Seria: APROBATY TECHNICZNE APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-5671/2002 Na podstawie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz. U. Nr 107 z 1998 r., poz. 679), w wyniku postępowania akceptacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie na wniosek firmy: ENKE WERK Johannes Enke Gmbh & Co. KG Hamburger Straße 16, D-40221 Düsseldorf-Hafen, Niemcy stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobu pod nazwą: KLEJ BITUMICZNY ENKOLIT DO OBRÓBEK BLACHARSKICH w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który jest integralną częścią niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 30 września 2007 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne Warszawa, wrzesień 2002 r.
Z A Ł Ą C Z N I K POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY... 3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA... 3 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA... 4 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT... 5 5. OCENA ZGODNOŚCI... 6 5.1. System oceny zgodności... 6 5.2. Zakładowa kontrola produkcji... 7 5.3. Badania typu... 7 5.4. Badania kontrolne gotowych wyrobów... 7 5.5. Częstotliwość badań kontrolnych... 8 5.6. Metody badań... 8 5.7. Pobieranie próbek do badań... 10 5.8. Ocena wyników badań... 10 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE... 10 7. TERMIN WAŻNOŚCI... 11 INFORMACJE DODATKOWE... 11
POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej jest klej bitumiczny do obróbek blacharskich o nazwie handlowej ENKOLIT, produkcji niemieckiej firmy ENKE WERK Johannes Enke Gmbh & Co.KG. ENKOLIT to klej jednoskładnikowy na bazie bitumicznej, zawierający rozpuszczalniki. Ma postać gęstej masy barwy czarnej. Wymagane właściwości techniczne kleju ENKOLIT podano w p. 3. 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA ENKOLIT jest przeznaczony do przyklejania obróbek blacharskich z blach stalowych ocynkowanych, aluminiowych i miedzianych do podłoży z betonu, cegły ceramicznej i silikatowej, kamienia naturalnego i sztucznego oraz sklejki i drewna. Podłoża przeznaczone do klejenia powinny być nośne, suche i czyste, o równej powierzchni. Klej nie może być stosowany na podłożach z folii z tworzyw sztucznych, pap bitumicznych i niemineralnych materiałach izolacyjnych. Klej należy nanosić na podłoże szpachlą zębatą i równomiernie rozprowadzać po całej powierzchni. Podczas rozprowadzania szpachla powinna być prowadzona w jednym kierunku. Po naniesieniu kleju, blachy należy równomiernie docisnąć. Przyklejanie blach powinno być zakończone nie później niż po 60 minutach od nałożenia kleju. Średnie zużycie kleju powinno wynosić 2 3 kg/m². Blachy przyklejane na powierzchniach pionowych i pochyłych oraz kalenice przyklejane na wysokości powyżej 20 m nad terenem powinny być dodatkowo mocowane mechanicznie. Łączniki mechaniczne powinny być stosowane także w miejscach klejenia blachy do blachy. Klej powinien być stosowany wyłącznie na zewnątrz pomieszczeń. Temperatura otoczenia, podłoża i kleju w czasie wykonywania prac powinna wynosić od +5 do + 30 o C. Klej został oceniony pozytywnie zdrowotnym przez Państwowy Zakład Higieny w Warszawie Atesty Higieniczny HK/B/0920/01/99. Zastosowanie kleju ENKOLIT powinno być zgodne z projektami technicznymi, opracowanymi z uwzględnieniem obowiązujących norm i przepisów techniczno-budowlanych, postanowień niniejszej Aprobaty oraz instrukcji klejenia i zaleceń technologicznych określonych
