W CIENIU CZEPKA N IEZALEŻNY E MIESIĘCZNIK I I PIELĘGNIAREK I E I POŁOŻNYCH O OKRĘGU WROCŁAWSKIEGO W O I LEGNICKIEGO I E G ISSN 1425 6584 www.doipip.wroc.pl NUMER 6 (212) CZERWIEC 2009 09 WROCŁAW LEGNICA
W NUMERZE...str. INFORMACJE NASZE ŚWIĘTO......2 Listy gratulacyjne...5 Wizyta w Ścinawie...9 PREWENCJA Ostatnia część Kodeksu Etyki......13 Pielęgniarstwo Choroba Alzheimera...10 Refleksje o starości...11 Przeciw przemocy...14 Odżywianie na OIT...15 Nanomedycyna...18 POŁOŻNICTWO Ból porodowy...21 PROBLEMY PRAWNE Odpowiada Inspektor Pracy...23 Medycyna Pracy...24 PAMIĘĆ I SERCE... 25 Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu, ul. Powstańców Śląskich 50, 53 333 Wrocław, e mail: info@doipip.wroc.pl tel. 364 04 44, 364 04 35, tel/fax. 373 20 56 www.doipip.wroc.pl Konto Izby: (NOWE) Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych NOWY NUMER KONTA BANKOWEGO, na który należy przekazywać składki członkowskie: Bank PEKAO S.A. O/Wrocław 63 1240 6670 1111 0000 5641 0435 GODZINY PRACY BIURA Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych SEKRETARIAT I KSIĘGOWOŚĆ poniedziałek czwartek od 8 00 do 16 00 z wyjątkiem wtorków i piątków wtorek od 8 00 do 17 00 a w piątek do 15 00 BIURO EWIDENCJI (wydaje, wymienia pra wo wykonywania zawodu) poniedziałek nieczynne dla petentów wtorek...10 17 środa...8 16 czwartek...10 16 piątek...8 15 KASA poniedziałek... 10 16 wtorek... 11 14 środa... 8 15 czwartek... 10 16 piątek... NIECZYNNA BIBLIOTEKA wtorki... od 14 do 17 piątki... od 9 do 14 OKRĘGOWY RZECZNIK ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ Informacja w Biurze Izby PRZEWODNICZĄCA OKRĘGOWEGO SĄDU PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH Informacja w Biurze Izby DYŻURY RADCY PRAWNEGO poniedziałki 14 16; środa 14 17 (mgr E. Stasiak); KASA A POŻYCZKOWA O PRZY DOIPIP I P Bank PKO BP IV Oddział Wrocław, ul. Gepperta 4 Nr: 56 1020 5242 0000 2702 0019 9224 Informacje o stanie swojego konta w Kasie Pożyczkowej można uzyskać w czasie dyżuru w środy od 15 00 do 16 30 telefonicznie lub osobiście KSIĘGOWOŚĆ IZBY NIE PROWADZI KASY POŻYCZKOWEJ I NIE UDZIELA INFORMACJI W CIENIU CZEPKA niezależny miesięcznik pielęgniarek i po łoż nych okręgu wrocławskiego i le gnic kie go. (www.doipip.wroc.pl) Wydawca: Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i Po łoż nych we Wro cła wiu. Redaguje Prezydium DORPiP: Urszula Olechowska Leokadia Jędrzejewska Anna Szafran Dorota Pietrzak Mariola Górny Włodziwoj Sawicki Władysława Głowacz Grażyna Majewska-Kaźmierczak Beata Łabowicz Redakcja, redakcja techniczna, skład, korekta, grafika i przygotowanie do druku Włodziwoj Sa wic ki Konsultacja polonistyczna mgr Katarzyna Sawicka Materiałów nieza mó wio nych re dak cja nie zwra ca, w tek stach pu bli ko wa nych za strzega so bie pra wo skró tów, zmian ty tu łów oraz po pra wek sty li stycz no ję zy ko wych. Artykuły, listy, uwagi i inną ko re spon den cję prosimy nadsyłać na adres re dak cji: Dolnośląska Okrę go wa Izba Pielęgniarek i Położnych we Wro cła wiu, ul. Powstańców Śląskich 50, 53 333 Wro cław, fax. 373 20 56 e mail: info@doipip.wroc.pl REDAKCJA NIE PONOSI ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA TREŚĆ OGŁOSZEŃ I REKLAM I TEK STÓW SPONSOROWANYCH DOIPiP NIE PROWADZI POŚREDNICTWA PRACY W KRAJU I ZA GRA NI CĄ UWAGA: Nie przyjmujemy do pu bli ka cji tekstów przekazywanych telefonicznie! Nasza okładka: i zdjęcia z uroczystości fot. Bożena Bedryk Numer za mknię to 1.06.2009 r. Do druku przygotowano 1.06.2009 r. Nakład 3500 egz. Pismo nieodpłatnie rozprowadzane wśród członków Samorządu Pielęgniarek i Po łoż nych. Druk ABIS Wszystkie artykuły (i nie tylko) na str. www.doipip.wroc.pl
