PPA(11)6511:3 Bruksela, 23 sierpnia 2011 REAKCJA KOMITETÓW COPA-COGECA NA KONSULTACJE SPOŁECZNE DOTYCZĄCE ZIELONEJ KSIĘGI W SPRAWIE DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH I INFORMACYJNYCH DOTYCZĄCYCH PRODUKTÓW ROLNYCH Wartość dodana interwencji UE 1. Do kogo należy kierować politykę informacyjną i promocyjną dotyczącą produktów rolnych, aby sprostała ona nowym wyzwaniom na rynkach lokalnych, europejskich i światowych i zapewniała większą europejską wartość dodaną? Jaka powinna być rola tej polityki w odróżnieniu od działań już prowadzonych przez inne podmioty (np. sektor prywatny)? (dobrowolne) (między 1 a 800 znaków) Europejskie produkty charakteryzują się różnorodnością, jakością, tradycjami, know-how oraz wysokimi standardami produkcji. Cechy te nie występują nigdzie indziej na świecie. W dzisiejszym świecie konkurencja odgrywa coraz ważniejszą rolę, jednak produkty z poza UE są bardziej konkurencyjne, gdyż nie muszą spełniać tych samych norm. Europejska polityka promocji produktów rolnych stanowi kluczowy element WPR. Jest to ważny i legalny mechanizm gospodarki rynkowej, zgodny ze standardami WTO. Przyczynia się on do uznania europejskich produktów rolnych zarówno w Europie jak i na świecie oraz obowiązuje on zarówno na rynku wewnętrznym, jak i na rozrastających się rynkach światowych. Konsumenci muszą wiedzieć jak rozpoznawać produkty, aby uniknąć zagrożeń wynikających z zakupu podrobionych towarów. Polityka ta ma do odegrania bardzo ważną rolę, polegającą na wzmacnianiu i uzupełnianiu lokalnych inicjatyw, które pozwalają europejskim rolnikom i spółdzielniom rolnym na uzyskanie przychodów z wartości dodanej ich produktów. Rynki regionalne i lokalne 2. Jakie działania informacyjne i promocyjne należałoby wprowadzić, aby przyczynić się do zwiększenia roli rynków regionalnych i lokalnych? (dobrowolne) (najwyżej 500 znaków) Społeczeństwo obecnie oczekuje sprzedaży na poziomie lokalnym i regionalnym. Sprzedaż ta daje rolnikom i spółdzielniom rolnym nowe możliwości na obszarach wiejskich1. Jednakże producenci w dalszym ciągu doświadczają trudności związanych ze sprzedażą na rynku lokalnym lub organizacją sprzedaży bezpośredniej. Dlatego też należy wspierać powstawanie krótkich łańcuchów dostaw żywności oraz tworzyć wszechstronne narzędzia wsparcia. Polityka promocji powinna odpowiednio uzupełniać te nowe narzędzia. Moglibyśmy również rozważyć wykorzystanie nowych mediów (strony internetowe...) do promocji imprez organizowanych przez rolników. Można by również stworzyć przewodnik, który pomógłby producentom w legalnej i wydajnej promocji jakości i wartości ich produktów. Działania promocyjne na rynku wewnętrznym 3. Jakie są specyficzne potrzeby w zakresie informacji i promocji dotyczących europejskich produktów i jakie powinny być cele dla rynku wewnętrznego? 1 AQA(11)3268 "Dodawanie wartości do produktów sprzedawanych na miejscu / w systemie sprzedaży bezpośredniej". Copa - Cogeca European Farmers European Agri-Cooperatives 61, Rue de Trèves B - 1040 Bruxelles www.copa-cogeca.eu EC Register Number Copa 44856881231-49 Cogeca 09586631237-74
Obecnie coraz więcej produktów, składników i półproduktów na rynku wewnętrznym pochodzi z krajów trzecich. Nie wszystkie produkty pochodzące z importu spełniają takie same normy produkcji. Biorąc pod uwagę fakt, że większość produktów europejskich sprzedaje się na rynku wewnętrznym, konieczne są działania promocyjne prowadzone na tym właśnie rynku. Należy wzmocnić działania promocyjne w celu udostępnienia konsumentom UE informacji na temat cech produktów europejskich dostępnych na rynku. Trzeba również zwiększać świadomości konsumentów w dziedzinie wysokich standardów produkcji rolnej dotyczących bezpieczeństwa żywności, zdrowia roślin i zwierząt, dobrostanu zwierząt, ochrony środowiska. W interesie konsumentów leży uzyskanie przejrzystych i odpowiednich informacji na temat produktów. Instrumenty promocyjne powinny również informować o różnych rodzajach jakości, jak np. systemy zapewniania jakości UE: CHNP, CHOG, GTS, rolnictwo ekologiczne, czy też systemy dobrowolne oparte na "wytycznych UE dotyczących najlepszych praktyk dla dobrowolnych systemów certyfikacji produktów rolnych i środków spożywczych". Polityka działań promocyjnych powinna również udostępniać informacje dotyczące zdrowego żywienia, aby pomóc konsumentom w podejmowaniu decyzji dotyczących zakupów. 