PROGRAM NAUCZANIA GEOGRAFII W KLASIE I-III GIMNAZJUM W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 7 W CHEŁMIE Opracowany na podstawie programu Jana Mordawskiego i Jerzego Makowskiego Planeta - geografia klasa I, II, III gimnazjum zatwierdzonego przez MEN DKW- 4014-147/99. Opracowała: mgr Urszula Jemielniak Chełm, wrzesień 2003 r
ZAŁOŻONE CELE EDUKACYJNE GEOGRAFII W KLASIE I-III GIMNAZJUM 1. W dziedzinie poznawczo-kształcącej: - lokalizowanie obiektów geograficznych w przestrzeni geograficznej i na mapie, - obserwowanie obiektów i zjawisk oraz całościowe opisywanie przestrzeni geograficznej w skali kraju i świata w nawiązaniu do własnego miejsca zamieszkania i regionu, - dostrzeganie, opisywanie i wyjaśnianie na różnych przykładach związków przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych, przestrzennych i czasowych pomiędzy zjawiskami przyrodniczymi i społecznogospodarczymi oraz między przyrodą i człowiekiem, - korzystanie z różnorodnych źródeł wiedzy geograficznej w gromadzeniu, interpretowaniu oraz jej przetwarzaniu, - rozumienie następstw zmian i zagrożeń środowiska przyrodniczego w różnych skalach czasowych i przestrzennych, - rozumie źródeł konfliktów, wynikających z różnic interesów przyrodniczych, ludnościowych, gospodarczych, społecznych i politycznych w różnych obszarach Ziemi i odpowiednie argumenty proponowanych rozwiązań. 2. W dziedzinie przekonań i postaw: - ukształtowanie systemu wartości, odpowiadającego naturze i godności ludzkiej oraz postępowanie zgodnie z tą ideą, - współpraca w grupie, podczas formułowania i rozwiązywania problemów, a także prezentowanie i uzasadnianie własnego stanowiska, - poczucie tolerancji i poszanowania innych narodów, ras, grup etnicznych i kultur, jako wyraz uznania różnorodności geograficznej naszej planety, - myślenie o własnym kraju, naszych sąsiadach i odległych miejscach na Ziemi w kategoriach przyszłości i współodpowiedzialności za ich stan i rozwój.
PROCEDURY OSIĄGANIA ZAŁOŻONYCH CELÓW KSZTAŁCENIA 1. Obserwacje bezpośrednie nieba półkuli północnej w dzień i w nocy oraz rozpoznawanie gwiazdozbiorów i planet. 2. Obserwowanie z Ziemi ruchu sfery niebieskiej- zmiany dobowe i roczne. 3. Wyznaczanie w terenie położenia geograficznego miejsca obserwacji. 4. Odczytywanie z mapy położenia geograficznego obiektów i obszarów. 5. Obserwacja bezpośrednia w terenie i pośrednia na mapach i ilustracjach elementów naturalnych i antropogenicznych przestrzeni geograficznej oraz przejawów działania zjawisk i procesów geologicznych. 6. Odczytywanie z ilustracji położenia sfer i wzajemnych ich zależności. 7. Prezentacja i rozpoznawanie skał, minerałów i skamieniałości e postaci okazów oraz w odkrywce geologicznej w terenie, 8. Czytanie profilu glebowego. 9. Rozpoznawanie typów gleb w terenie i na ilustracjach. 10. Odczytywanie z map ogólnogeograficznych i tematycznych treści koniecznych do poznania i zrozumienia cech środowiska geograficznego różnych obszarów Ziemi oraz wyszukiwanie współzależności pomiędzy zjawiskami, w zależności od ich występowania. 11. Obserwowanie cech i zmienności elementów pogody w celu ustalania współzależności i prawidłowości ich przebiegu. 12. Rozpoznawanie cech klimatu na podstawie klimatogramów (wykresów przebiegu temperatury i opadów). 13. Analiza danych liczbowych, zapisanych w zestawieniach tabelarycznych oraz na wykresach lub diagramach dla zilustrowania zjawisk lub ustalania prawidłowości geograficznych, na podstawie ich przebiegu i współzależności. 14. Obserwowanie w terenie, na mapach, na ilustracjach różnych form działalności człowieka- struktury użytkowania ziemi, infrastruktury technicznej, obiektów przemysłowych i usługowych. 15. Ocena sposobów gospodarowania człowieka w różnych obszarach Ziemi i diagnozowania zmian, z punktu widzenia ekonomicznego i ekologicznego, 16. Wykorzystywanie różnych źródeł informacji geograficznej roczników statystycznych, lektury książek i czasopism, internetu, radia i telewizji- w celu aktualizacji i oceny zjawisk gospodarczych, ludnościowych, konfliktów i problemów politycznych, ekologicznych, społecznych. 17. Odczytywanie z tabeli stratygraficznej przekrojów geologicznych i map geologicznych dziejów różnych obszarów Ziemi. 18. Obserwowanie zmian zachodzących w różnych sferach Ziemi, na skutek działalności człowieka i naturalnych procesów geologicznych. 19. Klasyfikowanie wybranych państw świata, według ich poziomu gospodarczego na podstawie materiałów statystycznych w postaci wskaźników liczbowych, diagramów, wykresów i map. 20. Omawianie problemów gospodarczych, społecznych, politycznych poszczególnych państw lub ich grup ustalanie specyfiki i możliwości rozwiązań.
