Witamy wiosnę 1. Cele lekcji a) Wiadomości Uczeń: rozumie zmiany zachodzące w przyrodzie, zna datę rozpoczęcia wiosny, zapoznaje się ze zwyczajem powitania wiosny, dodaje z przekroczeniem progu dziesiątkowego. b) Umiejętności Uczeń: udziela odpowiedzi na pytania dotyczące tekstu, czyta głośno z odpowiednią intonacją, zastępując jednocześnie obrazki słowami, dobiera i przepisuje pasujące do siebie części zdań, wykonuje pracę według podanej instrukcji, dodaje z przekroczeniem progu dziesiątkowego, układa i rozwiązuje zadania. 2. Metoda i forma pracy - Metody pracy: praca z tekstem, metody czynnościowe, pokaz, symulacja - Formy pracy: praca zbiorowa i indywidualna - Czas pracy: dzienny blok tematyczny obejmujący 4 jednostki lekcyjne 3. Środki dydaktyczne Kartoniki z nazwami miesięcy, marzanna, zielone i białe serduszka, karta pracy, podręcznik Wesoła szkoła (klasa 1, cz. 4) oraz karty pracy ucznia Wesoła szkoła (klasa 1, cz. 4). 4. Przebieg lekcji 1. Wprowadzenie w tematykę dnia układanie hasła: WITAMY WIOSNĘ.
Nauczyciel rozdaje dzieciom 12 kartoników z wypisanymi nazwami miesięcy i kolejnymi numerami z jednej strony oraz literami tworzącymi hasło z drugiej. Poleca dzieciom ustawienie się zgodnie z numerami wypisanymi na kartonikach, od 1 do 12. Uczniowie odczytują nazwy miesięcy. W I T A M Y styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec 1 2 3 4 5 6 W I O S N Ę lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień 7 8 9 10 11 12 Rozmowa z dziećmi ukierunkowana przez nauczyciela. - Jaki miesiąc rozpoczyna rok? - Jaki miesiąc kończy rok? - Jaki miesiąc obecnie panuje? - Jest to szczególny miesiąc, ponieważ właśnie podczas jego panowania... Nauczyciel poleca dzieciom odwrócenie kartoników na drugą stronę i przeczytanie hasła. - Którego marca witamy wiosnę, dowiemy się z kartki z kalendarza, która znajduje się w podręczniku na stronie 31. (Dzieci otwierają podręcznik na stronie 31). 2. Rozmowa nauczyciela z dziećmi na temat zwyczaju powitania wiosny, nawiązująca do szkolnej imprezy. Swobodne wypowiedzi dzieci związane z przeżyciami podczas szkolnej imprezy powitania wiosny. Nauczyciel prezentuje dzieciom słomianą kukłę, śpiewając na melodię krakowiaka wiersz Wandy Chotomskiej Marzanna. Ruszamy gromadą, wesołym pochodem, niesiemy Marzannę nad zielona wodę. Płyń sobie Marzanno, szumiącym potokiem, na morze szerokie, na morze głębokie. Zgiń, przepadnij, zimo, i nie wracaj do nas, na przyjęcie wiosny otwórzmy ramiona. Informacja nauczyciela o zwyczaju topienia marzanny. Marzanna to słomiana kukła symbol zimy, chorób i śmierci. Marzanna zwana jest również Moreną, Marzaniokiem (na Śląsku), Śmiercichą, Śmiertką, Śmierteczką, Śmiercią
(w Wielkopolsce i na Podhalu). Wszystkie nazwy, w mniej lub bardziej dosłowny sposób, odwołują się do zmory, moru, śmierci, ponieważ Marzanna była uważana właśnie za uosobienie śmierci, zimy i chorób. Powszechne było przekonanie, że jej unicestwienie spowoduje szybkie nadejście wiosny. Topiono ją pod koniec zimy lub gdy pojawiły się pierwsze symptomy wiosny. Marzannę wynoszono ze wsi całą gromadą, po lub w trakcie zabawy. Niesiono ją ponad głowami albo wieziono na taczce. Kukłę wyobrażającą postać ludzką palono lub wrzucano w nurt rzeki, stawu, jeziora. Topiono ją po uprzednim rozebraniu z szat i wzniesieniu do nieba. Potem Marzannę oddawano wodzie, a właściwie jej władcom, od których zależało powodzenie pracy włożonej w uprawę ziemi. Do Marzanny podchodzono z szacunkiem. Jej resztki rozrzucano po polach, bo wierzono, że dzięki temu ziemia będzie obficiej owocować. 3. Zabawa ruchowa z marzanną. W. Śliwierski, Powitanie wiosny Nauka śpiewu (na melodię krakowiaka) ostatniej zwrotki wiersza Marzanna. Opis zabawy: Jedno dziecko z klasy staje z kukłą na czele. Pozostałe dzieci tworzą pochód. Gdy nauczyciel zaczyna śpiewać, pochód rusza do drzwi. Ostatnią zwrotkę nauczyciel śpiewa z dziećmi. Słomianą kukłę przekazują woźnej z prośbą, by przechowała ją do następnego roku. Śpiewając ostatnią zwrotkę, dzieci wracają do klasy i zajmują swoje miejsca. 4.Czytanie przez nauczyciela listu od wiosny (tekst znajduje się w podręczniku, s. 30). Dzieci odpowiadają na pytania zawarte w teście wyboru (sprawdzamy w ten sposób stopień zrozumienia wysłuchanego tekstu; karta pracy 32 z. 1.). Dzieci odpowiadają ustnie na pytania nauczyciela: - Jak rozumiecie słowa: mieć oczy i uszy szeroko otwarte? - Na czym wiosna napisała list do dzieci? - Co kształtem przypomina ten liść? 1. Nauczyciel zwraca się do dzieci, by wysłuchały wiersza o zielonym serduszku. Czyta wiersz (tekst z podręcznika, s. 31). 2. Czytanie wiersza przez chętne dziecko; zwrócenie uwagi na odpowiednie zastępowanie rysunków słowami. 3. Wypowiedzi dzieci ukierunkowane pytaniami nauczyciela: - Co robiło wiosenne serduszko? - Kogo pozdrowiło? - Co w wierszu świadczy o tym, że jest już wiosna? 4. Rozwiązanie rebusu OZNAKI WIOSNY. (Karta pracy 32 z. 2) 5. Spacer w pobliżu szkoły w celu zaobserwowania oznak wiosny. 6. Podsumowanie wyników obserwacji. Dobieranie i pisanie zakończeń zdań mówiących o oznakach wiosny. (Karta pracy 32 z. 3.) 7. Rozwiązanie krzyżówki utrwalającej wiadomości muzyczne. Przypomnienie nazwy pory roku, którą dzieci witały 21 marca.