4. Jakie działania należałoby opracować, aby osiągnąć cele i w ten sposób lepiej wykorzystać wkład Unii Europejskiej w rynek wewnętrzny? Na rynku wewnętrznym należy przede wszystkim skupić się rozszerzaniu programu o docelowe rynki i produkty. Instrumenty promocji powinny bardziej skupić się na cechach związanych ze standardami produkcji (horyzontalna i wertykalna definicja jakości - patrz odpowiedź 3.). Promocja bez znaków handlowych pozwala na promocję produktów rolnych koncentrującą się na europejskich standardach produkcji. Niezbędne są działania promocyjne ukazujące europejskie systemy jakości zarówno konsumentom jak i producentom. Należy korzystać z instrumentów promocyjnych również w czasie kryzysu, kiedy to powinno się wprowadzić elastyczniejsze instrumenty, jak np. trwałe odstępstwa (np. przyśpieszenie procedury przyjęcia), aby udostępnić rolnikom i spółdzielniom skuteczne instrumenty wypłaty odszkodowań w trudnej sytuacji ekonomicznej. Działania promocyjne na rynku zewnętrznym 5. Jakie są specyficzne potrzeby w zakresie informacji i promocji dotyczących europejskich produktów i jakie powinny być cele dla rynku zewnętrznego? Kampanie promocyjne i informacyjne są niezbędne w celu utrzymania i zwiększenia obecnego udziału w rynku produktów europejskich. Polityka ta zapewnia uznanie europejskich produktów rolnych na świecie oraz przyczynia się do wzrostu eksportu. Instrumenty promocyjne mogą skutecznie zwiększyć widoczność produktów z UE na rynkach zewnętrznych poprzez podkreślanie ich jakości, różnorodności oraz tradycji. Jednakże, nie prowadzi się tak często kampanii promocyjnych na rynkach pozaeuropejskich jak na rynku wewnętrznym. Działania promocyjne muszą stać się bardziej atrakcyjne dla profesjonalnych organizacji. Można to osiągnąć poprzez bliższą współpracę przy prowadzeniu działań na poziomie krajowym i sektorowym, lepszą koordynację działalności politycznej, jak np. porozumienia o wolnym handlu, negocjacje kwestii weterynaryjnych i fitosanitarnych oraz skupianie się na programach międzynarodowych. Ponieważ europejscy producenci potrzebują pomocy w zwiększeniu sprzedaży na rynkach zagranicznych, instrumenty te powinny być skierowane właśnie do nich. 6. Jakie działania należałoby opracować, aby osiągnąć cele i w ten sposób lepiej wykorzystać interwencję Unii Europejskiej na rynku zewnętrznym? W państwach spoza UE należy dać pierwszeństwo programom przedstawianym przez więcej niż jedno państwo członkowskie i obejmującym wiele produktów2 zamiast skupiać się na ogólnej 2 PPA (09)2096 Copa-Cogeca, CIAA, CELCAA "Projekt propozycji dla udoskonalenia polityki promocyjnej UE"
promocji. Przed stworzeniem propozycji programowej, dobrze byłoby przeprowadzić badania rynku w krajach trzecich, które powinny być współsfinansowane 3 (obecnie współfinansowanie obejmuje jedynie badania na nowych rynkach)4. Trzeba również pomagać europejskim rolnikom i spółdzielniom w tworzeniu strategii i możliwości eksportowych. Instrumenty promocji powinny również obejmować wsparcie techniczne producentów. Należy również zsynchronizować politykę promocyjną z polityką handlową, w celu zwiększenia synergii oraz otwarcia nowych kanałów dla produktów UE (ze względu na wzrost popytu w wielu krajach trzecich). Ponadto budżet powinien być bardziej elastyczny. Jacy beneficjenci? 