w instrukcji technicznej Producenta. Zakres stosowania kleju ENKOLIT, będącego przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej, powinien wynikać z właściwości technicznych, określonych w p. 3. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA Wymagane właściwości techniczne kleju podano w tablicy 1. Tablica 1 Poz. Właściwości Wymagania Badanie wg 1 2 3 4 1 Wygląd zewnętrzny pasta barwy czarnej, bez grudek i zanieczyszczeń charakteryzująca się słabym, benzynowym zapachem 2 Właściwości robocze dobra zdolność do rozprowadzania po podłożu za pomocą szpachli zębatej p. 5.6.2 p. 5.6.2 4 Gęstość w temperaturze +20 C, g/cm³ 1,1 ± 5 % PN-B-30150:1997 4 Wytrzymałość na odrywanie, kn/m²: a) połączenie blacha (stalowa ocynkowana, aluminiowa lub miedziana) beton: b) połączenie blacha stalowa ocynkowana cegła silikatowa: c) połączenie blacha stalowa ocynkowana cegła zwykła: d) połączenie blacha stalowa ocynkowana sklejka: 5 Wytrzymałość na ścinanie, kn/m²: a) połączenie blacha stalowa ocynkowana beton: 40 30 60 50 40 30 40 30 2,0 2,0 p. 5.6.3 p. 5.6.4
1 2 3 4 c.d. 5 b) połączenie blacha aluminiowa beton: 2,0 c) połączenie blacha miedziana beton: d) połączenia blacha stalowa ocynkowana cegła silikatowa: e) połączenia blacha stalowa ocynkowana cegła zwykła: f) połączenia blacha stalowa ocynkowana sklejka: 6 Wytrzymałość na oddzieranie, N/cm: a) połączenie blacha (stalowa ocynkowana, aluminiowa lub miedziana) beton: b) połączenie blacha stalowa ocynkowana cegła silikatowa: c) połączenie blacha stalowa ocynkowana cegła zwykła: d) połączenie blacha stalowa ocynkowana sklejka: 4,0 2,0 2,0 4,5 4,5 4,0 4,7 4,2 4,0 3,5 p. 5.6.4 p. 5.6.5 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Klej ENKOLIT powinien być dostarczany w oryginalnych opakowaniach Producenta, oraz przechowywany i transportowany zgodnie z instrukcją Producenta, w sposób zapewniający niezmienność jego właściwości technicznych. Do każdego opakowania powinna być dołączona etykieta zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę wyrobu, nazwę i adres Producenta,
masę netto, datę produkcji, termin przydatności do użycia, warunki stosowania z uwzględnieniem warunków bezpieczeństwa, informacje o sposobie przechowywania i transportu, nr Aprobaty Technicznej ITB AT-15-5671/2002, nr certyfikatu lub deklaracji zgodności, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobów znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. Nr 113:1998, poz. 728). 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. System oceny zgodności Zgodnie z art. 10, ust. 2, pkt. 1b ustawy Prawo budowlane (Dz. U. nr 106/2000, poz. 1126) wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna jest dopuszczony do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie po dokonaniu oceny zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-5671/2002 i wydaniu, w trybie zgodnym z odrębnymi przepisami, certyfikatu zgodności lub deklaracji zgodności z Aprobatą. Podstawą oceny zgodności są: 1. zakładowa kontrola produkcji, 2. badania typu, 3. badania kontrolne gotowych wyrobów. Producent ma obowiązek stale prowadzić kontrolę produkcji obejmującą zakładową kontrolę produkcji i badania kontrolne gotowych wyrobów, zgodnie z ustalonym w pkt 5.4. programem badań. Kontrola produkcji musi zapewniać, że wyroby są zgodne z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-5671/2002. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy rejestru powinny potwierdzać, że wyroby spełniają kryteria oceny zgodności. Każda partia wyrobów powinna być jednoznacznie zidentyfikowana w rejestrze badań. Certyfikat zgodności z Aprobatą jest wydawany przez właściwą jednostkę certyfikującą. Deklarację zgodności z Aprobatą wydaje Producent wyrobów, których dotyczy niniejsza Aprobata. 5.2. Zakładowa kontrola produkcji
Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1. specyfikację i sprawdzanie surowców i składników, 2. kontrolę i badania w procesie wytwarzania, prowadzone przez producenta według zasad i procedur określonych w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania wyrobów o wymaganych właściwościach. 5.3. Badania typu Badania typu są badaniami potwierdzającymi wymagane właściwości technicznoużytkowe, wykonywanymi przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu i stosowania. Badania typu kleju ENKOLIT obejmują: - wytrzymałość na odrywanie, - wytrzymałość na ścinanie, - wytrzymałość na oddzieranie. Badania, które w procedurze aprobacyjnej stanowiły podstawę do ustalenia właściwości techniczno-użytkowych wyrobu mogą być zaliczone do badań typu w ocenie zgodności. 5.4. Badania kontrolne gotowych wyrobów 5.4.1. Badania bieżące. Badania bieżące kleju ENKOLIT obejmują sprawdzenie: - wyglądu zewnętrznego i zapachu, - właściwości roboczych, - gęstości. 5.4.2. Badania okresowe. Badania okresowe kleju ENKOLIT obejmują sprawdzenie: - wytrzymałości na odrywanie, - wytrzymałości na ścinanie, - wytrzymałości na oddzieranie. Badania okresowe powinny być wykonywane na próbkach właściwie zidentyfikowanych. 5.5. Częstotliwość badań kontrolnych Badania bieżące należy przeprowadzać dla każdej partii wyrobu. Wielkość partii wyrobu powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania okresowe powinny być wykonywane nie rzadziej niż raz na trzy lata. 5.6. Metody badań
5.6.1. Zasada ogólna. Należy stosować metody badań zgodnie z tablicy 1 kol. 4. Otrzymane wyniki należy porównać z wymaganymi wartościami poszczególnych cech, podanymi w tablicy 1. 5.6.2. Oznaczenie wyglądu zewnętrznego, zapachu i właściwości roboczych. Klej należy przechowywać przez min. 24 h w temp. 23 ± 2 C, następnie dokładnie wymieszać i rozprowadzić przy pomocy szpachli, na szklanych i betonowych płytkach, o wymiarach min. 100 x 100 mm. Należy określić wizualnie barwę i ewentualną obecność grudek dla próbek na podłożu szklanym, a także zapach oraz możliwość nanoszenia i rozprowadzenia kleju po podłożu betonowym. 5.6.3. Sprawdzenie wytrzymałości spoin klejowych na odrywanie. Badanie wytrzymałości spoiny klejowej na odrywanie należy przeprowadzić na sześciu próbkach o wymiarach 50 x 50 mm, wykonanych z blachy przyklejonej do danego rodzaju podłoża (rys. 1a). Trzy próbki należy skleić z w stanie powietrzno-suchym, trzy pozostałe po uprzednim przechowywaniu materiałów w wodzie, aż do całkowitego nasiąknięcia. Przed sklejeniem powierzchnię klejonych materiałów należy lekko osuszyć. Próbki należy rozciągać siłą prostopadłą do powierzchni próbek z prędkością 60 mm/min., rejestrując siłę niszczącą próbkę. Wytrzymałość na odrywanie należy obliczać jako stosunek siły niszczącej do powierzchni sklejenia. Wynik badania dla danego podłoża (w stanie suchym i wilgotnym) stanowi wartość średnia z trzech wyników. 5.6.4. Sprawdzenie wytrzymałości spoin klejowych ścinanie. Sprawdzenie wytrzymałości spoiny klejowej na ścinanie należy przeprowadzić na sześciu próbkach o wymiarach 50 x 100, wykonanych z blachy przyklejonej do danego rodzaju podłoża (rys. 1b). Trzy próbki należy skleić z w stanie powietrzno-suchym, trzy pozostałe po uprzednim przechowywaniu materiałów w wodzie, aż do całkowitego nasiąknięcia. Przed sklejeniem powierzchnię klejonych materiałów należy lekko osuszyć. Próbki należy poddać działaniu siły rozciągającej z prędkością 50 mm/min rejestrując siłę niszczącą próbki. Wytrzymałość na ścinanie należy obliczać jako stosunek siły niszczącej do powierzchni sklejenia. Wynik badania stanowi wartość średnia z trzech wyników. 