Drogie Czytelniczki i Drodzy Czytelnicy! Jak co roku, czerwiec otwiera radosny Dzień Dziecka, pełen szczęścia i nadziei. Powtarzamy z dumą, że wszystkie dzieci są nasze i otwieramy szeroko ramiona do maluchów, chcących się do nas przytulić. Na wszelkie odruchy dziatwy reagujemy spontanicznie, najczęściej pełni optymizmu. Wierzymy, że w każdym najmłodszym członku naszej społeczności kryją się pokłady dobra, miłości, a liczne talenty czekają na swoje odkrycie. Kwiaty dzieciństwa są słodkie, pachnące niewinnością, pełne ufności i nieśmiałości. Po latach z dzieciństwa zostają wspomnienia, czasem jakieś zapomniane zdjęcie, czasem pożółkły list czy laurka. Dorastając dzieci, uczą swoich rodziców cierpliwości, wyrozumiałości i umiejętności zawierania kompromisów. Liczne przygody, jakie przeżywają dorośli w ponownym kontakcie ze szkołą, studiami i pierwszymi związkami potomstwa, uświadamiają każdemu, że czas nie stoi w miejscu, tylko wciąż dąży do swego nieznanego nam celu. Aż w końcu nadchodzi dzień ostatni, gdy rodzice zamieniają się z dziećmi swoimi rolami, gdy oni potrzebują pomocy do tych, których wychowali. Jak potoczą się losy ludzi starych zależy w dużym stopniu od czasu poświęconego w przeszłości dzieciom, od stanu zdrowia, od stanu umysłu. Czy będziemy się cieszyć spokojną jesienią życia, czy też będzie to okres samotności, odrzucenia i niepokoju wobec nadchodzącej śmierci? Owe nieco egzystencjalne rozważania o przemijaniu, dzieciństwie i starości są ściśle związane z artykułami, jakie proponujemy Państwu w niniejszym numerze biuletynu. I choć tematyka dziecięca została pominięta, w sprawach dotyczących położnych, możemy przeczytać momencie ważnych nie tylko dla kobiety ciężarnej, ale dla każdego. Omawianym tematem jest sprawa bólu przy porodzie. Zaś sporą część biuletynu wypełnią problemy ludzi z chorobą wieku starszego choroba Alzheimera. Dotknięci nią ludzie wymagają specjalnej pielęgnacji i opieki, często muszą przebywać w ośrodkach specjalistycznych. Warto również zagłębić się w lekturę artykułu mówiącego o przyszłości medycyny. Nanotechnologia to temat coraz częściej obecny w naszej codzienności. Jej elementy odgrywają bardzo ważną rolę w diagnostyce medycznej, a przyrządy jakimi posługują się specjaliści, budzą podziw i zdumienie. Na naszych oczach spełniają się marzenia twórców literatury science-ficthion. Jednakże nie każdy marzy tylko o przyszłości. Są tacy, którym bliskie są tradycje, wartości i tradycyjne symbole, często świadczące o przynależności do jakiejś grupy czy stanu społecznego. Takim osobom dedykujemy sprawozdanie z uroczystości poświęcenia Sztandaru DOIPiP. Nowy element naszej Izby staje się jednocześnie łącznikiem z tradycją i historią, bowiem zawsze ludzie pragnęli zaznaczyć swoją obecność poprzez proporcje, flagi i sztandary. Nasz dolnośląski proporzec jest jak powiedziała Przewodnicząca DORPiP Urszula Olechowska: symbolem samorządności, samodzielności, dumy zawodowej. Narodziny i starość, nowoczesność i tradycja to sprawy odległe, lecz zebrane w jednym biuletynie. Mamy nadzieję, że każdy Czytelnik odnajdzie tu coś dla siebie. Redakcja CURRICULUM VITAE Dzieciństwa mego blady, niezaradny kwiat Osłaniały pieszczące, cieplarniane cienie. Nieśmiałe i lękliwe było me spojrzenie I stawiając krok cudzych czepiałem się szat. Młodość ma pierwsze skrzydła swe wysłała w świat, Kiedy nad wiosnę milsze zdały się jesienie. Więc kochałem milczenie, wspomnienie, westchnienie I plotłem chmurom wieńce z swych kwietniowych lat. Dopiero od posągów, od drzew i od trawy, Z którymi żyłem długo wśród dalekich dróg, Nauczyłem się prostej, pogodnej postawy. I kiedym, stary smutku dom zburzywszy w gruzy, Uczynił z siebie jeno wschodom słońca próg, Rozumie mnie me serce i kochają Muzy. Leopold Staff
Informacje Informacje Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych TO NASZE ŚWIĘTO I NASZ SZTANDAR Za pielęgniarki i położne, aby Bóg dopomagał im w ciężkiej służbie drogiemu człowiekowi, a rodziny były dla nich wsparciem. Za położne, które są świadkami narodzin życia, by stały się strażniczkami życia poczętego, tak jak św. Joanna Beretta Molla, niech Pan Bóg dodaje im sił i umacnia w wierze. Za wszystkie pielęgniarki i położne, które odeszły do Pana, aby mogły oglądać oblicze Boga. O nowych adeptów do zawodu, których jest coraz mniej, by młodzież częściej wybierała zawód związany ze służbą drugiemu człowiekowi. W homilii Ksiądz Biskup mówił o znaczeniu posługi jaką niosą pielęgniarki i położne dla człowieka potrzebującego opieki, o społecznym znaczeniu pielęgniarek i położnych. Odniósł się również do postaci biblijnych symbolizujących pielęgniarki i położne. Następnie został poświęcony sztandar Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych. Po Mszy św. w auli