7. Kto powinien być beneficjentem? Czy należałoby faworyzować wybranych beneficjentów? (dobrowolne) (najwyżej 500 znaków) Programy promocje objęte systemem horyzontalnym są współfinansowane przez UE w celu poszerzenia rynków dla europejskich produktów rolnych i spożywczych. Bez tego wsparcia sektor produkcji nie dysponowałby wystarczającymi zasobami potrzebnymi do skutecznego prowadzenia działań promocyjnych. Polityka ta, zagwarantowana w ramach WPR, pragnie udzielać wsparcia europejskich rolnikom i spółdzielniom w coraz bardziej konkurencyjnej rzeczywistości. Dlatego też podmioty korzystające z tej polityki powinny należeć do organizacji łańcucha rolno-żywnościowego na poziomie krajowym i europejskim. Jedynie organizacje reprezentujące dany produkt powinny zostać objęte pomocą. Należy skupić się na sposobach zagwarantowania odpowiedniej reprezentacji organizacji składających projekt. Większa spójność z innymi instrumentami WPR 8. Czy możliwe są synergie między różnymi narzędziami promocyjnymi i informacyjnymi, jakimi dysponuje UE, w celu rozwijania skuteczniejszych i ambitniejszych strategii dostępu do rynków lokalnych, europejskich i światowych? Oprócz obowiązujących ram prawnych stworzono instrumenty promocji i informacji dla niektórych sektorów, np. wino, warzywa i owoce. Sektory te mogą prowadzić działania promocyjne w istniejących ramach prawnych. Instrumenty te zostały stworzone w celu reakcji na konkretne potrzeby tych sektorów. Komitety Copa-Cogeca uważają, że nie należy łączyć istniejących narzędzi. Powinny one być niezależne dopóki spełniają różne cele.5 Jednakże należałoby stworzyć więcej synergii między tymi instrumentami, aby zwiększyć ich wpływ na strategie konsumenckie i sektorowe. Produkty kwalifikowalne 9. Jakie produkty rolne i spożywcze powinny być kwalifikowalne i na podstawie jakich kryteriów? (dobrowolne) (najwyżej 500 znaków) Lista produktów objętych promocją UE musi zostać ograniczona do produktów rolnych (Załącznik I), do produktów objętych CHNP, CHOG, GTS, produktów ekologicznych oraz schematów dobrowolnych opartych na wytycznych UE dotyczących najlepszych praktyk dla dobrowolnych systemów certyfikacji produktów rolnych i środków spożywczych. Jednakże należy wprowadzić poprawki do Załącznika I Rozporządzenia 501/2008 jeśli chcemy by odzwierciedlało ono aktualne potrzeby różnych sektorów, na przykład: - w przypadku jaj należy promować informacje na temat wielu aspektów produkcji jaj w UE a nie tylko etykietowania jaj konsumpcyjnych; 3 PPA (09)8377 "Propozycje Komitetów Copa-Cogeca w sprawie reformy polityki promocji produktów rolnych" 4 PPA (09)8377 "Propozycje Komitetów Copa-Cogeca w sprawie reformy polityki promocji produktów rolnych" 5 PPA(11)4211 Projekt sprawozdania z posiedzenia komitetu doradczego ds. promocji, 2 marca 2011
- należałoby zawrzeć ogólną promocję mięsa owiec, kóz i wieprzowiny oraz stworzyć wytyczne dla promocji tych produktów; - trzeba włączyć ogólną promocję korka i owsa; - oraz promować gatunki zbóż o mniejszym znaczeniu Działania i przekaz 10. Jakich środków promocyjnych należałoby użyć dla poprawy ich skuteczności? Czy należy skoncentrować się na propagowaniu kluczowych haseł, jak np. pięć porcji owoców i warzyw dziennie czy smak Europy czy na rodzinach produktów (np. sery, wino itd.)? (dobrowolne) (najwyżej 500 znaków) Biorąc pod uwagę różnorodność Europy należy stworzyć elastyczne programy, które będą w stanie objąć specyficzne potrzeby rynków i produktów. Nie istnieje tylko jedna wartość dodana WPR (jakość, higiena, tradycja, smak, rynki docelowe, produkcja ekologiczna...). Przekaz nie może być jednorodny. Należałoby rozważyć stworzenie kluczowego przekazu lub sloganów na poziomie europejskim. Na przykład, logiczna byłaby koordynacja działań sektora warzyw i owoców i stworzenie wspólnego europejskiego przesłania. Należałoby jednak utrzymać elastyczne możliwości przeprowadzania tych działań w państwach członkowskich. Ponadto, należy wziąć pod uwagę sezonową konsumpcję owoców. Pochodzenie 11. Czy byłoby wskazane zwiększenie znaczenia oznaczeń dotyczących pochodzenia produktu i na podstawie jakich kryteriów?