Elżbieta Nachlik Cracow University of Technology Marco Hartman HKV Consultants Łączy nas woda 2010 Linked by water 2010 Warszawa, 11 października 2010
Polsko-holenderskie seminarium Zapobieganie powodziom i ochrona przeciwpowodziowa Łączy nas woda 2010 Warszawa, 11 października 2010 DWUSTRONNA WSPÓŁPRACA NAD SYSTEMAMI WCZESNEGO OSTRZEGANIA pomiędzy: Instytutem Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechniki Krakowskiej oraz HKV Consultants - Nederlands Marco HARTMAN HKV Consultants Elżbieta NACHLK Politechnika Krakowska
Wprowadzenie Działania Polski po powodzi w 1997 roku: W związku z powodzią jaka wystąpiła w 1997 roku Rząd Polski przyjął Krajowy Plan Odbudowy i Modernizacji. W celu uzyskania funduszy na realizowanie tej inicjatywy, Rząd wystąpił, a następnie otrzymał pożyczkę w Międzynarodowym Banku Odbudowy i Rozwoju (IBRD) na realizowanie tej inicjatywy w ramach: PROJEKTU LIKWIDACJI SKUTKÓW POWODZI Pożyczka Nr 4264 POL Obszar współpracy polsko-holenderskiej w powyższym projekcie: Komponent B tego projektu obejmował utworzenie efektywnego systemu osłony przeciwpowodziowej i prognozowanie powodzi, a ramach tego komponentu przewidziano podkomponent: B.1 Ochrona zlewni przed powodziami i prace planistyczne a w tym Zadanie B.1.1.2 OŚRODKI KOORDYNACYJNO INFORMACYJNE w Krakowie i we Wrocławiu (w skrócie OKI) będące przedmiotem realizacji we współpracy polsko holenderskiej.
Zakres zadania B.1.1.2 Zakres obszarowy objął południową część Polski o najwyższym zagrożeniu powodziowym w skali kraju: Dorzecze górnej Wisły Dorzecze górnej i środkowej Odry
Zakres Zadania B.1.1.2 objął następujące komponenty: Zakres zadania B.1.1.2 A.1.2 Implementacja struktury instytucjonalnej OKI A.2.2 Implementacja SOP (Standard Operational Practices) B.1.2 Opracowanie narzędzi GIS (Gegraphical Information System) C.1 Zabezpieczenie bazy danych dla narzędzi GIS C.2 Prezentacja i kalibracja modeli symulacyjnych C.3 Opracowanie map zagrożenia powodziowego D Szkolenie Przedmiot współpracy HKV i PK Miejsce B.1.1.2 w procedurze działań dla zabezpieczenia przed powodzią, obowiązującej w okresie realizacji projektu, w latach 2002 2005 i obecnie: Działania wyprzedzające Prewencja przeciwpowodziowa Zadanie B.1.1.2 Przygotowania do powodzi 1) Działania w czasie wystąpienia powodzi Odbudowa po powodzi Wyjaśnienie: 1) - Dotyczy prognozy i analizy scenariuszy powodzi
Polsko holenderska współpraca w komponencie C2 Celem komponentu C2 (Prezentacja i kalibracja modeli symulacyjnych) było: 1. Utworzenie bazy danych zawierającej scenariusze meteorologiczne i hydrologiczne dla okresu 1951-2000 2. Opracowanie i skalibrowanie modelu symulacyjnego dla górnej i środkowej Odry oraz dla górnej Wisły 3. Zademonstrowanie możliwości modeli symulacyjnych w zakresie wspierania zadań OKI, a szczególnie w zakresie: a) generowania scenariuszy powodzi b) obliczania stanów wody jako podstawowych danych dla map zagrożenia powodziowego c) określania efektów strategii zarządzania powodziowego d) określania przepustowości międzywala. Etapy i cechy współpracy PK z HKV (punkt widzenia PK): Wzajemne poznanie i przełamanie barier w uświadamianiu sobie zasobu umiejętności i kompetencji wymagających uzupełnienia życzliwość i otwartość strony holenderskiej (HKV) Wspólna praca z położeniem nacisku na stawianie modeli (strona holenderska) oraz na interpretację wyników i odpowiedzialności za wynik - wyższy etap współpracy z wykorzystaniem wiedzy polskiej strony o dorzeczach Nabycie wiedzy i umiejętności raportowania dużego i złożonego zadania analizy i oceny wyników po stronie polskiej.