Papieskiego Wydziału Teologicznego im. Jana Pawła II odbyły się dalsze uroczystości związane z nadaniem sztandaru dla DOIPiP oraz konferencja poświęcona historii zawodu pielęgniarki i zawodu położnej. Na początku uroczystości przy dźwiękach hymnu pielęgniarskiego wszedł poczet sztandarowy w składzie: pielęgniarz Włodziwoj Sawicki, położna Beata Dąbrowska, pielęgniarka Dorota Pietrzak. Następnie Przewodnicząca DORPiP Urszula Olechowska powitała przybyłych gości. Swoją obecnością zaszczycili nas: 1. Elżbieta Buczkowska Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych 2. Edward Kostecki Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej 3. Jarosław Maroszek Dyrektor Departamentu Polityki Jego Ekscelencja Biskup Andrzej Siemieniewski Dnia 22 maja 2009 r. odbyły się uroczystości związane z obchodami Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Krajowego Dnia Położnej oraz poświęcenie i nadanie sztandaru Dolnośląskiej Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu. Uroczystości rozpoczęły się jak co roku Mszą św. w Katedrze Wrocławskiej pod przewodnictwem Jego Ekscelencji Biskupa Andrzeja Siemieniewskiego. Podczas Mszy św. modliliśmy się m.in. w intencjach: w auli Papiesk im. Jana Pawła I 2 W CIENIU CZEPKA
Informacje iego Wydziału Teologicznego I odbyły się dalsze uroczystości 6 (212) 2009 Poczet sztandarowy w katedrze Zdrowotnej Urzędu Marszałkowskiego 4. Elżbieta Garwacka-Czachor Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek Położnych, Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych III i IV Kadencji 5. Ludmiła Domagała Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych I i II Kadencji 6. Ks. prałat Kazimierz Sroka Diecezjalny Kapelan Służby Zdrowia w Archidiecezji Wrocławskiej 7. Tadeusz Łukieńczuk Prodziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu 8. Zbigniew Rykowski Rektor Wyższej Szkoły Medycznej w Legnicy 9. Krystyna Wolska-Lipiec ZG PTP Warszawa 10. Sebastian Lorenc Asystent Senatora RP Władysława Sidorowicza 11. Krystyna Demkowicz Przewodnicząca ORPiP w Jeleniej Górze 12. Anna Bieżyńska Wiceprzewodnicząca ORPiP w Wałbrzychu 13. Ewa Okręglicka Wiceprezes Dolnośląskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej 14. Teresa Fichtner- Jeruzel Przewodnicząca PTP Wrocław 15. Beata Dąbrowska Przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Położnych we Wrocławiu 16. Leokadia Jędrzejewska Konsultant Krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego Akademicki Szpital Kliniczny we Wrocławiu, ul. Borowska 213, ZATRUDNI PIELĘGNIARKI NA ODDZIAŁ ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII. Nowo zatrudniony personel będzie objęty programem adaptacji zawodowej której podstawą będą szkolenia związane z opieką nad pacjentem, obsługą urządzeń monitorujących stan pacjenta oraz obowiązującymi w szpitalu procedurami postępowania. Warunkiem podjęcia pracy na oddziale jest posiadanie prawa wykonywania zawodu pielęgniarki oraz wpis do rejestru Dolnośląskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. Kadra kierownicza Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii, której przewodzi prof. dr hab. A. Kübler, personel lekarski, personel pielęgniarski, a także posiadany sprzęt medyczny oraz baza diagnostyczna jaka jest do dyspozycji Oddziału, zapewniają najwyższej klasy standardy postępowania medycznego wobec pacjenta. Nowoczesne warunki jakie stwarza Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii obejmują także środowisko pracy. Atrakcyjne warunki wynagradzania zależne są od posiadanego doświadczenia, a w przyszłości także od posiadanych kwalifikacji. Dodatkowym atutem jest lokalizacja szpitala, blisko dworca kolejowego oraz autobusowego. Oferty pracy prosimy składać w Dziale Kadr i Plac Akademickiego Szpitala Klinicznego ul. Borowska 213, 50-556 Wrocław. Wszelkie dodatkowe informacje można uzyskać u Z-cy Dyrektora ds. Pielęgniarstwa tel. 71 733 11 90, 733 11 93. Stwarzamy także możliwość zapoznania się z oddziałem oraz zapraszamy na spotkanie zorganizowane dla osób zainteresowanych zatrudnieniem. Spotkanie poprowadzi Kierownik Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii prof. dr hab. A. 3Kübler oraz pielęgniarka Oddziałowa K. Lentke.