(dobrowolne) (najwyżej 500 znaków) W obowiązujących ramach prawnych produkty nie mogą być promowane ze względu na ich pochodzenie, chyba, że pochodzą z konkretnych obszarów objętych regulacjami UE, jak np. CHNP lub CHOG. W celu ukazania różnorodności europejskich produktów rolnych w UE należałoby umożliwić promocję produktów, które nie są objęte CHNP, CHOG lub GTS. Należy również przekazywać odpowiednie i przejrzyste informacje konsumentom. Można wspomnieć o regionie lub kraju pochodzenia danego produktu, ale główne przesłanie powinno podkreślać cechy i właściwości danego produktu. Komitety Copa-Cogeca apelują do Komisji, aby ta udzieliła jasnych wskazówek co do sposobu odnoszenia się do pochodzenia produktu, aby uniknąć wątpliwości prawnych. Jednakże działania prowadzone na rynkach zewnętrznych powinny być bardziej elastyczne ze względu na fakt, że konkurujemy tam z produktami pochodzącymi spoza UE. Znaki towarowe 12. Czy byłoby wskazane wykorzystywanie znaków towarowych jako narzędzi promocji na rynku zewnętrznym i na podstawie jakich kryteriów? Oprócz APCA W obecnych ramach prawnych działania promujące produkty markowe nie kwalifikują się do częściowego finansowania przez Unię Europejską. Jednak europejscy producenci i spółdzielnie stworzyli wiele znaków towarowych, które pozwalają im na zwiększenie wartości produkcji. Dlatego należałoby rozważyć zwiększenie elastyczności w wykorzystaniu znaków towarowych pod warunkiem, że główne przesłanie dotyczy cech charakterystycznych i jakości produktu. Można by na przykład pozwolić na promocję znaków towarowych, w tym wspólnych znaków towarowych obejmujących kilku rolników lub kilka spółdzielni. W ten sposób można by podzielić programy promocyjne na część ogólną i komercyjną. Część komercyjna byłaby finansowana przez organizację wykorzystującą dany znak handlowy w ramach działań
kampanii.6 Obydwa rodzaje działań powinny jednak opierać się na tej samej koncepcji. Ważne jest unikanie zachwiania konkurencji w przypadku, gdy znaki towarowe odgrywają rolę w kampaniach współfinansowanych z funduszy publicznych. Sytuacje takie wystąpiły już na poziomie krajowym i dlatego, opierając się na doświadczeniu, wiadomo jak sobie z nimi radzić. Z drugiej strony, działania promocyjne powinny być bardziej elastyczne na rynkach zewnętrznych. Programy obejmujące wiele krajów 13. Co powstrzymuje opracowywanie i wdrażanie programów obejmujących wiele krajów? Co należałoby zrobić, żeby zachęcić do powstawania programów podkreślających wymiar europejski?(dobrowolne) (najwyżej 800 znaków) Należy zachęcać do prowadzenia programów obejmujących wiele krajów ze względu na ich wymiar europejski, widoczny zwłaszcza na rynkach zewnętrznych. Jednakże wymagania administracyjne do przeprowadzenia takiego programu są zbyt skomplikowane i powinny zostać uproszczone. Dobrze byłoby stworzyć wytyczne dla programów obejmujących wiele krajów. Na przykład jeden kraj mógłby prowadzić projekt lub zająć się sprawami administracyjnymi w przypadku kontaktów z Komisją. Łatwiej byłoby tworzyć takie programy, gdyby istniała możliwość pracy w jednym języku. W każdym razie nie należy za wszelką cenę promować programów obejmujących wiele krajów kosztem programów obejmujących jeden kraj, ponieważ trudniej jest przeprowadzić wspólną kampanię produktów surowych niż produktów o wartości dodanej. Aby zrekompensować dodatkowe obciążenia administracyjne i wyższe koszty związane z wdrażaniem tych programów, powinna istnieć możliwość ubiegania się o większy stopień współfinansowania z budżetu UE. 14. Czy należy rozwinąć inne rodzaje programów lub narzędzi? (dobrowolne) (najwyżej 500 znaków) Zorganizowanie corocznego spotkania unijnego dla organizacji zawodowych/międzybranżowych o wspólnym interesie może być dobrym sposobem na polepszenie stosunków między nimi, podjęcie