5.6.5. Sprawdzenie wytrzymałości spoin klejowych na oddzieranie. Sprawdzenie wytrzymałości spoiny klejowej na oddzieranie należy wykonać na sześciu próbkach o wymiarach 50 x 100 mm, wykonanych z blachy przyklejonej do danego rodzaju podłoża (rys. 1c). Trzy próbki należy skleić z w stanie powietrzno-suchym, trzy pozostałe po uprzednim przechowywaniu materiałów w wodzie, aż do całkowitego nasiąknięcia. Przed sklejeniem powierzchnię klejonych materiałów należy lekko osuszyć. Próbki należy poddać działaniu siły oddzierającej z prędkością 60 mm/min, rejestrując maksymalną siłę oddzierającą. Wytrzymałość należy obliczać jako stosunek siły oddzierającej do szerokości spoiny (5 cm). Wynik badania stanowi wartość średnia z trzech
wyników. a) b) c) 1. krążek odrywający 2. podłoże 3. blacha 4. klej ENKOLIT 5. cięgło Rys. 1. Schematy próbek do badań właściwości wytrzymałościowych spoin klejowych a) odrywanie, b) ścinanie, c) oddzieranie 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki do badań należy pobierać zgodnie z normą PN-83/N-03010. 5.8. Ocena wyników badań
Wyprodukowany wyrób należy uznać za zgodny z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB jeżeli wszystkie wyniki badań są pozytywne. 6. USTALENIA FORMALNO - PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna AT-15-5671/2002 jest dokumentem stwierdzającym przydatność kleju bitumicznego ENKOLIT do obróbek blacharskich do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 10, ust. 2, pkt. 1b ustawy Prawo budowlane (Dz. U. nr 106/2000, poz. 1126) wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna jest dopuszczony do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie po dokonaniu oceny zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-5671/2002 i wydaniu, w trybie zgodnym z odrębnymi przepisami, certyfikatu zgodności lub deklaracji zgodności z Aprobatą. 6.2. Aprobata Techniczna nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 marca 1993 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (Dz.U. nr 26, poz.117). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z wyrobów będących przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej. 6.3. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.4. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia producenta kleju ENKOLIT od odpowiedzialności za właściwą jakość tych materiałów oraz wykonawców robót budowlanych od odpowiedzialności za właściwe zastosowanie wyrobów. 6.5. W przypadku stwierdzenia nieprzestrzegania postanowień zawartych w Aprobacie Technicznej ITB lub na skutek innych uzasadnionych przyczyn technicznych, Instytut Techniki Budowlanej ma prawo zawiesić lub uchylić wydaną aprobatę. 6.6. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych ze stosowaniem w budownictwie kleju ENKOLIT należy zamieszczać informację o udzielonej temu wyrobowy Aprobacie Technicznej ITB AT-15-5671/2002. 7. TERMIN WAŻNOŚCI
Aprobata Techniczna ITB AT-15-5671/2002 jest ważna do dnia 30 września 2007 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem, nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. KONIEC INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-B-30150:1997 PN-83/N-03010 Kity budowlane trwale plastyczne olejowy i polistyrenowy Statystyczna kontrola jakości. Losowy wybór jednostek produktu do próbki Raporty, sprawozdania z badań, oceny, klasyfikacje 1. Opinia techniczna dotycząca kleju bitumicznego Enkolit do obróbek blacharskich, NL- 1088/01, Zakład Badań Lekkich Przegród i Przeszkleń, Warszawa, 2002 r. 2. Atest Higieniczny Nr HK/B/0920/01/99, Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, 1999 r.