Polsko holenderska współpraca w komponencie C2 Efekty współpracy z punktu widzenia PK (polskiej strony) można ująć w trzy grupy zagadnień: I. Aspekty poznawcze (wiedza, umiejętności, kompetencje) II. Aspekty praktyczne w postaci wdrożenia kartowania i oceny zagrożenia III. Nabycie przez polską stronę doświadczenia i swobody w międzynarodowej kooperacji (I) (III) Aspekty poznawcze: Opanowanie złożonych narzędzi symulacyjnych i ich wieloaspektowej implementacji połączonej z interpretacją wyników na potrzeby praktyki Opanowanie i rozwijanie wiedzy i kompetencji w zakresie współczesnego podejścia do ochrony przed powodzią. Doświadczenie i swoboda w kooperacji międzynarodowej Od tego projektu datuje się współpraca krajowa i międzynarodowa zespołu PK na większą skalę oraz umocnienie pozycji zespołu w skali kraju.
Wykorzystanie rezultatów Zadania B.1.1.2 obecnie Obecne wykorzystanie produktów Zadania B.1.1.2 (OKI) w Polsce: I. Umocniła się i rozwinęła struktura OKI w Krakowie, we Wrocławiu i w Gliwicach zaproponowana i zastosowana w ramach B.1.1.2, a także w pozostałych regionalnych zarządach gospodarki wodnej w Polsce. II. System informatyczny, narzędzia i bazy danych a także produkty kartograficzne wytworzone w ramach Zadania B.1.1.2 zostały w pełni zaimplementowane i są nadal używane i rozwijane na bazie zaimplementowanych w ramach B.1.1.2 oraz poszerzonych wersji tych narzędzi, uwzględniających: Rozszerzenie struktury bazy danych i jej zasobów, Zastosowanie nowych wersji oprogramowania z rodziny MIKE, ukierunkowanego na powiązanie z zasobami kartograficznymi (MIKE Flood), na modele dwuwymiarowe oraz na bardziej zaawansowane modelowanie struktur hydraulicznych i obiektów mostowych, Poszerzenie bazy danych w systemie GIS o nowe zasoby NMT (Numerical Model Terrain) oraz ortofoto mapy, przekroje poprzeczne i inne dane informacyjne z zakresu informacji i zagrożeniu i podstawowej bazy danych o terenie, III. Na bazie produktów OKI wprowadzono zmiany w Prawie Wodnym jako etap zmian docelowych, a także rozwinięto przygotowania do działań prewencyjnych na bazie kontroli zagospodarowanie terenów zagrożonych powodzią. IV. OKI rozwinęło działania informacyjne i edukacyjne wykorzystując materiały szkoleniowe opracowane w B.1.1.2, a także poszerzyło i uszczegółowiło zakres informacyjno edukacyjny.
Wykorzystanie rezultatów Zadania B.1.1.2 obecnie Kierunki rozwoju OKI i zakresu ich działalności: I. Implementacja Dyrektywy 2007/60/WE w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim II. Udział w pracach nad programowaniem ochrony przed powodzią III. Rozwinięcie współpracy z samorządem terytorialnym oraz z jednostkami odpowiadającymi za zarządzanie kryzysowe Mapa ryzyka powodziowego - propozycja
Pozytywne refleksje: Refleksje po wspólnej realizacji projektu OKI Ważna z punktu widzenia kontaktów osobowych i instytucjonalnych współpraca chyba dla obu stron; Szybka procedura pozyskania dodatkowej wiedzy, umiejętności i kompetencji, weryfikowanych praktycznie dla polskiej strony; Satysfakcja z opracowania i zastosowania wartościowych rezultatów oraz produktów - trwałych, wykorzystywanych i rozwijanych dla obu stron. Negatywne refleksje: Brak na wstępnym etapie rozpoznania zakresu i wiarygodności danych wyjściowych, zwłaszcza z obszaru meteorologiczno hydrologicznego, co komplikowało organizację pracy i dochodzenie do wyników; Presja czasu wynikająca z braku udokumentowanego doświadczenia w realizacji podobnych przedsięwzięć, wymagających dyscypliny i warunków dla tworzenia etapowych produktów, co utrudniało realizację prac i czasem wpływało na relacje osobowe; Poczucie braku ciągłości, a tym samym kontynuacji w realizacji tej współpracy, która powinna być elementem planowania w szerszym zakresie i etapowana zgodnie z potrzebami tak, aby budować udokumentowane doświadczenie.
Reflections after OKI project common realization Pozytywne refleksje: otwarta komunikacja wewnętrzna partnerzy lokalni świadomi lokalnych problemów młody zespół ze strony polskiej i holenderskiej Negatywne refleksje: nie wprowadzone wsparcie długoterminowe.
Reflections after OKI project common realization Efekty OKI: Skupienie na Działanie Zapobieganie Przygotowanie FC 2015: innowacje łańcucha bezpieczeństwa FC2015 : ramy współpracy
Future Cooperation Skupienie się na łańcuchu bezpieczeństwa Wprowadzanie innowacji Transgraniczne zarządzanie wodą