Informacje 17. Jolanta Kolasińska Konsultant Wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa 18. Dorota Milecka Konsultant Wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego 19. Urszula Żmijewska Konsultant Wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego 20. Ewa Chlebek Konsultant Wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego 21. Małgorzat Siwoń Przedstawiciel OZZPiP Regionu Dolnośląskiego 22. Hanna Fidut NSZZ Solidarność Dolny Śląsk 23. Barbara Smektała przedstawiciel Dolnośląskiego Centrum Zdrowia Publicznego we Wrocławiu 24. Krystyna Łukowicz-Domagalska Prezes Dolnośląskiego Ośrodka Kształcenia Podyplomowego Kadr Medycznych sp. z o.o. we Wrocławiu 25. Bogumiła Bober-Gheek Ośrodek Szkoleniowy GB MANA- GEMENT we Wrocławiu, 26. Kapelani szpitalni, 27. Pielęgniarki i Położne W słowie wstępnym Przewodnicząca DORPiP złożyła wszystkim pielęgniarkom i położnym życzenia powodzenia w realizacji zamierzeń zawodowych, sukcesów w pracy, szacunku dla wykonywanego zawodu, wysokich zarobków, a także zdrowia, szczęścia i pomyślności w życiu osobistym i rodzinnym. Następnie przedstawiła w skrócie 18 letnią już historię samorządu. Mówiła o zmianach jakie nastąpiły w ochronie zdrowia, w kształceniu pielęgniarek i położnych, o aktywności zawodowej, kształceniu podyplomowym, o profesjonalizmie pielęgniarek i położnych, ale i o sprawach niezałatwionych takich jak: problem uznawania kwalifikacji zawodowych w Unii Europejskiej, braku chętnych do kształcenia w zawodzie pielęgniarki, o nieadekwatnych wynagrodzeniach do odpowiedzialności zawodowej, nakładu pracy i wykształcenia. Mówiła również o działalności naszej Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w tym o znaczeniu kultywowania historii zawodów pielęgniarki i położnej. Następnie odbyło się uroczyste nadanie sztandaru Dolnośląskiej Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych. Sztandar został wykonany na zlecenie Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu i ma być symbolem samorządności, samodzielności, dumy zawodowej. Służyć pielęgniarkom i położnym. Wpisywać się w historię DOIPiP. OPIS SZTANDARU: Płat tkaniny jedwabnej o wymiarach ok. 100X100 cm obszyty srebrnymi frędzlami. Pierwsza strona na białym tle przedstawia logo Izby w kolorze niebieskim otoczone napisem: z głębokim szacunkiem i czcią przyjmuję nadany mi tytuł pielęgniarki, położnej Napis wyhaftowany srebrną nicią. Druga strona przedstawia godło Polski orła w koronie na czerwonym tle otoczone napisem: strzec godności zawodu. Tekst napisów pochodzi z przyrzeczenia pielęgniarki i położnej zawartego w Kodeksie Etyki Pielęgniarki i Położnej RP. Drzewiec okrągły z drzewa jesionowego w naturalnym kolorze drewna. Grot drzewca przedstawia orła w koronie pod spodem napis: DOIPiP Wrocław. Szarfy dla pocztu sztandarowego w barwach narodowych, białe rękawiczki. Poczet sztandarowy składa się z trzech osób: chorążego pocztu, starszego pocztowego i asysty. Zaszczyt noszenia pocztu sztandarowego przysługuje pielęgniarkom, pielęgniarzom, położnym jako wyraz uznania za działalność na rzecz samorządu, za nienaganną postawę etyczną w zawodzie. Decyzją Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych do pocztu sztandarowego wskazani zostali: pielęgniarz Włodziwoj Sawicki, położna Beata Dąbrowska, pielęgniarka Dorota Pietrzak. W skład zastępczego pocztu sztandarowego wskazani zostali: pielęgniarz Krzysztof Sławski, położna Beata Słaby, pielęgniarka Bogumiła Kędzia. Następnie został odczytany akt nadania sztandaru i tekst przysięgi. Wszystko odbywało się w podniosłym i uroczystym nastroju. Podczas uroczystości został wręczony list gratulacyjny, kwiaty i nagroda pieniężna dla Pani Doroty Sztec pielęgniarki z Kliniki Neurologii Akademickiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu za za- 4 W CIENIU CZEPKA