21. Porównywanie potencjału ludnościowego wybranych państw oraz wyróżnianie cech i odrębności procesów ludnościowych. 22. Ocenianie działalności człowieka z punktu widzenia racjonalnej gospodarki zasobami naturalnymi.
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASACH I-III GIMNAZJUM 1. Program nauczania-dkw-4014-147/99 Planeta - geografia klasa I, II, III, Wydawnictwo M. Rożak. Program jest zgodny z podstawą programową. 2.Formy sprawdzania osiągnięć edukacyjnych: a) pisemne: -sprawdzian: obejmujący szerszy zakres materiału, trwający całą jednostkę lekcyjną -kartkówka: z wiadomości maksymalnie czterech ostatnich lekcji trwająca do 15 minut (ilość kartkówek zależy od decyzji nauczyciela geografii). b) ustne c) praktyczne -prace indywidualne lub grupowe uczniów Klasowy system semestralnego oceniania z geografii Forma aktywności Klasa I gimnazjum Klasa II, III gimnazjum (w semestrze) 2godz./tygodniowo 1 godz./tygodniowo Sprawdzian 2 2 Kartkówka 2-3 2-3 Odpowiedź ustna 1 do 2 1 do 2 Praktyczna 1 1 Praca domowa minimum 1 minimum1 Aktywność ucznia według oceny indywidualnej według oceny indywidualnej 3.Zasady poprawiania i informowania o ocenach rodziców: Ocena semestralna wystawiana jest na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych przez danego ucznia. Informacje o terminie, formie i zakresie planowanych sprawdzianów podawane są z tygodniowym wyprzedzeniem. Jeśli uczeń z przyczyn losowych nie pisał sprawdzianu lub kartkówki powinien w ciągu dwóch tygodni je napisać. Uczeń otrzymaną ocenę ze sprawdzianu lub kartkówki może poprawić w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac, a ocena z poprawy jest oceną ostateczną, wpisaną obok oceny pierwotnej. Uczeń poprawia ocenę w terminie uzgodnionym z nauczycielem. W przypadku otrzymania przez ucznia trzech ocen niedostatecznych z geografii nauczyciel powiadamia o tym jego rodziców za pośrednictwem wychowawcy klasy. Na miesiąc przed klasyfikacją nauczyciel informuje wychowawcę o grożących ocenach niedostatecznych z geografii.
Kryteria wymagań na daną ocenę (prace pisemne) 0%-30% punktów ocena niedostateczna (1) 31%-50% ocena dopuszczająca (2) 51%-75% ocena dostateczna (3) 76%-90% ocena dobra (4) 91%-100% ocena bardzo dobra (5) powyżej 91% + zadania dodatkowe ocena celująca (6) Kryteria wymagań na daną ocenę z odpowiedzi ustnej: ocena niedostateczna: -nie zna podstawowych wiadomości programowych -nie potrafi wymienić podstawowych faktów -popełnia rażące błędy rzeczowe ocena dopuszczająca -operuje prostymi terminami -wymienia tylko podstawowe fakty -nie wyjaśnia zachodzących procesów -nie potrafi w sposób wyczerpujący odpowiedzieć na zadane pytania ocena dostateczna -poprawnie interpretuje informacje zawarte na mapach -dokonuje wyboru treści -wyjaśni zachodzące procesy i zjawiska -posługuje się poprawną terminologią ocena dobra -wyjaśnia kryteria wyboru zjawisk i procesów -poprawnie analizuje i interpretuje fakty -porównuje zjawiska i procesy -wyciąga poprawne wnioski -nie popełnia błędów terminologicznych ocena bardzo dobra -wyszukuje zależności między procesami i zjawiskami -wszystkie aspekty tematu omawia wyczerpująco -klasyfikuje i prognozuje zachodzące zdarzenia -swobodnie posługuje się wiedzą ocena celująca -dostrzega i interpretuje zjawiska i procesy wychodzące poza program nauczania -biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych -proponuje nietypowe rozwiązania