wspólnych inicjatyw i rozszerzenie tych juz prowadzonych. Na przykład, spotkania te mogłyby polepszyć kontakty między organizacjami o podobnych celach, które mogłyby zdecydować się na przeprowadzenie wspólnych programów promocyjnych. Trzeba stworzyć europejską platformę wymiany dobrych praktyk w celu promowania synergii pomiędzy państwami członkowskimi i/lub sektorem prywatnym. Platforma ta mogłaby być użyteczna w rozwiązywaniu problemów oraz ułatwiłaby przepływ informacji oraz koordynację działań promocyjnych na rynkach wewnętrznych i zewnętrznych. Wdrożenie 15. W jaki sposób uprościć i udoskonalić selekcję i realizację programów? Wymagania administracyjne przy składaniu propozycji programu i w czasie jego wdrażania są zbyt skomplikowane i czasochłonne. Procedury charakteryzują się brakiem elastyczności co uniemożliwia dostosowanie programów do nowych warunków, które mogą się przecież zmienić w czasie między złożeniem wniosku a jego wdrożeniem. Trudno jest też przekazać wszystkie wymagane szczegóły za każdy rok obowiązywania programu. Należałoby również jasno rozdzielić zadania administracyjne pomiędzy Komisję a władze krajowe. Komisja powinna być odpowiedzialna za decyzje dotyczące programów oraz decyzje budżetowe, podczas gdy państwa członkowskie zajmowałyby się sprawdzaniem spójności i zgodności z wymaganiami oraz pomocą we wdrażaniu programów i ich operacjach finansowych 7. Trzeba poprawić proces selekcji programów poprzez stworzenie skutecznej metody mierzenia wpływu programów oraz zdefiniowanie jasnych kryteriów ich przyjmowania i odrzucania. 6 PPA(11)2232:1-EC Sprawozdanie z posiedzenia grupy roboczej ad-hoc Komitetów Copa-Cogeca "Promocja produktów rolnych" z dnia 2 marca 2011" 7 PPA(07)17S1 "oświadczenie COPA-COGECA, CIAA i CELCAA w sprawie promocji produktów rolnych"
Należy stworzyć wspólną procedurę, aby poprawić system składania wniosków podczas procesu oceny programu. W celu zapewnianie spójnego wdrażania programów należy zharmonizować interpretację zasad w państwach członkowskich. Trzeba by również rozważyć wprowadzenie ułatwień w składaniu projektów dla niewielkich organizacji ze wschodniej części UE oraz stworzenie systemu umożliwiającego składanie dwóch wniosków rocznie, zarówno na rynku wewnętrznym jak i na rynkach w krajach trzecich8. Można by częściowo lub w całości wykorzystać gwarancje bankowe, które organizacje zawodowe/międzybranżowe muszą przedstawić, w przypadku wykrycia nadużyć lub niedozwolonego użycia. W przypadkach poważnych nadużyć można zastosować kary9. Reprezentatywność, doświadczenie oraz odpowiedzialność organizacji składającej wniosek powinny odgrywać większą rolę w procesie selekcji. Uwagi ogólne 16. Zachęca się respondentów do poruszania wszelkich innych kwestii związanych z polityką informacyjną i promocyjną dotyczącą produktów rolnych, które nie zostały tutaj uwzględnione. (dobrowolne) (najwyżej 800 znaków) Jeśli chcemy przeprowadzić skuteczną reformę należy dopasować budżet do ambicji politycznych. Trzeba również stworzyć nieformalne instrumenty dodatkowe, ułatwiające wymianę doświadczeni i informacji między organizacjami i podmiotami. 17. Państwa zdaniem, jak ważne są następujące aspekty promocji produktów rolnych na poziomie UE? Wsparcie dla rynków regionalnych i lokalnych 1 - bardzo ważne 2 -ważne 3 - dość ważne 4 - nieważne 5 - nie mam zdania Działania promocyjne na rynku wewnętrznym Działania promocyjne na rynku zewnętrznym Synergia instrumentów promocji WPR Kwalifikowalność produktów Definicja kwalifikowalnych działań i przesłania Promocja pochodzenia 8 PPA(11)4211 Projekt sprawozdania z posiedzenia komitetu doradczego ds. promocji, 2 marca 2011 9 PPA (09)2096 Copa-Cogeca, CIAA, CELCAA "Projekt propozycji dla udoskonalenia polityki promocyjnej UE"
Promocja znaków towarowych Wyższy priorytet dla programów obejmujących wiele krajów Procedury selekcji i wdrażania programów współfinansowanych