Informacje LISTY GRATULACYJNE Z OKAZJI MIĘDZYNARODOWEGO DNIA PIELĘGNIARKI I DNIA POŁOŻNEJ Warszawa, 11 maja 2009 MINISTERSTWO ZDROWIA Departament Pielęgniarek i Położnych Pani Urszula Olechowska Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu Akt nadania sztandaru DOIPiP jęcie I miejsca w drugim etapie konkursu Pielęgniarka roku 2008. Jeszcze raz serdecznie gratulujemy Pani Dorocie. W dalszej kolejności zabrali głos nasi goście składając najlepsze życzenia pielęgniarkom i położnym i życząc sukcesów Okręgowej Izbie we Wrocławiu. Po uroczystościach głównych w wędrówkę po historii zawodów pielęgniarki położnej zabrały uczestników spotkania przedstawiając niezwykle interesujące prezentacje: Pani Krystyna Wolska-Lipiec Przewodnicząca Komisji Historycznej przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego mówiła o historii zawodu pielęgniarki oraz Pani Leokadia Jędrzejewska Krajowy Konsultant ds. Pielęgniarstwa Ginekologiczno-Położniczego przedstawiła bogatą historię zawodu położnej. 22 maja 2009 r. pozostanie nam na długo w pamięci. Towarzyszyły nam w tym dniu wzruszenie, duma, poczucie przynależności zawodowej i świadomość, że tworzymy historię naszych zawodów, że wpisujemy w historię samorządu zawodowego także symbole. Wierzymy, że takim symbolem będzie sztandar DOIPiP i będzie on służył pokoleniom pielęgniarek i położnych dając poczucie przynależności zawodowej, godności i dumy z noszenia tytułu pielęgniarki, położnej. Urszula Olechowska Przewodnicząca DORPiP Szanowna Pani Przewodnicząca! Serdecznie dziękuję za zaproszenie na uroczystość, organizowaną przez Państwa w związku z Międzynarodowym Dniem Pielęgniarki i Dniem Położnej Polskiej. Z przykrością jednak informuję, iż z uwagi na podjęte wcześniej zobowiązania nie będę mogła uczestniczyć w tym ważnym wydarzeniu. W związku z tym bardzo proszę Państwa o przyjęcie najserdeczniejszych gratulacji z okazji naszego zawodowego święta. Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki i Dzień Położnej Polskiej stanowią doskonałą okazję do pochylenia się nad sprawami dotyczącymi naszej trudnej i pięknej profesji. Chciałabym w tym miejscu podziękować Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnej we Wrocławiu za dotychczasowe wysiłki podejmowanie dla jak najlepszego reprezentowania wszystkich problemów naszego środowiska zawodowego, integrowania go oraz obrony jego godności i dobrego wizerunku w odbiorze ogólnospołecznym. Ważne jest, iż istnieje w Polsce korporacja zawodowa która realizuje istotne dla zawodu pielęgniarki i położnej cele. Jednocześnie pragnę życzyć Państwu jakże potrzebnego zapału i wytrwałości na następne lata. Składając jeszcze raz, w imieniu swoim i pracowników Departamentu, serdeczne 6 (212) 2009 5
Informacje listy gratulacyjne gratulacje i życzenia sukcesów z okazji Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Dnia Położnej Polskiej pragnę wyrazić pragnienie aby każda z nas zawsze mogła czerpać dumę z naszego poczucia tożsamości zawodowej. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Pani Urszula Olechowska Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu Wrocław, 04. 05. 2009 r. Z okazji zbliżającego się Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Krajowego Dnia Położnej, na Pani ręce składam najserdeczniejsze życzenia dla wszystkich Pielęgniarek. Pielęgniarzy i Położnych Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych. Życzę zdrowia, pogody ducha, wszelkiej pomyślności, satysfakcji z wykonywanej pracy oraz pomyślności w życiu osobistym. W tych szczególnych dla Państwa dniach życzę dużo radości. Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich Rektor Szanowna Pani mgr Urszula Olechowska Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu Wrocław, 19 maja 2009 r. Szanowna Pani Magister! Z okazji Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Dnia Położnej na ręce Pani Przewodniczącej pragnę złożyć najserdeczniejsze życzenia dla wszystkich pielęgniarek i położnych, które każdego dnia spełniają swe posłannictwo niosąc pomoc chorym i potrzebującym. Gorąco życzę, aby Państwa trud i zaangażowanie w służbę bliźniemu było należycie doceniane przez osoby, które są odpowiedzialne za funkcjonowanie polskiej służby zdrowia i odpowiednio wynagradzane. W tym szczególnym dniu pozwolę sobie złożyć serdeczne podziękowania pielęgniarkom i położnym z którymi my lekarze mamy przyjemność na co dzień współpracować i bez których nie byłaby możliwa prowadzona przez nas w klinikach działalność usługowa. Z uwagi na już wcześniej potwierdzone uczestnictwo w uroczystościach odnowienia po 50- ciu latach dyplomów lekarza absolwentom Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej we Wrocławiu rocznika 1959 niestety nie będę mógł