8. Wykonanie wiosennego serduszka według instrukcji. (Karta pracy 33) a. Ozdabianie tylnej części serduszka. b. Wycinanie. c. Zginanie papieru wzdłuż linii przerywanej. d. Sklejanie serduszka. e. Wykonanie dziurki dziurkaczem. f. Przeprowadzenie nitki. 9. Dekorowanie klasy wiosennymi serduszkami. 10. Rachunek pamięciowy. a. Dodawanie w zakresie 10. Obliczanie brakującego składnika. (karta pracy ucznia, załącznik 1). b. Odejmowanie od 12. (Karta pracy 34 z. 1) 11. Dodawanie typu 7 + 4. Rozwiązywanie zadania metodą symulacji. a. Nauczyciel podaje uczniom treść zadania: Dzieci kolorowały wiosenne serduszka. Pokolorowały już 7. Do pokolorowania zostały im jeszcze 4. Ile wszystkich serduszek pokolorują? b. Dzieci umieszczają na tablicy serduszka przygotowane przez nauczyciela: 7 zielonych serduszek i 4 białe. Omówienie sposobu rozwiązania zadania ukierunkowane pytaniami i poleceniami nauczyciela: - Ile serduszek jest już pokolorowanych? - Ile należy jeszcze pokolorować? - W jaki sposób najlepiej policzyć, ile serduszek jest razem? (Dzieci wyjaśniają). - Pokolorujcie serduszka tak, by stworzyć dziesiątkę. (Troje chętnych dzieci koloruje serduszka na tablicy). - Ile białych serduszek zostało? - Pokolorujcie je i dołóżcie do tych dziesięciu. - Ile jest teraz wszystkich pokolorowanych serduszek? c. Zapis na tablicy formuły matematycznej stanowiącej rozwiązanie zadania. d. Udzielenie ustnej odpowiedzi na zadane pytanie. 12. Dodawanie typu: 7 + 5 i 5 + 7. (Karta pracy 34 z. 2) 13. Rozkład liczb: 5, 8, 6, 9, 7, i 4. (Karta pracy 34 z. 3) 14. Układanie treści zadań do ilustracji i rozwiązywanie ich z zastosowaniem formuły typu: 7 + n. (Karta pracy 34 z. 4 i 5). 15. Podsumowanie dnia krótka rozmowa z dziećmi siedzącymi w kręgu. - Kiedy witamy wiosnę? - Jakie oznaki wiosny zaobserwowaliście podczas spaceru? - Jaki kolor ma wiosenne serduszko?
5. Bibliografia 1. Chotomska W., Marzanna, w: Śliwierski W., Powitanie wiosny, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1996. 2. Śliwierski W., Powitanie wiosny, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1996. 3. Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1. Karty pracy ucznia, cz. 4., WSiP, Warszawa 2000. 4. Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1.Podręcznik, cz. 4., WSiP, Warszawa 2000. 5. Wesoła szkoła. Kształcenie zintegrowane w klasie 1.Przewodnik metodyczny, cz. 4., WSiP, Warszawa 2000. 6. Załączniki a) Karta pracy ucznia załącznik 1 Rachunek pamięciowy Oblicz. Znajdź brakującą liczbę wśród małych serduszek i pokoloruj małe serduszka odpowiednim kolorem. 2 = 1 + 1 10 = 1 + 3 5 = 1 + 5 2 7 = 1 + 6 = 1 + 9 7 8 = 1 + 9 = 1 + 6 10 = 7 + 4 3 = 1 + 8
b) Zadanie domowe Karta pracy 32 z. 4 Karta pracy 34 z. 6 7. Czas trwania lekcji 4 x 45 minut (dzienny blok tematyczny) 8. Uwagi do scenariusza Scenariusz lekcji dla klasy I; dzień 1 z bloku tematycznego.