LEKCJI Uczeń: wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio; uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i prezentuje własne zdanie, poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych; wyraża swój stosunek do postaci, charakteryzuje i ocenia bohaterów; odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym; odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w tekst kultury (np.: przyjaźń wrogość, miłość nienawiść, prawda kłamstwo, wierność zdrada). METODY I FORMY PRACY metaplan 3D, dyskusja, formy pracy: zbiorowa, grupowa., ŚRODKI DYDAKTYCZNE pudełka kartonowe średniej wielkości, złożone w sześciany; teksty przysłów ilustrujących przyjaźń zamknięte wewnątrz pudełek; naklejki lub taśma malarska w dwóch kolorach; markery o wyraźnych kolorach. CZAS 90 minut
PRZEBIEG LEKCJI 1. Wprowadzenie do lekcji: Nauczyciel podaje temat: Zostań inżynierem przyjaźni. Następnie kładzie na ławce duże kartonowe pudełko. Pyta: Kim jest inżynier? Czym się zajmuje? Uczniowie odpowiadają, że inżynier pracuje na budowie, wykonuje plany budynków i nadzoruje ich powstawanie. 2. Etap I: Precyzowanie zagadnień lekcji. Nauczyciel zapisuje na froncie pudełka słowo BUDUJE, a następnie prosi o podanie słowa o przeciwnym znaczeniu. Odwraca pudełko i na jego przeciwnej stronie zapisuje odpowiedź uczniów: NISZCZY. 3. Praca zespołowa: Nauczyciel dzieli klasę na grupy w taki sposób, aby była ich parzysta liczba. Każda z grup dostaje podobne pudełko, na którym zapisane są wyrazy wyjściowe: BUDUJE lub NISZCZY. Grupy na czas wypisują wyrazy bliskoznaczne do przydzielonych im czasowników: buduje lub niszczy. Przykłady odpowiedzi buduje: konstruuje, tworzy, wznosi, kreuje, montuje, stawia itp. Przykłady odpowiedzi niszczy: unicestwia, psuje, demoluje, burzy, rujnuje, rozbija, druzgocze, niweczy itp. 4. Etap II: Przeniesienie zagadnień na płaszczyznę filmu. Treść dosłowna. Nauczyciel pyta, co w filmie Wojna na deski jest budowane, a co niszczone. Uczniowie odpowiadają, że budowane są drewniane konstrukcje, wieże, a niszczona przyjaźń, relacja między Ziggim a Basem. Nauczyciel zapowiada, że grupy zajmą się budowaniem konstrukcji. Uczniowie składają pudła tworząc budowlę. Za każdym razem nauczyciel używa dużych plastrów białych naklejek, na których będzie zapisywał wyrazy proponowane przez uczniów. Na pytanie, z czego obozowicze budowali szopy, uczniowie wymieniają poszczególne elementy. Za każdą poprawną odpowiedź, przedstawiciele grup mogą podejść i dokleić nowe pudełko na szczyt budowli. Propozycje z białych naklejek odpowiedzi: deski, gwoździe, drzwi, skrzynki, sznurki, puszki itp. 5. Etap II: Przeniesienie zagadnień na płaszczyznę filmu. Treść przenośna. Po powstaniu konstrukcji nauczyciel pyta, czy w podobny sposób można budować przyjaźń? Następnie proponuje uczniom, by białe naklejki zastąpić żółtymi, na których uczniowie zapisują elementy składowe przyjaźni: wspólny czas, zaufanie, zainteresowania, lojalność, wsparcie, szacunek itp. Budowla zmienia się kolorystycznie, na białych naklejkach pojawiają się żółte. Powstaje konstrukcja przyjaźni. Nauczyciel pyta, czy taka konstrukcja mogłaby obrazować przyjaźń głównych bohaterów na początku opowiadanej historii. Potem pyta uczniów, co niszczyło tę przyjaźń? Jakie wydarzenia i sytuacje? Każdy uczeń, który poda właściwy przykład, może zniszczyć jedno pudełko, odkleić je od pozostałych i odrzucić. Padają propozycje odpowiedzi, uczniowie niszczą konstrukcję, podobnie jak chłopcy niszczyli swoją przyjaźń. Propozycje odpowiedzi: Bas jest zazdrosny o Elenę. Rodzice Basa chwalą zdolności i aspiracje Ziggiego. Bas znajduje nowe towarzystwo chuligańską bandę FC Cola. Bas zdradza pozwala upokorzyć Ziggiego nowym kolegom. Chłopcy wdają się w rywalizację o lepszą budowlę. Gniew doprowadza obu do ostateczności Bas uderza przyjaciela, a Ziggy rozpoczyna bitwę w lesie.
6. Etap III: Formułowanie wniosków. Gdy budowla zostaje zniszczona, nauczyciel zapisuje na wybranym elemencie popsutego pudełka wyraz NAPRAWIĆ. Prosi uczniów o dopisanie synonimów: odtworzyć, zreperować, odnowić, ulepszyć, wznowić, odbudować itp. Na koniec pyta uczniów, czy bohaterom uda się naprawić ich przyjaźń. Prosi, by podali przykłady z filmu, które mogą o tym świadczyć. Uczniowie podają przykłady: Bas pomaga Elenie przy latawcu, dowiaduje się, że kiedyś był prawdziwym przyjacielem Ziggiego. Bas opiekuje się zakładnikiem bratem Ziggiego. Bas wycofuje się z bitwy w lesie. Bas pomaga przenieść rannego brata do obozu. Bas odnajduje kapelusz Ziggiego. Ziggy oddaje kapelusz przyjacielowi. Zanim nauczyciel zapyta o wnioski z filmu, prosi o posprzątanie pracowni. Uczniowie zbierają porozrzucane pudełka oraz je rozmontowują, rozkładają. W każdym pudełku w środku znajdują się kartki z wypisanymi przysłowiami, które nauczyciel umieścił przed lekcją. Uczniowie wyjmują ze środka pudełek przysłowia i odczytują je głośno. Kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada. Zgoda buduje, niezgoda rujnuje. Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie. Kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie. Dwaj wierni przyjaciele różna dusza w jednym ciele. Nigdy nowa przyjaźń nie wyrówna starej. Nauczyciel prosi, by uczniowie wybrali jedno przysłowie, które według nich jest najtrafniejszym podsumowaniem filmu.
Załącznik do lekcji Przysłowia do ukrycia w pudełkach: Kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada. Zgoda buduje, niezgoda rujnuje. Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie. Kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie. Dwaj wierni przyjaciele różna dusza w jednym ciele. Nigdy nowa przyjaźń nie wyrówna starej.