uczestniczyć w organizowanych przez Dolnośląską Okręgową Izbę Pielęgniarek i Położnych uroczystościach, dlatego też jedynie w tej formie pragnę przekazać wszystkim Państwu z serca płynące życzenia wszelkiej pomyślności i gorące podziękowania za współpracę w leczeniu pacjentów. Łączę wyrazy poważania Rektor prof. dr hab. Ryszard Andrzejak Wrocław, dnia 22 maja 2009 r. Szanowna Pani Urszula Olechowska Przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych Z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Położnej, w imieniu Okręgowej Rady Aptekarskiej Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu i swoim własnym składam na ręce Pani Przewodniczącej dla całego samorządu Pielęgniarek i Położnych serdeczne i ciepłe życzenia wytrwałości w dążeniu do wytyczonych celów i realizacji postawionych sobie zadań. Wiele trudów i zmagań już za Wami, wiele jeszcze Was czeka, by rezultat dla środowiska, jak i dla pacjenta, był jak najpomyślniejszy. Proszę przekazać wszystkim członkom Dolnośląskiej Izby Pielęgniarek i Położnych również życzenia wszelkiej pomyślności w życiu osobistym, zdrowia i uśmiechu na co dzień. Z koleżeńskim pozdrowieniem od bratniego samorządu 6 W CIENIU CZEPKA
Informacje listy gratulacyjne Wrocław, dnia 30.04.2009 r. Dolnośląska Izba Lekarska we Wrocławiu Szanowna Pani mgr Urszula Olechowska Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej izby Pielęgniarek i Położnych Serdecznie dziękuję za zaproszenie mnie na uroczyste obchody Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Dnia Położnej, które odbędą się w dniu 22 maja 2009 r. Z przykrością, informuję, że wcześniej podjęte zobowiązania korporacyjne uniemożliwiają mi udział w tej ważnej uroczystości Życzę aby poświęcony w tym dniu Sztandar Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych symbolizujący wszystko co najlepsze w Waszym Zawodzie służył jej przez wiele lat raź jako dowód jedności środowiska. Szanowna Pani Przewodnicząca! Na Pani ręce kierujemy serdeczne życzenia dla wszystkich pielęgniarek w związku z Międzynarodowym Dniem Pielęgniarek i Położnych. Nikt nie jest w stanie zastąpić wiedzy medycznej i pomocy udzielanej pacjentom przez personel pielęgniarski. Pomoc ta jest okazywana w najbardziej intymnych momentach ludzkiego życia: radosnych chwilach narodzin, walki z chorobami i słabością organizmu, żmudnej rehabilitacji, ale także śmierci. Dlatego dotyka samej istoty człowieczeństwa Z wyrazami szacunku Przewodnicząca Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Jeleniej Górze wraz z pielęgniarkami z okręgu jeleniogórskiego Jelenia Góra, 22 maja 2009 r. 6 (212) 2009 UWAGA Od 22 czerwca 2009 r. w Biurze Dolnośląskiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych rozpoczynają się prace remontowe. Remont pomieszczeń naszej Izby zakończy się w końcu sierpnia 2009 r. Pomimo prac remontowych Biuro DOIPiP będzie czynne. Za utrudnienia techniczne i niedogodności serdecznie przepraszamy 7
Informacje: z wizytą w... Z WIZYTĄ W ŚCINAWIE Wizytacja Ośrodka Badawczo- -Naukowo-Dydaktycznego Chorób Otępiennych Akademii Medycznej we Wrocławiu. SP ZOZ w Ścinawie jest pierwszą tego typu placówką w kraju i drugą w Europie. W dniu 8 maja 2009 r. Przewodnicząca DORPiP Urszula Olechowska i Sekretarz DORPiP Anna Szafran złożyły wizytę w Ośrodku Alzheimerowskim w Ścinawie przy okazji współorganizowania szkolenia Opieka nad pacjentem z chorobą Alzheimera dla pielęgniarek pracujących z pacjentami z chorobą Alzheimera lub zainteresowanych tą tematyką. Podczas szkolenia Przewodnicząca DORPiP wręczyła nagrody dla Pielęgniarek: Pani Małgorzaty Trzos Pielęgniarki Naczelnej, Edyty Maniszewskiej Pielęgniarki Oddziałowej Oddziału Neurologicznego i Pani Doroty Pelak Pielęgniarki Oddziałowej Oddziału Psychogeriatrycznego za zaangażowanie i trud włożony w organizowanie profesjonalnej opieki pielęgniarskiej w uruchamianym Ośrodku. Tworzenie Ośrodka Akademia Medyczna we Wrocławiu rozpoczęła w roku 2003 po pozyskaniu dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Remont zakończono w roku 2006 w setną rocznicę opisania choroby przez prof. Aloisa Alzheimera. Ośrodek mieści się w budynku przedwojennego szpitala. Ośrodek powstał z myślą o pacjentach z podejrzeniem zaburzeń funkcji poznawczych oraz z otępieniem łagodnym i umiarkowanym. Jest to uzasadnione obecnym trendem badań naukowych zmierzających do jak najwcześniejszego ustalenia rozpoznania Choroby Alzheimera i zastosowania skutecznego leczenia. Pacjenci z otępieniem niedużego stopnia łatwiej adaptują się do zmiany miejsca pobytu. W obrębie ośrodka funkcjonują dwa oddziały: Neurologiczny i Psychogeriatryczny oraz Poradnia Neurologiczna i Psychogeriatryczna. Łącznie mieści on 67 łó- 8 W CIENIU CZEPKA
Informacje: z wizytą w... żek w jedno i dwuosobowych pokojach z pełnym węzłem sanitarnym i zatrudnia 23 pielęgniarki. Na oddziały trafiają osoby zakwalifikowane w poradniach Ośrodka, będące w pierwszym stadium choroby, zdolne do samodzielnego poruszania się i uczestniczenia w zajęciach rehabilitacyjnych i terapii zajęciowej. Pacjenci mają zapewnioną kompleksową diagnostykę neurologiczną, psychiatryczną, neuropsychologiczną i internistyczną oraz profesjonalną opiekę lekarską i pielęgniarską, a także psychologów i rehabilitantów. Pozwala to na holistyczną ocenę stanu pacjenta. Leczenie szpitalne umożliwia kontrolę farmakoterapii, obserwowanie jej efektów i działań niepożądanych, terapię pozafarmakologiczną, rehabilitację funkcji poznawczych, fizykoterapię i terapię zajęciową. Bardzo korzystny wpływ na pacjentów ma atmosfera panująca w Ośrodku. Niezwykle istotne jest: traktowanie chorych z szacunkiem, wyrozumiałością i cierpliwością stworzenie przytulnego otoczenia umożliwienie utrzymania kontaktu z rodziną przez stworzenie miejsc hotelowych w obrębie placówki stworzenie warunków do fizykoterapii, utrzymanie aktywności fizycznej na świeżym powietrzu dbałość o utrzymanie orientacji co do miejsca i czasu, prowadzenie terapii zajęciowej i treningu pamięci. Gratulujemy wszystkim pielęgniarkom pracującym w Ośrodku Badawczo-Naukowo-Dydaktycznym Chorób Otępiennych Akademii Medycznej we Wrocławiu SP ZOZ w Ścinawie tak profesjonalnej realizacji zadań zawodowych i życzymy powodzenia i dalszego rozwoju! Notatkę sporządziła Anna Szafran Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich Rektor Szanowna Pani mgr Urszula Olechowska Przewodnicząca Dolnośląskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu Wrocław, 4 maja 2009 r. Szanowna Pani Magister, Uprzejmie dziękuję za zaproszenie do wzięcia udziału w organizowanej przez Dolnośląską Okręgową Izbę Pielęgniarek i Położnych wraz z Ośrodkiem Badawczo-Naukowo-Dydaktycznym Chorób Otępiennych Akademii Medycznej we Wrocławiu, Konferencji Naukowej Pielęgnacja chorego z chorobą Alzheimera. Niezmiernie żałuję, że z powodu konieczności wyjazdu do Ministerstwa Zdrowia nie mogę uczestniczyć w tej Konferencji. Pragnę zapewnić, że doceniam jej rangę i znaczenie, dlatego też z przyjemnością objąłem nad Konferencją Patronat Honorowy. W moim odczuciu utworzony przez naszą Uczelnię w Ścinawie Ośrodek Alzheimerowski jest najlepszym miejscem do organizacji tej Konferencji. Nie jest też dziełem przypadku, że to właśnie wrocławska Akademia Medyczna otworzyła pierwszą w Polsce i drugą w Europie placówkę zajmującą się w sposób kompleksowy badaniem i leczeniem chorób otępiennych mózgu. Alois Alzheimer światowej sławy wybitny psychiatra i neuropatolog spędził we Wrocławiu ostatnie trzy lata swego stosunkowo krótkiego, lecz jakże twórczego i pracowitego, bogatego w dokonania życia kierując od 1912 r. Katedrą Psychiatrii Uniwersytetu Wrocławskiego aż do śmierci, która nastąpiła w roku 1915. Pomimo, że przypadek niezwykłej choroby kory mózgowej, która od kongresu lekarzy w Lozannie w 1967 r. nosi oficjalną nazwę choroby Alzheimera, a uczony przedstawił ją w 1906 r. a więc przed 103 laty, to przyczyny powstawania schorzenia pozostają nadal zagadką dla współczesnej nauki i medycyny. Choroby otępienne, w tym choroba Alzheimera są wielkim wyzwaniem dla świata nauki. Dostępne leki niestety nie pozwalają na skuteczne wyleczenie z objawów, mogą jedynie spowolnić proces rozwoju choroby, zneutralizować jej skutki. W tej sytuacji opieka nad pacjentem ze strony lekarzy i pielęgniarek nabiera szczególnego znaczenia dla kondycji psychicznej chorego. Jestem przekonany, że Konferencja, której tematem przewodnim jest Pielęgnacja chorego z chorobą Alzheimera ubogaci Państwa wiedzę, pozwoli jeszcze lepiej sprawować opiekę nad szczególnym rodzajem pacjentów, jakimi są osoby dotknięte chorobą Alzheimera, wymagające od pielęgniarek nie tylko fachowych kwalifikacji, ale też wiele cierpliwości, taktu, wyrozumiałości, ciepła i miłości. Serdecznie życzę wszystkim uczestnikom Konferencji owocnych obrad, ciekawych prezentacji, twórczej wymiany myśli i poglądów pozwalających na wypracowanie optymalnego modelu leczenia chorób otępiennych mózgu. Łączę wyrazy poważania 6 (212) 2009 9
Pielęgniarstwo Materiały pokonferencyjne Pielęgniarka Naczelna Małgorzata Trzos OPIEKA NAD PACJENTEM Z CHOROBĄ ALZHEIMERA Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną nieodwracalnego otępienia, które charakteryzuje się stopniową utratą pamięci, zaburzeniem orientacji w czasie i przestrzeni, utratą umiejętności językowych, narastającymi trudnościami w radzeniu sobie z czynnościami dnia codziennego. Opieka nad pacjentem z chorobą Alzheimera jest trudna. Nie może być sprawowana w oparciu o intuicję opiekuna. Wymaga zaangażowania lekarza, przeszkolonej pielęgniarki, opiekuna, w razie potrzeby rehabilitanta oraz pracownika socjalnego. Ma na celu poprawę jakości życia chorego oraz jak najdłuższe zachowanie jego samodzielności. Dla zapewnienia dobrej opieki należy odpowiednio przygotować osobę mającą sprawować takie zadanie. Opiekun musi mieć wiedzę o chorobie, znać jej objawy, musi umieć rozpoznawać potrzeby chorego. Pojawiające się objawy nie mogą zaskakiwać opiekuna, który mając świadomość potrzebnej opieki będzie wiedział, że z postępem choroby będzie wzrastał jej zakres i będzie zmieniał się jej rodzaj. Nowa sytuacja jaką jest choroba bliskiego będzie stawiać przed opiekunem nieznane wyzwania. Początkowo opiekun będzie zobowiązany nieść pomoc w przypominaniu nazwisk, dat, słów, wskazywaniu miejsc, w których chory pozostawił jakieś przedmioty, w następnym etapie pomoc w codziennych czynnościach tj.: mycie czy ubieranie się. Dla naszego podopiecznego jego własne mieszkanie wraz z rozwojem choroby może stać się pułapką pełną niebezpiecznych miejsc i przedmiotów. Od samego początku opiekun musi zadbać o odpowiednie przystosowanie mieszkania dla chorego. Wszelkie zmiany muszą być wprowadzane stopniowo tak by chory nie tracił orientacji by nie wywołać u niego buntu i ustrzec go przed agresją lub apatią. Przed przystąpieniem do wprowadzania jakichkolwiek zmian należy dokonać przeglądu całego otoczenia pod względem zapewnienia bezpieczeństwa. W jego otoczeniu nie może zabraknąć ulubionych rzeczy, przedmiotów, do których musi mieć łatwy dostęp. Ulubione miejsce do siedzenia, książki, albumy ze zdjęciami, pamiątki. Do pomalowania ścian używamy ciepłych kolorów, dbamy o odpowiednie oświetlenie, pamiętamy o zainstalowaniu nocnego oświetlenia. Zabezpieczmy okna przed możliwością otwierania przez chorego, z podłogi usuwamy chodniki, drobne meble, progi, które mogą być dla chorego dużymi przeszkodami do pokonania. Pacjent musi mieć dużą przestrzeń. Ponieważ może reagować agresją na obrazy odbite w lustrze lub w szkle usuwamy takie przedmioty z otoczenia. Zabezpieczamy gniazdka elektryczne. Dla utrwalania orientacji w czasie w widocznym miejscu umieszczamy duży czytelny zegar i kalendarz (w trakcie diagnozowania pacjent poddawany jest Testowi Rysowania Zegara). Kuchnia to następne miejsce, w którym należy zadbać o bezpieczeństwo. Kuchenkę gazową zaopatrujmy w zawór odcinający dopływ gazu, używamy elektrycznego czajnika, który wyłącza się samoczynnie, zamykamy szuflady z ostrymi narzędziami, uniemożliwiamy dostęp do urządzeń mechanicznych. W miejscu niedostępnym dla chorego umieszczamy zapasy żywności, leki, kosz na śmieci. W łazience dla ułatwienia wykonywania czynności związanych z utrzymaniem higieny montujemy dodatkowe uchwyty do podtrzymywania się, układamy maty antypoślizgowe, zabezpieczamy zawór doprowadzający wodę, likwidujemy wewnętrzny zamek. Jeśli istnieje możliwość ustawienia termy na odpowiednią temperaturę wody to w ten sposób uchronimy podopiecznego przed skutkami oparzenia. Wszelkie przedmioty elektryczne używane w łazience umieszczamy w miejscu niedostępnym, ponieważ w kontakcie z wodą mogą być przyczyną porażenia prądem elektrycznym. Z góry musimy przewidzieć jakie inne rzeczy możemy jeszcze zrobić, żeby mieszkanie było bezpieczne. Zabezpieczmy przed zniszczeniem wartościowe dokumen- 10 W CIENIU CZEPKA